Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

….
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/898 Esas
KARAR NO : 2023/524

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … ….
DAVALILAR : 1- ….
2- … – … …
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/10/2021
KARAR TARİHİ : 12/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Davacı Banka tarafından tanınan kredi limiti çerçevesinde imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesi’ ne dayanarak, FKS ve eki belgelerde yazılı makine ve teçhizatı davalıya kiralandığını, Davalı, gerek FKS gereğince ödenmesi gereken kira bedellerini gerekse de diğer sözleşmeler / ilişkiler gereğince ödenmesi gereken borçlarını ödemede temerrüde düştüğünü, Kira bedellerinin süresinde ödenmemesi üzerine; 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 31. maddesi uyarınca , ödenmeyen kira bedellerinin yine Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu gereğince ( 60 ) günlük süre içerisinde ödenmesi ve finansal kiralama konusu taşınmazların davacı bankaya teslimi için davalıya ihtarname keşide edilmesine rağmen, temerrüde düşülen borçlar bugüne kadar ödenmediği gibi Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve FKS gereği mülkiyeti davacı bankaya ait olduğu tartışmasız olan finansal kiralama konusu mallar da davacı bankaya teslim edilmediğini, Kira bedellerinin ihtarnameye rağmen süresinde ödenmemesi nedeni ile FKS sona ermiş olup, fesih hususu tek başına bu nedenle tartışmasız olmasının yanında esasen gerekmemekle birlikte, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu başta olmak üzere ilgili kanun ve sözleşmelerin diğer hükümlerine aykırılıklar nedeni ile de FKS sona erdiğini, Gerçekten de; davalının davacı bankaya karşı FKS dışındaki kredi ilişkisi nedeni ile ödemesi gereken borçlarını ödememesinin yanında, davalının büyük miktarda borçlandığı, aleyhine icra takiplerinin yapıldığı, hakkında haciz işlemlerinin tatbik edildiği gibi duyumlar alınmıştır ki, bu duyumun gerçekliği borçlu şirket hakkında UYAP üzerinden yapılabilecek sorgulamalardan anlaşılabilecek bir durum olduğunu, davalının kira bedellerini yasa ve sözleşme gereği ve üstelik keşide edilen ihtarnameye rağmen zamanında ve halen dahi ödememesi, yasa ve sözleşme hükümlerine aykırı diğer eylem ve işlemleri nedeni ile sona eren sözleşmelerin feshinin tespiti ve finansal kiralama konusu makine ve teçhizatın iade alınmasını talep ettiklerini, başta Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 33. maddesi olmak üzere alacaklarımızın tahsili, alacaklarımızın vadesinde ödenmemesinden dolayı yasa ve sözleşmeden, diğer sebepler ve ilişkilerden doğmuş ve doğacak tüm hakları ve fazlaya dair tüm alacak ve hakları saklı kalmak kaydı ile; Bursa 9. Noterliği’ nin 08.06.2012 ve 12336 yevmiye numarası ile düzenleme şeklinde imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin ( Sözleşme Numarası: 2012 / FK0102 ) feshinin TESPİTİNE, FKS’ de yazılı finansal kiralama konusu; 1 Adet Lasser MDT MCT 20 M Standart Brode Makinasi (Model Yılı 2004), ( Seri No: …. ) ( G.T.İ.P. No: …. ) makine ve teçhizatın Müvekkil Banka’ya AYNEN İADESİ VE TESLİMİNE karar verilmesini talep etmişlerdir.
Usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davalı taraf davaya cevap vermemiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava istirdat davasıdır.
Davacı taraf davalı ile yapılan finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını ve sözleşmeye göre bir kısım makine ve teçhizatın davalıya kiralandığını, davalının kira bedellerini süresinde ödemediğini, bu hususta kendilerine ihtar çıkarıldığı, davalının ihtara rağmen ödemeleri yapmadığını, Kira bedellerinin ihtarnameye rağmen süresinde ödenmemesi nedeni ile FKS’nin sona erdiğini, söz konusu malzemelerin bankaya iade edilmediğini ileri sürerek Bursa 9. Noterliği’ nin 08.06.2012 ve 12336 yevmiye numarası ile düzenleme şeklinde imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin ( Sözleşme Numarası: 2012 / FK0102 ) feshinin TESPİTİNE, FKS’ de yazılı finansal kiralama konusu; 1 Adet Lasser MDT MCT 20 M Standart Brode Makinasi (Model Yılı 2004), ( Seri No: …. ) ( G.T.İ.P. No: …. ) makine ve teçhizatın Müvekkil Banka’ya aynen iadesi ve teslimine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/620 D. İş sayılı dosyası dosya arasına alınmıştır.
Mahkememizin 11/03/2022 tarihli celsesinde İflas tasfiyesinin basit usulde gerçekleştiği ve iflas tasfiye memurlarının atanmadığı anlaşılmakla Bursa 7. İcra İflas Dairesi (2018/… İflas) ‘ne davalı sıfatıyla dava dilekçesi ekli ihtaratlı tebligat çıkartılmasına karar verilmiş ayrıca finansal kiralama sözleşmesine konu makine ve teçhizatın halen şirket elinde olup olmadığı, faal olup olmadığı, malın iadesi taleplerine bir diyeceklerinin bulunup bulunmadığı, finansal kiralama sözleşmesine konu makine ve teçhizatların kira bedellerinin ödendiğine dair bir iddialarının bulunup bulunmadığı, ödendiği iddiasında iseler davalı şirket ticari defter ve kayıtlarının nerede olduğu konusunda bilgi sorulmuştur.
Mahkememizin 17/06/2022 tarihli celsesinde Davalının finansal kiralamadan kaynaklanan ödemeleri yapıp yapmadığı hususunda taraf ticari defterler üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş ve dosya SMMM bilirkişisine tevdii edilmiştir.
Düzenlenen bilirkişi raporuna göre; “11/06/2022 tarih 083470 nolu fatura ile 350.000 USD karşılığı 643.475,00 TL + 51.478,00 TL KDV olmak üzere toplam 694.953,00 TL tutarlı fatura ile …Bankası A.Ş.’ne fatura edilen Laesser Mdt Mtc 20 M Standart Brode Makinası 2004 Model ürünün, finansal kiralama sözleşmesi ile … Brode Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti. Firmasına kiralandığı görülmüştür. 93.000 USD peşinat ve 47 ay eşit 6.352 USD ve son ay 6.367 USD ana paraya %8 KDV ilave edilerek aylık taksitlerin ödeneceği, ödeme planından görülmüştür. Ödeme planında vadelerin ilk taksit tarihi 01/07/2012, son taksit tarihi 01/06/2016 şeklinde yer aldığı görülmüştür. Finansal Kiralama Sözleşmesine göre ödeme toplam tutarının KDV dahil 437.303,88 USD olduğu hesaplanmıştır. Davacının ticari defter kayıtlarına göre davalıdan yaptığı tahsilatlara ait kayıtlar toplamının 311.442,73 USD olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın ticari defter kayıtlarına göre; davalının, finansal kiralama sözleşmesinde belirtilen vade tarihlerinde ödemelerini tamamlamadığı tespit edilmiştir. Davalı tarafın ticari defterlerine ulaşılamadığından dolayı, davalı tarafın defter kayıtları ile ilgili tespitler yapılamamıştır.” şeklinde rapor düzenlendiği görülmüştür.
Mahkememizin 11/11/2022 tarihli celsesinde Dosyaya daha önce rapor sunan bilirkişiye 1 Makine mühendisi ve 1 Nitelikle hesap uzmanı bilirkişi eklenerek , davacı tarafın defter belge ve kayıtları üzerinde bilirkişilere yerinde inceleme yetkisi verilerek ,dava konusu finansal kiralama sözleşmesi gereğince davalı tarafa kiralandığı iddia edilen makinelerin şu anda nerede oldukları makinelerin FKS ve talep ile uyuşup uyuşmadığı, FKS kapsamında davalının ödemediği taksitlerin hangileri oldukları ve tutarının ne kadar olduğu , ödenmeyen taksitler nedeniyle kalan borcun muaccel olup olmadığı, sözleşme fesih şartlarının oluşup oluşmadığı, makinelerin iadesinin gerekip gerekmediği hususlarında rapor düzenlenilmesi istenilmiştir.
Düzenlenen heyet bilirkişi raporuna göre; “Bursa 9.Noterliğinin 08.06.2012 tarihli 12336 yevmiye sayılı Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi ile, taraflar arasında; Uğur Soutma Makinaları …A.Ş.’nin 30.05.2012 tarihli Proforma faturası konusu Lasser MDT MTC 20 M.Standart Brode Makinası Model Yılı:2004 Seri No.3200463 (G.T.İ.P. No: 844790000011) toplam bedeli KDV dahil 378.000,00 USD bedelli malın alımı konusunda Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olduğu, Davalı Kiracı adresinde faal bir işletmenin bulunmadığı, Sözleşme konusu Lasser MDT MTC 20 M.Standart Brode Makinası Model Yılı:2004 Seri No.3200463 (G.T.İ.P. No: 844790000011) malın yerinde görülemediği, yapılan araştırmada malın yandığı bilgisine ulaşıldığı, Davacı vekili tarafından sunulan fotoğraflardan anlaşıldığı üzere yangından sonra içerideki makinaların kullanılmaz duruma geldiği kanaati oluşmakla beraber yanmış dava konusu makinanın görülemediği, Davalı şirket tarafından finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki taksit ödemelerinden yapılan gecikmeler kapsamında 46, 47 ve 48.taksit ödemelerinin yapılmamış olduğu, davalı tarafından dava tarihine kadar işlemiş temerrüt faizi ile birlikte toplam 35.452,25 USD bakiye borcunun bulunduğu, Davacı tarafından ihtarname tarihinde ödenmemiş olan 31.08.2015 ve 01.09.2015 tarihli 2 adet taksitin ödenmesi için keşide edilen ihtarnamenin davalı şirkete 10.09.2015 tarihinde tebliğ edildiği, İhtarname ile davalıya ödeme için 60 gün süre verilmiş olduğu, davalı tarafından da 09.09.2015 tarihinde 6.977,47 USD ve 02.10.2015 tarihinde 6969,08 USD olmak üzere toplam 13.946,55 USD ödeme yapıldığı, ödemelerin verilen süresi içerisinde olduğu görülmekle davacı tarafın Finansal Kiralama Sözleşmesinin Bursa 9.Noterliğinin 07.09.2015 tarihli 15275 yevmiye sayılı İhtarnamesine dayanılarak feshinin haklı olmadığı, Davalı tarafça 2015/Ağustos, Kasım, Aralık, 2016/Ocak, Mart aylarına ilişkin taksitleri zamanında ödemediği ve gecikmeye düştüğü, 2016/Şubat Nisan, Mayıs ve Haziran aylarına ilişkin taksitleri de ödemediği görülmekle, 6361 sayılı FKFFTFŞK.m.31/1 uyarınca kira bedellerinin bir yıl içerisinde üç defa veya üst üste iki defa geç ödenmesi nedeni ile sözleşmenin feshinin haklı olduğu, Taraflar arasındaki Sözleşme m.31.2 ile belirtilen nedenlerle sözleşmenin feshi için kiralayan tarafından 10 günlük süre verilmesi şartının davacı tarafından sağlanmamış olduğundan FKFFTFŞK.m.30/2 ve diğer nedenler uyarınca sözleşmenin feshinin talebinin haklı olmadığı, Davalı şirket hakkında iflas kararı verilmekle tasfiye sürecinde olması nedeni ile davalı şirketin dava tarihine kadar olan tasfiye hali ile birlikte ödemelerini aradan geçen süre içerisinde tamamlamamış olması ve tamamlama imkanının da bulunmadığı değerlendirilebileceğinden anılan durumun davacı yönünden; 6361 sayılı FKFFTFŞK.m.33/2 ile düzenlenen sözleşmeyi devam ettirmesinin kendinden beklenemeyeceği hal olarak değerlendirilebileceği, Sözleşmenin 6361 sayılı FKFFTFŞK.m.31/1 veya m.30/2 veya m.33/2 hükümleri kapsamında feshedilmiş olduğunun kabulü ihtimalinde davalı tarafından Sözleşme konusu malın davacıya aynen iadesi gerekeceği” şeklinde rapor düzenlenmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin ve makinenin bedeline göre dava heyete tevdi edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme finansal kiralama sözleşmesi olduğundan uyuşmazlığın çözümünde gerek sözleşme hükümleri gerekse 6361 sayılı finansal kiralama … Kanunu hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir.
Davacı taraf dava dilekçesinde sözleşme ilişkisinin sona erdiğinin tespitini talep etmiş ancak hukuksal sebebi fesih olgusuna dayandırmıştır. Davacının talebi sözleşme ilişkisinin sona erdiğinin tespiti olduğuna göre sözleşme ilişkisinin hangi hukuksal nedenlerle sona erdiğinin tespitini mahkeme belirleyecektir.
6361 sayılı yasanın 30. Maddesine göre sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde tarafların iflas halinde sözleşmenin sona ermeyeceğine dair bir belirleme yapmadıkları görülmektedir. Bu durumda müflis şirketin iflası nedeniyle sözleşme ilişkisi kendiliğinden sona ermiştir. Ancak burada derhal sona erdiren hal kiracının iflasıdır. Madde metninde bu açıkça belirtilmiştir. Zira kiralayanın iflası halinde 29. Maddeye göre sözleşme, kararlaştırılan sürenin sonuna kadar iflas masasına karşı geçerliliğini sürdürür.
Müflis şirketin 19/07/2018 tarihli hükümle iflasına karar verilmiştir. Eldeki dava ise 02/10/2021 tarihinde açılmıştır. Sözleşme ilişkisi 19/07/2018 tarihinde 6361 sayılı yasanın 30. Maddesi uyarınca kendiliğinden sona ermiştir. Bu sebeple sözleşme ilişkisinin sona erdiğinin tespiti ile sözleşmeye konu 1 adet lasser MDT MCT 20 M Standart Brode Makinesi (2014 model 3100463 seri numaralı 844790000011 GTİP numaralı) makine ve teçhizatının davacıya iadesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
DAVANIN KABULÜ İLE;
1-Taraflar arasındaki 397.905,00 USD bedelli 08/06/2012 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin finansal kiralama kanununun 30/1 maddesi uyarınca davalı şirketin iflas etmiş olması nedeniyle kendiliğinden sona erdiğinin TESPİTİNE, sözleşmeye konu 1 adet lasser MDT MCT 20 M Standart Brode Makinesi (2014 model …. seri numaralı …. GTİP numaralı) makine ve teçhizatının davacıya İADESİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 47.472,23 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına.
3-Davacı tarafından yapılan 2.950‬,00 TL masrafın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
…-Davalı taraf kendisini vekaletnameli vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir edilen 94.444,83 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/04/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır