Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/969 Esas
KARAR NO : 2022/1112
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACILAR : 1- … – … …
2- … – … …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : HASIMSIZ.
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 18/08/2022
KARAR TARİHİ : 18/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; Davacının Sinanbey Mah. 28. Metal Sk. 1 No: 14 İnegöl/BURSA adresinde Ve Ha Metal Ve Plastik Mobilya Malzemeleri İnşaat Hayvancılık İthalat İhracat Sanayi Ve Ltd. ŞTİ. isimli işletmede mobilya ve malzemeleri üretimi yaptığını, 20.05.2022 tarihinde çıkan yangında … Metal-… (V.N….) adlı şirketin 2013-2019 arasındaki yıllara ait, Ve Ha Metal Ve Plastik Mobilya Malzemeleri İnşaat Hayvancılık İthalat İhracat Sanayi Ve Ltd. ŞTİ. İsimli şirkete ait 2019-2022 yıllarına ait gelir gider belgeleri, sgk ve vergi tahakkukları, fiş ve faturalar, yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri 20.05.2022 tarihinde tahmini olarak 23.00 saatinde çıkan yangından dolayı ve de müdahale edilen sudan dolayı zayi olduğunu, İki firmaya ait evraklar bahse konu olayın yaşandığı adreste davacı tarafından muhafaza edildiğini, Ofis bölümünde çıkan yangın nedeniyle iki firmaya ait defterler zayi olduğunu beyanla 2013-2019 yılları arasında … METAL-…(V.N….) adı altında faaliyet gösteren davacıya ait eski firmanın ve de 2019 dan sonra Ve Ha Metal Ve Plastik Mobilya Malzemeleri İnşaat Hayvancılık İthalat İhracat Sanayi Ve Ltd. ŞTİ. Adlı müvekkil firmanın gelir gider belgeleri, Sgk ve vergi tahakkukları, fiş ve faturalar yevmiye , defteri kebir, envanter defterinin zayi olduğuna dair tarafımıza zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe; Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve kağıtların TTK’nun 68 nci maddesi uyarınca zayiinin istenebilmesi için, tacirin iradesi dışında gerçekleşen bir olayda zayi olması, tacirin bunları saklamada bir kusurunun bulunmaması da gerekmektedir.
Ticari defterlerin zayii halinde uygulanacak usul ve şartları TTK 82/7 maddesinde açıklanmıştır. Buna göre tacir kişiler belge ve defterlerini yasada belirtilen süre boyunca saklamak zorundadır. Saklama süresi içinde gerekli tüm muhafaza tedbirlerinin alınması, defter ve kayıtların kaybolmaması için özen gösterilmesi yasal yükümlülüktür. Mücbir sebep diye tabir edebileceğimiz sebeplerle ortaya çıkan zayi hallerine mahsus olmak üzere mahkemece zayi belgesi verilir. Zayi belgesi verilmesi için tacirin kendisinden beklenen tüm özen ve dikkati göstermesine rağmen engel olamayacağı bir sebepten kaynaklanan ziya söz konusu olmalıdır. Yasada bu tür mücbir sebeplere örnek olarak yangın, su baskını, deprem gibi bir afet yahut hırsızlık halleri sayılmıştır. Elbette bu halleri yasada sayılan sebeplerle sınırlamak yasa koyucunun amacına uygun değildir. Asıl olan makul bir tacirin normal davranış biçimine, özen ve muhafaza şartlarına göre tüm tedbirlerin alınmasına rağmen önüne geçilemeyecek bir halin varlığı şarttır.
Davacı saklama yükümlülüğüne uygun davranmalı ve bu hususta basiretli tacir gibi hareket etmelidir. Bu yükümlülüğe aykırı davranılması durumunda zayi belgesi verilmesi istemini kabul etmek mümkün değildir.(Yargıtay 11.Hukuk Dairesi 2008/3544 E,2009/7573 K)
6102 sayılı TTK ‘nun 82/7.maddesi uyarınca ” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir….” hükmü uyarınca bu davayı açmak için yasal 15 günlük hak düşürücü süre belirlenmiştir. Dosyanın incelenmesinde dosyaya ibraz edilen yangın raporuna göre davacı şirketin iş yerinde 20/05/2022 tarihinde yangın meydana geldiği, Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Müdahale Şube Müdürlüğünün yangın raporuna göre, Davacı şirket yetkilisinin ticari evrakların iş yerinde meydana gelen yangın nedeniyle zayi olduğunu 21/05/2022 tarihinde itfaiye müdürlüğüne beyan ettiği, yangın raporunda bu beyanın yer aldığı, bu durumda davacının ticari defter belge ve kayıtlarının iş yerindeki yangın nedeniyle zayi olduğunu, 21/05/2022 tarihinde öğrendiği 15 günlük dava açma hak düşürücü sürenin bu tarihten itibaren başladığı, Davanın ise 18/08/2022 tarihinde açıldığı, bu durumda davanın ziyaının öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılmadığı anlaşılmaktadır.
Tüm bu gerekçelerle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 80,70 TL harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının artan kısmının hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/11/2022
Katip …
E-Imzalıdır.
Hakim …
E-Imzalıdır.