Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

…
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/84
KARAR NO : 2022/667

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – … …
DAVA : İtirazın İptali (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/09/2021
KARAR TARİHİ : 02/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 10/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin emlak danışmanlığı yaptığını, davalının da gayrimenkul profesyoneli olarak iş yapmakta olduğunu, taraflar arasında 15/09/2020 tarihinde … Türkiye Gayrimenkul Profesyoneli Sözleşmesinin imzalandığını, bu sözleşme ile müvekkili şirketin gayrimenkul satışı ve buna bağlı tüm hizmetlerini davalıdan almayı, davalının da gayrimenkul profesyoneli olarak müvekkili şirket için çalışmayı taahhüt ettiğini, sözleşme devam ederken davalının sözleşmeyi sona erdirdiğini ve taraflar arasındaki ilişkinin bozulduğunu, davalı şirketin müvekkilinin iş yapmış olduğu bölgelerde faaliyet gösterdiğini, sözleşmeye aykırı hareket ettiğini ve cezai şart maddesinin devreye girdiğini, dava konusu olayda davalının kötüniyetli olduğunu, kötüniyetli olmasa dahi itirazında alacaklı müvekkilinin zamanında tahsil edememiş olmasından dolayı uğradığı hak mahrumiyetini gidermenin yasal zorunluluk olduğunu ifade ve özetle; davanın kabulü ile davalı borçlunun Bursa 5. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline ve asıl alacak miktarı üzerinden takibin devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faiz işletilmesine, takibe kötü niyetli itiraz edildiğinden asıl alacağın %20’sinen aşağı olmamak üzere lehlerine icra inkar tazminatına hükmolunmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı süresi içinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Davacı dava dilekçesi ile taraflar arasındaki 15/09/2020 tarihinde … TÜRKİYE GAYRİMENKUL PROFESYONELİ SÖZLEŞMESİ imzalanmış ve davalı gayrimenkul profesyoneli olarak sözleşmeye imza atmış. Bu sözleşme ile davacı şirket gayrimenkul satışı ve buna bağlı tüm hizmetleri davalıdan almayı ; davalı da gayrimenkul profesyoneli olarak davacı şirket için çalışmayı taahhüt ettikleri, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 9. Maddesinde ” İşbu sözleşmenin geçerli olduğu süre ile sözleşmenin taraflarca sona erdirilmesinden itibaren 2 yıl içerisinde , Gayrimenkul Profesyoneli işbu sözleşme çerçevesinde yürüttüğü işe benzer ya da rekabet halinde Franchise Alan’ın işi ile bir başka şekilde ilgili bir iş, bu sözleşmenin geçerli olduğu ilçe sınırları dahilinde önceden yazılı izin almaksızın yapamayacaktır. Aksi halde Gayrimenkul Profesyoneli, asıl borçtan bağımsız olacak şekilde Franchise Alan’a 20.000 TL tutarında cezai şart bedeli ödeyeceğini, bu cezai şart bedelinin fahiş olmadığını şimdiden kabul , beyan ve taahhüt etmiştir. ” cezai şart düzenlenmiştir. Taraflar sözleşme serbestisi ilkesi gereği ve Türk Borçlar Kanunu’nun çizdiği sınırlar çerçevesinde iradi olarak cezai şart belirlemişlerdir. Davacı şirketin adresi Nilüfer olup burada davacıdan izin alınmaksızın müvekkille aynı işi yapmaya devam etmekte , davacının portföyüne zarar verdiği, rekabet yasağı sözleşmesine dayalı olarak cezai şart talebinde bulunmuştur.
Taraflara usulüne uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır. Davacı ile dava dışı davalı işçinin çalıştığı firmaya ait kayıtlar celp edilerek dosya rekabet hukuku konusunda uzman hukukçu bilirkişisine tevdi edilerek, taraflar arasındaki rekabet yasağı sözleşmesi hükümleri, TBKnun rekabet yasağına ilişkin maddeleri değerlendirilerek, davaya konu iş yerinin değişiminde davalı için haksız rekabet koşullarının ve cezai şart koşullarının oluşup oluşmadığı cezai şart miktarının fahiş olup olmadığı, davalının davacı şirketi zarara uğratıp uğratmayacağı, taraflar arasında yapılan sözleşmenin, taraf vekillerinin dava ve cevap dilekçeleri de irdelenerek istenilmiştir.
