Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/721 E. 2021/520 K. 23.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2014/721
KARAR NO : 2021/520

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … – … …
Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 23/06/2021
YAZIM TARİHİ : 02/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkili şirketin Bursa Orhangazi sanayi bölgesi içerisinde elektrik piyasasında elektrik üretim faaliyet gösteren elektrik satış lisansı olan bir şirket olduğunu,davalının,müvekkilinin sattığı elektrik enerjisi miktarını ve faturalandırmaya esas bilgileri sayaç okuyarak belirlediğini,ancak sayaç okuma bedeli olarak sabit bir ücret alması gerekirken nisbi olarak tahsil ettiğini, bu hatalı hesaplama nedeniyle yaptıkları itirazları davalının kabul etmediğini ancak Danıştay 13.Dairesinin 06.04.2011 tarih ve 2008/2695E, 2011/1368K sayılı ilamı ile abone başına sabit ücret alınması gerektiğine hükmedildiğini belirterek 01.09.2006 ile 31.12.2010 tarihleri arasında PSHB olarak fazladan ödendiği iddia edilen 100.000-TL alacağın fazlaya ait dava haklarının saklı tutularak ödeme tarihlerinden itibaren kamu alacaklarına uygulanan faiz oranı ve yargılama masrafları ile birlikte davalıdan tahsili talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediklerini, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu gerekse de bu kanunun öngördüğü ikincil mevzuat hükümleri esas alınarak, tarifeye esas abone gruplarının tespitinde Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliğine göre elektrik piyasasında faaliyet gösteren tüm şirketlerin tarife önerilerinde yer alan temel abone grupları olarak ifade edilen mesken, sanayi, ticarethane, tarımsal sulama ve aydınlatma grupları oluşturulmuş olup tüketici tarifelerinin dengelenebilmesi amacıyla geçiş döneminde kilovat saat (kWh) bazında perakende satış hizmet bedeli uygulandığını, mevzuat hükümleri ile davacının imzaladığı anlaşma hükümleri açık olup ne davacının hatalı olarak ödediği bir fazla ödeme ile bu ödemenin iadesi ne de kamu alacaklarına ilişkin faizin istenmesinin söz konusu olduğunu, davacı … şirketinin tacir olduğunu, tacir olmanın yükümlülüğü gereği basiretli bir iş adamı gibi davranması gerektiğini, davacı tacirin imzaladığı ve uymakla yükümlü olduğu anlaşma ve mevzuat hükümlerine aykırı talepleri, ile bu yükümlülüğünü ihlal ettiği, davacının 01.09.2006 ile 31.12.2010 tarihleri arasında ödediğini ve fazla ödeme olarak nitelendirdiği ödemelerin mevzuat sözleşme hükümleri nedeniyle fazla ödeme olarak nitelendirilmesinin hukuken mümkün olmadığı hususunun dikkate alınarak, basiretli bir iş adamı gibi davranma yükümlülüğüne aykırı düşen davasının esas yönünden de reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR:
Dosyadaki bilgi ve belgeler, idare mahkemesi kararı, bilirkişi raporları;
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava ; davalı UEDAŞ’ın sayaç okuma bedeli olarak sayaç başına sabit bir ücret alması gerekir iken, tüketilen enerji miktarı üzerinden nispi olarak tahsil etmesi nedeniyle, davacı …’nin fazladan ödediğini iddia ettiği 01.09.2006 ile 31.12.2010 tarihleri arasındaki PSHB’nin, fazlaya dair hakları saklı kalrrtak kaydıyla şimdilik 100.000,- TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davalıdan tahsiline yöneliktir.
Davacı vekili 09/03/2021 havale tarihli ıslah dilekçesi ile; dava dilekçesinde talep edilen alacaklarının bilirkişi raporu doğrultusunda talebini 1.207.523,38-TL arttırarak toplam 1.307.523,38-TL olarak ıslah ettiğini bildirmiştir.
Taraflarca gösterilen kanıt ve belgeler toplanmış, davalı şirketin sicil dosyası getirtilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.
Davacı tarafından davalı aleyhine PSH Geçiş dönemi tarifelerinin 2006 yılından beri hatalı uygulandığından bahisle fazladan tahsil olunduğu ileri sürülen 472.336.21 TL’nin iadesi, hatalı uygulamanın sonra erdirilmesi istemiyle başvurusunun reddine ilişkin işlemin, perakende satış hizmet bedelinin kwh başına değil abone başına bir bedel olarak alınması gerektiği, ikili anlaşmalar kapsamında enerji alışverişlerinde satış hizmet bedeli alınmasının hukuki dayanaktan yoksun olduğu , uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olması nedeniyle işlemin iptali talep edilen Bursa 1.İdare Mah. 21/12/2011 tarih ve 2008/654-2011/1768 E/K sayılı kararı ile dava konusu işlemin 14/02/2008 tarihinden önceki döneme ilişkin kısmının süre aşımı nedeniyle reddine, dava konusu işlemin 14/02/2008 tarihinden sonraki döneme ilişkin tahsil olunan miktarların davacıya ödenmesi ve uygulanmasının bu tarihten itibaren sona erdirilmesine ilişkin kısmın iptaline karar verilmiş, karar temyiz edilmesi üzerine Danıştay 13.Daireye gönderildiği anlaşılmıştır.
Danıştay 13.Dairenin 06/04/2011 tarih 2008/2695 Esas, 2011/1368 sayılı kararının temyiz incelemesinin sonuçlanmasının ve kesinleşmesinin beklenilmesine karar verilmiştir.
Danıştay 13.Dairenin 06/04/2011 tarih 2008/2695 Esas, 2011/1368 sayılı kararı ile “…sayaç okuma ve faturalandırma hizmetlerine ilişkin maliyetin abone gurubuna ve tüketilen enerji miktarına göre değişiklik gösterecek maliyetler olmadığı ve bu nedenle abone başına sabit bir ücret ödenmesi gerektiğinin ortada olduğu, kaldı ki buna ilişkin maliyetlerin metodolojinin 1.bölümünde abone başına sabit bir ücret olarak belirlendiğinin açık bir şekilde ifade edildiği…” belirtilmek suretiyle iptal edildiği, bu kararın ise Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından bu kararın serbest tüketiceler için uygulanacağı belirtilmek suretiyle onandığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki alacak ve borç ilişkisinin açıklığa kavuşturulması yönünden Ankara Nöb.Asl.Tic.Mah.talimat yazılmış, Elektrik fakültelerinde görevli iki öğretim görevlisi ve hukuk fakültelerinni ticaret kürsüsünde görevli bilirkişi kurulundan rapor aldırılması istenilmiştir.
Ankara 13.Asl.Tic.Mah.2012/46.tal.sayılı dosyasında Elektrik Mühendisi …, Elektrik Mühendisi … , Ticaret Öğretim üyesi Enerji hukuku uzmanı /EPDK hukuk danışmanı … tarafından düzenlenen 15/06/2012 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; Elektrik Piyasası Kanununda perakende satış hizmeti; perakende satış lisansına sahip şirketlerce, elektrik enerjisi ve/veya kapasite satımı dışında tüketicilere sağlanan diğer hizmetler olarak tanımlanmıştır. Perakende satış hizmeti kapsamı, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde, elektrik enerjisî ve/veya kapasite satımı dışında, tüketicilere sağlanan sayaç okuma, faturalama gibi diğer hizmetler olarak tanımlanmıştır. Elektrik Piyasası Kanunu Geçici 9 uncu maddesi; dağıtım şirketlerince uygulanacak tarifelerde ulusal tarife uygulamasının gereklerinin esas alınacağı, ulusal tarifelerde çapraz sübvansiyon uygulanacağı ve ulusal tarifenin EPDK kurumu tarafından hazırlanacağı hüküm altına alınmıştır. Sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmet bedeli sayaç okuma maliyetlerini yansıtan ve Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği vc tarifelere ilişkin tebliğler kapsamında belirlenen bir bedel olup, tahsil edilen sayaç okuma bedelini davalının hukuka uygun tahsil ettiği, zira sayaç okuma bedelinin dc dahil olduğu perakende satış hizmet bedellerini EPDK’nın düzenleyici işlemleri ile belirlendiğini, davacının bu düzenleyici işlemlerin aksine bir tahsilat yapamayacağını, düzenleyici işlemlere uyularak yapılan tahsilatın hukuka aykırılığından bahsedilmeyeceği, tahsilatın dayanağı olan EPDK’nın düzenleyici işlemi iptal edilse dahi iptal kararının birel işlemleri hukuki güvenlik ilkesi gereğince etkilemeyeceği ve bu işlemler bakımından geriye dönük hüküm ve sonuç doğurmayacağı, dolayısıyla davacının davalıdan sayaç okuma bedeli farkı talep edemeyeceği, sayaç okuma bedelinin EPDK tarafından belirlenen dağıtım şirketlerinin perakende satış hizmeti gelir tavanında dikkate alınan unsurlardan biri olduğu, bu bedelin sonradan değiştirilmesinin dağıtım şirketlerinin perakende satış hizmeti gelir tavanını bozacağı görüş ve kanaatinde oldukları bildirilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ve dosya içerisindeki tüm belgeler incelenerek, talep edilen dönemde davalı tarafından faturalar üzerinden yapılmış olan PSH kesinti miktarının tespiti ile davacının serbest tüketici olup olmadığının açıklanması, buna göre taraflar arasındaki olası alacak ve borç ilişkisinin tayin ve tespiti için, seçilecek üniversitelerin elektrik fakültelerinde görevli Elektrik Mühendisi Öğretim Görevlisi, Ticaret ve Borçlar Hukukunda görevli bir öğretim görevlisi ve SMMM bilirkişisinden oluşturulacak heyetten rapor alınmasına karar verilmiştir.
Ankara 13. Asl.Tic.Mah. 2014/31 talimat sayılı dosyasında … (Elektrik ve Elektronik Yüksek Mühendisi), Yrd.Doç.Dr…. (Bilkent Ün.Hukuk Fak.Öğretim Üyesi), … (Mali Müşavir) tarafından düzenlenen 17/06/20214 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; davacının serbest tüketici olmadığı; buna karşılık davacı şirketin sahip olduğu üretim lisansı ile elektrik piyasasında elektrik üretim faaliyeti gösteren ve perakende satış lisansına sahip olan elektrik üretim şirketi olduğu; davacı şirketin Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 30. maddesi kapsamında, ürettiği enerjiyi ancak serbest tüketicilere satabildiği; bu itibarla, huzurdaki davaya konu “PSH Bedeli”nin teknik açıdan Danıştay 13. Dairesi’nin yukarıda anılan kararındaki iptal hükmü kapsamında kaldığı, EPDK kararının iptalinin geçmişe etkili olması nedeniyle, iptal edilen işlemin, iptalden önce doğurduğu hukuki sonuçların da ortadan kaldırılması zorunluluğunun bulunduğu; bu nedenle 1.9.2006-31.12.2010 dönemi arasındaki PSH bedellerinin abone başına sabit olarak hesaplanarak, davacının fuzulen ödemiş olduğu meblağın, davalı tarafından iadesi gerektiği; davacının iade talebi bakımından zamanaşımı süresinin dolduğu iddiasının yerinde olmadığı davalının PSH bedeli olarak alabileceği miktarın 3.4. bölümde belirtilen şekilde hesaplanabileceği, ancak dosyada hesaplamanın yapılması için yeterli bilgi olmadığı, 3.4. bölümün son paragrafında belirtilen bilgi ve belgelerin dosyaya kazandırılması ile alacak-borç miktarının hesaplanabileceğinin bildirildiği görülmüştür.
Eksik belgelerin tamamlanması üzerine düzenlenen 13/11/20215 havale tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda; dosyada mevcut tarafların iddia ve savunmaları, ibraz edilen belgeler ve dosya muhteviyatının incelenmesi sonucunda, detayları kök raporda da belirtildiği üzere, davacının serbest tüketici olmadığı; buna karşılık davacı şirketin sahip olduğu üretim lisansı ile elektrik piyasasında elektrik üretim faaliyeti gösteren ve perakende satış lisansına sahip olan elektrik üretim şirketi olduğu; davacı şirketin Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 30. maddesi kapsamında, ürettiği enerjiyi ancak serbest tüketicilere satabildiği; bu itibarla, huzurdaki davaya konu “PSH Bedeli”nin teknik açıdan Danıştay 13. Dairesi’nin yukarıda anılan kararındaki iptal hükmü kapsamında kaldığı, EPDK kararının iptalinin geçmişe etkili olması nedeniyle, iptal edilen işlemin, iptalden önce doğurduğu hukuki sonuçların da ortadan kaldırılması zorunluluğunun bulunduğu;bu nedenle 1.9.2006-31.12.2010 dönemi arasındaki PSH bedellerinin abone başına sabit olarak hesaplanarak, davacının fuzulen ödemiş olduğu meblağın, davalı tarafından iadesi gerektiği; davacının iade talebi bakımından zamanaşımı süresinin dolduğu iddiasının yerinde olmadığı, davalının 01.09.2006-31.12.2010 tarihleri arasındaki dönemler için ödemiş olduğu PSH bedelinin 1.317.123,98-TL olarak hesaplandığı, aynı dönemler için sayaç okuma hizmeti karşılığı davalının toplamda 9.600,60-TL alacağı bulunduğu, netice itibariyle ,davacının 1.317.123,98TL-9.600,60TL=1.307.523,38-TL alacağı olduğu, buna göre davacının talebi doğrultusunda, 100.000-TL’nin davacıya iade edilebileceği, dosyada, davalının temerrüdüne ilişkin herhangi bir bilgi ve belge olmaması nedeniyle, faiz başlangıcının dava tarihi olabileceğinin bildirildiği görülmüştür.
