Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/201 Esas – 2023/984
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2023/201
KARAR NO : 2023/984

HAKİM : …..
KATİP : ……

DAVACI : … OTO DONANIM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ – ……… [25989-04120-……] UETS
VEKİLİ : Av. …… – [16452-54189-….] UETS
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 23/02/2023
KARAR TARİHİ : 18/07/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkil şirket otomotiv yan sanayi kolunda çalıştığını, Şirket Bursa Ticaret Sicilinde 49324 numara ile kayıtldır ve Ertuğrulgazi Vergi Dairesinin 85901806….. nolu mükellefidir. Şirket sermayesinin %50’si Türkiye’de Kurulu … Holding A.Ş.’ne %50’si Fransa’da kurulu olan Treves Group Şirketine ait olduğunu, yabancı ortağımız dünyanın çeşitli ülkelerinde – Türkiye dahil 16 ülkede otomotiv yan sanayi yatırımları ile – faaliyet gösteren küresel bir şirket olduğunu, şirketin muhasebesi Maliye Bakanlığınca belirlenen e-defter düzenlemelerine uyumlu olarak dijital ortamda tutulduğunu, bu kayıtlar Treves Group’ un uluslararası bilgiişlem sisteminde tutulmakta ve izlendiğini, yabancı ortağımızdan aldığımız bilgiye göre global bilgi-işlem sistemi 19.02.2023 tarihinde Rus hacker’ler tarafından saldırıya uğramış olup, saldırganlar yok ettikleri bilgileri geri vermek için fidye istemekte, bu nedenle şirketimizin de dahil olduğu tüm grup şirketlerinde dijital bilgilere ulaşılamadığını, bu durum yabancı ortağımızdan alınan resmi belgelerle kanıtlandığını, diğer yandan Şirketimizce de Bursa Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Birimine başvurulmuş olup, uzmanlarca düzenlenen rapor da bu durumu tevsik ettiğini, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 64. Maddesi: “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haiz olduğunu, Vergi Usul Kanunun 13/4 maddesi de “Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyle defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması”nı mücbir sebep hali olarak sayıldığını, şirketin elektronik defter kayıtlarının da bulunduğu dijital verilerin zayi olduğuna ve tarafımıza TTK 64 gereği ziya belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, TTK’nın 82/7. maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı tarafından şirkete ait karar defterinin kaybolduğunu ileri sürerek, kaybolmaya yönelik hiçbir vakıa ve delil sunulmamıştır.
Öte yandan davacı ticari işletmesi sebebiyle … İnşaat Mimarlık Tic. Ltd. Şti’ nin tacir olduğundan basiretli şekilde davranmak zorundadır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05/10/1984 tarih 1982/11-852 Esas ve 1984/788 Karar sayılı kararında “TTK.nun 68/1. maddesi hükmünce “Defter tutmak mecburiyetinde bulunan kimse ve işletmeye devam eden halefleri, defterler! son kayıt tarihinden ve saklanması mecburi olan diğer hesap ve kağıtları tarihlerinden itibaren on yıl geçinceye kadar saklamaya mecburdurlar”. Aynı maddenin son fıkrası da şu düzenlemeye yer vermiştir: “Bir tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve kağıtları yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyanı oğrendiği tarihten itibaren onbeş gun icinde ticari isletmesinın bulundugu yerin selahiyetli mahkemesinden kendisine bir vesika verilmesini isteyebilir. Mahkeme lüzumlu gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Böyle bir vesika almamış olan tacir defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılır…Önce şu husus belirtilmelidir ki, metni yukarıya aynen alınan hükümdeki “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı” örnekleri tahdidi bir düzenleme içerisinde yer almamış, “gibi” sözlüğünden de anlaşılacağı üzere tacirin elinde olmayan benzer olaylar da maddenin kapsamında düşünülmüştür. Tacirin 68. maddenin son fıkrasından yararlanabilmesi icin bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur: Genel bir kural konulamamakla beraber cereyan ettigi yer ve sartlar itibarıyla bir (hırsızlık) olayı sozu edılen madde kapsamında düşünülebileceği gibi, gene başka yer ve başka koşullar altında düşünülmeyebilir de… Davaya konu olayda ise; ticari defter ve belgeler otomobilin içerisine konulmuş ve buradan çalındığı iddia olunmuştur…Ticari defter ve belgelerin iyi muhafaza edilmemiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekir.” denilmiştir.
Dolayısıyla somut olayda, Hukuk Genel Kurulu kararında da vurgulandığı üzere tacirin saklamakla mükellef olduğu ticari defter ve kağıtları özenle muhafaza etmesi zorunlu olup, yerine göre çalınma halinde bile, zayi belgesi verilemez iken, basiretli tacir gibi davranmama sebebiyle kaybolma halinde zayi belgesi verilemeyeceği gibi iradesi dışında karar defterinin kaybolduğuna dair vakıa ileri sürülmediği ve hiçbir delil sunulmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 179,90 TL’nin mahsubu ile bakiye 89,95 TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasnı,a
4-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı18/07/2023

Katip …..
¸e-imzalıdır.

Hakim ……
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …..
¸E-imzalıdır.