Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

… TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
BAŞKANLIĞI GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/48 Esas
KARAR NO : 2022/946

BAŞKAN : …
ÜYE :…
ÜYE : …
KATİP :…

DAVACI :……
VEKİLİ :Av….
DAVALI 1-…
VEKİLİ :Av. …
DAVALI :2-…
VEKİLİ : Av….
DAVALI : 3- ……
VEKİLİ : Av….
DAVALI : 4- ……
DAVA İHBAR OLUNAN :…
VEKİLİ :Av….
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 16/05/2018
KARAR TARİHİ : 05/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılardan … Sigorta Anonim Şirketi’ne zorunlu mali mesuliyet poliçesi ile sigortalı bulunan… plakalı halk otobüsünün müteveffa … …’e çarparak ölümüne neden olduğunu, kaza anında anne karnında bulunan ve sezaryen ile erken dünyaya gelen davacı … … …’ın yaralandığını, kazada otobüs sürücüsü … …’ın tam kusurlu olduğunu ve ceza davasında mahkum olduğunu, araç maliki … Turizm Ltd. Şti.’nin işleten sıfatıyla sorumlu olduğunu, keza Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığının da halk otobüslerinin denetiminden sorumlu olmakla ve toplu taşıma hizmetlerini yürütmekle sorumlu olduğunu, bu sebeple tazminattan da sorumlu olacağını, zorunlu sigortacının merhumenin oğlu … … için 46.821. TL ödeme yapıldığını, müteveffanın resmî nikahı bulunmayan eşi … … için ödeme yapılmadığını, halbuki uzun süredir birlikte yaşayan, müşterek çocuğun da velayetini alan babanın, müteveffanın desteğinden mahrum kaldığını, davacılardan … …’ın da annesinin desteğinden yoksun kaldığını, sigortanın yaptığı ödemenin yetersiz olduğunu, her iki davacının da manevi zararlara uğradığını ileri sürerek davacı … … için 100.000.TL ve davacı … için 75.000.TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faizi ile sigorta şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsiline, yine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı … … için 5.000.TL ve davacı … için 5.000.TL maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faizi ile tüm davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davalı … Sigorta A. Ş. davanın reddini istemiş, kusur oranı ve poliçe limiti ile sınırlı biçimde sorumlu olacaklarını, araç sürücüsünün kusursuz olduğunu, bu sebeple kendilerinin de sorumlu olmadığını, zaten … … için yeterli ödeme yaptıklarını, diğer davacı … için destekten yoksunluk zararı oluşmadığını, evlilik dışı birliktelikte sürekli ve eylemli destekliğin ispatı gerektiğini, TRH 2010 yaşam tablosu ve %1,8 iskonto oranı esas alınarak hesap yapılması gerektiğini, SGK ödemelerinin de tazminattan tenzilini istemiştir.
Davalı … … davanın reddini istemiş, kazada kusurlu olmadığını, kusur raporlarının hatalı olduğunu, fren intikal mesafesinin dikkate alınmadığını, müteveffa yayanın karşıdan karşıya geçiş kurallarına uymadığını, istenen tazminatların fahiş olduğunu ileri sürmüştür.
Davalı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı da davanın reddini istemiş, kazaya karışan aracın özel halk otobüsü olması dolayısıyla kendilerine husumet yönetilemeyeceğini, davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğini, keza davanın Burulaş’a ihbarını istediklerini, mahkemece davanın süresinde açılıp açılmadığının değerlendirilmesini istemiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat davasıdır. Kural olarak ispat külfeti davacı taraf üzerindedir. Davacı trafik kazasında kusurun davalı tarafta olduğunu, müteveffanın nikahsız eşi …’a maddi desteklik yaptığını, maddi zararın miktarını ve manevi zararları ispat etmelidir.
Davacı … …’ın annesi ve murisi … …’in bir davalı … …’ın kullandığı bir halk otobüsünün çarpması neticesinde vefat ettiği tartışmasızdır. Olay sonrası düzenlenen kaza tespit tutanağında çarpmanın yaya geçidinde meydana geldiği ve sürücünün yayaya ilk geçiş hakkını vermediği, yaya geçidine yaklaşırken yavaşlamadığı bu sebeple asli kusurlu olduğu belirtilmiştir. Ceza yargılaması sırasında alınan Adli Tıp raporuna göre de sanık sürücü asli kusurludur. Yaya … ise dikkatsiz geçiş yaptığı için tali kusurlu bulunmuştur. Mahkememizde yeni bir kusur raporu alınması uygun bulunmuş, trafik bilirkişi … … da 07.05.2019 tarihli raporunda aynı görüşü tekrar ederek davalı sürücünün %75 asli kusurlu, müteveffa yayanın %25 tali kusurlu olduğunu beyan etmiştir. Mahkememizce bu kusur oranı yerinde bulunmuştur. Zira sürücülerin yaya geçidine yaklaşırken hızlarını azaltmaları, müteyakkız olmaları, özellikle geçişe başlayan yayalara ilk geçiş hakkını vermeleri zorunludur. Davalı sürücünün %75’lik asli kusuru hakkaniyete uygundur.
Davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı da halk otobüsü ve toplu taşıma hizmetlerini düzenleyen kurum olması hasebiyle, genel denetim ve düzenleme yetkisi çerçevesinde zarardan müteselsil sorumlu bulunduğu kabul edilmiştir.
Bu raporla birlikte aktüerya hesabından anlayan bir bilirkişiden de destekten yoksunluk sebebiyle talep edilebilecek maddi tazminat miktarı konusunda rapor alınmıştır. Bilirkişi mezkur 07.05.2019 tarihli raporda çocuk … …’ın destek alacağının 55.165,46.TL olduğunu, diğer davacı …’un destek alacaklısı olduğu kabul edilirse zararının 248.419,92. TL olduğunu bildirmiştir. Bu hesap mahkememizce yeterli ve uygun bulunmuştur.
Mahkememizin 17/06/2020 tarihli kararı ile maddi tazminat isteminin kabulüne , manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karar Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin 13.Hukuk Dairesinin 2021/434 sayılı karar sayılı ilamı ile kaldırılmıştır.
Kaldırma gerekçesinde ; davacı … … ile müteveffanın gayri resmi nikahlı oluşu nedeniyle birlikte yaşayıp yaşamadıkları hususunda araştırma yapılması gerektiği, davacı çocuk için yapılan 46.821,00 TL ödemenin ödeme tarihi itibariyle alacağı karşılayıp karşılamadığı, desteğin annesinin yaşayıp yaşamadığı, bunlara pay düşüp düşmediği, Atüerya hesabının TRH 2010 yaşam tablosu dikkate alınarak prograsif rant yöntemi kullanılarak her yıl için %10 artış ve %10 iskonto suretiyle teklif faiz uygulanmaksızın hesaplanması gerektiği gerekçesiyle kaldırılmıştır.
Mahkememizce kaldırma kararı sonrasında davacı … … ile müteveffa … … ‘in birlikte yaşayıp yaşamadıkları konusunda araştırma yapılmış, bu hususta BUSKİ – …- Bursagaz, … ve Kolluk araştırması için ayrıca ilgili kolluğa müzekkere yazılmış, … … adına elektrik , su , doğalgaz, sabit telefon hattı ve İnternet abonelik kaydının bulunmadığı tespit edilmiş, kolluk araştırmasında iki ayrı karakoldan farklı türde yazı cevapları gelmiş ise de , bu hususta çelişki giderilmiş, dikkate alınan 24/08/2022 tarihli müzekkere ve bunun dayanağı olan 20/05/2022 tarihli müzekkere cevabında kaza tarihi ve öncesinde aynı konutta birlikte yaşadıkları, karı koca olduklarını söyleyerek ev tuttukları evde oturulduğu müddetçe ev kirasını davacının ödediği, kazadan sonra ev kirasının yine davacı tarafından ödendiği anlaşılmaktadır.
Yapılan araştırma ve toplanan delillerden davacı … …’ın müteveffanın destek alacaklısı olduğu kabul edilmiştir, tarafların gayri resmi nikah ile birlikte yaşadıkları ve bir de çocuk sahibi oldukları ortadadır. Davacı …, küçük çocuğu tanımış, velayetini de almıştır. Bu durum müteveffa ile davacı … arasındaki uzun süreli birlikteliğin göstergesidir. Hamilelik neredeyse sonuna gelmiş, bebek küretaj edilmemiştir. Bu da çiftlerin daha uzun süre birlikte olma iradesini gösterir. O halde …’un destek alacaklısı olduğu kabul edilmelidir.
Müteveffa … … ‘in dosya arasına alınan Nüfus kayıt örneğine göre anne ve babasının vefat ettiği, davacılardan başka destek alacaklısının bulunmadığı görülmüştür.
Dosyada Aktüerya raporu alınmış, bilirkişiden tazminat hesabının TRH 2010 yaşam tablosu dikkate alınarak prograsif rant yöntemi kullanılarak her yıl için %10 artış ve %10 iskonto suretiyle teklif faiz uygulanmaksızın hesaplanması istenmiştir. Davacı … … …’a 04/04/2018 tarihinde 46.821,00 TL tutarlı ödemenin faizle güncellemesi yapılmış, ödemenin 64.727,15 TL’ye karşılık geldiği, davacı çocuğun destek zarar miktarı 80.561,83 TL olduğu, davacının bakiye tazminat alacağı tutarının 15.838,68 TL olduğu belirlenmiş, taeleple bağlı kalınarak 8.344,46TL maddi tazminat alacağına hükmedilmiştir. Davacı … …’ın maddi tazminat alacağının 699.812,00 TL olduğu belirlenmiş taleple bağlı kalınarak 248.419,92 TL maddi tazminat alacağına hükmedilmiştir.
Manevi tazminatın belirlenmesi konusunda ise; hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek, tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri gözönünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Her iki davacının da ölümle birlikte ciddi manevi zararlara uğradığı gerçektir, bu durumun ayrıca ispatı gerekmez. Olayın ağırlığına ve kusur dağılımına göre uygun bir manevi tazminat hükmedilmelidir. Mahkememizce daha önce hükmolunan manevi tazminat tutarları İstinaf mahkemesince de uygun bulunduğu, karar gerekçesinde belirtilmiştir. Davacı … … için 50.000,00 TL , Davacı … … … için 80.000,00 TL manevi tazminata hükmolunmuştur.
Davacı geçici ödeme talep etmiş, geçici ödeme isteği manevi tazminat alacağı kabul edilerek 13/04/2022 tarihli celsede manevi tazminat yönünden hükmedilen 40.000,00 TL ön ödemeye karar verilmiştir. Ön ödemeye karar verilen bu tutarın davacı … … … ‘a hükmolunan manevi tazminat alacağından mahsubuna karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Maddi tazminat davasının KABULÜ İLE;
1-248.419,92 TL maddi tazminat alacağının davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … …’A ÖDENMESİNE,
2-8.344,46 TL maddi tazminat alacağının davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … … …’A 4,46 TL maddi tazminat alacağının davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … … …’AÖDENMESİNE,
3-Hükmedilen maddi tazminat alacaklarına davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi yönünden kaza tarihi olan 10/10/2016 tarihinden itibaren davalı … Sigorta (eski ünvan … Sigorta) A.Ş. Yönünden dava tarihi olan 16/05/2018 tarihinden itibaren yasal faiz UYGULANMASINA,
4-Maddi Tazminat yönünden alınması gereken 17.539,57 TL harçtan başlangıçta yatırılan 631,87 TL peşin harç ile 842,83 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 16.064,87 TL harcın davalılardan müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan toplam 631,87 TL peşin harç, 842,83 TL ıslah harcı, 35,90 TL başvurma harcı, 1.407,15 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 2.917,75‬ masrafın davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine,
6-Davacı … … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir edilen 37.778,79 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile bu davacıya ödenmesine,
7-Davacı … … … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir edilen 8.344,46 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile bu davacıya ödenmesine,
B-Manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ İLE;
8-50.000,00 TL manevi tazminat alacağının Sigorta Şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … …’a ÖDENMESİNE,
9-80.000,00 TL manevi tazminat alacağının Sigorta Şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … … …’a ÖDENMESİNE,
10-Hükmedilen manevi tazminat alacaklarına davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi yönünden kaza tarihi olan 10/10/2016 tarihinden itibaren yasal faiz UYGULANMASINA,
11-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
12-Mahkememizce 13/04/2022 tarihli celsede manevi tazminat yönünden hükmedilen 40.000,00 TL ön ödemenin davacı … … …’a hükmolunan manevi tazminat alacağından MAHSUBUNA,
13-Manevi Tazminat yönünden alınması gereken 8.880,30TL karar ve ilam harcının davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığından müteselsilen alınarak adı geçen davacılara ödenmesine,
14-Manevi tazminat davasında Davacı … … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile bu davacıya ödenmesine,
15-Manevi tazminat davasında Davacı … … … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir edilen 12.800,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile bu davacıya ödenmesine,
16-Davacı … … … yönünden Manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.ÜT.’ye göre hesap ve takdir edilen 12.800,00 TL vekalet ücretinin davacı … … …’dan tahsili ile davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’na verilmesine,
17-Davacı … … yönünden Manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.ÜT.’ye göre hesap ve takdir edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı … …’dan tahsili ile davalılar … …, … Ltd. Şti. Ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’na verilmesine,
-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/10/2022
Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır