Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

….
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/94
KARAR NO : 2022/305

HAKİM :….
KATİP : ….
DAVACI : ….
VEKİLLERİ : Av. ….
Av…..
DAVALI : 1- ….
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI :2….
VEKİLLERİ : Av…..
Av…..
Av…..
DAVALI : 3- ….
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 03/07/2015
KARAR TARİHİ : 22/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde; müvekkilinin sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araç ile 25/11/2014 tarihinde İzmir Yolu üzerinden Başköye giderken Sülüklü Rampası denilen mevkide mülkiyeti davalılardan … … A.Ş.’ye ait diğer davalı … Hatta’nın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın dönüşü olmayan yerden dönmek istemesi ve anayola aniden çıkması nedeni ile davalı sürücünün kusurlu davranışından dolayı meydana gelen kazada yaralandığını, kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın davalılardan … Sigorta A.Ş. Şirketine sigortalı olduğunu, meydana gelen kaza nedeni ile davalı sürücü … Hatta hakkında Bursa 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/934 Esas sayılı dosyası ile açılan davada yapılan yargılaması sonucunda kusuru nedeni ile sabit olan eylemine uyan 7 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiğini, müvekkilinin kazada diz kapağında kemik kırığı da dahil olmak üzere çeşitli yerlerinden yaralandığını, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde tedavisinin devam ettiğini, dizini halen tam olarak kullanamadığını, kaza nedeni ile Görükle Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesindeki derslerine gidememesi nedeni ile okulunun 1 yıl süre ile uzadığını, müvekkilinin maddi zarara uğradığını, anılan nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak 500,00 TL maddi tazminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın tüm davalılardan ( davalı sigorta şirketi maddi tazminattan poliçede yazılı miktarla sınırlı kalmak kaydı ile sorumlu tutularak) müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Hatta vekili davaya cevap dilekçesi ile; müvekkilinin 2511/2014 tarihinde diğer davalı … … İnş. Taah. Nakl. Çelik Konst. San ve Tic. A.Ş. Adına trafikte kayıtlı … plaka sayılı araç ile fabrika personeli taşırken davacı yan aracı ile çarpışarak meydana gelen kazadan davacının yaralandığını, bu aracın müvekkili tarafından 04/02/2014 tarihinde 1 yıllığına aracın sahibi olan şirketten kiralandığını, bu nedenle aracın gerçek işleteninin müvekkili olduğu, davacı yanın gitmiş olduğu lisenin açık lise olup; derslerine ve okuluna gidemediğine dair iddialarının yerinde olmadığını, öte yandan yaralanmasının ağır olmadığını, kazadan sonra kendisi ile görüşülüp ilgilenildiğini, maddi ve manevi zararları konusunda tazminat ödemesine ilişkin anlaşma teklif edildiğini, ancak anlaşma yapılamadığını, müvekkilinin olayda tam kusurlu olduğunun doğru olmadığını, olay günü havanın yağışlı olup; yolun kaygan olmamasına rağmen hava ve yol şartlarına göre süratli giden ve bu nedenle müvekkilinin aracını görmesine rağmen duramayan davacının kavşağa yaklaştığında hızını azaltmadığından; 2918 Sayılı KTK nın 52/a maddesi uyarınca kusurlu bulunduğunu, davacı yan aracının ışıklarının da olay anında yanmadığını, kusur durumlarının ATK aracılığı ile tespit edilmesi gerektiğini, müvekkili hakkında yapılan ceza yargılaması sonucunda verilen kararın kendileri tarafından temyiz edilmiş olup, henüz kesinleşmediğini, tazminat miktarının belirlenirken tarafların ekonomik ve sosyal durumlarının araştırılması gerektiğini, istenilen manevi tazminat tutarının yüksek olduğunu, müvekkilinin bu güne değin herhangi bir trafik kazasına karışmadığını, açılan davanın yerinde olmadığından netice itibari ile reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı … … İnş. Taah. Nak. Çelik Kost. San ve Tic. A.Ş. Vekili davaya cevap dilekçesi ile; müvekkiline ait … plaka sayılı otobüsün 04/02/2014 tarihinde müvekkili firmanın servis işlerinin görülmesi amacıyla diğer davalı … Hatta’ya kiralandığını, kaza günü de aracın sevk ve idaresinin kiracı … Hatta’da olduğunu, kaza ile ilgili Bursa 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/934 Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda 01/04/2015 tarihinde verilen kararın temyiz edilmiş olup; henüz kesinleşmediği, kusur durumlarının kesinleşmediğini, davacı tarafın maddi tazminat tutarının içeriğini açıklamadığını, talep edilen manevi tazminat tutarının da yüksek bulunduğu nedenleri ile açılan davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Mahkememizden verilen 06/09/2018 tarih ve 2015/874 Esas 2018/1086 sayılı kararı ile maddi tazminat talepleri yönünden ise; davanın feragat nedeni ile reddine karar verilmiş, reddedilen maddi tazminat tutarı yönünden davacı yan ile davalı sigorta şirketi arasında yapılan sulh protokolü gereği dava konusuz kaldığından; davalı sigorta şirketi vekili de yargılama ve vekalet ücreti talep etmediğinden diğer davalı araç maliki – sigortalı ve sürücüsü yönünden de protokol hükümleri halefiyet kuralları gereği anılan tutarlar kadar bağlayıcı olduğundan davalı vekilleri lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Mahkememizden verilen 06/09/2018 tarih ve 2015/874 Esas 2018/1086 sayılı kararı Bursa BAM, 5. Hukuk Dairesi’nin 29/12/2020 tarih ve 2019/287 Esas 2020/1566 Karar sayılı ilamıyla kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kaldırma karar doğrultusunda esasa ilişkin olarak yargılamaya devam olunmuştur.
Bursa BAM, 5. Hukuk Dairesi’nin 29/12/2020 tarih ve 2019/287 Esas 2020/1566 Karar sayılı kaldırma kararında; ”…Somut olayda, davalı şirket ile davalı … Hatta arasında 04.02.2014 tarihli bir yıl süreli araç kiralama sözleşmesi imzalandığı, davalı … Hatta’nın kiraladığı araçla davalı şirkete ait personeli taşıdığı, davalı şirketin aracın uzun süreli kiraya verildiğini, işleten sıfatlarının bulunmadığı savunduğu, buna ilişkin olarak davalı … Hatta’ya kesilen kira faturaları ve davalı … Hatta tarafından davalı şirkete kesilen servis ücreti faturalarının ibraz edildiği, mahkemece davalı şirkete ait aracın, şirketin personelini taşımak için kiralandığı, hukuki ve ekonomik ilişkinin devam ettiği, davalı araç malikinin sorumluluğunu kaldıracak nitelikte uzun süreli kira sözleşmesi olmadığı gerekçesiyle, manevi tazminat talebinin davalı şirket ve davalı … Hatta yönünden kabulüne karar verildiği, oysa, mahkemece bu hususta yeterli inceleme ve araştırma yapılmadığı, mahkemece taraflar arasında uzun süreli ve 3. kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesinin bulunup bulunmadığı, aracın fiilen teslim edilip edilmediği, ekonomik yararlanmanın kime ait olduğu, kira sözleşmesi ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediği, gerektiğinde işleten ve kiracının ticari defter ve kayıtları üzerinde konusunda uzman bir bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle, kira sözleşmesinin fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, davalı şirketin işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları incelenip, değerlendirildikten sonra neticesine göre bir karar vermek gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmadığı” gerekçesi ile kaldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkemece Bursa Büyükşehir Belediyesine müzekkere yazılarak 2014 yılından itibaren tarafların … İnşaat A.Ş ve İsmait Hatta adına … plakalı araca ilişkin taşıma yapılması hususunda belediyece izin verilip verilmediğinin sorulmasına karar verilmiş olmakla gelen yazı cevabında; Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığının 04/06/2021 tarihli cevabi yazısında … plakalı araca ilişkin bir bilgi ve belgeye rastlanmadığı bildirilmiştir.
Bursa Setbaşı Vergi Dairesi Başkanlığından gelen yazı cevabında; mükellefimiz … HATTA yazımız ekinde bulunan 05/02/2014 tarih ve 3358 sayılı dilekçesinde ilgili kira sözleşmesini ve adı geçen mükellef tarafından söz konusu kira sözleşmesine istinaden 2014-2019 yılları arasında … HATTA’ya düzenlenen fatura örnekleri Dairemize ibraz edildiğimi bildirdiğini belirtmişlerdir.
Kira sözleşmesinin yapıldığı tarihler ve meydana gelen kazanın olduğu tarihler dikkate alınarak işleten ve kiracının ticari defter ve kayıtları üzerinde konusunda bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle, kira sözleşmesinin fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, davalı şirketin işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları incelenmesi için dosyanın SMMM bir bilirkişiye tevdine karar verilmiştir.
Bilirkişinin 08.11.2021 tarihli raporunda; Davalı … ‘in incelenen Ticari Defterleri, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 224 ve 225. maddeleri ile 6762 Sayılı eski T.T. Kanunun 66. Maddesi ve 6102 Sayılı – Yeni T.T. Kanunun 64. Maddelerine göre açılış ve kapanış tasdiki zorunlu Yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin süresi içinde yaptırıldığı, Davalı … İnşaat Taahhüt Nak.San. Tic. A.Ş. 04.02.2014 tarihinde Bursa 18. Noterliği’ nde düzenlenen kira sözleşmesi ile … Plakalı Fiyat Marka 2008 Model 250 Tipi Otobüsü 1(Bir yıl)süreli aylık 650 TL bedel ile … HATTA ( ….) kiraladığı, Davalı … İnşaat diğer davalı … Hatta ‘ya, 28.02.2014-31.12.2014 tarihleri arasında … Plakalı araç kira bedeli açıklamalı ( 767x 11 ay)= 8.437,00TL tutarında fatura düzenlediği, 01.10.2014 tarihinde … Hatta 8.437,00TL bedeli banka havalesi ile ödediği, Davalı … Hatta, Davalı … İnşaat’a 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında her ayın sonunda Servis Bedeli açıklamalı 12 adet toplam 67.637,60TL tutarında düzenlediği, … İnşaat davalı … Hatta ‘ya 63.343,52TL ödemede bulunduğu, bu sebeple ekonomik yararlanmanın ve işletenin … HATTA olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişinin 07.02.2022 tarihli ek raporunda; Davalı … Hatta’nın incelenen Ticari Defterleri, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 224 ve 225. maddeleri ile 6762 Sayılı eski T.T. Kanunun 66. Maddesi ve 6102 Sayılı – Yeni T.T. Kanunun 64. Maddelerine göre açılış tasdikini süresi içinde yaptırıldığı, Davalı … İnşaat Taahhüt Nak.San. Tic. A.Ş. 04.02.2014 tarihinde Bursa 18. Noterliği’ nde düzenlenen kira sözleşmesi ile … Plakalı Fiyat Marka 2008 Model 250 Tipi Otobüsü 1(Bir yıl)süreli aylık 650 TL bedel ile … HATTA ( …) kiraladığı, Davalı … İnşaat diğer davalı … Hatta ‘ya, 28.02.2014-31.12.2014 tarihleri arasında … Plakalı araç kira bedeli açıklamalı ( 767x 11 ay)= 8.437,00TL tutarında fatura düzenlediği, Davalı … Hatta, Davalı … İnşaat’a 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında her ayın sonunda Servis Bedeli açıklamalı 12 adet toplam 67.637,60TL tutarında düzenlediği, Taraflar arasında düzenlenen noter onaylı kira sözleşmesi, her iki davalı … İnşaat ve … Hatta’nın incelen defter kayıtları ve belgeleri, olay tarihi olan 25.11.2014 tarihinden önce olduğu, davalılar arasında düzenlenen hizmet ve kira faturalarının mükellef bazında bağlı bulundukları vergi dairesine beyanlarının yapıldığı, uzmanlık dahilimde olan bu hususlar neticesinde kök raporumda da belirtiğim gibi ekonomik yararlanmanın ve işletenin … HATTA olduğu, Büyükşehir Belediyesi ve Ukome’nin Aldığı Kararlar ve Yasal Düzenlemeler ile ilgili Bilirkişi olarak 6754 sayılı Bilirkişi Kanunu kapsamında; Kanun ve Yönetmelikleri yorumlama, uzmanlık yetkilerimiz dahilinde olmadığından, bu konunun Takdirinin Sayın Mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Tüm bu incelemeler kapsamından anlaşılacağı üzere; her ne kadar kira sözleşmesi vergi dairesine bildirilmiş ise de; Büyükşehir Belediyesi ve Ukome’nin Aldığı Kararlar ve Yasal Düzenlemeler doğrultusunda; davalı … … İnşaat A.Ş. Her ne kadar savunmasında aracı uzun süreli kira sözleşmesi ile diğer davalıya kiraladığı yönünde sunmada bulunmuş ise de; davalı … Hatta’nın karakolda verdiği ifadesi ve davalılar adına Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne servis taşımacılığı konusunda bir müracaatın olmaması, UKOME tarafından istenilen ve yönetmelikle belirtilen şartların yerine getirilmemiş olması, yapılan işlemlerin muvazaalı olarak yapıldığı, kira ilişkisi içerisinde davalı … Hatta’nın sürücüsü olduğu aracın kiralayan diğer davalı şirketin personelini taşımak amacıyla kiralandığı, aradaki hukuki ve ekonomik ilişki bu menfaatin kopmadığı ve devam ettiği, davalı araç malikinin sorumluluğunu kaldıracak nitelikte bir uzun süreli kira sözleşmesi akdi söz konusu olmayıp sorumluluğunun bulunduğu sonucuna varılmakla davalılar yönünden davanın manevi tazminat yönünden kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Manevi Tazminat isteminin KABULÜ İLE, 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … İnşaat AŞ ile … Hatta ‘dan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 683,10 TL nispi harçtan peşin alınan 35,87 TL harcın mahsubu ile bakiye 647,23 TL karar ve ilam harcının davalılar … … İnşaat A.Ş. Ve … Hatta’dan müteselsilen alınarak hazineye irat KAYDINA,
3-Davacı tarafça yapılan aşağıda dökümü yazılı toplam 109,17 TL harç ve 1.932,40 TL yargılama gideri toplamı 2.041,57 TL yargılama giderinin davalılar … … İnşaat A.Ş. Ve … Hatta’dan müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hükmedilen manevi tazminat tutarı yönünden taktir ve tayin olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar … … İnşaat A.Ş. Ve … Hatta’dan müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın hükmün kesinleşmesinden sonra 6100 sayılı HMK’nun 333. Maddesi uyarınca taraflara İADESİNE,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Yargı yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/03/2022
Katip ….
¸(e-imzalıdır)

Hakim ….
¸(e-imzalıdır)