Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/750 E. 2022/1007 K. 25.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.


TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/750
KARAR NO : 2022/1007

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av….
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 21/06/2022
KARAR TARİHİ : 25/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Mah. …(…) Cad. No:26/1 Nilüfer/BURSA adresindeki işletmesinin … Bey Mah. … Bey Cad. No:107 Nilüfer/BURSA adresine taşınması sırasında karar defterinin müvekkilinin tüm özen, tedbir ve gayretine rağmen kaybolduğunu, açıklanan nedenden dolayı 2022 yılı ve geçmiş yıllara ait karar defterinin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Deliller;
Nilüfer Vergi Dairesi’ne, Bursa SGK’ye, BTSO’ya yazılan müzekkereye cevap verildiği cevabi yazının dosya arasında olduğu anlaşılmaktadır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE

Talep, ticari defterlerin zayi olduğu iddiasına dayalı zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Dava dilekçesinde özetle; davacının … Mah. Beyaz(530) Cad. No:26/1 Nilüfer/BURSA adresindeki işletmesinin … Bey Mah. … Bey Cad. No:107 Nilüfer/BURSA adresine taşınması sırasında karar defterinin kaybolduğu, açıklanan nedenden dolayı 2022 yılı ve geçmiş yıllara ait karar defterinin zayi olduğu vakıasından hareketle zayi belgesi verilmesi talep edilmiştir.
TTK m.82/7’ye göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir.
Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, ziya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır (Yargıtay 11. H.D. 10.05.2017 tarihli, 2016/4865 E., 2017/2800 K. sayılı ilamı).
Öte yandan, tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir. İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmektedir. Davacı tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlüdür.
Somut olayda; davacı adres değişikliği esnasında defterlerinin ziyaa uğradığını iddia etmektedir. Bu iddiası ile ilgili olarak da şirket yetkilisi ile birlikte iki tanığın tuttuğu tutanak dava dilekçesinin ekinde mahkememize sunulmuştur. Öncelikle ifade edilmesi gereken husus bir şirketin adresini değiştirmesi ve bu esnada defterlerin zayi olması sebebi TTK m.82/7’de sayılan sebeplerden değildir. TTK’da “gibi” sözcüğünün kullanılmasından hareketle Kanunda sayılan sebeplerin sınırlı sayıda olmadığı izahtan varestedir. Ancak, adres değişikliği sebebiyle defterlerin zıyaa uğraması, tacirin iradesi dışında ve elinde olmayan sebeplerle meydana gelen bir olay değildir. Aksine basiretli hareket etme yükümü olan tacirin adres değişikliği halinde defterlerini kaybetmesi defterleri saklarken gereken dikkat ve özeni göstermediğini açıkça göstermektedir. Ayrıca, ticaret sicil gazetesi ilanında davacı tacirin adres değişikliğini ticaret sicil müdürlüğüne de bildirmediği anlaşılmaktadır. Tüm açıklamalardan hareketle; davacının adres değişikliğinde karar defterini kaybettiği iddiası sübut bulmadığından ve bu sebeple defterin zıyaa uğraması Kanunda sayılan sebeplerden olmadığından aşağıdaki şekilde davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve yasal gerekçesi izah edildiği üzere;
1-Davanın reddine,
2-Hüküm tarihi itibariyle alınması gereken harç peşin alındığından harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK m.333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 25/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır