Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/681 E. 2023/25 K. 10.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/681
KARAR NO : 2023/25

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …….
VEKİLİ : Av. …….
DAVALI : … …
VEKİLİ : Av. ……

DAVA : Alacak (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/07/2021
KARAR TARİHİ : 10/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Şirket unvanı belirtilen … Gıda Tarım Ürünleri İmalat İth. İhr. San. Ve Tic.Ltd.Şti. (… Gıda olarak anılacaktır) müvekkil firma ile davalı … Paslanmaz Çelik Endüstri Mak. Ve Tesisleri.İth.İhr.San. Ve Tic.Ltd.Şti. (… Makine olarak anılacaktır) arasında 21/01/2021 tarihli protokol ile şirket pay devirleri, menkul-gayrimenkul ve bir kısım taahhüdün edimi ve ifasına yönelik sözleşme akdedildiğini, İki kardeş olan … … (… Gıdanın sahibi ve yetkilisi) ve Ali … (… Makinenin sahibi ve yetkilisi) öncesinde iki firmada ortak hisseleri olup, kendi aralarında akdettikleri protokol ile iki şirketlerdeki ortak hisseleri birbirlerine devretmek suretiyle iki şirketi birbirinden bağımsız hale getirdiklerini, buna göre de bundan sonra … Gıda … …’a, … Makine ise Ali …’a ait olacak şekilde şirket işlerinin yürütüleceği hususlarında anlaşmaya varıldığını sözleşmeye konu ve sözleşmenin “3” numaralı “ŞARTLAR” başlıklı kısmında belirtilen hisse (pay) devirleri ve bu paylara karşılık gelecek olan diğer gayrimenkul devirleri müvekkil firma ve müvekkil firma yetkilisi … … tarafından yerine getirildiğini, ancak yine aynı protokolün “ŞARTLAR” kısmında yer alan madde “3.11” içerisinde belirtilen 1 adet STERİLİZASYON MAKİNESİ’nin tam ve sağlam bir şekilde teslim ve montaj tarihi olan 15/02/2021 tarihi geçmesine rağmen davalı firma tarafından edim yerine getirilmediğini, bu tarihten sonra makinenin aynısını yerine getirme taahhüdü altında olan davalı firma, makine sanki hazırmış gibi birtakım değişikliklerden ötürü (makinenin yerden yüksekliği, uzunluğu, genişliği gibi) müvekkil davacı firmadan onay istemiş ve bu değişiklikler makinenin ana parçalarında ve işlevinde bir değişikliğe yol açmayacağından işbu onay verildiğini, ancak davalı firma makineyi yine teslim etmemiş ve kötü niyetli olarak sürekli geçiştirme, oyalama taktiğini izlemiştr. Bunun üzerine Bursa 17. Noterliği … yevmiye numara ve 24/03/2021 tarihli ihtarname ile edimin yerine getirilmesi için davalı ihtar edildiğini, işbu ihtarname davalı tarafa 26/03/2021 tarihinde tebliğ olduğunu, işbu ihtarnamenin tebliğ edildiği tarih olan 26/03/2021 tarihli mail ile davalı firma, sözde müvekkil firmanın sürekli eklemeler istediğinden bahisle geç kaldıklarını ve mail tarihinde makinenin hazır olduğunu, müvekkil firmaca teslim alınabileceğini bildirdiğini, bunun üzerine de müvekkil firma, makine eksiksiz şekilde hazır ise makineyi teslim almak üzere nakliye göndereceklerini ilettiğini, ancak davalı firma makineyi hazır etmeyip imalatını da bu tarihte tamamlamamış olup oyalama taktiğini devam ettirdiğini, zira ekte sunulan mail dizininde de anlaşılacağı üzere davalının teslim etmesi gereken sterilizasyon makinesinin olmazsa olmazı olan “1- Titreşimli dolum ve eleme ünitesi, 2- Krom atış ünitesi, 3- Soket mıknatıs,” parçalarını temin etmemiş ve ürünü monte halde hazır etmediğini, davalı firmanın kötü niyeti tarafımızca net olarak tespit edilmiş ve ardından dava öncesi zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulduğunu, Bursa Arabuluculuk Bürosu 2021/40999 Arabuluculuk nolu ve 16/04/2021 tarihli Anlaşamama Son Tutanağında da görüleceği üzere, tarafımızın tüm iyi niyetli çabalarına rağmen uzlaşmamakta ısrarcı olan davalı firma olduğunu, 03/05/2021 tarihinde müvekkil firmaya Bursa 2 Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2021/23 D.İş. Sayılı delil tespiti istemli dosyasından 21/04/2021 tarihli Bilirkişi Raporu tebliğ olduğunu, delil tespitini isteyen davalı firma olup belirtilen işbu değişik iş dosyasının eldeki dava dosyası içerisine celbi talep ettiklerini, davalı firma sözde kendini haklı çıkarmak için ve sözde müvekkil firmayı alacaklının temerrüdüne düşürmek için kendi lehine delil tespiti istemiş ise de bilirkişi Raporu içerisinde, protokolde belirtilen makinenin müvekkil firmada bulunan makinenin aynısının olmadığı, eksik kısımların olduğu, sterilizasyon makinesinin tam ve eksiksiz imal edilmediği, 1- sterilizasyon sonrası soğutma tüneli çıkışında titreşimli dolum ve eleme ünitesi, 2- sterilizasyon makinesinin 2 adet sıcaklık yoğunlaştırma fanının krom atış ünitesi ve 3- ürün çıkış haznesindeki soket mıknatısın makinenin orjinalinde bulunup, makinenin çalışması için bu özelliklerin makinede bulunmasının zorunlu olduğu belirtildiğini, nitekim yukarıda bu durum açıklanmış olmakla ekte sunulan mail dizininde de bu husus görüldüğünü, davalı kötü niyetli davranışları ile sözde alacaklı olarak müvekkil firmayı temerrüde düşürmek istese de davalı kendi iddiasını kendi eliyle çürütmüş olup haklılığımız bu şekilde ortaya çıktığını, işbu rapordan sonra haksızlığını kabul eden davalı firma teslimi gereken makinedeki eksiklikleri temin edip müvekkil firmaya 14/07/2021 tarihinde söz konusu makineyi geç de olsa teslim ettiğini, ancak davalı firma teslim etmesi gereken tarihten 5 ay sonrası bir tarihte edimini ifa edebildiğini, geç teslimden kaynaklı olarak zararlarımızı gidermediğini, 2019 yılında mevcut makine artan satış talepleri ile alakalı kapasiteyi karşılamadığı için o dönem müvekkil firmanın ortak olduğu … Paslanmaz firmasına ikinci bir sterilizasyon makinesi imalat talimatı verildiğini, 2021 yılında ocak ayında yapılan protkolde … Paslanmaz hisseleri ve DOSAB’daki fabrika binasında ki hissesine karşılık zaten %85-90 bitmiş makinenin bitirilerek ocak sonuna kadar müvekkil firmaya teslim edilmesi talep edilmiş, ancak davalı firma da şubat 15 2021 tarihine kadar mühlet istemiş ve bu süre talebi müvekkil firma tarafından kabul edildiğini, … paslanmaz taahhüdüne uymadığı için geçen 5 aylık gecikme süresinde, mevcut tek makinenin dolu kapasitesi ile taleplere cevap verilemediği için müvekkil firma zarara uğradığını, Türkiye de sterilizasyon sistemi olan ve piyasaya fason hizmet veren firma sayısı ya yok, ya da sınırlı olduğu için bu alanda ciddi potansiyel olmasına rağmen makine zamanında teslim edilmediği için 2021 yılında bu potansiyele müvekkil firma tarafından cevap verilememiş gelen siparişler alınamadığını, müvekkili firma … …, … ve piyasada iş yapan diğer firmalara, kendi ürününü üreten büyük çaplı firmalar ve bu benzeri firmalara ait paket … ve baharatların yukarıda bahsedilen sterilizasyon işlerini yerine getirdiğini, hatta ve hatta bu gecikme ile alakalı … bölge depolarından sadece Haziran ve Temmuz ayında gelen bakiye/geç teslimat/Acil teslimat başlıklı emailleri EK-te sunduklarını, … ile zaten 120 gün vade ile çalışılıyor, dolayısı ile bir de sterilizasyon kapasitesi yeterli olmadığından ötürü üretilemeyen ve bu yüzden de paketleyip sevk edilemeyen ya da geç sevk edilen poşet … ürünlerinden ötürü aylık en az 3000 koli x 18 den satış kaybı olduğunu, çünkü bitki çaylarının bir kısmı kışın form çayı yeşil … gibi zayıflamaya yardımcı diğer çeşitlerde yaz öncesi Mart-Haziran aylarında daha çok satılan dönemsel bir ürünlerin bu aylarda tüketiciden talep var ama müvekkil firma ürün sevk edemediği için … rafına ürün koyamadığını, tüketici de raf da ürün bulamadığı için gidip başka marka aldığını, dolayısı ile müvekkil firma …’e sevkiyat yapamadığı için dönemsel talebe cevap veremeyip satış kaybı yaşadığını, müvekkili firma içerisinde kendi ürününü üretmekle birlikte fason olarak örneğin … market zincirine de ürün üretip sattığını, bunun yanında yine örneğin … … paketlenmemiş bitki çayı istemekte (müvekkil … malzemesini işleyip steril etmekte) ve bunlar tonaj halinde çuvallanıp gönderildiğini, yine baharata ilişkin de steril hizmeti isteyen firmalara sadece steril hizmeti de verildiğini, ancak öncesinde ekte sunulan belgelerden de anlaşılacağı üzere müvekkil firmanın elindeki makine tek başına yeterli kalmamış ve müvekkil ya siparişleri yerine getirememiş ya yetiştirememiş ya da gelen siparişleri reddettiğini, özellikle baharata ilişkin talepler alınamadığını, bu sebeple müvekkil firmanın kaybı çokça fazla olduğunu, bu örnek üretimleri gösteren ve ürün birim maliyetini gösteren örnek faturaları EK-te ibraz ettiklerini, müvekkili firma 8’er saatlik 3 vardiya halinde çalıştığını, sterilizasyon makinesi saatlik bazda 250 kg ürün steril ettiğini, bu da vardiya başı 2 Ton ürün ettiğini, bu husus da ayrıca keşif yapılması halinde keşif mahallinde yerinde görülebileceğini, bu nedenlerle davalı firma kötü niyetli olarak hareket ettiğini, TTK 18 gereği basiretli tacire yakışır vaziyette davranmamış ve TBK 117 ve devamı maddeleri gereği borcunu geç ifa ettiği için geciken süre nezdinde oluşan her türlü zarardan sorumlu olduğunu, zira müvekkil firma mevcut siparişleri yetiştirememiş, olan siparişlerden dolayı yeni iş alamamış ve buna ek olarak baharat sektörünü tamamen reddettiğini, Türkiye’de bu işi yapan firma az olup talep yoğunluğu çok fazla olduğunu, işbu sebeple 2019 yılında verilen ve sonrasında protokolle teslim tarihi güncellenen makine teslim edilmediğinden bu talepler müvekkilce giderilememiş ve yapılamayan işlerden dolayı zarara uğradığını, tüm zararın davalıca giderilmesi gerektiğini, bu nedenlerle davalı firma basiretli tacir sıfatına ve protokole uygun hareket etmeyerek süresinde teslimi gereken sterilizasyon makinesinin geç tesliminden ötürü BK 117 ve devamı maddeleri gereği müvekkil firmanın her türlü zararını gidermek zorunda olup, zararlarımıza ilişkin fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı tarafın dava konusu talepleri zamanaşımına uğramış olup; davanın zamanaşımı nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafın huzurdaki davayı belirsiz alacak davası olarak ikame etmiş, şimdilik dava değerini 10.000,00-TL olarak belirttiğini, ancak; belirsiz alacak davası, davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği ve ya bunun imkansız olduğu hallerde, alacaklının hukuki ilişki ile asgari bir miktar ya da değer belirterek belirsiz alacak davası açabilmesi kabul edildiğini, alacaklının bu tür bir dava açması için, dava açacağı miktar yada değeri tam ve kesin olarak gerçekten belirlemesi mümkün olmamalı veya bu objektif olarak imkansız olması gerektiğini, davacı taraf, dava dilekçesinde, sözleşmeye konu makinenin kendilerine geç teslim edilmesi nedeniyle siparişlerin yetişmediğini bu sebeple yeni talepleri karşılayamadıklarını ve zarara uğradıklarını iddia ettiklerini, işbu iddialarını asla kabul anlamına gelmemekle birlikte; davacı taraf, çalışma sistemleri doğrultusunda ne kadar süre için ne kadar sipariş aldığını, ürün birim fiyatlarının da buna göre ne olduğunu bilmekte veya bilebilir durumda bulunduğunu, bu nedenle de ne kadar kazanç/kaybın yada zararının oluştuğunu tespit edebilir durumda olduğundan, bu nedenle de davacının hukuki yararı bulunduğundan söz edilemeyeceğinden, huzurdaki davanın belirsiz alacak davası olarak açılması mümkün olmadığını, davacı tarafın, sözleşmenin “3.11” maddesinde belirtilen 1 adet sterilizasyon makinesinin tam ve sağlam bir şekilde teslim ve montaj tarihi olan 15/02/2021 tarihi geçmesine rağmen teslim edilmeyerek müvekkil şirketin edimini yerine getirmediği yönündeki iddiaları gerçek dışı olduğunu, sterilizasyon adından anlaşılacağı gibi; ürünlerin içerisinde taşıdığı mikrop bakteri ferment gibi mikrobiyolojik yapıların itlafının sağlanması, bu sayede bu uygulamada olduğu gibi … baharat gibi kuru gıda ürünlerinin raf ömürlerinin uzatılması için yapıldığını, sterilizasyonun dezenfeksiyondan farklı olarak zararlı kimyasallar kullanılmadığını, bu uygulamada sterilizasyon ısıl işlem vasıtasıyla yapılacağını, Besleme Konveyörünün içine dökülerek helezonlu besleme bunkerine oradan da Sterilizasyon ısıtma bölümünden geçirilerek ürünler ısıtılacağın, ısıtılan ürünler soğutma giriş helezonundan soğutma grubuna beslenerek burada soğutulduğunu, yüksek sıcaklıklara çıkarılıp hızlıca düşürülerek ürünlerin sterilizasyonu yapıldığını, ısıtma bölümünden soğutma bölümüne ürünler düşerek geldiği için Sterilize bölümü sterilizasyon platformu üzerinde olduğunu, aynı şekilde Soğutma bölümüne müdahale edilebilmesi için Soğutma platformu mevcut olduğunu, makine üzerindeki aksamın kontrollü çalışması için makinenin ana elektrik panosuna ile kontrolü sağlandığını, ayrıca makinenin elektrik beslemelerinin sağlanması için Sterilizasyon trafosu olduğunu, buraya kadar ki kısım kuru gıda baharat, … gibi ürünlerin sterilizasyonu maksadıyla kullanılan makine ve ekipmanların ifadesi olup bu ekipmanlardan teşekkül ettiğini, dolayısıyla, söz konusu makine dünyanın her yerinde aynı şekilde üretilip satıldığını, davacı şirketçe eksik olduğu iddia edilen kısımlar ayrı makine ve kısımlar olup davacı şirketçe bu kısımlar da ekstra olarak talep edilmiş, müvekkil şirketçe iyi niyet gözetilerek bunların da teminine çalışıldığını, bu nedenlerle delil tespiti dosyasındaki bilirkişi raporuna karşı tarafımızca ayrıntılı bir şekilde itiraz edildiğini, yeniden keşif yapılması talep edilerek bilirkişiden ek rapor alınması istendiğini, ancak mahkeme tarafından yerinde bir karar verilmeyerek bu taleplerimiz reddedildiğini, bilindiği üzere, delil tespiti dosyasındaki tespit kararı kesin hüküm teşkil etmemekte olup davacı tarafın huzurdaki davada haklılığını kanıtlamadığını, davacı tarafın 2019 yılında mevcut makinenin artan satış taleplerini karşılamadığı için 2021 yılının Ocak ayında söz konusu sözleşmeyi akdederek müvekkil şirketten ikinci bir makine imalatlarını talep ettiklerini, elindeki makinenin tek başına yeterli kalmadığını bu nedenle 5 aylık gecikme süresinde mevcut tek makinenin dolu kapasitesi ile taleplere cevap verilemediğini, siparişleri yerine getiremediğini, gelen siparişleri de alamayarak reddettiğini, bu nedenle de söz konusu makinenin geç tesliminden kaynaklı olarak zararları olduğunu iddia ederek, bu iddialarına ilişkin delil olarak sipariş aldığı firmalar ile olan email yazışmalarını ve üretimleri ve ürün birim maliyetlerini gösteren örnek faturaları gösterdiğini, ancak müvekkil şirketin söz konusu makineyi davacıya geç teslim etmesi gibi bir durum söz konusu olmayıp müvekkilimin dava konusu olayda herhangi bir kusuru bulunmadığını, bunun yanında kabul anlamına gelmemekle birlikte, davalı tarafın iddia ettiği gibi bir zararının bulunması da söz konusu olmadığını, zira, söz konusu sözleşme ile ortakların şirket paylarını devretmeden evvel tarafların bu işi birlikte yapmaları nedeniyle davacı tarafın iş kapasitesinin ne kadar olduğu hususu tarafımızca bilindiğini, davacı tarafın elinde mevcut bulunan makine, davacı tarafın piyasada yapmış olduğu iş kapasitesinin ve satış taleplerinin kat be kat üstünde ihtiyaca cevap verebilecek kapasitede bir makine olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte, öncelikle davacı tarafın önceki yıllara göre 2021 yılında satışlarının arttığı yönündeki iddialarını, 2021 yılı ve öncesine ait yaptığı işlere ilişkin ticari defter ve kayıtları, gelir gider tabloları v.s. gibi resmi kayıtlarla ve makinenin çalışma sistemine göre ne kadar üretim ve paketleme yaptığı, alınan siparişlerin ne kadar süre ve şartlarda çıkarılabileceği, ürünlerin birim maliyetlerinin de piyasa değerinde olup olmadığı vs. gibi durumların da gerekirse keşif yapılarak ispatlanması gerektiğini, davacı tarafın, bu yöndeki iddiaları ispata muhtaç olup her zaman düzenlenebilecek yazışma, email, fatura v.s. gibi gerçekliği belirsiz belgelerle ispatlanamayacağını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, ticaret sicil kayıtları, 21/01/2021tarihli protokol, ihtarname, mail yazışmaları, Bursa 2. Sulh Hukuk Mahkemesi 2021/23 Değişik İş sayılı dosyası, makine teslim tutanağı, keşif, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava, sözleşmeye konu edimin süresinde ifa edilip edilmediği ve zarar tazmini istemine ilişkin alacak davasıdır.
Mahkememiz yargılaması sırasında tarafların ticari defterlerinin incelenmesine karar verilmiş olup, taraflarca ibraz edilen ticari defterler SMMM bilirkişiye tevdi edilerek, rapor tanzimi talep edilmiştir.
SMMM bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davacı 2020-2021 yıllarında e-defter mükellefi olup ilgili yıllara ait defterlerini USB içinde incelemeye ibraz ettiğini, e-defter beratlarını sunduklarını, davalı 2020-2021 yıllarında e-defter mükellefi olup ilgili yıllara ait defterlerini USB içinde incelemeye ibraz ettiğini, e-defter beratları rapor ekinde olduğu, sözleşmeye göre makinenin tam ve sağlam olarak teslim edilmesi gereken tarih 15,02,2021 tarihi olduğu, makine bu tarihte teslim edilmemiş ve davalı firma birtakım değişikliklerden ötürü müvekkili firmadan onay istemiş ve bu onay davacı tarafından verildiği, taraflar arsındaki e-postalar incelenince davalı firmanın 2 Nisan 2021 tarihinde teslim alınmasını davacı firmadan istediği görüldüğü, davacı firma 26 Mart 2021 tarihli mailinde 41 günlük üretim ve satış kaybı mağduriyetinden kaynaklanan zarar için dava ve tazminat haklarının saklı olduğunu belirttiği, Bursa 2. Sulh hukuk mahkemesi 2021-23 değişik iş sayılı dosyada rapor yazan teknik bilirkişi makinedeki eksiklikleri raporunda belirtmiş bu rapordan sonra davalı firma eksiklikleri tamamlayarak makineyi 14.07.2021 tarihinde teslim ettiğini, ödenmeyecek sadece nakliye ödeneceğini, şirketten alınan işe giriş çıkışları ve çalışan sayısı ile saatlerini gösteren yüz okuma bilgileri (rapor ekinde USB içinde) incelendiğinde, Şubat, mart, nisan, mayıs, haziran ve Temmuz aylarına ait yüz okuma bilgilerine göre Nisan ayında 2, mayıs ayında 6, temmuz ayında ise 5 iş günü çalışma yapılmadığı tespit edildiğini, şirkette o tarihler arasında çalışan makine 3 vardiya çalıştığını, şirket yetkililerinden alınan bilgiye göre çalışılma yapılan bu makinenin bir saatte üreteceği miktar 150 kg olduğunu, dava konusu makinede kullanılmakta olan makine de teknik bilirkişi tarafından ifade edildiği gibi iki kişi ile çalışabildiğini, yüz okuma bilgileri incelendiğinde çalışılan günlerde davalı makinede üç vardiya çalışıldığı tespit edildiğini, buna göre saatte 150 kg ürün paketlenmekte bir vardiyada 7,5*150: 1125 kg 3 vardiyada 3,375- kg ürün paketlenebildiği, yukarıda yapılan hesaplamaya göre belirtilen aylarda yapılan 3 vardiyalı çalışma sistemimde tek makine ile 150*2340- 351,000-kg ürün paketlenebildiğini, şirketin en büyük alıcı firmaları … … ve … mağazaları olduğu, bu nedenle bu iki firmaya yapılan satışlardaki rakamlar alınmış diğer küçük alıcılar göz ardı edildiğini, … e verilen ürünler 20 li paket halinde fatura edilmekte olup 4 çeşit … 35 gr. 2 çeşit … 40 gr geldiği, dolayısıyla ortalama 37 gr alındığını, bu durumda davacının bu tarih dilimlerinde makinenin kapasitesinin altında çalıştığı (162,540/351,000> 9447) dolayısıyla sipariş ettiği makine gelmese bile Şubat 2021-Temmuz 2021 dönemimde yaklaşık 185,000-kg daha işleme kapasitesinin boş olduğu tespit edildiği, dolayısıyla sipariş karşılayamama gibi bir durum söz konusu olmadığı, karşılanamayan sipariş kapasite açısından mevcut olmadığını, ancak davacı firma yetkilileri yeni makinenin gelmemesi nedeni ile o anda kullandıkları makinenin de kapasitesinin düşük olması düşünüldüğünde firmalardan gelen yüksek miktarlı sözleşmeye bağlı siparişleri alamadıklarını belirsizlik makinenin ne zaman teslim edileceğinin verdiği belirsizlik nedeni ile çok büyük miktarlı siparişler için sözleşmeler yapamadıklarını dolayısıyla da zarar ettiklerini beyan ettiklerini, dosyada bunu kanıtlayacak belge bulunmadığı için bu yönde hesaplama yapılamadığı mütalaa edilmiştir.
Mahkememizce keşif yapılmasına karar verilerek, 1 Makine Mühendisi refakatinde 21/01/2022 tarihinde keşif yapılmış olup, dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Makine Mühendisi bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu 30/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle: Dava konusu Sterilizasyon makinesinin 21/01/2022 saat 11.00 dolaylarında … Gıda Tarım Ürünleri İmalat İthalat İhracat San ve Tic. Ltd. Şti İzmir Yolu 23.km Bursa adresinde yapılan incelemesinde çalışır durumda olduğu, makinenin çalışma prensibi incelendiğinde, makinede sterilizasyon uygulanması için gerekli bölümlerin mevcut olduğu, makinenin 250 kg/saat üretim kapasitesi olduğu, vardiyada 8 saat, günde 3 vardiya, haftada 5 gün, ayda 22 gün çalışabileceği, dosya muhteviyatından anlaşıldığı üzere Sterilizasyon Makinesinin tam ve sağlam bir şekilde 15/02/2021 teslim ve montaj edilmesi gerekirken, 14/07/2021 tarihinde teslim ettiği dikkate alındığında dava konusu Sterilizasyon makinesinin 5 aylık bir gecikme ile davacıya teslim edildiği mütalaa edilmiştir.
Davacı vekilince bilirkişi raporuna karşı itirazda bulunulduğu anlaşılmış olup, mahkememizce aldırılan makine mühendisi bilirkişi ve SMMM bilirkişinin hazırladığı bilirkişi raporlarının yeterli ve açıklayıcı oldukları anlaşıldığından tarafların itirazlarının reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümlerine göre: Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. (HMK 222/1) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması ve defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK 222/4).
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden, davacı tarafından davalı aleyhine açılan sözleşmeye konu edimin süresinde ifa edilip edilmediği ve zarar tazmini istemine ilişkin alacak davası kapsamında mahkememizce ticari defterler üzerinde ve dava konusu sterilizasyon makinesi üzerinde bilirkişi incelemesine karar verildiği, bilirkişilerce mahkememize sunulan bilirkişi raporları ile; dava konusu Sterilizasyon makinesinin 21/01/2022 saat 11.00 dolaylarında … Gıda Tarım Ürünleri İmalat İthalat İhracat San ve Tic. Ltd. Şti İzmir Yolu 23.km Bursa adresinde yapılan incelemesinde çalışır durumda olduğu, makinenin çalışma prensibi incelendiğinde, makinede sterilizasyon uygulanması için gerekli bölümlerin mevcut olduğu, makinenin 250 kg/saat üretim kapasitesi olduğu, vardiyada 8 saat, günde 3 vardiya, haftada 5 gün, ayda 22 gün çalışabileceği, dosya muhteviyatından anlaşıldığı üzere Sterilizasyon Makinesinin tam ve sağlam bir şekilde 15/02/2021 teslim ve montaj edilmesi gerekirken, 14/07/2021 tarihinde teslim ettiği dikkate alındığında dava konusu Sterilizasyon makinesinin 5 aylık bir gecikme ile davacıya teslim edildiği anlaşıldığı, mahkememizce aldırılan kanaat verici bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78 TL’nin mahsubu ile bakiye 9,12 TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda dava konusu uyuşmazlığın miktarı dikkate alınarak, HMKnun 341 maddesi gereğince kesinlik sınırının altında olduğundan kesin olmak üzere karar verildi,verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 10/01/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.