Bilirkişi tarafından mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Taraflar arasında imzalanmış sözleşmenin 9. Maddesindeki cezai şart koşullarının hangi coğrafi sınır içerisinde geçerli olacağının belirlenmediği, cezai şarta ilişkin coğrafi sınırın davacının ileri sürdüğü gibi bir an için Nilüfer ilçesi olduğu kabul edilse dahi dosya kapsamında davalı tarafın Nilüfer ilçesinde gerçekleşen cezai şarta konu bir eyleminin tespit edilemediği, yine cezai şart maddesinde cezai şart alacaklısı tarafının “Franchise Alan” olduğu belirtilmiş ise de sözleşmede “Franchise Alan” olarak tanımlanan bir taraf bulunmadığı, bu sebeplerle davaya konu uyuşmazlıkta cezai şart koşullarının uygulanmasının mümkün olmadığı tespit edilmiştir.
Öncelikle cezai şartın uygulanması için şartların varlığı aranmaktadır. Bu şartlar ;süre bakımından taahhüt edilen rekabet etmeme eylemine aykırılığın, sözleşmenin geçerliği olduğu süre boyunca ve sona ermesinden itibaren 2 yıl içerisinde gerçekleşmesi, işin Niteliği Bakımından: Sözleşmede, “Gayrimenkul Profesyoneli işbu sözleşme çerçevesinde yürüttüğü işe benzer ya da rekabet halinde Franchise Alan’ın işi ile bir başka şekilde ilgili bir iş” nitelemesi yapılmıştır. Ancak sözleşme içeriğinde “Franchise Alan” olarak düzenlenmiş bir taraf tespit edilememiştir. Zira taraflar 1. Madde ve son maddede tam ters şekillerde yazılmış olsa da, “Gayrimenkul Profesyoneli” ve “Franchise Ofisi” olarak tanımlanmışlardır. Maddenin bu bölümü de başka bir çelişki içermekte olup, Coğrafi Sınırlama Bakımından: Sözleşmenin 9. Maddesinde coğrafi sınır olarak yalnızca “ bu sözleşmenin geçerliği olduğu ilçe sınırları dahilinde” şeklinde bir ifade kullanılmıştır. Ancak sözleşmenin geçerli olduğu ilçenin hangi ilçe olduğu sözleşmede yer almamaktadır. Dolayısıyla cezai şarta konu eylemin hangi ilçede geçerli olduğu sözleşmede yer almadığı anlaşılmaktadır. Bu bakımdan sözleşmenin cezai şartın uygulanabilmesi bakımından eksiklikler içerdiği anlaşılmaktadır. Davacı taraf, (sözleşmede ilçe adı zikredilmemiş ise de) davacı şirketin adresinin Nilüfer ilçesinde bulunduğu bu sebeple de davalının Nilüfer ilçesinde faaliyet göstermesinin davacıyı zarar uğrattığını, bu sebeple de cezai şartın uygulanması gerektiğini ileri sürmüştür. Sözleşmede belirlenmemiş bir coğrafi sınırın yorum yoluyla tespiti mümkün değildir. Davacı tarafın basiretli tacir oluşu da bu bakımdan önemli olmakla; davalı tarafın Nilüfer ilçesinde ticari faaliyette bulunduğuna ilişkin herhangi bir delil bulunmamaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında ise; sözleşmenin 9. Maddesindeki cezai şart koşullarının hangi coğrafi sınır içerisinde geçerli olacağının belirlenmediği, bir an için Nilüfer ilçesi olduğu kabul edilse dahi dosya kapsamında davalı tarafın Nilüfer ilçesinde gerçekleşen cezai şarta konu bir eyleminin tespit edilemediği ve yine cezai şart maddesinde cezai şart alacaklısı tarafının “Franchise Alan” olduğu belirtilmiş ise de sözleşmede “Franchise Alan” olarak tanımlanan bir taraf olmadığı gibi hususlar göz önünde bulundurulduğunda taraflar arasındaki sözleşmede yer alan cezai şart koşulunun uygulanması şartlarının mevcut olmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE
2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan başlangıçta alınan 241,64 TL peşin harcın mahsubu ile fazla kalan 160,94 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflar tarafından kullanılmayan artan gider avanslarının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara iadesine,
Dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/06/2022
Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)