Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/486 Esas – 2023/189
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/486
KARAR NO : 2023/189
HAKİM : ..
KATİP : …
DAVACI : … ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ – ……. [35322-82238-..] UETS
VEKİLLERİ : Av. …… – [16414-14569-.] UETS
Av. … – Ovaakça Santral Mah.Doğalgaz Çevrim Sant.Kümeevller No:22 Osmangazi/ BURSA
DAVALI : … TEMİZLİK MADENCİLİK İNŞAAT TURİZM MAKİNA OTOMOTİV VE ULAŞTIRMA SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ – ……. Nihat Danışman Mah. Atatürk Cad. No: 21/1 Soma / Manisa Soma/ MANİSA
VEKİLLERİ : Av. …….. – [16001-00965-…….] UETS
Av. …. – [16515-15757-…..] UETS
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 13/04/2022
KARAR TARİHİ : 09/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesinde özetle; müvekkili idare ile davalı arasında hizmet alım sözleşmesi olduğunu, dava dışı işçi …’ın Orhaneli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/87 E. 2016/1110 K. sayılı kararı ile işçilik alacağının müvekkili idareden tahsiline karar verildiğini, Bursa 17. İcra Müdürlüğünün 2017/… E. sayılı icra dosyası ile müvekkili idarenin 9.550,00 TL ödeme yaptığını, dava dışı işçiye yapılan ödemelerden davalı şirketin sorumlu olduğunu, Orhaneli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/158 Esas sayılı dosyasıyla 9.550,00 TL’nin tahsili için davalı … Tarım Şirketi’ne dava açıldığını, alınan bilirkişi raporunda 2.943,01 TL’den … Temizlik şirketinin sorumlu olduğunu, burada açılan davanın ek dava olduğunu, yukarıda açıklanan nedenle davanın kabul ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2.943,01 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi sunmadığı anlaşıldı.
Deliller;
Orhaneli Asliye Hukuk Mahkemesi’ne yazılan, müzekkereye cevap verildiği cevabi yazının dosya arasında olduğu anlaşılmaktadır.
Aktüerya Bilirkişisinin Raporunun Sonuç Kısmı: “1. Taraflar arasında, davacı tarafından hizmet alımına ilişkin yapılan ihaleler uyarınca birbirini takip eden sözleşmeler ile dava dışı işçinin davacı Kurum nezdinde ve değişen davalı alt işverenler nezdinde çalışmış
olduğu,
2. Taraflar arasında imzalanan sözleşme, şartname ve diğer düzenleyici işlemlerde işçiye yapılan
tazminat ödemesinden sadece yüklenicinin sorumlu olacağına ve idarenin sorumlu olmayacağından dair
düzenleme bulunduğu,
3. Davacı Kurum tarafından ödenen toplam 9.550,00 TL ödemeden davalı şirketin sorumlu olduğu
miktarlar; 1.116,12 TL kıdem tazminatı ve 1.163,87 TL yargılama gideri ve faizler toplamı olmak üzere toplam
2.279,99 TL olduğu,
4. Davacı Kurum tarafından yapılan ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacakları yönünden davalı şirketin
son alt işveren olmaması nedeni ile sorumluluğunun bulunmadığı kanaatimdir.” şeklindedir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. ( Yargıtay 15 hukuk Dairesinin 2021/485 Esas, 2021/660 Karar)
6102 sayılı TTK’nın m.19 hükmü uyarınca taraflardan biri için ticari olan iş diğer taraf için de ticaridir. Bu nedenle davacı davalıdan ticari faiz talep edebilir. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2019/1059 Esas, 2020/2047 sayılı kararı)
Davalıya İş Mahkemesi dosyasında dava ihbar edildiğinden davacının ödeme tarihinden itibaren faiz talep edebilme hakkı vardır. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2017/562 Esas, 2020/1824 sayılı kararı)
Davacı, dava dışı işçinin çalıştığı döneme ilişkin iş mahkemesi ile hüküm altına alınan alacakların işçi tarafından icra müdürlüğünde yapılan takip sonucu tahsil edildiğini belirterek yapılan ödemenin davalıdan rücuen tahsilini talep etmiştir.
Mahkememizce dava dosyası hesap bilirkişisine tevdi edilmiş ve raporda özetle; taraflar arasında, davacı tarafından hizmet alımına ilişkin yapılan ihaleler uyarınca birbirini takip eden
sözleşmeler ile dava dışı işçinin davacı Kurum nezdinde ve değişen davalı alt işverenler nezdinde çalışmış
olduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşme, şartname ve diğer düzenleyici işlemlerde işçiye yapılan
tazminat ödemesinden sadece yüklenicinin sorumlu olacağına ve idarenin sorumlu olmayacağına dair
düzenleme bulunduğu, davacı Kurum tarafından ödenen toplam 9.550,00 TL ödemeden davalı şirketin sorumlu olduğu
miktarlar; 1.116,12 TL kıdem tazminatı ve 1.163,87 TL yargılama gideri ve faizler toplamı olmak üzere toplam
2.279,99 TL olduğu, davacı Kurum tarafından yapılan ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacakları yönünden davalı şirketin
son alt işveren olmaması nedeni ile sorumluluğunun bulunmadığı belirtilmiştir. Rapor, sözleşme hükümleri irdelenerek hazırlanmış olduğundan ayrıntılı ve denetime elverişli kabul edilmiş ve aşağıdaki şekilde rapor doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve yasal gerekçesi izah edildiği üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulü ile; 2.279,99 TL’nin ödeme tarihi olan 19/04/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-Hüküm tarihi itibariyle alınması gereken 155,74 TL karar ve ilam harcından, 80,70 TL peşin harcın ve 8,50 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 66,54 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harç ve 8,50 TL ıslah harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 80,70 TL başvurma harcı, 1.300,00 TL bilirkişi ücreti, 129,00 TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 1.509,70 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.169,56 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan 2.279,99 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan 663,02 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-6325 sayılı Kanunun 18/A maddesinin 12 ve 13. Fıkralarına göre; suç üstü ödeneğinden zorunlu arabulucuya ödenen 1.560,00 TL’nin davalıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
9-HMK m.333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
10-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının ise yokluğunda, kabul edilen miktarın istinaf sınırının altında kalması sebebiyle kesin olmak üzere karar verildi. 09/02/2023
Katip …..
¸e-imzalıdır
Hakim ….
¸e-imzalıdır