Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/483 E. 2023/778 K. 07.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
BAŞKANLIĞI GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/483 Esas
KARAR NO : 2023/778

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- … – …

2- … – …

3- … …

VEKİLİ : Av. …
DAVA : Öz Sermaye Tespiti
DAVA TARİHİ : 12/04/2022
KARAR TARİHİ : 07/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Öz Sermaye Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacılar vekili dilekçesinde özetle; Şirket Ortaklarından …’ın vefat etmesi sebebi ile Davacı Şirket , Bursa 18.Noterliğini 22.02.2022 tarih ve 6231 Yevmiye Numaralı İhtarı ile TTK 596.maddesi gereği ölen şirket ortağı … mirasçılarının şirket ortaklığına kabulünün red edildiği ve Murise ait askıda olan şirket paylarının (% 33’e isabet eden) gerçek değeri üzerinden … Kalıp Makina Model Kim.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’ye devri talep edildiğini, belirtilen İhtarlarına Bursa 26.Noterliğinin 28.02.2022 tarih ve 3887 Yevmiye numaralı İhtarı ile İtiraz edildiğini, 2022/32687 numaralı Arabuluculuk başvurusu neticesinde anlaşma sağlanamadığını, Davacı adına, davalıların hissesinin gerçek değerinin tespiti ve şirket hisselerinin devri amacıyla işbu davayı açtıklarını beyan etmiş davanın kabulü ile davalıların hissesinin gerçek değerinin tespiti ve davalıların mirasçısı olduğu şirket hisselerinin davacı Şirket adına devri ve tescilini talep etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalıların davacı şirketin ortaklarından müteveffa …’ın mirasçıları olduğunu, vefat durumu miras hakkı ortaya çıktığından , hiçbir onaya gerek kalmadan öncelikle kanunen müteveffa …’ın davacı şirketteki hisseleri mirasçılarına intikal ettiğini, TTK m. 596 uyarınca; miras, eşler arasındaki mal rejimine ilişkin hükümler veya şirket ortağının şahsi borçlarından ötürü şirket payının alacaklısı tarafından haczedilerek paraya çevrilmesi hallerinde pay intikalleri kendiliğinden yani genel kurul onayı dahi gerekmeksizin gerçekleşmektedir. Şirket sözleşmesinde, bu hallerde genel kurulun onayı gerektiğine ilişkin düzenlemeye yer verilmesi de mümkün olmadığını, davacı şirket adına … ve … tarafından davalılara 22.2.2022 tarihinde Bursa 18.Noterliğinin 6231 yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderilmiş ve davalıların onaylanmadıkları iletildiğini, 28.02.2022 tarihli Bursa 26.Noterliğinin 03887 yevmiye numaralı Cevabi ihtarnamelerinde ise, red için ortada usulüne uygun alınmış bir genel kurul kararı olmadığından reddin geçersiz olduğu, hak düşürücü sürenin de bu noktadan itibaren dolmuş olduğundan ortaklığı kazandıklarının belirtildiğini, eldeki davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ortada hak düşürücü süre içerisinde usulüne uygun alınmış bir genel kurul kararı bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
KANITLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava TTK nın 493.maddesi uyarınca açılmış hisselerin değerinin belirlenmesine ilişkin tespit davasıdır.
… Kalıp Makina Model Kim.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’nin ortaklarından …’ın vefat etmesi sebebi ile Davacı Şirket , Bursa 18.Noterliğini 22.02.2022 tarih ve 6231 Yevmiye Numaralı İhtarı ile TTK 596.maddesi gereği ölen şirket ortağı … mirasçılarının şirket ortaklığına kabulünün red edildiği ve Murise ait askıda olan şirket paylarının (% 33’e isabet eden) gerçek değeri üzerinden … Kalıp Makina Model Kim.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’ye devri talep edildiğini, belirtilen İhtarlarına Bursa 26.Noterliğinin 28.02.2022 tarih ve 3887 Yevmiye numaralı İhtarı ile itiraz edildiği bu sebeple davacı adına, davalıların hissesinin gerçek değerinin tespitinin talep edildiği görülmektedir.
TTK 493/4.maddesine göre ” paylar, miras, mirasın paylaşımı, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya cebri icra gereği iktisap edilmişler ise şirket payları edinilen kişiye sadece payları gerçek değeri ile devralmayı önerdiği takdirde onay vermeyi reddedebilir.”
TTK 494/3.maddesne göre; şirket onaylama ilişkin istemi aldığı tarihten itibaren en geç 3 ay içerisinde reddetmemişse onay verilmiş sayılır, kanun koyucu burada şirkete başvuru tarihinden itibaren 3 aylık bir süre öngörmüştür. ”
Eldeki davayı kendisine karşı red hakkı kullandırılan mirasçı açabileceği gibi red hakkının kullanım sonucunda ihtilaf doğduğunda şirkette değer belirlemeyi mahkemeden talep edebilme hakkına sahiptir.
TTK’nın anonim şirkete ilişkin hükümleri dikkate alındığından payların devri ana sözleşmeyle sınırlandırılabileceği gibi yasa koyucu bu sınırlama olmaksızın dahi anonim şirkete kaçış klozu olarak tabir edilen gerçek değeriyle devralma önerisini hakkı da tanımıştır.
TTK 492.maddesi uyarınca ana sözleşmeye pay devrinin sınırlandırılması için bağlam konulabileceği gibi ana sözleşmeye bağlam konulmayan şirketler bakımından da anonim şirket gerçek değer üzerinden devralma önerisinde bulundurabilerek kaçık klozunu kullanabilir. Bu durum TTK 493/4.maddesinde açıkça belirlenmiştir.
Yine 493/1.maddesinde de sağlar arasında yapılan işlemlerde sözleşmede bağlam bulunmasa dahi 1.fıkradaki vaya bağlacından sonraki ön görülen hüküm uyarınca gerçek değeriyle devralma önerisini kullanmak suretiyle şirket kaçış klozundan yararlanabilir.
TTK 493/1.maddesindeki gerçek değeriyle devralma ile 493/4.maddesindeki gerçek değeriyle devralma ana sözleşmede bağlam olmasa dahi şirket tarafından kullandırılabilecek bir yöntemdir.
Nitekim bu durum öğretide de anonim şirketin devre konu pay senetlerini gerçek değeri üzerinde devralma önerisinde bulunabilme olanağının tanınması ona haklı sebepleri yanında uygun görmediği devirlerden kurtulabilmesine ilişkin sağlanmış bir olanaktır.( Prf Dr. Hasan PULAŞLI Şirketler Hukuku Cilt 3. Sayfa 2101 )
Nitekim Yargıtay uygulamasında da esas sözleşmede bağlam olmayan hallerde şirketin kaçış klozundan yararlanabileceği şirketin bu olanağı kullanabilmesi için ana sözleşmede hüküm bulunmasına gerek olmadığı kabul edilmiştir. ( Yargıtay 11. H.D 18/02/2015 Tarih 2014/17122 E/ 2015/2152 Karar )
Dosya kapsamında sunulan bilgi ve belgeler dikkate alındığında şirketin süresi içerisinde red hakkını kullandığı kabul edilmiştir.
Dosya bir gayrimenkul değerlendirme uzmanı bilirkişiye tevdii edilerek şirkete ayni sermaye olarak konulmak istenen taşınmazların rayiç değerlerinin tespitlerinin yapılmasının istenilmiştir.
Düzenlenen bilirkişi raporuna göre; “Davacı şirket … Kalıp Makine Model Kim.İnş.San.ve Tic.Ltd. Şti’nin 2021 yılına ait yasal defterleri olan YevmiyeDefteri,Defteri Kebir ve Envanter defterlerinin yasal süresinde 6102 sayılı TTK nu 64/3 maddesine ve V.U.K 220-221-222 Maddelerine göre açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında yapılmış olduğu görülmektedir. …’ın . … Kalıp Makine Model Kim.İnş.San.ve Tic.Ltd. Şti’nin ortak ve hissedarı konumunda iken 23/11/2021 tarihinde vefat etmesi nedeniyle şirketteki hisselerine ait esas sermaye payının gerçek değerinin belirlenmesi için şirkette kullanılan makine Aaraç ve demirbaş malzemeler tespit edilerek , yapmış olduğumuz değerlendirme sonucunda yukarıda listelenilen malzemelerin toplam tutarı 5.575.000,00TL.olarak belirlenmiştir. Davacı şirketin vefat eden ortağı …’ın şirket sermayesinin %33,17’sine sahip olduğu, hesaplanan 11.800.142,27TL şirket öz sermayesinin %33,17’lik hisse payına düşen tutarın 3.914.107,19 TL olacağı hesaplandığı” hususunda rapor düzenlenmiştir.
Yapılan hesaplamaların ve değerlemelerin belirlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gibi davalı tarafça her ne kadar şirketin marka değerinin hesaplanmasını istemiş ise de şirketin adına kayıtlı bir markasının bulunmadığı , itiraz eden davalı tarafça da bu markaya yönelik herhangi bir bilgi sunulmadığı görülmektedir. Yapılan incelemeler sonucunda hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporuna göre Davalılar murisi …’ın davacı … Kalıp Makine Model Kim. İnş. San. Ltd. Şti’deki %33,17 oranındaki hissesinin değerinin 4.435.489,21TL olduğunun tespitine karar verilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talebin KABULÜ ile,
1-Davalılar murisi …’ın davacı … Kalıp Makine Model Kim. İnş. San. Ltd. Şti’deki %33,17 oranındaki hissesinin değerinin 4.435.489,21TL olduğunun tespitine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 179,90 TL harçtan başlangıçta alına 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 80,70 TL peşin harç, 1.763,75TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekaletnameli vekille 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı TTK 598/2 maddesi uyarınca Kesin olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/06/2023

Başkan …
E-imzalı
Üye …
E-imzalı
Üye …
E-imzalı
Katip …
E-imzalı