Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/1468 Esas – 2023/235
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/1468 Esas
KARAR NO : 2023/235
HAKİM :
KATİP :
DAVACI : … GIDA VEİNŞAAT SANNAYİ TİCARET LİMİTED ŞTİ.
VEKİLİ : Av.
DAVALI : – HASIMSIZ-
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 19/10/2022
KARAR TARİHİ : 22/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 21/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesinde özetle ; … Turizm Gıda ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.’nin yetkilisi olarak özellikle Yalova’da ticari faaliyette bulunduğunu, Yalova ilinde olan mülkiyeti kendisine ait …’a ait olan Çiftlik Mahallesi Kartal Sokak Yalova adresinde bulunan dükkanını daha önce Seç Marketleri’ne kiraya verdiğini, sıkıntılar nedeniyle kiracıyı tahliye ettirdiğini, şirketin adresinin Orhangazi olduğunu ancak ticari faaliyetlerinin çoğunluğunun Yalova’da olması nedeniyle yetkili olduğu … Turizm.. Şti’nin deposu ve arşivi olarak kullanmaya başladığını, 01/09/2022 tarihinde SMM Berdan Çetin ile yetkilisi olduğu şirketin vergi yükümlülüklerini yerine getirmesi , beyannamelerin verilmesi gibi hususlarda anlaşma imzaladığını, Kartal Mahallesinde bulunan ve … Turizm … Şti’nin deposu ve arşivi olarak kullandığı iş yerine hırsızların girdiğini, 20/09/2022 tarihinde polislerin telefonu ile öğrendiğini,25/09/2022 tarihinde akşam saatlerinde dükkanın içini gezip 26/09/2022 tarihinde polise şikayetçi olarak ifade verdiğini, 04/10/2022 tarihinde temizlik ve onarım için dükkana tekrar gittiğini ve şirkete ait 2018-2019 yılı yevmiye , kebir , envanter defterleri, 3 ve 4 nolu fatura koçanlarının, Lion isimli piyasa değeri 35.000,00 TL civarı olan harita ölçüm aletinin içinde bulunduğu dolabın yerine olmadığını fark ettiğini, aynı gün polise şikayetçi olarak ifade verdiğini beyanla çalınan 2018-2019 yıllarına ait envanter defteri, yevmiye defteri, defter-i kebir ile 3 ve 4 numaralı fatura koçanları için zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe: Davanın Zayi Belgesi verilmesi talebine ilişkin olduğu görüldü.
Davanın Orhangazi Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açıldığı, Orhangazi Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 27/10/2022 tarih 2022/481 Esas 2022/610 Karar sayılı görevsizlik kararı verilerek Mahkememiz dosya esasını aldığı görülmüştür.
Dava dosyasında; davacı şirketin vergi ve prim borcu bulunup bulunmadığının tespiti için Orhangazi Ticaret ve Sanayi Odasına, Bursa SGK İl Müdürlüğüne, Orhangazi SGK İl Müdürlüğüne, Bursa Vergi Dairesi Müdürlüğüne, Orhangazi Vergi Dairesi Müdürlüğüne müzekkereler yazılmıştır.
Orhangazi 1. Noterliği’nden ve Orhangazi 2. Noterliği’nden davacı şirketin 2018-2019 yıllarına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin ilişkin bilgi sorulduğu, Şehit Abdulhamit Kaya Polis Merkezi Amirliği’nden hırsızlık nedeniyle yapılan şikayet doğrultusunda açılan savcılık dosya numarasının sorulduğu, gelen cevabi yazı doğrultusunda Yalova CBS’nın 2022/17654 Soruşturma dosyasının akıbeti sorulmak suretiyle DYS üzerinden dosyaya celp edildiği, soruşturma dosyası doğrultusunda açıldığı bildirilen ceza dava dosyası olan Yalova 7. Asliye Ceza Mahkemesinin 2023/8 Esas sayılı dava dosyasının DYS üzerinden celp edildiği görülmüştür.
TTK m.82/7’ye göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir.
Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, ziya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır (Yargıtay 11. H.D. 10.05.2017 tarihli, 2016/4865 E., 2017/2800 K. sayılı ilamı).
Öte yandan, tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir. İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmektedir. Davacı tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlüdür.
Tüm dosya kapsamı, gelen yazı cevapları bir arada değerlendirildiğinde dava konusu şirket defterlerinin çalındığı, buna ilişkin soruşturmada şüpheliler hakkında ceza yargılamasının henüz devam ettiği, noterlikten bildirilen cevapla zayi olan defterlerin tasdiki ile gönderildiği, SGK’dan gelen cevapta davacı şirketin borcunun bulunmadığının anlaşıldığı, yapılan yargılama sonunda davacı şirket defterlerinin hırsızlık neticesinde zayi olduklarının anlaşılması nedeniyle davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KABULÜ ile;
1-Davacı şirketin 2018 ve 2019 yıllarına ait yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i kebir defterlerinin zayi olduklarının tespitine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 80,70 TL harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davanın Niteliği itibariyle Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın hükmün kesinleşmesinden sonra 6100 sayılı HMK’nun 333. Maddesi uyarınca davacı tarafa iadesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
22/02/2023
Katip 237040
E-Imzalıdır.
Hakim 192141
E-Imzalıdır.