Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

… TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/877 Esas
KARAR NO : 2022/710
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …-
VEKİLLERİ : Av. ……
Av. … -…
DAVALI : … – …- …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/09/2021
KARAR TARİHİ : 10/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde;Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… sayılı takip dosyasından gönderilen 10 örnek ödeme emri ETS üzerinden müvekkili şirkete 22.09.2021 tarihinde tebliğ olunduğunu, takip dayanağı çek 15.08.2019 keşide tarihli bir çek olup, keşidecisi … Makina Tar. Hayv. Teks. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. olup, lehdarı … … Tarım Hayv. Geri Dön. San. ve Tic. A.Ş. olduğunu, tedavüle çıkan çek beyaz ciro ile önce … … teslim edilmiş olduğunu, … Atalay’ın beyaz cirosu ile de müvekkili şirkete teslim edilmiş olduğunu, müvekkili … A.Ş.’de çeki tam ciro ile atura alacaklarının ödenmesi amacıyla şirketin tesisat işlerini yapan … …..l’e teslim etmiş olduğunu,… AŞ ye kestiği faturalar karşılığında çeki teslim alan … … çeki beyaz ciro ile … … teslim ettiğini, akabinde çekin ………. tarafından … … cirosu çizilerek … …’e iade edildiğini, çek yetkili hamil olan … … tarafından süresinde 19.08.2019 tarihinde muhatap bankaya ibraz edildiğini, ibraz edilen çekin karşılığının çıkmaması üzerine muhatap banka tarafından çeke karşılıksız kaşesi vurulduğunu, muhatap banka tarafından … …’den ibraz edene ödeme yapılmamış olduğunu belgeleyen imza alındığını, bu imzanın beyaz ciro olmasının kabul edilemez olduğunu, karşılıksız şerhi vurulan çekin bu haliyle müvekkili şirkete teslim edildiğini, çek bedelinin de müvekkili şirket tarafından ödendiğini, ciro silsilesi geçerli kabul edilse bile davalı – alacaklı taraf çeke ibrazdan sonra sahip olduğunu, davalının kambiyo vasfından kaynaklanan haklardan faydalanamayacağını, TTK. nun 705. maddesi uyarınca müvekkili şirketin … …’e karşı sahip olduğu ödeme defini davalı – alacaklıya karşı kullanabilir olduğunu, bu nedenle geçerli ödeme belgelerinden de anlaşılacağı üzere müvekkili şirketin çek bedelini ödemiş olduğunu, alacaklı tarafa borcunun bulunmadığını, öte yandan takip dosyası borçlularından … … … tarafından 03.03.2021 tarihinde elinde olan takip dayanağı çekin fotoğrafını müvekkili şirket vekiline ileterek tahsil talebinde bulunduğunu , bu talebin olumsuz olduğunun bildirilmesi üzerine Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/214 D. İş sayılı dosyasından ihtiyati haciz talebinde bulunduğunu, … … … 17.03.2021 tarihinde de ihtiyati haciz talebinden vazgeçtiğini, bu takip dosyası borçlusu (… … …) tarafından iletilen çek fotoğrafından da tespit edileceği üzere ciro silsilesinin kopuk olduğunu zira fotoğrafta son cirantanın … … olduğunu belirterek davacının Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… sayılı takip dosyasında borçlu olmadığının tespitine, asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla kötüniyet tazminatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; İcra dosyasına konu çek aslı incelendiği zaman çekin bankaya ibrazından önce ciranta … …’ün çeki ciro ederek … … ‘a teslim ettiğinin açıkça görüleceğini, … … çekin üzerinde bulunan cirantayı iptal ederek çeki … …’e iade ettiğni ve daha sonra … … ‘ün çeki bankaya ibraz ettiğini, çekin bankaya ibrazından sonra ciranta … …’ün çeki diğer icra dosyası borçlusu … … …’a banka karşılıksızdır kaşesi altında yer alan cirosu ile … … …’a ciro ettiğini, diğer borçlu … … … ‘ın ise çek üzerinde yer alan cirosu ile çeki müvekkiline ciro ederek teslim ettiğini, müvekkilinin yetkili hamil olduğunu, ayrıca davacı vekili tarafından dava dosyasına sunulan dekontta icra takibi konusu çek ile alakalı hiçbir ibare yer almamasına rağmen bu dekontun icra takibine konu çek bedelinin ödendiğine ilişkin dava dosyasına delil olarak sunulduğunu, ibrazdan sonra çekin ciro edilmesinin mümkün olduğunu, ancak bunun için ibrazdan önceki son cirantanın, ibrazdan sonra cirosunun bulunmasının zorunlu olduğunu, somut olayda borçlu ciranta … … tarafından 20/08/2019 tarihinde çekin bankaya ibrazından önce son ciro borçlu ciranta … …’ün ibrazından sonra da … … tarafından borçlu … … …’a ve son olarak da borçlu … … …’a yapılmış bir ciro olduğundan takip alacaklısı müvekkilinin yetkili hamil olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe; Dava, kambiyo senedineden dolayı açılmış menfi tespit davasıdır.
TTK’nun 790. maddesinde; ”(1) Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır” düzenlemesine yer verilmiştir.
Öte yandan, Hukuk Genel Kurulu’nun 24.04.1996 tarihli 199 6/12-136 E. 1996/288 K. sayılı kararında da açıklandığı üzere, çekin bankaya ibrazından sonra ciro edilmeksizin başkasına elden devri olanaksızdır. Çek dışındaki, alacağın temliki sözleşmesi ile de çekten kaynaklanan hak devredilemez. İbrazdan sonra alacaklının çekte hak sahibi olabilmesi için, TTK’nun 793. maddesi uyarınca adına alacağın temliki sonucu doğuran bir cironun bulunması gerekir(Yargıtay 12.Hukuk Dairesi’nin 2018/9443 E. 2019/2823 K. Sayılı kararı da bu doğrultudadır).
Somut olayda; takip alacaklısı olan davalının ve ibraz kaşesinden sonra çeki ciro yoluyla davalı alacaklıya devreden … … …’ın, ibraz anında takibe dayanak çekte ciro silsilesi içerisinde yer almadığı anlaşılmaktadır. Çekte ibraz kaşesinden önce dava dışı … …’ün cirosu olup, bu şahsın ibrazdan sonra takip alacaklısı olan davalı veya ibraz kaşesinden sonra çeki ciro yoluyla davalı alacaklıya devreden … … … lehine bir cirosu bulunmamaktadır. Her ne kadar çekte ibraz kaşesi altında … … adına atılı bir imza bulunsa da; mahkememizce incelenen çek aslı ve suretine göre ibrazdan önceki son yetkili hamil olan … … adına atılı olan imzanın ibraz kaşesi üzerinde bulunan hamil yazılı yerin hemen altında atılı olduğu, buna göre imzanın çekin bankaya ibrazı için atılmış olan imza olduğu, ciro amacıyla atılmış imza olmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle takibe konu çekte, alacaklının yetkili hamil olmadığı anlaşıldığından davacının menfi tespit talebi haklı görülmüştür.
Tüm bu gerekçelerle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KABULÜ ile, Bursa 1. İcra Müdürlüğünün 2021/… sayılı takip dosyasına konu edilen AKBANK Beylikdüzü Sanayi Şubesine ait 15/08/2019 günlü … seri nolu 40.000,00 TL bedelli çekten dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Yasal şartları oluşmadığı kanaatiyle davalı aleyhinde kötü niyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 2.732,40-TL harçtan başlangıçta alınan 683,10-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.049,30‬-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 683,10-TL peşin harç, 59,30-TL başvurma harcı ve 36,25-TL yargılama gideri toplam 778,65‬-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.000,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/06/2022

Katip …
☪e-imzalı

Hakim …
☪e-imzalı