Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/26
KARAR NO : 2023/1146
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – [16219-12762-…] UETS
DAVALI : … – … [25888-97333-…] UETS
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/07/2020
KARAR TARİHİ : 05/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/11/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili firma arasında 01/11/2019 tarihli taşıtmatik sözleşmesi imzaladıklarını, davalı tarafça Bursa 23. Noterliği’nin 29/05/2020 tarihli 17108 yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin 11.maddesine dayanılarak 01/11/2019 tarihli taşıtmatik sözleşmesini feshettiğini, sözleşmenin haksız olarak feshedilmesi nedeniyle cezai şart ve teslim edilmeyen cihaz bedeline dair 05/06/2020 tarihli 12.523,53 TL fatura keşide ettiğini, davalı tarafın faturaya itiraz ettiğini, faturanın tahsil edilebilmesi için alacak davası açılması gerekliliğini duyduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile 12.523,53 TL alacağının fatura tarihi olan 05/06/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili arasında 24/10/2019 tarihli taşıtmatik uygulamasına ilişkin sözleşme müvekkili şirket tarafından ülkemizde ve tüm dünyada halen devam etmekte olan salgın hastalık nedeniyle feshedildiğini, sözleşmenin 11.maddesinin son cümlesinde taraflar mücbir sebebin 15 günden fazla devam etmesi halinde iş bu sözleşmeyi herhangi bir tazminat ödemeden feshetme yetkisine haizdir” düzenlemesinin bulunduğunu, müvekkilinin bu maddeye istinaden sözleşmeyi sonlandırdığını, yukarıda açıklanan nedenle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Deliller;
Bursa Vergi Dairesi’ne, Bursa İl Sağlık Müdürlüğü’ne yazılan müzekkereye cevap verildiği cevabi yazının dosya arasında olduğu anlaşılmaktadır.
SMMM bilirkişisinin raporunun sonuç kısmı: “1-) Bursa Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü’nün dava dosyasına CD içinde sunduğu 2020 yılı Hıfzısıhha Kurul Kararlarının incelenmesi sonucu; *29.05.2020 tarih 60 nolu kurul kararı ile 29.05.2020 tarihi saat 24:00 ile 31.05.2020 tarih saat 24:00 arasında sokağa çıkma kısıtlaması uygulanmasına karar verilmiştir. 2-) Davalı ve Davacı şirket arasında 01.11.2019 tarih Taşıtmatik Uygulamasına ilişkin sözleşme imzalanmış olduğu, Davalı şirket tarafından, Bursa 23.Noterliği 29.05.2020 tarih 17108 yevmiye no ihtarname ile sözleşmenin 11. maddesine istinaden sözleşmenin feshedildiği, davacı şirkete ihtar edilmiş olduğu, Davalı şirket araçlarının tablo 2, davacı şirket (taşıtmatik) istasyonlarından yakıt almış olduğu, (…, …, …., ….., ……., …., …., …, ) Davalı şirket 29.05.2020 tarihinde sözleşmeyi feshetmiştir. Davalı şirket araçlarıının aylık akaryakıt alışları (tablo1) incelendiğinde; davalı şirketin Mayıs 2020 ayında en fazla akaryakıtı aldığı görülmektedir. Davalı şirket ile iligili olarak dava dosyasına Nilüfer Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden gelen dökümlere göre de davalının 2020 yılı Haziran ayında BA formu ile bildirilen alışlarının kdv hariç 3.490.952,00 TL olduğu, BS formu ile bildirilen satışlarının kdv hariç 789.530,00 TL olduğu, davalının faaliyetinin devam etmiş olduğu görülmektedir. 3-) Davacı şirket tarafından, davalı şirkete düzenlenen ve dava konusu olan fatura Fatura Fatura No Açıklama Fatura Tutarı Tarihi 05.06.2020 HLP2020000005117 Sözleşmenin haksız fesih nedeniyle cezai şart 12.523,53 Teslim edilmeyen taşıtmatik cihaz bedeli Davacı tarafından, davalı şirkete düzenlenen ve dava konusu olan fatura davacı şirket defterlerinde kayıtlı olup, davacı tarafından BS formu ile satış olarak bildirilmiştir. Fatura bedeli Davacının defterlerinde, davacının davalıdan alacağı olarak gözükmektedir. Dava konusu olan fatura, davalı şirket tarafından Noter kanalı İhtarname ile itiraz edilerek davacıya iade edilmiştir. Davalı şirket faturayı BA formu ile de alış olarak bildirmemiştir. Sözleşmenin 12.a maddesine göre (Erken Fesih ve Sözleşmeye Aykırılık) (8 Taşıt X 200 USD)=1 600 USD 04.06.2020 Tarih TCMB Efektif Satış Kuru 6,7699 TL 1.600 USD*6,7699 TL= 10.831,84 TL Sözleşmenin 5.J maddesine göre (Taşıtmatik Ünitelerinin Montajı ve Sökümü) Müşteri, sözleşmenin feshi veya sözleşmenin bitimi nedeni ile, sağlayıcının kendisine taşıtmatik sistemi kullanımı için verdiği ve geri teslim edemediği her ünite için 200 USD+ KDV bedel ödemeyi kabul eder. Teslim edilmeyen 1 adet … Plaka 200 USD+%18 KDV 36 USD= 236 USD eder. 04.06.2020 Tarih TCMB Efektif Satış Kuru 6,7699 TL 236 USD*6,7699 TL= 1.597,70 TL Davacı şirket düzenlediği faturada KDV bedelini belirtmemiş olup ayrıca Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne beyan da etmemiştir. Bu bedel cezai şart değildir. Ünite iadesi olduğu için KDV faturada belirtilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla 200 USD dikkate alınacaktır. 200 USD *6,7699 TL=1.353,98 TL Taraflar arasında imzalanan sözleşmede madde 12.a Faturaya ilişkin bedel 10 gün içinde ödenmesi belirtilmiştir. Fatura Tarihi 05.06.2020 tarihi olup Temerrüt tarihi 16.06.2020 Tarihidir. Davalı taraf sözleşmenin 11. maddesine dayanarak sözleşmeyi feshetmiş olduğu, Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin hukuki değerlendirmesinin mahkemenize ait olduğu, Davacı şirketin, Davalı şirketten talep edebileceği tutarın (10.831,84 TL+1.353,98 TL)=12.185,82 TL olduğu kanaatimdir.” şeklindedir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE
Dava, hizmet sözleşmesinin haksız feshedildiği iddiasına dayalı ceza şartın tahsili talebine ilişkindir.
Davalı taraf savunmalarında akdedilen sözleşmeyi Covid-19 pandemisi sebebiyle feshettiğini ve bunun mücbir sebep teşkil ettiğini savunmuştur.
Davalı şirketin davacıya 29/05/2020 tarihinde fesih ihtarı gönderdiği sunulan ihtarnameden anlaşılmaktadır. Davalı taraf feshinde sözleşmenin 11. Maddesine dayanmıştır.
Mahkememizce bilirkişi raporu aldırılmış ve feshin haksız kabul edilmesi halinde davacının 12.185,82 TL talep edebileceği belirtilmiştir.
Mahkememizce sözleşme hükümlerinin değerlendirilmesi bir hukuki değerlendirme olduğundan bilirkişi raporunda bu hususa değinilmemiş olması yerindedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; feshin haklı olup olmadığı ve dürüstlük kurallarına aykırı bir fesih yapılıp yapılmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Mahkememizce 2020 yılında Umumi Hıfzıssıhha Meclisleri tarafından alınan kararların tümü Bursa Valiliğinden istenmiştir. Davalının fesih ihtarnamesi gönderdiği 29/05/2020 tarihinden 31/05/2020 tarihinde kadar sokağa çıkma kısıtlaması kararı alındığı bilirkişi raporunda belirtilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 11. Maddesine bakıldığında; maddenin mücbir sebep sayılacak haller başlığını taşıdığı, maddenin son cümlesinde mücbir sebebin 15 günden fazla sürmesi halinde tarafların sözleşmeyi feshedebileceği, mücbir sebep hallerinde de herhangi bir ön şarta gerek olmaksızın tarafların sözleşmenin yerine getirilmemesinden sorumlu olmadıkları maddede belirtilmiştir. Maddede kanunen veya teamülen mücbir sebep sayılan hallerde tarafların edim yükümlülüklerinden sorumlu olmadıkları belirtilmiştir. Maddede harp, isyan, yangın, infilak, zelzele ve doğal afetler ile grev, lokavt ve kamu tarafından konulan kısıtlamalardan kaynaklı tarafların sözleşme ile bağlı olmamalarının kabulü için stok, istihsal, imal, sevk ve tedarikte sorun yaşanması şart kılınmış, ancak mücbir sebep halleri için bu ön şart sözleşmede açıkça yer almamıştır. Bu bağlamda davalının fesih tarihinde yüksek akaryakıt alımı yapmış olmasının feshe engel teşkil etmediği kanaatine varılmıştır.
Davalının sözleşmeyi feshettiği tarihte Dünyada Covid-19 salgınının vuku bulduğu ve ülkemizde bu salgının önlenmesi için bir dizi tedbirlerin alındığı izahtan varestedir. Bu bağlamda söz konusu salgın hastalık ve sonrasında alınan kısıtlama kararlarının mücbir sebep teşkil ettiği ve davalının sözleşmeyi 11. Maddede tanınan yetkiye dayanarak kullandığı ve feshin haksız olmadığı kanaati ile aşağıdaki şekilde davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve yasal gerekçesi izah edildiği üzere;
1-Davanın reddine,
2-Hüküm tarihi itibariyle alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcından; 213,88 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 55,97 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 ve m.13/2 hükümlerine göre hesaplanan 12.523,53 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
5-6325 sayılı Kanunun 18/A maddesinin 12 ve 13. Fıkralarına göre; suç üstü ödeneğinden zorunlu arabulucuya ödenen 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
6-HMK m.333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
7-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair; reddedilen miktarın istinaf sınırının altında kalması sebebiyle HMK m.341 gereğince kesin olmak üzere karar verildi. 05/10/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır