Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/547 Esas – 2023/919
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/547 Esas
KARAR NO : 2023/919

HAKİM : …
KATİP :…

DAVACI :… METAL SAÇ HURDA PLASTİK GERİ DÖNÜŞÜM ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ-MANİSA ŞUBESİ –
VEKİLİ : Av. ….. – [16104-01669-….] UETS
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 26/04/2022
KARAR TARİHİ : 07/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirkete ait e-defter kayıtlarının bulunduğu “ZİRVEé programına ve bilgisayardaki tüm verilerine 20/08/2020 tarihinde siber saldırı sonucu virüs bulaştığını, şirket tarafından olayın tespit edildiği 21/08/2020 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunulduğunu, Bilişim Suçları Soruşturma Bürosu tarafından 2020/62339 soruşturma numarası ile Bursa İl Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davacı şirketin mağduriyetine neden olan suça ilişkin araştırmaların yapılmasının talep edildiğini, e-defterlerin zayi olduğu ancak verilerden ne kadarının kurtarılabileceğine dair kesin ve net bir bilgi alınamadığını, verilerin kurtarılamayacağının 15 günlük yasal süreçte öğrenildiğini elektronik defter teblliği m.7/1’e göre tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin zayi olduğunun tespiti ile e-defterlerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe;Davanın elektronik defterlerin zayi olduğunun tespiti talebi olduğu görülmektedir.
Davacı taraf müvekkil şirkete ait e defter kayıtlarının bulunduğu, zirve programına ve bilgisayardaki tüm verilerine 20/08/2020 tarihinde siber saldırı sonucu virüs bulaştığını, olayla ilgili Bursa Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunduklarını, soruşturmanın halen devam ettiğini, verilerin kurtalıramadığını, bu nedenle eldeki davayı açtığını beyan etmektedir.
Gelir İdaresi Başkanlığına, SGK’ya müzekkere yazılarak davacı şirketin vergi borçları, SGK borçları hakkında takip olup olmadığı sorulmuş, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığının 2020/62339 Soruşturma nolu dosyası DYS’den dosyamız arasına alınmıştır.
Dosya bilgisayar mühendisi bilirkişiye tevdi edilmiş, 22/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle firmanın muhasebe birimi tarafından kullanılan bilgisayar üzerinde inceleme yapıldığı, zirve adlı programın kullanıldığı ve bilgisayar üzerinde bulunan tüm dosyaların 20/08/2020 tarihinde saat 09:27’de hacklendiği, fidye virüsünün bulaştığı, ve e defter kayıtları dahil bilgisayarda bulunan tüm program ve dosyaların şifrelenerek hacklenmiş oldukları bildirilmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığına müzekkere yazılarak davacı tarafın e defterlerin yedeklenmesi için gereken alt yapıyı kurup kurmadığı, kurulu ise yedeklemenin nerede tutulduğu, kurtarılıp kurtarılamayacakları hususları sorulmuş, gelen cevapta davacı mükellefin 01/01/2016 tarihinden itibaren e defter uygulamasına tabi olduğu, en son 2020/04 ayına ait e defter beratlarını başkanlık bilgi sistemine yüklediği, ancak e defter ve bunlara ilişkin berat dosyalarının ikinci kopyalarının saklanmak üzere başkanlığımız bilgi işlem sistemine yüklemediği bildirilmiştir.
Tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve kağıtların TTK’nun 68 nci maddesi uyarınca zayiinin istenebilmesi için, tacirin iradesi dışında gerçekleşen bir olayda zayi olması, tacirin bunları saklamada bir kusurunun bulunmaması da gerekmektedir.
Ticari defterlerin zayii halinde uygulanacak usul ve şartları TTK 82/7 maddesinde açıklanmıştır. “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili Mahkemesinden bir belge verilmesini isteyebilir.” şeklindedir. 09 Ekim 2019 tarih ve 30923 sayılı resmi gazetede yayınlanan 3 nolu elektronik defter tebliğinin 7.1 maddesine göre ise; “e defter tutanlar vergi usul kanununda belirtilen mücbir sebep halleri nedeniyle e defter veya beratların ait kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlarından veya başkanlıktan ikinci örneklerinin temin edilemediği hallerde söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Buna göre tacir kişiler belge ve defterlerini yasada belirtilen süre boyunca saklamak zorundadır. Saklama süresi içinde gerekli tüm muhafaza tedbirlerinin alınması, defter ve kayıtların kaybolmaması için özen gösterilmesi yasal yükümlülüktür. Mücbir sebep diye tabir edebileceğimiz sebeplerle ortaya çıkan zayi hallerine mahsus olmak üzere mahkemece zayi belgesi verilir. Zayi belgesi verilmesi için tacirin kendisinden beklenen tüm özen ve dikkati göstermesine rağmen engel olamayacağı bir sebepten kaynaklanan ziya söz konusu olmalıdır. Yasada bu tür mücbir sebeplere örnek olarak yangın, su baskını, deprem gibi bir afet yahut hırsızlık halleri sayılmıştır. Elbette bu halleri yasada sayılan sebeplerle sınırlamak yasa koyucunun amacına uygun değildir. Asıl olan makul bir tacirin normal davranış biçimine, özen ve muhafaza şartlarına göre tüm tedbirlerin alınmasına rağmen önüne geçilemeyecek bir halin varlığı şarttır.
Davacı saklama yükümlülüğüne uygun davranmalı ve bu hususta basiretli tacir gibi hareket etmelidir. Bu yükümlülüğe aykırı davranılması durumunda zayi belgesi verilmesi istemini kabul etmek mümkün değildir.(Yargıtay 11.Hukuk Dairesi 2008/3544 E,2009/7573 K)
Tüm dosya kapsamının incelenmesinde, davacı şirketin merkezinde bulunan muhasebe birimi tarafından kullanılan bilgisayarda meydana gelen virüs bulaşması olayı nedeni ile bu bilgisayarda kayıtlı olduğu iddia edilen ticari defterlerin zayi olduğu ileri sürülmüş ise de elektronik defter genel tebliği uyarınca ikinci örneklerin tutulduğu ve bunlara da ulaşılamadığı ispatlanamamıştır, zira gelir idaresi başkanlığından gelen cevapta davacı tarafından e defter ve bunlara ilişkin berat dosyalarının ikinci kopyalarının saklanmak üzere Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi işlem sistemine yüklenmediği bildirilmiş, ayrıca davacının e defterlerinin yedeklerini entegratör kuruluşa yedekletmediği görülmüştür. Bu durum karşısında kanunda tahdidi olarak sayılmamakla birlikte isteme konu ticari defterlerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sonucu ya da bunlara benzer bir sebepten dolayı basiretli bir iş adamının göstereceği tüm dikkat ve özenin gösterilmesi halinde dahi önlenemeyen bir sebepten ötürü ziyaa uğradığının ispatlanamamış olması kanaatlerine varılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90-TL harcın 80,70-TL peşin harçtan mahsubu ile fazla alınan 99,2‬-TL bakiye harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-HMK madde 333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/07/2023

Katip …..
E-Imzalıdır.

Hakim ….
E-Imzalıdır.