Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2015/539 Esas – 2021/1032
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2015/539
KARAR NO : 2021/1032

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

TEMLİK EDEN
DAVACI : … YAPI İNŞAAT MADEN. BİLGİSAYAR MEDİKAL SAN. TİC. LTD.
TEMLİK ALAN
DAVACI : ….. GRUP ORMAN ÜRÜNLERİ İNŞAAT TAAHHÜT ANONİM ŞİRKETİ –
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 1- …. …. YAPI YATIRIMLAR A.Ş –
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 2- … YAPI YATIRIMLARI İNŞAAT TURİZM MAKİNE SAN. VE TİC. A.Ş. – Çekirge C. İntam İş Merkezi No: 101 İç Kapı No; 307 Osmangazi/ BURSA
DAVA İHBAR OLUNANLAR : 1- SOSYAL GÜVENLİK KURUMU –
VEKİLİ : Av.
2-
VEKİLİ : Av.
FERİ MÜDAHİL : ….. MÜH.ISI SİS.İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ.
VEKİLİ : Av.
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/04/2015
KARAR TARİHİ : 08/12/2021
YAZIM TARİHİ :13/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 7 Ocak 2013 tarihinde “İstanbul Pendik (Kurtköy) Hangar Depo Binası Yapım İşi” sözleşmesi imzalandığını davacı şirket ile işveren Emek İnşaat ve İşletme A.Ş. ve mal sahibi Sosyal Güvenlik Kurumu arasında doğrudan bir hukuki ilişki bulunmadığından onlara karşı bu davanın yöneltilmediğini, ancak mal sahibi ve işverenin davanın ihbarı yoluyla davaya davalı yanında müdahil olarak katılmalarının mümkün olduğunu, aynı şekilde davacı taşeron şirketin dava konusu yangın söndürme sistemini gerçekleştiren alt yüklenicisi Torun Mühendislik Isı Sistemleri İnşaat Taahhüt Turizm Çevre Teknolojileri San ve Tic. Ltd Şti’nin de davacı şirket yanında davaya müdahil olması için kendisine davanın ihbar edilmesini talep ettiklerini, çekişme konusunun “Argon Gazlı Söndürme Sistemi Projesinin” bilimsel ve matematiksel olarak hatalı ve sahada uygulanamaz olduğunun tespit edilmesinden sonra bu projenin iptal edildiğini ve davacı taşeron tarafından mevcut proje dışında imalat niteliğinde yeni bir proje hazırlandığını, davalı yüklenici ve dava dışı mal sahibi ve işveren tarafından bu yeni projenin kabul |edildiğini ve uygulandığını, taraflar arasında imzalanmış olan 7 Ocak 2013 tarihli sözleşmenin ek işleri düzenleyen 18.maddesinde “işveren tarafından mevcut proje dışında imalat istenmesi durumunda sözleşme bedeli üzerinden % 20’ye kadar keşif artışı dahilinde imalat yaptırılabileceğinin ifade edildiğini aynı şekilde davalı yüklenici ile dava dışı işveren arasında imzalanmış sözleşmenin ek işler başlıklı 19. maddesinde de benzer düzenlemenin mevcut olduğunu, sözleşme eki olan argon gazlı söndürme sistemi projesinin, inşaatı ve geçici kabulü gerçekleştirilen binaya uygun olmadığı, revizelerle düzeltilemez, hatalı ve uygulanamaz olduğu belirlendikten sonra bu projenin iptaline karar verilerek, davacı taşerondan mevcut proje dışında yeni bir proje hazırlamasının davalı yüklenici tarafından istendiğini, davacı tarafından hazırlanan ve sahada uygulanan as-built projenin dava dışı mal sahibi ve davalı tarafından 27 şubat 2015’te kabul edildiğini, iptal edilen Argon Gazlı Söndürme Sistemi İlk Projesi (Dava Dilekçesi EK 4) ve bu projenin uygulanmasının mümkün olmadığına dair teknik raporun sunulduğunu, davacı ve alt yüklenicisi ile davalı ve işveren arasında ilk projenin iptaliyle yeni bir proje hazırlanması hususunda gerçekleştirilmiş pek çok e-mail yazışmasının yargılama aşamasında dosyaya sunulacağını, mevcut projenin iptal edilmesi ve yeni proje hazırlanması sebebiyle sözleşme 18. maddesi kapsamında yapılan ek işlerin ücreti konusunda davacı şirket, Ankara 56. Noterliği’nin 6 kasım 2014 tarihli ve 20364 sayılı ihtarnamesi ile argon gazı tesisatı sebebiyle sözleşmenin 18.maddesi kapsamında yapılan ek işlerin ücreti konusunda müvekkilinin argon gazlı yangın söndürme sisteminde proje değişikliği nedeniyle meydana gelen iş artışının ön ödeme alınmaksızın yapıldığını, argon gazlı yangın söndürme sistemi için sözleşme eki projesi ile onaylanan ve uygulanan projeler arasındaki farklılıklar için ayrıca talepte bulunulacağı şeklindeki ihtirazı kaydını davalıya bildirdiğini, davalı şirketin, Bursa 2. Noterliği’nin 18 Kasım 2014 tarihli ve 09120 sayılı ihtarnamesi ile “onaylanmış mukayeseli keşif bulunmadığı,mekanik tesisat ve yangın tesisatı ile ilgili olarak sunulan projelerin yerinde yapılan imalatlara göre hazırlanmadığı…” açıklaması ile davacı ihtarnamesine cevap verdiğini, daha sonra yangın söndürme sistemi için davacı şirketin mukayeseli keşif dosyası hazırlayıp davalı şirkete sunduğunu, davalı şirketin 2 Şubat 2015 tarihli cevap yazısında “mukayeseli keşif dosyasının incelendiğini, Argon gazlı yangın söndürme ve ısıtma tesisatı kompansatörleri ile ilgili fiyat farkının ödenmeyeceğini” davacı şirkete bildirdiğini, dava dışı işveren Emek İnşaat ve İşletme A.Ş.’nin de davalıya hitaben yazdığı 30 Mart 2015 tarihli yazısında “…. Mekanik tesisat teknik şartname ekindeki projeler ön proje niteliğindedir. Bu projelerde minimum tüp ve nozul sayıları ile minimum gaz miktarına yer verildiğini, ön proje ve uygulama projeleri arasındaki farklılıktan dolayı fiyat farkı ödenmeyecektir” açıklamasıyla ödeme talebinin reddedildiğinin bildirildiğini, müvekkili taşeron tarafından hazırlattırılan ve binada uygulanan As-Built Argon gazlı| söndürme tesisatı projesinin dosyaya sunulduğunu, müvekkili tarafından hazırlattırılan ve binada uygulanan As-Built Argon gazlı söndürme tesisatı projesinin, iptal edilen Argon gazlı söndürme tesisatı projesinin revize edilmiş yada düzeltilmiş hali olmadığını, mekanik tesisat teknik şartnamedeki “Ön proje ve uygulama projeleri arasındaki farklılıktan dolayı fiyat farkı ödenmeyecektir” ibaresinin ilk projenin iptal edilmeden kısmi farklılık ya da revize edilmiş hali için geçerli olduğunu, dava konusu olayda uygulama yerinin bulunmadığını, olayda taraflar arasında imzalanmış sözleşmenin 18.maddesi anlamında ilave ek iş söz konusu olup davalı tarafından davacıdan yangın söndürme sisteminde mevcut proje dışında imalat yapmasının istendiğini ve bu imalatın davacı tarafından gerçekleştirildiğini, davalının oluru ile uygulanan yeni Argon gazlı yangın söndürme sistemi projesinde daha önceki projelerde ve sözleşmede olmayan 500 adet nozul 2, 116 adet selektör vana 4, 40 adet 40Lt-150 Bar Azot tüpü(mahal tetikleyici-pilot tüp) 116 adet selenoid vana, 96 adet fazla basınç rahatlatma damperi, 6 adet 200 dilatasyon kompansatörü — ısıtma sisteminde kullanılan, 2.adet 150 dilatasyon kompansatörü – ısıtma sisteminde kullanılan, 2 adet 125 dilatasyon kompansatörü—ısıtma sisteminde kullanılan, Gadet 50 dilatasyon kompansatörü—ısıtma sisteminde kullanılan teknik elemanlar kullanıldığını, sözleşme eki yangın söndürme projesini iptal ettirerek davacıya ikinci bir proje hazırlattıran ve buna göre uygulama yaptıran, yapılan işin bu ikinci proje üzerinden geçici kabulünü gerçekleştiren davalının 17.07.2014 tarihli geçici kabul tutanağı) Türk Medeni Kanunu’nun 2.maddesinde düzenlenmiş dürüstlük ilkesine aykırı olarak fazla imalatın bedelini ödemediğini, bu konuda mukayeseli keşif dosyası ve hak ediş dosyasını kabul etmediğini,yangın söndürme sisteminin ilk projesinin iptal edilerek ikinci proje hazırlattırılması ve bu projeye göre imalat yaptırılmasından dolayı yaklaşık 3,5 milyon TL civarında maliyet artışının söz konusu olduğunu, ancak sözleşme kapsamında bulunmayan ve yukarda listelenen teknik elemanların sözleşmenin 18. maddesi doğrultusunda müvekkil şirket tarafından fiyatlandırılmasının şu anda mümkün olmadığını, yeni proje kapsamında kullanılan birçok teknik elemanın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı fiyatları dahi olmadığından yargılama sırasında toplanacak resmi veriler doğrultusunda bilirkişilerce sözleşmenin 18.maddesi doğrultusunda ve genel kurallar çerçevesinde fiyatlandırma yapılabileceğinden HMK 107 maddesi anlamında tam ve kesin olarak dava bedeli taraflarınca belirlenemediğinden alacağının tespit edilerek şimdilik 10.000 TL nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Dava konusu alacak davacı … Yapı İnşaat Madencilik Bilgisayar Medikal San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 03.12.2019 tarihli Temlik Sözleşmesiyle, Koze Grup Orman Ürünleri İnşaat Taah. A.Ş’ye devredilmiştir.
Temlik alan davacı Koze Grup Orman Ürünleri İnşaat Taah. A.Ş’ vekili 22/01/2021 tarihli talep artırım dilekçesi ile; fazlaya dair tüm haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 3.566.883,26 TL alacağın, dava tarihi olan 24.04.2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline dair davasını ıslah ettiğini bildirmiştir.
CEVAP:
Davalı … Yapı Yatırımları İnşaat Turizm Makine San.ve Tic.A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediklerini,davacı iddialarının haksız ve hukuki mesnetten yoksun olup, müvekkilinin davacıya hiçbir borcu bulunmadığını, davaya konu 07.01.2013 tarihli sözleşmenin “madde 18-ek işler” başlıklı bölümünde “18.1 İşveren tarafından mevcut proje dışında imalat istenmesi durumunda sözleşme bedeli üzerinden %20’ye kadar keşif artışı dahilinde imalat yaptırılabileceğini, 18.2 işe ait ana sözleşmede belirtildiği üzere işin gerektirdiği hallerde işveren sözleşme bedelinin %20’si eksiğine kadar işi yaptırdığı takdirde aradaki fark için yüklenici işverenden hak talebinde bulunamayacağından taşeron da yükleniciden hiçbir hak ve alacak talebinde bulunamayacağının kararlaştırıldığını, anılan sözleşme maddesi gereği davalının davacıdan sözleşme bedelinin % 20’sine kadar mevcut proje dışında ek imalat isteme hakkına sahip olduğunu, sözleşme bedelinin 37.600.000,00 TL + KDV, sözleşme bedelinin %20’sinin 7.520.000,00 TL olduğunu, davacının belirsiz olarak açtığı dava dilekçesinde ilk projenin iptal edilip ikinci bir proje hazırlanarak uygulanmasının maliyetlerini yaklaşık 3,5 milyon TL artırdığından söz edildiğini, davacının bahsettiği 3,5 milyon TL yaklaşık bir değer olarak bildirildiğinden ikinci projenin davacıya maliyetinin bu değeri aşmadığı ve en fazla bu kadar olabileceğinin aşikar olduğunu, müvekili yüklenicinin karşı taraftan ikinci bir proje talebinin sözleşme şartlarına göre ayrı bir bedele tabi olmadığını, sözleşme bedelinin dahilinde kaldığını, davacının davalıya faizi hariç 50.731,75 TL SGK prim borcu, 194.458,00-TL prim fark işçilik borcu ve davacının alt yüklenicisinden gelen 72.551,26TL SGK prim borcu olduğunu ve bu borçların ödenmesi konusunda davacının Bursa 10. Noterliği 22.04.2015 tarih ve 14382 yevmiye no.lu ihtarnamesi ile uyarıldığını, davanın kabulü durumunda davacının davalıya olan borçlarının hükmedilecek alacaktan mahsubunu talep ettiklerini, davacının dava dilekçesinde gösterdiği ve ikinci projede kullandığını iddia ettiği teknik elemanların faturalarını mahkemeye ibraz etmesi gerektiğini,ikinci projenin uygulanması aşamasındaki işçilik bedellerinin davacı tarafından kolaylıkla belirlenebileceğini, ticari defterlerin incelenmesiyle davacının haksız olduğu ve bu davaya konu talebin aksine davacının müvekkiline borçlu olduğunun anlaşılacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Yapı Yatırımları İnşaat Turizm Makine San.ve Tic.A.Ş vekili ıslah dilekçesinde özetle; davaya konu uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşmenin “Ek İşler” başlıklı 18.maddesi kapsamında kaldığına ilişkin beyanlarını geri aldıklarını, taraflar arasındaki sözleşmenin bedelinin anahtar teslimi götürü usule göre belirlendiğini, yapılacak işin ve ödenecek ücretin belli olduğunu, tarafların ilave ücret talep haklarının olmadığını, yapılan işlerin hepsinin götürü bedele dahil olduğunu, sözleşmenin 18.maddesi kapsamında ilave işten bahsetmenin mümkün olmadığını, asıl iş sahibi SGK ile yüklenici Emek İnşaat arasında imzalanan eser sözleşmesindeki şartların davanın taraflarını da bağlayacağını, davacının ücretini talep ettiği yangın söndürme tesisatı işinin asıl işin bir parçası olduğunu, sözleşme sırasında yapılan projenin ön proje olduğunu, ön proje ile asıl proje arasındaki farklılıktan dolayı 18.maddenin gerekçe gösterilerek fiyat farkı istenmesinin iyiniyet ve dürüstlük kuralıyla bağdaşmadığını, davacının hakediş ve ödenen bedellere ihtirazi kayıt koymadığını ve bilirkişi raporunda fiyatlandırmanın Euro cinsinden yapılmasının hatalı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davaya asli müdahele talebinde bulunan Torun Müh.Isı Sis.İnş.Tic.Ltd.Şti.vekili dilekçesinde özetle; asıl davanın tarafları arasında 07/01/2013 tarihli sözleşme imzalandığını, müvekkili şirketin ise alt taşeron olarak asıl davanın davacısı ile davaya konu işin mekanik tesisatını yapma konusunda anlaştıklarını, müvekkilinin bu anlaşma uyarınca üzerine düşen edimi yerine getirdiğini ve argon gazlı yangın söndürme tesisatının As-Builte projesine uygun olarak yapıp teslim ettiğini ancak davanın tarafları arasındaki ihtilaf nedeniyle bugüne kadar alacağını alamadığını, davacının davalıdan olan alacağının bir kısmının müvekkiline ait olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00.-TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Dava; Sosyal Güvenlik Kurumu ,Emek İnşaat A.Ş’ye ihbar olunmuştur.
KANITLAR:
Sözleşme; bilirkişi raporları, dosyadaki bilgi ve belgeler.
KANITLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME
Dava; taraflar arasında imzalanan 07/01/2013 tarihli “İstanbul-Pendik Hangar Depo Binası Yapım İşi” sözleşmesinin 18.maddesi uyarınca ilk projede yer alan Argon gazlı yangın söndürme projesinin iptal edilerek onun yerine yeniden yapılan Argon Gazlı Yangın Söndürme ve Isıtma Tesisatı Kompasantörleri Projesi ve işi nedeniyle davacı tarafından ilave iş olarak yapılan bu işlerden kaynaklanan alacak davasıdır.
Ankara 5.Asl.Tic.Mah.2017/ 337 tal. sayılı dosyasında SMMM Elif Arslan tarafından düzenlenen 21/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda; taraflar arasında İstanbul Pendik Kurtköy Hangar ve Depo Binası İnşaatı’na ilişkin ticari ilişkinin bulunduğu, yangın söndürme işinin iş bu ticari ilişki kapsamına girip girmediğinin belirlenemediği, Torun Ltd.Şti ticari defter kayıtlarının incelenmesinde asli müdahil Torun Ltd.Şti ile … şirketi arasındaki ticari ilişkinin incelenmesinde, dava tarihi itibariyle asli müdahil Torun..Ltd.Şti’nin … şirketinden 397.778,60 TL alacağının bulunduğunun kayıtlı olduğu, Torun Ltd.Şti ile … A.Ş arasında ticari ilişki bulunduğuna dair kayıt tespit edilemediği, … Ltd.Şti ticari defter kayıtlarının incelenmesinde; davacı … Ltd.Şti’nin Torun Ltd.Şti’nden 481.254 45 TL alacağının bulunduğunun kayıtlı olduğu, … Ltd.Şti’nin … A.Ş’den 933.997,43 TL teminat , 479.103,58 TL cari hesap bakiyesi olmak üzere toplam 1.413.101,01 TL alacağının bulunduğunun kayıtlı olduğu bildirilmiştir.
Davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarının mali müşavir bilirkişi Şevki Yetiker tarafından yerinde incelenmek sureti ile rapor tanzimi sağlanmıştır.
SMMM bilirkişi Şevki Yetiker tarafından düzenlenen tarihli 05/12/2017 tarihli bilirkişi raporunda; yüklenici; … Yapı Yatırımları İnşaat Turizm Makine San.ve Tic.A.Ş. ile taşeron … Yapı İnşaat Madencilik Bilgisayar Medikal San.Tic.Ltd.Şti. arasında İstanbul Pendik (Kurtköy) hangar depo binası yapım işi ile ilgili olarak gerekli tüm izin ve ruhsatların (yıkım, hafriyat iskan vs.) alınması, arsa devir işlemlerinin takibi, inşaat yapım işlerinin anahtar teslimi götürü bedel üzerinden yapılması işi için sözleşme imzalanmış olup inşaat yapım işleri 37,60X1.000,000.00-TL (Yalnız otuz yedi milyon altı yüz bin Türk Lirası) TL +KDV toplam bedel üzerinden akdedildiği, işin süresinin ruhsat tarihinden itibaren 400 gün olduğunu, sözleşmenin 07.01.2013 tarihinde imza altına alındığı, davalı şirket tarafından incelemeye 2013-2014 ve 2015 yıllarına ait defterlerinin ibraz edildiğini, kâğıt bazında tutulan 2013 ve 2014 yıllarına ait tüm defterlerin açılış tasdiklerinin yasal süreleri içinde yaptırıldığı yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin de yasal sürelerinde yaptırıldığı, E-defter mükellefi oldukları 2015 yılına ait e-defter beratları rapor ekinde olduğunu, envanter defterinin açılış tasdiki yasal süresinde yaptırıldığı, defterlerin birbirleri ile uyumlu olup, muhasebe ilkeleri ve tek düzen hesap planı sistemine uygun tutulduğu, faturaların tamamının açık kesildiği, ödemelerin ise havale yoluyla ya da çekle yapıldığının tespit edildiği, işin yıllara sari iş olması nedeniyle vergi mevzuatı gereği kesilen % 3 oranındaki stopajlar ve KDV’ler hariç davacı tarafından kesilen faturaların toplamı 2013 yılında 20.468,104,37-TL, 2014 yılında 15.831,080,09-TL, 2015 yılında 1,192,175,04-TL olmak üzere 38,491,359,50-TL olduğu, sözleşme gereği kesilmesi gereken KDV hariç 37,600,000,00-TL faturanın kesildiği görüldüğü, dolayısıyla davalının ödemesi gereken fatura tutarı; 44,077,432,29-TL olup 300.815,40-TL prim farkı faturası ile 44,378,247,69- TL olduğu, davalı tarafından kesilen nefaset faturaları 31.2504479,103,60-TL toplam 510,353,60-TL olup, davalının yapmış olduğu ödemeler toplamı—43,253,034,18-TL olduğu, % 3 stopaj vergilerinin toplamı: 1,127,999,99-TL tuttuğu, bu durumda davalının ödemesi gereken tutar: 44,378,247,69-TL olmasına karşılık davalının ödediği tutar: 43,253,034,18 + 1.127,999,99 = 44.381,034,17-TL olduğu, 44.381.034,17- 44.378.247,69 = 2.786,48-TL davalının fazla ödemesinin bulunduğu bildirilmiştir.
İstanbul Anadolu Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine müzekkere yazılarak İTÜ veya Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Öğretim görevlisi ve aynı zamanda argon gazı ile sönderme konusunda uzman 3’lü bilirkişi heyeti eşliğinde dava konusu yerde keşif yapılarak asıl proje ile yeni çizilen ve düzenlenen yangın söndürme projesi arasındaki fiyat farkı ile ilk proje ile daha sonra çizilip uygulanan projesinin bir revizyon mu yoksa yeni bir proje mi olduğu hususunun tüm dosya kapsamı ve tanzim edilen sözleşme hükümleri de nazara alınarak ayrıntılı rapor tanziminin istenilmiştir.
İstanbul 8.Asl.Tic.Mah. 2017/147 Tal. Sayılı dosyasında; İTÜ Makine Fakültesi Makine Mühendisleri Prof. Dr. …, Prof. Dr … ve Dr. … tarafından düzenlenen 15/01/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; yerinde ve dava dosyası üzerinde yapılan tespit ve incelemeler ile yukarda verilen hususlar çerçevesinde, dava konusu olan taraflar arasında imzalanan sözleşmenin Eki 1’de, Argon Gazlı Yangın Söndürme Sistemi için olan asıl proje ile sonradan yeni çizilen proje ve düzenlenen yangın söndürme projesi arasında teknik yönden önemli farklar bulunduğu, bu iki proje arasındaki farklar dikkate alındığında, argon gazlı yangın söndürme sistemi için sözleşme ekinde verilen asıl projenin, yeni projeyle değiştirilmiş ve Yangından Korunma Yönetmeliğine uygun hale dönüştürülmüş olduğunun görüldüğünü, her kat için, asıl projede yangını söndürmek için gerekli Argon Gazı Tüp sayısı olmadığından (asıl projede hatalı hesaplama yapıldığından az sayıda Argon Gazı projelendirilmiştir) sistemin gerekli argon gaz miktarını sağlayamayacak ve yangının söndürülemeyeceğini, diğer deyişle yeni projenin standartlara uygun olarak tasarımı yapıldığından, yangın durumunda sistemin yeterli Argon gazı tedarik edecek ve yangını söndürecek hale getirilmiş olduğu, yeni projede, asıl projede olmayan ilave olarak aşağıdaki cihaz ve elemanların kullanılmış olduğu, 500 adet nozul 2, 116 adet selektör vana 4 , 40 adet 4011-150 Bar Azot tüpül(mahal tetikleyici-pilot tüp), 116 adet selenoid vana, 96 adet fazla basınç rahatlatma damperi, 6 adet 200 dilatasyon kompansatörü — ısıtma sisteminde kullanılan, 2 adet 150 dilatasyon kompansatörü — ısıtma sisteminde kullanılan, 2 adet 125 dilatasyon kompansatörü—ısıtma sisteminde kullanılan, 6 adet 50 dilatasyon kompansatörü — ısıtma sisteminde kullanılan heyetçe istenilen diğer hususun ise, daha sonra çizilip uygulanan projenin bir revizyon mu yoksa yeni bir proje mi olduğunun değerlendirilmesi gerektiği, heyetçe takdiri mahkemeye ait olmak üzere 2 şekilde değerlendirmesini yapıldığı, mahkeme, Revizyon Proje tanımı olarak, esas projenin amacı olan Argon Gazlı Yangın Söndürme Sisteminde herhangi bir değişiklik olmadan, asıl projeden farklı olarak tamamen veya kısmen değişikler ve uygulamalar yapılmasını kastediliyorsa, daha sonra çizilip uygulanan projenin revizyon projesi olarak değerlendirileceği, aksi durumda, yeni proje olarak, asıl projeden farklı olarak tamamen veya kısmen değişiklikler ve uygulamalar yapılmasını kastediliyorsa, daha sonra çizilip uygulanan projenin yeni proje olarak değerlendirileceği bildirilmiştir.
Davacı vekilinin rapora karşı itirazları, davalı vekilinin rapora karşı beyanlarını değerlendirir, taraflar arasındaki 07/01/2013 tarihli sözleşme, sözleşme ekindeki asıl proje ve ilave asıl proje dışında yeni yapılan işlere ilişkin proje, belgeler ve tarafların iddia ve savunmaları değerlendirilerek, davacı taşeron yüklenicinin asıl proje dışındaki ilave diğer bir deyişle sözleşme ve proje dışı yapmış olduğu fazla işlerin varlığı, bu işlerin iş sahibi yararına olup olmadığı, yararına ise yapılan işlerin yapıldığı tarih itibariyle mahalli rayiç değerleri ve davalı tarafın ödemeleri de belirlenerek, ayrıca sözleşmenin ek 18. maddesi dikkate alınarak önceki bilirkişiler ile önceki bilirkişilere ilave bir Smmm ve davanın eser sözleşmesinden kaynaklandığı alacağın miktarı ve tespiti kapsamında değerlendirme yapmak üzere bir hesap uzmanı (hukukçu) bilirkişiye dosyanın tevdii ile bu konularda ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
İstanbul 8.Asl.Tic.Mah. 2019/81 Tal.sayılı dosyasında; İTÜ Makine Fakültesi Makine Mühendisleri Prof. Dr. …, Prof. Dr … ve Dr. … tarafından düzenlenen 11/11/2019 tarihli bilirkişi kurulu 1.ek raporunda; kök rapordaki görüşlerinin aynen muhafaza edildiğini, mahkemece ek rapor kapsamında değerlendirmesini istediği “davacı taşeron yüklenicinin asıl proje dışındaki ilave diğer bir deyişle sözleşme ve proje dışı yapmış olduğu fazla işlerin varlığı bu işlerin iş sahibi yararına olup olmadığı” hususunda, ilave işler ile projenin uygulanabilir hale geldiğini ve zaten şu anda bina da mevcut kurulu olan yangından korunma sisteminin bu ilave işlerle gerçekleşmiş olması nedeniyle ilave işlerin iş sahibi yararına olduğu, 15.01.2019 tarihli kök raporda asıl projede olmayan ilave olarak cihaz ve elemanların (malzemelerin) kullanılmış olduğu ve bunun montajı için işçilik yapıldığının belirlendiği, ilave malzemelerin toplam rayiç değerinin 815.590,54 Euro ve rayiç montaj işçiliğinin 203.897,63 Euro olarak Rayiç Genel Toplamının KDV hariç 1.019.488,17 Euro olduğu, ilave olarak yapılan işler haricinde raporun III. bölümünde tespit edildiği üzere; dava dosyasında mübrez hakediş faturalarına %3 Sistem Garanti Kesintisi ilavesi sonrası, davacı … Ltd. Şti./ ne ödenecek tutarın 43.250.248,09 TL olarak hesaplandığı, davalı şirket tarafından davacı şirkete yapılan toplam ödeme tutarının ise 42.742.679,83 TL olduğunun hesaplandığı, netice itibariyle davacı … Yapı Ltd.Şti.’nin projeye ilave olarak yapılan işler hariç KDV dahil 507.568,26 TL (-43.250.248,09-42.742.679,83) davalı … Yapı A.Ş. den cari hesap alacağının kaldığı, tüm tespitlerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde, davacı firmanın sözleşme ve proje kapsamı dışında yapılan ilave işler dahil davalıdan toplam 507.568,26 TL ve KDV hariç 1.019,488,17 Euro (%18 KDV dahil 1.202.996,04 Euro) alacaklı olduğu kanaatinin bildirildiği görülmüştür. Bilirkişi kurulunun 1. ek raporuna taraf vekillerince itiraz edilmesi, itirazlarının açıklığa kavuşturulması yönünden bilirkişi kurulundan 2.ek rapor aldırılmıştır.
İstanbul 8.Asl.Tic.Mah. 2020/31 Tal.sayılı dosyasında; İTÜ Makine Fakültesi Makine Mühendisleri, Prof. Dr. …, Prof. Dr …, ve Dr. … tarafından düzenlenen 15/10/20209 tarihli bilirkişi kurulu 2.ek raporunda; Sözleşmenin 15.1 maddesi ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin, 21ve 22.maddesini göz önünde bulundurarak, daha önceki kök ve birinci ek raporlarda tespit ettiği ilave işlerin değerlendirmesinin tekrar yapıldığını, sözleşmenin 18.1 maddesinde öngörülmesine rağmen ek cihazların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat cetvellerinde olmadığından, sözleşmede de fiyat konmadığından, yine YİG 21. ve 22.maddesi gereğince işin yapılma tarihindeki mahalli serbest fiyatları için bu ek cihazların yerli üretimi olmadığından yurtdışından temin edildiğinden proforma fatura alınarak daha önceki ek raporda da bu şeklide belirlendiğinden ek işlerin ilave malzemelerin fiyatı ve işçilik maliyetleri ile birlikte malzeme toplamı, 815.590,54 Euro, işçilik toplamı 203.897,63 Euro ve genel toplam olarak KDV hariç 1.019.488,17 olarak belirlendiği, dolayısıyla daha önce sunulan kök ve 1.ek raporda varılan sonuçların değişmediği ve aynen muhafaza edildiğini, 15.01.2019 tarihli kök raporunun sonuç bölümündeki kanaat ve görüşlerin aynen muhafaza edildiği, mahkemece ek rapor kapsamında değerlendirilmesini istediği “davacı taşeron yüklenicinin asıl proje dışındaki ilave diğer bir deyişle sözleşme ve proje dışı yapmış olduğu fazla işlerin varlığı bu işlerin iş sahibi yararına olup olmadığı” hususunda, heyetimiz ilave işler ile projenin uygulanabilir hale geldiğini ve zaten şu anda bina da mevcut kurulu olan yangından korunma sistemin bu ilave işlerle gerçekleşmiş olması nedeniyle ilave işlerin iş sahibi yararına olduğu,15.01.2019 tarihli bilirkişi heyeti kök raporda asıl projede olmayan ilave olarak cihaz ve elemanların (malzemelerin) kullanılmış olduğu ve bunun montajı için işçilik yapıldığı belirlendiği, ilave malzemelerin toplam rayiç değerinin 815.590,54 Euro ve rayiç montaj işçiliğinin 203.897,63 Euro olarak Rayiç Genel Toplamının KDV hariç 1.019.488,17 Euro olduğu, ilave olarak yapılan işler haricinde raporda tespit edildiği üzere; dava dosyasında mübrez hakediş faturalarına %3 Sistem Garanti Kesintisi ilavesi sonrası, davacı … Ltd. Şti.’ne ödenecek tutarın 43.250.248,09 TL olarak hesaplandığı, davalı şirket tarafından davacı şirkete yapılan toplam ödeme tutarının ise 42.742.679,83 TL olduğunun hesaplandığı, netice itibariyle davacı … yapı Ltd. Şti.’nin projeye ilave olarak yapılan işler hariç KDV dahil 507.568,26 TL (-43.250.248,09-42.742.679,83) davalı … Yapı A.Ş.’ den cari hesap alacağının kaldığı, tüm tespitlerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde, davacı firmanın sözleşme ve proje kapsamı dışında yapılan ilave işler dahil davalıdan toplam 507.568,26-TL ve KDV hariç 1.019.488,17 Euro (%18 KDV dahil 1.202.996,04 Euro) alacaklı olduğu sonuç ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
Torun Mühendislik….Ltd.Şti tarafından dosyaya sunulan 03/09/2015 tarihli Asli Müdahale dilekçesi ile davacı şirketin üstlendiği işte ,davacı şirketle yaptığı anlaşma gereğince işin bir kısmını üstlendiğini ve bu nedenle davacıdan alacaklı olduğunu ancak davacı ile davalı arasındaki ihtilaf nedeniyle davacıdan alacağını alamadığını belirterek davalıdan 10.000 TL tahsili talebiyle davaya asli müdahale dilekçesi sunmuştur.
Asli Müdahale kurumu HMK 65 maddesinde “Bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen veya tamamen hak iddia eden üçüncü kişi,hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek yargılamanın taraflarına karşı ayrı bir dava açabilir.”şeklinde düzenlenmiştir.Asli müdahale talep edenin dava konusu olan hak veya şey üzerinde hak iddia etmesi gerekmektedir.Madde uyarınca konusu para olan bir davaya asli müdahale mümkün değildir.Zaten asli müdahale talep edenin davalıyla bir ticari ilişkisi olmayıp davacının taşeronudur ve alacağı varsa davacıdandır.Bu nedenle asli müdahale talebinin reddine karar verilmiştir.
