Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/282
KARAR NO : 2023/472

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … Erdoğan Mahallesi Erdoğan Okul Sk. Şirin Kasnak Apt. No: 66/1 Kestel/BURSA
VEKİLİ : Av. … – [16588-85479-53568] UETS
DAVALI : … – 06310761583000110631076158300011 …
VEKİLİ : Av. … – [16699-96682-57279] UETS

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/03/2021
KARAR TARİHİ : 30/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili ile davalı arasında 11.08.2018 tarihli NC … Makinası Teknik ve Finansal Sözleşmesi imza edildiğini, sözleşme uyarınca 25.10.2018 teslim edilmek üzere sözleşme belirtilen özelliklere ve kapasiteye sahip NC Rovelver Makinası üretim ve teslimi karşılığında sözleşmede belirtilen takvime uygun şekilde 18.000,00-€+KDV ödenmesi konusunda anlaşıldığını, müvekkili tarafından sözleşme uyarınca 31.08.2019 tarihinde davalıya ait TR28 0006 4000 0012 2350 1505 70 adresine 57.574,80-TL avans ödemesi yapıldığını, sözleşme konusu işin belirlenen tarihte teslim edilmemesine rağmen davalıya ek süre verilmiş ve davalının talebi üzerine 25.04.2019 tarihinde TR14 0006 2001 2660 0006 2913 79 adresine 19,680,00-TL bedelli bir kısım avans ödeme daha yapıldığını, sözleşme kapsamında belirlenen tarihte ve belirlenen özelliklere sahip makinanın müvekkile teslim edilmemiş olması ve durumun müvekkil açısından katlanılamaz bir hal alması nedeni ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m.473 uyarınca; Bursa 10 Noterliği, 05.09.2019 tarih ve 038715 yevmiye ile kayıtlı ihtarname ile davalı ihtar edilerek sözleşme feshedilmiş ve sözleşme uyarınca 11.000,00-€ karşılığı yapılan 77.254,80-TL ödemenin iadesi için davalıya süre verildiğini, ihtarname uyarınca ödeme iadesinde bulunmayan davacıya, sözleşme ile belirlenmiş nitelikleri taşımayan, mekanik ve elektronik aksamında eksiklik olan ve sözleşmenin esaslı unsuruna sahip olmayan bir tamamlanmış makinenin 3.kişiler tarafından tamamlanması halinde 6098 sayılı Kanun m.473 uyarınca sorumluluğuna ilişkin ihtarname keşide edildiğini, tüm bu yaşananlar karşısında sözleşmeye aykırılık karşısında haklı fesih ve eksik ifaya ilişkin ihtarlara rağmen sözleşme bedelinin iadesinde bulunulmayan davalıdan, bedelin iadesi için icra takibi başlatıldığını, davalı tarafından haksız olarak takibe itiraz edilmiştir. İtiraz karşısında dava şartı arabuluculuk başvurunda bulunulmuş ancak süreç olumlu sonuçlanmamış ve anlaşamama tutanağı düzenlendiğini, tüm bu süreç karşısında müvekkilin alacağının tahsili için işbu dava ikame edildiğini, taraflar arasında imza edilen eser sözleşmesine aykırılık karşısında Kanun m.473 uyarınca dönem hükümleri uyarınca davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, taraflar arasında akdedilen eser sözleşmesi uyarınca davalı, sözleşme konusu imalatı tam ve eksiksiz olarak 3 aya yakın bir süre içerisinde tamamlayacağını vaat etmiş ancak geçen 1 yılı aşkın süreye rağmen eser tamamlanmıştır. Bu durum karşısında 6098 sayılı Kanun m.473/1 “Yüklenicinin işe zamanında başlamaması veya sözleşme hükümlerine aykırı olarak işi geciktirmesi ya da işsahibine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği açıkça anlaşılırsa, işsahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmaksızın sözleşmeden dönebilir.” uyarınca sözleşme haklı nedene dayalı olarak sözleşmeden dönme hükümleri uyarınca sözleşme bedelinin iadesini ihtar edildiğini, müvekkili tarafından 05.09.2019 tarihli ihtarname ile davalı temerrüte düşürüldüğünü, davalı tarafından ihtarnameye rağmen müvekkile sözleşme bedelini ödemediğini, bununla birlikte sözleşmenin esaslı unsurlarını aykırı, esaslı unsurları eksik makine hakkında 6098 sayılı Kanun m.473 “Meydana getirilmesi sırasında, eserin yüklenicinin kusuru yüzünden ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, işsahibi bunu önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya aykırılığın giderilmesi; aksi takdirde hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, onarımın veya işe devamın bir üçüncü kişiye verileceği konusunda ihtarda bulunabilir.” hükmü uyarınca makul süre verilmiş olmasına rağmen eksiklikleri giderilmeyen sözleşme konusu makineyi eksik ve sözleşmeye aykırı olarak 09.03.2020 tarihinde müvekkile teslim etmesi üzerine eksikliklerin giderilmesi için 3.kişilere başvuru yapılacağı ve bu nedenle doğan masraflara ilişkin sorumluluklarına ilişkin ihtarname gönderildiğini, bu kapsamda sözleşme konusu eserin, sözleşme hükümlere aykırılığının ve eksik ifanın tespiti için dosyanın bilirkişiye tevdinii talep ettiklerini, sözleşme konusu makinenin tamamlatılması için 3.kişiler ile yapılan görüşmeler neticesinde, döviz kurunda meydana gelen yüksek artış ve makinenin çok sayıdaki eksiği yüksek bedellerin öngörüldüğü ve davalıya yapılan ödeme ile toplam maliyet dikkate alındığında makinenin 3.kişiler tarafından tamamlatılmasından vazgeçildiğini, sözleşmede öngörülen süreye ve esaslı unsurlara aykırı, esaslı niteliklerinin hiçbirini taşımayan, eksik imalat karşısında müvekkil tarafından m.473 uyarınca tanınan ek süreye rağmen eksik ifa karşısında haklı nedenle sözleşme feshedilmiş ve dönme hükümleri uyarınca sözleşme bedeline mahsuben ödenen 11.000,00-€ ve ferilerine ilişkin iade talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili şirket ile davacı taraf arasında 11.08.2018 tarihli NC … Makinesi Teknik ve Finansal Sözleşme imzalanmıştır. Bu sözleşme kapsamında davacı tarafın talepleri doğrultusunda müvekkil şirketten makine siparişi verildiğini, müvekkili şirketin sözleşme konusu makineyi davacı tarafın talepleri doğrultusunda hazırlayıp teslimi gerçekleştirmiştir. Davacının iddia ettiği gibi eksik veya hatalı bir makine teslim edilmemiş olup makine üzerinde yapılan inceleme sonucu makinenin düzgün ve çalışır vaziyette davacıya teslim edildiği ortaya çıkacağını, davacı taraf , sözleşmede belirtilen süre içerisinde makinenin teslim edilmediği iddiasında bulunmuş ise de sözleşmede teslim tarihine ilişkin herhangi bir süre yer almadığını, davacı tarafın sözleşme imzalandıktan sonra sözleşme dışında yer alan birtakım istekleri olmuş ve bu istekleri makine tesliminin müvekkilin kendi içinde planladığı tarihten daha sonra gerçekleşmesine sebep olduğunu, müvekkili şirketin mümkün olduğu en kısa sürede makineyi hazırlayıp davacı tarafa teslim ettiğini, müvekkilinin davacı tarafa makinenin belirli bir tarihte teslim edileceğine ilişkin vaatte bulunmadığını, kaldı ki sözleşmede teslim tarihi kararlaştırılmamış olup zamanında teslim etmeme gibi bir durum söz konusu olmadığını, davacı taraf avans olarak ödemeyi sözleşmeye uygun bir şekilde gerçekleştirmediğini, sözleşmede ödeme yapılırken artı KDV şeklinde anlaşılmasına rağmen davacı taraf, KDV ödemesi yapmayarak sözleşmeye aykırı hareket ettiğini, borçlu olan davacının kendi üzerine düşen edimi gerçekleştirmeden müvekkil şirketten edimini yerine getirmesini istemesi açıkça dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğini, müvekkilinin buna rağmen iyiniyetli olarak makineyi hazırlamış ve davacı tarafa teslim ettiğini, müvekkili şirketin davacı tarafa sözleşmeye uygun olarak hazırladığı makineyi teslim ettiğini, davacı taraf her ne kadar makinenin eksik ve hatalı olduğunu ve bu ayıpların giderilmesi için müvekkil şirkete süre verildiğini iddia etmişse de , makinedeki eksiklik veya hataların neler olduğu konusunda müvekkil hiçbir şekilde haberdar edilmediğini, teslim edilen makinede herhangi bir eksik veya hata da bulunmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, 11/08/2018 tarihli NC … Makinası Teknik ve Finansal Sözleşmesi, 31/08/2019 tarih ve 57.574,80 TL bedelli ödeme dekontu, 25/04/2019 tarih ve 19.680,00 TL bedelli ödeme dekontu, Bursa 10. Noterliği 16/07/2020 tarih ve 27065 yevmiye nolu ihtarname, Bursa 10. Noterliği 05/09/2019 tarih, 38715 yevmiye nolu ihtarname, arabuluculuk tutanağı, Bursa 20. İcra Müdürlüğünün 2020/9456 sayılı icra takip dosyası, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 67. Maddesine göre açılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı tarafından ilamsız takip talebinde bulunmuştur. İcra Dairesi tarafından davalı borçluya ilamsız takiplerde ödeme emri tebliğ edilmiş ve davalı tarafından yasal süre içinde borca itiraz etmiştir.
Tarafların ticari defterleri talep edilmiş davacı tarafça ibraz edilen ticari defteler bir mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişinin raporunda özetle: Öncelikle sipariş formu düzenlenmiş olup makinenin fiyatı KDV dahil 21.440.00 euro olduğu, ödeme 8.000.00- euro sipariş öncesinde davacı tarafından ödenecek kalan tutar makine tesliminde elden nakit olarak ödeneceği, davacı ödemesini 8.000.00- olarak sipariş formuna uygun yapmış ancak sipariş öncesi değil 31.08.2018 tarihinde gerçekleştirdiği, sözleşmede siparişin teslim tarihi yer almamakla birlikte sipariş formunda teslir açıkça 25.10.2018 olarak belirtildiği, bu tarihte teslim olmayınca davacı firma 05.09.2019 tarihinde bursa 10. Noterliğinden gönderdiği 038715 yevmiye nolu ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini ve yapmış olduğu 77.254.80-TL tutarında ödemeyi belirttiği banka hesabına geri iade etmesini ihtaren bildirdiği, davalı tarafından 09,03.2020 tarihinde makine davacının iddiasına göre sözleşme hükümlerine aykırı ve eksik olarak teslim edilmiştir. Fatura kesildiğine dair bir belge dosyada mevcut değildir defterlerde de böyle bir kayıt olmadığı, davacı makineyi teslim almış daha sonra 14,07,2020 tarihinde bursa 10. Noterliği vasıtası ile gönderdiği ihtarnamede fesih ve ihtar neticesinde kendisine eksikliklerin giderilmesi için süre verilmiş olmasına rağmen eksiklikler giderilmeden sözleşme hükümlerine aykırı olarak makine ve ekipmanının 09.03.2020 tarihinde teslim edildiğini, bu kapsamda sözleşmeye aykırılık nedeni ile müvekkil nezdinde doğan zarara ilişkin tazminat hakkını saklı tutarak işin devamı için 3. Kişilere başvurulacağını ve 3. Kişiye başvuru nedeni ile ortaya çıkacak masraf ve zarara ilişkin tazminat yükümlüğünün bulunduğunu ihtar ile sözleşmeden kaynaklı her türlü menfi ve müspet zararı tazmin ve yükümlü olduğunu müvekkil tarafından yasal yollara başvuru sonucunda ortaya çıkacak her türlü zararı masraf vekalet ücreti dahil her türlü ücret ile yargılama giderlerini ve sair zararları tazmin ile yükümlü olduğunu ihtaren bildirdiği, davacı 26.12.2020 tarihinde gönderdiği ilk ihtarnameye dayanarak 11.000.00-Euro asıl 707.31-Buro işlemiş faiz olmak üzere toplam 11.707.31- euro üzerinden takip başlatmış ve ödediği paranın işlemiş faizi ile geri ödenmesini talep ettiği, davacının makinenin İstediği vasıflarda olması için Üçüncü şahıslara başvurup başvurmadığı konusunda bir bilgi ve evrak dosyada bulunmadığı, davacı gönderdiği iki ihtarnameden 2. İhtarnamedeki her türlü zarardan doğacak zarar hakkını değil birincisindeki ihtara uygun olarak ödediği paranın geri verilmesini talep etmiş ve takip başlattığı, takibin devamı konusunda karar verilmesi halinde davacı tarafından talep edilen 707,31-euro işlemiş faiz tutarı doğru olup toplam alacak tutarı 11.707.31 Euro olduğu mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz yargılaması sırasında keşif yapılmasına karar verilmiş olup, makine mühendisi bilirkişiden davalı tarafından davacıya teslim edilen makinenin sözleşmeye uygun ifa sayılıp sayılmayacağı, makinenin mevcut halinin makine kullanımında elde edilecek faydayı ortadan kaldırıp kaldırmadığı, davacının makinede var olduğunu iddia ettiği eksikliklerin ifayı kabul etmeye engel nitelikte olup olmadığı, sözleşme bedeli ile yapılan ödemeler dikkate alındığında yapılan imalatın ve varsa eksikliklerin tenzil edilmesi karşısında sözleşme nedeniyle bakiye borcun bulunup bulunmadığı ve makinenin teslimi ile sözleşme arasındaki sürenin öyle bir makine üretiminin makul olup olmadığı ile ilgili rapor hazırlanması talep edilmiştir.
Bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davalı tarafından davacıya teslim edilen makinenin sözleşmeye uygun ifa sayılamayacağı, ( zaten makinanın hiçbir ağaç malzeme üretimi yapmadığı ), Makinenin mevcut halinin makine kullanımında elde edilecek faydayı ortadan kaldırdığı, Davacının makinede var olduğunu iddia ettiği eksikliklerin ifayı kabul etmeye engel nitelikte olduğu, Sözleşme bedeli ile yapılan ödemeler dikkate alındığında yapılan imalatın ve varsa eksikliklerin tenzil edilmesi karşısında sözleşme nedeniyle bakiye borcun bulunduğu, Makinenin teslimi ile sözleşme arasındaki sürenin, öyle bir makine üretiminin makul sürede olduğu ( Teslim Süresi 74 Gün ) tespit edildiği, Sözleşmede olmasına rağmen ,kabul için Davacının teslim ettiği her malzemeden 100 er adet parça kabul edilebilir ve sorunsuz üretilecek olmasına rağmen , makine üretilen hiç malzeme olmadığı gibi makinanın kabulünün yapıldığına dair bir belgede mevcut olmadığı mütalaa edilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümlerine göre: Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. (HMK 222/1) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması ve defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK 222/4).
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden, davacı tarafından davalı aleyhine Bursa 20. İcra Müdürlüğü’nün 2020/9456 Esas sayılı dosyası icra takibi başlatıldığı, davalının icra takibine itiraz ettiği, mahkememizce ticari defterler üzerinde bilirkişi incelemesine karar verildiği, tarafların sunmuş olduğu ticari defter ve bağlı kayıtlarına göre davacının davalıdan 11.707,31 TL alacaklı olduğu anlaşıldığı, mahkememizce keşif yapılarak dosyanın makine mühendisi bilirkişiye tevdi edildiği, makine mühendisi bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda; Davalı tarafından davacıya teslim edilen makinenin sözleşmeye uygun ifa sayılamayacağı, ( zaten makinanın hiçbir ağaç malzeme üretimi yapmadığı ), Makinenin mevcut halinin makine kullanımında elde edilecek faydayı ortadan kaldırdığı, Davacının makinede var olduğunu iddia ettiği eksikliklerin ifayı kabul etmeye engel nitelikte olduğu, Sözleşme bedeli ile yapılan ödemeler dikkate alındığında yapılan imalatın ve varsa eksikliklerin tenzil edilmesi karşısında sözleşme nedeniyle bakiye borcun bulunduğu, Makinenin teslimi ile sözleşme arasındaki sürenin, öyle bir makine üretiminin makul sürede olduğu ( Teslim Süresi 74 Gün ) tespit edildiği, Sözleşmede olmasına rağmen ,kabul için Davacının teslim ettiği her malzemeden 100 er adet parça kabul edilebilir ve sorunsuz üretilecek olmasına rağmen , makine üretilen hiç malzeme olmadığı gibi makinanın kabulünün yapıldığına dair bir belgede mevcut olmadığı anlaşılmakla; mahkememizce aldırılan kanaat verici bilirkişi raporuna itibar edilerek, davanın kabulü ile, takibin devamına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın KABULÜNE, Davalının Bursa 20. İcra Müdürlüğünün 2020/9456 esas sayılı icra takip dosyasına yapılan itirazının iptaline, takibin devamına,
2-Alacak likit olmadığından icra inkar tazminatına yer olmadığına,
3-Dava konusu NC Rovelder makinesini eklentileri ile birlikte davalıya iadesine,
4-Yargılama giderleri ve sair hususların gerekçeli kararda açıklanmasına,
5-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 7.150,19 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 1.208,11 TL’nin mahsubu ile bakiye 5.942,08 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
6-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
7-Davacı tarafından yapılan; bilirkişi gideri 2.100,00 TL, keşif harcı 571,90 TL, keşif araç ücreti 600,00 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 83,60 TL olmak üzere toplam 3.355,50 TL yargılama gideri ve 1.208,11 TL peşin harç olmak üzere toplam 4.563,61 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 16.700,91 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğuna gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.30/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.