Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/609 Esas
KARAR NO : 2021/1158
BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … – … …
DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 05/07/2021
KARAR TARİHİ : 08/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf dava dilekçesinde özetle ; Davalıya ait … Eczanesi ‘ nin Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğü ‘ ne kaydının olmadığının tespit edildiği, bir ticari işletmeyi kısmen de olsa kendi adına işleten kişinin tacir sıfatı taşıdığını, her tacirin ticari işletmenin açıldığı günden itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesini ve seçtiği ticaret unvanını işletme merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve ilan ettirmesi gerektiğini, davalının tescile rağmen söz konusu eczanenin tescilini yaptırmadığını yaptıramadığı halde yaptıramama nedenlerini içerir bir beyanda bulunmadığını belirterek tescile davete icabet etmeme nedeni ile talepte bulunmuş ve davanın kabulünü talep etmişlerdir.
Usulüne uygun yapılan tebligata rağmen davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava tescile davete icabet edilmemesi istemine ilişkindir.
Davacı … sicil müdürlüğünce davalıya tebligat çıkartılarak ticari işletmesini ticaret sicil müdürlüğüne tescil ettirmesi istenmiş ancak davalı tarafça bu bildirime rağmen bir işlem yapılmamıştır.
Davacı bunun üzerine eldeki davayı açmıştır.
Davalıya tebligat yapılmış davalı tarafça davalı … sicil müdürlüğüne başvurulduğunu ancak işlem yapılmadığını bildirerek yargılama sırasında da başvuruya ilişkin bir takım evraklar sunmuş davalının başvurusunu gösterir ticaret sicil müdürlüğü kaşe ve imzası bulunan 29/01/2021 tarihli başvuru belgesi dosyaya sunulmuştur. Diğer belgelerde ticaret sicil müdürlüğünün belge teslim aldığına dair imzası bulunan belge bulunmamaktadır. Davalının bu başvurusunun da dava tarihinden sonra olduğu görülmektedir.
Davacı taraf eldeki davayı açınca yargılama neticesine göre işlem yapmayı tercih ettiği anlaşılmaktadır.
TTK’nın 33.maddesine göre; Tescili zorunlu olup da kanuni şekilde ve süresi içinde tescili istenmemiş olan veya 32 nci maddenin üçüncü fıkrasındaki şartlara uymayan bir hususu haber alan sicil müdürü, ilgilileri, belirleyeceği uygun bir süre içinde kanuni zorunluluklarını yerine getirmeye veya o hususun tescilini gerektiren sebeplerin bulunmadığını ispat etmeye çağırır.
Sicil müdürünce verilen süre içinde tescil isteminde bulunmayan ve kaçınma sebeplerini de bildirmeyen kişi, sicil müdürünün teklifi üzerine mahallin en büyük mülki amiri tarafından bin Türk Lirası idari para cezasıyla cezalandırılır.
Süresi içinde kaçınma sebepleri bildirildiği takdirde, sicilin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesi, dosya üzerinde inceleme yaparak tescili gerekli olan bir hususun bulunduğu sonucuna varırsa, bunun tescilini sicil müdürüne emreder, aksi takdirde tescil istemini reddeder. Süresi içinde tescil isteminde bulunmayan veya kaçınma sebeplerini bildirmeyen kişinin ikinci fıkradaki cezayla cezalandırılması bu fıkra hükmünün uygulanmasına engel oluşturmaz.
Ticari faaliyet adresini belirlemek şirketin yetkisi olan hususlardandır. Hatta ana sözleşme değişikliği ile şirket merkezi dahi değiştirilebilir. Davacı … sicil müdürlüğünün yetki alanı dışında başka bir sicil müdürlüğünün yetki alanına dahi şirket merkezini ve faaliyet adresini taşıyabilir.
Burada mahkeme tarafından adres araştırması yapılarak bu araştırmaya göre şirket adına tescil karar verilip verilemeyeceği tartışılmalıdır.
Davanı yasal dayanağı olan TTK’nun 33. Maddesi irdelenmelidir. Bu maddeye göre ; süresi içinde kaçınma sebepleri bildirildiği takdirde, sicilin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesi, dosya üzerinde inceleme yaparak tescili gerekli olan bir hususun bulunduğu sonucuna varırsa, bunun tescilini sicil müdürüne emreder, aksi takdirde tescil istemini reddeder. Kanun burada şirketin kaçınma sebebini bildirmesini öngörürken, mevcut durumun şirket için neyi ifade ettiğinin tespit edilebilmesi ve mahkemeye talep ve kaçınma sebebi arasında değerlendirme yaparak bir karar verme olanağının sağlanmasını gözetmiştir.
Davalının işletmesinin ticari işletme düzeyinde olup olmadığı konusunun tespiti bakımından bilirkişi incelemesi yapılmış, yapılan inceleme sonucunda davalıya ait eczane işletmesinin esnaf işletmesi sınırını aştığı ve ticari işletme niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
Bu sebeple davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı kendisinin başvuru yaptığını bu nedenle aleyhe yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilmemesini talep etmişse de; sunduğu belgelerden davacı … sicil müdürlüğünün teslim edildiği sabit olunan belge tarihi davadan sonradır. Ancak eldeki dava olduğu için tescil müdürlüğü işlem yapmak yerine mahkeme karar sonucunu beklemeyi tercih etmiştir. Davadan sonra yapılan başvuru üzerine işlem tesis edilmesi halinde dava konusuz kalırdı. Konusuz kalan dava hakkında da dava tarihindeki haklılık durumuna göre yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilirdi. Davanın konusuz kalması halinde dahi bu şekilde uygulama yapılırken mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş olması nedeniyle davalı aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilmemesi talebi yerinde görülmemiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
Davanın KABULÜ İLE;
1-… TC Kimlik Numaralı … ‘ ye ait … Eczanesi isimli işletmenin Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğüne TESCİLİNE,
2-Karar kesinleştiğinde karardan bir örneğin Ticaret Sicil Müdürlüğüne gönderilmesine,
3-Tescil ve ilan işlemlerinin sicil müdürlüğünce yapılmasına,
4-Harçlar Yasası gereğince alınması 59,30 harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan 59,30 TL peşin harç, 888,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam toplam 947,30 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair tarafların yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/12/2021
Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır