Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/594 E. 2022/319 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/594
KARAR NO : 2022/319

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. ……
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/07/2021
KARAR TARİHİ : 24/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı şahsa, toplamda 27 adet satış faturası üzerinden yine toplamda
8.849,02 TL tutarında olmak üzere, ”döşemelik kumaş” nitelikli muhtelif tekstil ürünlerinin ticari satışını
gerçekleştirildiğini, ancak bu tutardan 28.849,02 TL’si davacı müvekkil şirkete ödenmediğini, davalı borçlu aleyhine, Bursa 8. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası ile takip başlattıklarını, davalının haksız ve kötü niyetli olarak takibe itiraz etmesi üzerine takibin durduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle itirazın iptali ile takibin takip tarihi olan
30/10/2019 tarihinden itibaren 28.849,02 TL’lik kısım yönünden işletilecek reeskont avans faiziyle beraber devamına, borçlunun alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, avukatlık ücreti ile yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine
karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle; davacı firmaya borcunun bulunmadığını, davada yetkili Ankara Mahkemeleri olduğunu, yetki itirazının olduğunu, davanın esastan reddiyle kötü niyet tazminatı ve yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava, döşemelik kumaşa ilişkin ticari satımdan kaynaklı olarak düzenlenen faturaların alacağına ilişkin itirazın iptali davası olup, yasal süresi içinde açılmıştır.
Taraflarca aralarında düzenlenen faturaların kayıtları dosyamız içerisine sunulduktan sonra dava dosyası, ibraz edilen deliller ve taraflara ait ticari defter ve dayanağı kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle faturalara dayalı olduğu iddia edilen alacağı belirlemek gerekir. Bunun için taraf defterleri üzerinde inceleme yapılarak düzenlenen faturaların zamanında ödenip ödenmediği araştırılmıştır. Her iki taraf defterini inceleyerek görüş bildirilmesi istenmiştir.
Davacının faturalar dolayısıyla alacağının belirlenebilmesi için taraf defterlerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, inceleme gününde davacı taraf defterlerini ibraz ettiği halde davalı taraf defterlerini ibraz etmemiştir.
Bilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK’nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ;taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde buluilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
HMK’nın 222. Maddesine göre ; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
HMK’nın 219.maddesi talep edildiği durumlarda defter ve belgelerin ibraz zorunluluğunu hüküm altına almıştır.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK’nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK’nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. Mahkememizce de davalıya çıkarılan tebligata rağmen defter ve belgelerin davalı tarafça sunulmamasının sonuçları bu kapsamda değerlendirilmiştir.
Davacı defterlerini ibraz ettiği halde davalı defterlerini yapılan ihtara rağmen ibraz etmemiştir. Davacı defter ve belgeleri usulüne uygun tutulmuş olup delil olma niteliğindedir. 01.02.2022 tarihli bilirkişi raporunda; davacının ticari defterlerine göre davacının kayıtlarına göre; davacının incelenen defter kayıtlarına göre davalı firmaya 2018 ve 2019 yılı incelenen kayıtları akabinde 2019 yılı sonunda davalı şirketten 22.659,35 TL alacaklı göründüğü tespit edilmiştir.
İcra takip tutarının 28.849,02 TL olduğu görülmüştür. Davacı taraf ticari defter kayıtlarının, icra takip tutarı ile uyumlu olmadığı görülmüştür. Davacı ve davalı tarafların bağlı bulundukları Vergi Dairesi Müdürlükleri tarafından dava dosyasına sunulmuş olan BA ve BS bildirimleri incelendiğinde; 2018 ve 2019 yılı bildirimlerinin uyumlu olduğu, davacı tarafın 2018 ve 2019 yıllarına ait BS bildirimlerinin, ticari defter kayıtları ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Davalı tarafın BA bildirimlerinin de davacı taraf bildirimleri ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın davalı tarafı temerrüde düşürmediği tespit edildiğinden dolayı davacı tarafın alacağı tutar için herhangi bir faiz hesaplaması yapılmamıştır.
Rapordan anlaşılacağı üzere davacının dosyaya sunduğu defterleri ile davalının delil dilekçesinde sunduğu belgeler birbiri ile uyumsuzdur. Özellikle davalı defterlerinde alacak-borç bakiyesinin birbirine eşit olmasına dikkat edilmelidir. Ancak davalı ticari defter ve kayıtlarını mahkememize sunmadığından davalının ticari defter ve kayıtları incelenememiştir. Bu nedenle davacının ticari defter ve kayıtları mahkememizce değerlendirmeye alınmıştır. Davacının davalıdan 22.659,35 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın davalı tarafı temerrüde düşürmediği tespit edildiğinden dolayı davacı tarafın alacağı tutar için herhangi bir faiz hesaplaması yapılmamıştır.
Dava yönünden davacının davalıdan dava konusu ettiği tutarda alacaklı olduğu anlaşılmıştır. Alacak likit olduğundan ayrıca icra inkar tazminatına da hükmedilmelidir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Bursa 8. İcra Dairesinin 2019/ … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptaline, takibin 22.659,35 TL asıl alacak üzerinden devamına,
İtirazın alacağın tahsilini geciktirmeye yönelik olduğu değerlendirilerek davalı-borçlunun asıl alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine,
2-Alınması gereken 1.547,86 TL harçtan başlangıçta alınan 324,24 TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 1.223,62 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye Gelir Kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 383,54 TL harç ve 869,20 TL yargılama gideri toplamı 1.252,74 TL’nin davanın kabul ret oranına göre 977,13 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflar tarafından kullanılmayan artan gider avanslarının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara iadesine,
Dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/03/2022
Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)