Dosyanın önceki bilirkişiler haricinde 1 Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi, 1 Borçlar Hukuku Öğretim Görevlisi ve 1 SMMM bilirkişiden oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii ile tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda önceki raporlar arasındaki çelişkiyi giderecek ve tarafların önceki raporlara itirazlarını karşılayacak şekilde rapor aldırılması için Ankara Nöb.Asl.Tic.Mah.yeniden talimat yazılmıştır.
Ankara 5.Asl.Tic.Mah. 2020/34 tal. Sayılı dosyasında Mali Müşavir …, Elktr.Elektronik Müh.Prf.Dr…., Borçlar Hukuk Öğr.Görevlisi Doç.Dr…. tarafından düzenlenen 09.09.2020 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; davacı … Enerjinin üretici olması hasebiyle serbest tüketici olmadığı; ancak üretim ve perakende satış lisanslarına sahip olduğu ve ürettiği enerjiyi Elektrik Piyasası Yönetmeliğine göre yalnızca serbest tüketicilere satabildiği; bu yüzden abonelerine karşı benzer şekilde serbest tüketiciler için belirlenen PSH bedellerinden sorumlu olmasından dolayı Danıştay’ın iptal hükmü kapsamında değerlendirilebileceği; serbest tüketici durumu ve iptal edilen PSH bedeli dikkate alındığında, teknik anlamda serbest tüketici ile serbest olmayan tüketici arasında PSH bedelinin abone başına sabit maliyet olmasının fark etmediği, bu konudaki hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdir yetkisinde olduğu; mahkeme tarafından iptal kararının geçmişe etkili olduğu ve serbest tüketici kavramına ilişkin değerlendirmelerinin de kabul edilmesi halinde, iadesi gereken PSH bedeli toplamının 1.317.123,98 (tahsil edilen PSH bedeli) – 9,600,60 (Abone başına sabit ödenmesi gereken PSH bedeli)=1.307.523,38-TL olarak hesaplanabileceği, geri ödenecek miktara işletilecek kanuni faizlerin başlangıç tarihinin dava tarihi olduğu görüş ve sonucunun bildirildiği görülmüştür.
Davacı vekili 09/03/2021 tarihli dilekçesiyle dava değerini 1.307.523,38 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı tarafından davacının sattığı elektiriğe ilişkin olarak sayaç okumaları yapılmış ve davalı tarafından bu okumalardan nispi ücret tahsil edilmiştir.
Danıştay 13.Dairesinin 06/04/2011 tarih 2008/2695 Esas, 2011/1368 sayılı kararı üzerine, serbest tüketici olan davacıdan abone başına maktu olarak alınması gerektiği halde davalının nispi hesaplayarak hatalı tahsilat yaptığı ve PSH bedelinin EPDK’nın belirlediği rakamlar doğrultusunda abone başına maktu bir ücret olarak alması gerektiğine hükmedilmiştir.
Bu karar geçmişe etkili olup, davalının tahsil ettiği okuma bedellerinin sayaç başına sabit ücret olarak hesaplanması gerekmektedir.
Defter ve belge incelemesi sonucu hazırlanan bilirkişi raporunda da davalının 1.307.523,28 TL fazladan tahsilat yaptığı anlaşılmıştır.
Dava değeri 100.000 TL olarak gösterilmiş, 09/03/2021 tarihinde ıslah edilmiştir.
Dava dilekçesinde davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığına dair bir ibare yoktur.Bu nedenle davanın kısmi dava olarak açıldığı kabul edilmiştir.
Dava davalı tarafından 31/12/2010 tarihine kadar yapılan fazladan tahsilatın iadesine ilişkin alacak davası olup TBK 146 maddesi uyarınca 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olup,ıslah tarihi itibarıyla bu süre dolduğundan ıslah edilen kısmın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı gerekçeye göre;
1-Davacının ıslah talepli davasının kısmen kabulü ile ; 100.000,00 TL ‘nin dava tarihindedn itibaren işleyecek amme alacaklarına ilişkin uygulanan faizi ile birlike davalıdan alınarak davacıya verilmesine,fazlaya ilişkin talebin zamanaşımı nedeniyle reddine,
2- Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 6.831,00- TL harcın peşin alınan ( peşin harç 1.485,00 TL + 20.621,48- TL tamamlama harcı) 22.106,48 -TL harçtan mahsubu ile bakiye 15.275,48-TL harcın karar kesinleştiğinde istem halinde yatırına iadesine,
3- Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 6.963,65-TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre hesaplanan 532,58-TL yargılama gideri ile peşin alınan 6.831,00- TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından gider yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı yararına ölçümlenen 13.450,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Reddedilen kısım yönünden davalı yararına ölçümlenen 75.063,32-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 23/06/2021

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır.

Davacı gideri
21,30 TL ilk gider
6.600,00 TL bilirkişi ücreti,
342,35 TL tebligat ve posta gideri,
6.963,65 TL toplam gider