Aldırılan bilirkişi rapor ve ek raporları ve tüm dosya kapsamından;
“İstanbul-Pendik (Kurtköy) Hangar Depo Binası Yapım İşi”ni yüklenici olarak üstlenen davalı …..Ltd (….. …….A.Ş) bu işi alt taşeron olan temlik eden davacı ……Ltd Şti ne 07/01/2013 tarihli “İstanbul-Pendik (Kurtköy) Hangar Depo Binası Yapım İşi” sözleşmesi ile devretmiştir.Bu sözleşme ve Eki 1 de yapılacak işlerin projesi çizilerek belirlenmiştir.Ancak sözleşmenin ifası sırasında Ek 1 de projesi çizilen Argon Gazlı Yangın Söndürme Sistemi projesinin hatalı olduğu ve sistemden beklenen yangın söndürme görevini yerine getirmeyeceği anlaşılması üzerine davalı şirket tarafından davacı şirketten yeni bir proje çizmesi istenilmiş ve davacının çizdiği bu proje davalı tarafından kabul edilmiş ve iş bitiminde geçici kabulu bile yapılmıştır.
İlk projeyi davacı hazırlamadığı için, projenin hatalı hazırlanmasında kusuru yoktur.
Davalının kabulu doğrultusunda davacı tarafından hazırlanan ve uygulanan yeni proje bilirkişi raporlarında da belirlendiği üzere davalı yararınadır.Zira eski projenin kullanılabilmesinin imkansız olduğu bilirkişi raporlarıyla tesbit edilmiştir.
Ana sözleşme ekindeki projenin değiştirilmesi ile yeni projede, asıl projede olmayan cihaz ve malzemelerin kullanılması nedeniyle proje kullanılabilir hale geldiğinden davalı taraf davacıya ilave yük getiren malzeme bedellerini ödemek zorundadır.Bu nedenle bilirkişi raporlarında hesaplanan malzeme bedeli 815.590,54 Euro, montaj işçiliği(rayiç fiyatlardan) 203.893,63 Euro olmak üzere toplam 1.019.488,17 Euro (KDV dahil 1.202.996,04 Euro) alacaklı olduğu, ayrıca sözleşme gereği yapılan işlerden bakiye 507.568,26 TL alacağı olduğu anlaşıldığından davacının talep artırım dilekçesi doğrultusunda 1.202.996,04 Euro’nun dava tarihindeki TL kur karşılığı üzerinden talep ettiği 3.566.883,26-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Davalı,temlik eden davacıdan SGK prim ve işçilik alacakları olduğu iddiasıyla takas ve mahsup talep etmiş ise de incelenen taraf defterlerinden davalı iddiasını ispatlayamadığından takas-mahsup defi talebi yerinde görülmemiştir.
Asli Müdahale talebi rededilen Torun Mühendislik…Ltd Şti aleyhine vekalet ücretine hükmedilmemiş ancak bu şirket tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalıdan tahsili ile kendisine ödenmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı gerekçeye göre;
1-Her ne kadar ara karar ile Torun Mühendislik ….Ltd.Şti.’nin asli müdahil olarak davalara kabulüne karar verilmiş ise de davanın konusu itibariyle bu davaya asli müdahillik mümkün olmadığından bu ara karardan dönülerek asli müdahale talebinin REDDİNE,
2-Davacının davasının KABULÜ ile; 3.566.883,26-TL’nin 24/04/2015 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 243.653,80- TL harçtan peşin alınan 60.913,45-TL harcın (170,78-TL peşin harç + 60.742,67-TL ıslah harcı toplamı) mahsubu ile bakiye 182.740,35- TL harcın davalıdan tahsiline,
4-Davacı yararına ölçümlenen 124.293,83-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 6.874,50-TL yargılama gideri ile peşin alınan 60.913,45-TL harcın (170,78-TL peşin harç + 60.742,67-TL ıslah harcı toplamı ) harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,

6- Asli Müdahale talep eden Torun Mühendislik….Ltd.Şti.’ tarafından yapılan 15.896,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak bu şirkete verilmesine,
Asli Müdahale talep eden tarafından yatırılan 170,77 TL harcın yatırana İadesine,
7-Taraflarca yatırılan kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra re’sen taraflara iadesine,

Dair; davacı vekili, asli müdahillik talep eden, davalı vekili ile ihbar olunan vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bam’da istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 08/12/2021

Başkan 37281 Üye 125958 Üye 194065 Katip 66319
¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır.

Davacı gideri, Asli müdahele talep eden Torun ..Ltd.Şti.’nin gideri
31,80-TL ilk gider, 15.500,00 TL bilirkişi ücreti,
6.000,00-TL bilirkişi ücreti, 396,20 TL tebligat ve posta gideri,
842,70-TL tebligat ve posta gideri, 15.896,20 TL toplam gider,
6.874,50-TL toplam gider,