Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/152 E. 2021/1029 K. 14.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/152 Esas
KARAR NO : 2021/1029

HAKİM :….
KATİP : …

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av….
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av…

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/08/2020
KARAR TARİHİ : 14/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACI VEKİLİ DAVA DİLEKÇESİNDE ; davalının müvekkil şirket bünyesinde Marmara Bölgesi Teknik Hizmetler Mühendisi olarak Satış ve Teknik işler alanında çalıştıktan sonra işten ayrılarak rakip firma olan dava dışı … Tic…A.Ş ünvanlı şirkette çalışmaya başladığını, müvekkil şirket ile davalı arasında belirsiz süreli iş sözleşmesinin yanı sıra aynı zamanda rekabet yasağına ilişkin de sözleşme imza altına alındığını, davalının bu sözleşmeye aykırı hareket ettiğini, dolayısıyla işbu sözleşmede belirtilen ve davalı tarafın cezai şart olarak ödemeyi kabul ettiği tazminatın ve aynı zamanda ihbar tazminatının mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİNDE; müvekkilin davacı şirketten ”şirkette yaşadığı baskı, işyerinde yaşanan huzursuzluk, fazla mesai ücreti ödenmemesi” gibi haklı nedenlerle ayrıldığını ve başka bir şirkette çalışmaya başladığını, rekabet yasağının ihlaline ilişkin davacı iddialarının iş akdinin sona ermesinden sonraki döneme ilişkin olduğunu, müvekkilin davacı şirkette çalışmış olduğu pozisyonun üretim sırları hakkında bilgi edinmeye ve işverenin yaptığı işler hakkında bilgi sahibi olmaya elverişli bir pozisyon olmadığını, müvekkilin çalışmakta olduğu firmanın ithalatçı bir firma olduğunu ve Türkiye’de üretim yapmadıklarını, müvekkilin bu şirkette sahada satış konusunda faaliyet gösterdiğini, bu nedenlerle müvekkilin rekabet yasağı kaydı şartlarını taşımadığı ve rekabet yasağı sözleşmesinin geçerliliğini kaybettiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
İncelenen dosya kapsamına göre;
Davacı dava dilekçesi ile taraflar arasındaki iş sözleşmesinin devam ettiği ve sona erdikten sonraki dönemleri kapsar şekilde rekabet yasağı sözleşmesine dayalı olarak cezai şart talebinde bulunmuştur.
Taraflara usulüne uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır. Davacı ile dava dışı davalı işçinin çalıştığı firmaya ait kayıtlar celp edilerek dosya rekabet hukuku konusunda uzman hukukçu bilirkişisine tevdi edilerek, taraflar arasındaki rekabet yasağı sözleşmesi hükümleri, TBKnun rekabet yasağına ilişkin maddeleri değerlendirilerek, davalının davacı şirkette çalıştığı konum itibariyle davacıya ait ticari sırlara, üretim teknolojisine, özel üretim biçimi gibi üretim sırları ya da müşteri çevresine erişebilme imkan ve ihtimalinin bulunup bulunmadığı, bu kapsamda davacı işverene zarar verme ihtimal ve riskinin olup olmadığı, dava dışı firmanın faaliyet alanları da incelenerek, rakip firma olup olmadığı da raporda açıklanarak, davacının rekabet yasağı sözleşmesi kapsamında alacağına ilişkin rapor düzenlenmesi talep edilmiştir.
Bilirkişi tarafından mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: davalının 13.09.2019 -27.12.2019 tarihleri arasında davacı şirkette (… A.Ş.) “2132.28 Kod ile Ziraat Mühendisi” olarak sigortalı çalışmasının olduğu dosyaya sunulan belgelerden davaya konu rekabet yasağını içeren sözleşmenin dava dışı … – … Otomotiv vr Kimyevi Mamül. Tic. Ve San. Ltd. Şti. ile davalı arasında imzalandığı dosya içeriğinde davacı şirket ile davaya konu sözleşmenin tarafı olan … – … Ltd. Şti’nin bağlantısına ilişkin herhangi bir belgeye rastlanılmadığı bununla birlikte davalı tarafça keşide edilen Bursa 18. Noterliği’nin 25.12.2019 tarih ve 67477 yevmiye numaralı ihtarnamesinde davalı şirkette 18.09.2017 tarihinden itibaren çalıştığını beyan etmiştir. Dosyada mevcut SGK kayıtları incelendiğinde davalının 18.09.2017 tarihinde işe giriş yaptığı şirketin … – … Otomotiv vr Kimyevi Mamül. Tic. ve San. Ltd. Şti. olduğu anlaşıldığı ancak dava dosyası kapsamında bahse konu iki şirketin bağlantısını gösteren bir belgeye rastlanılmadığı Taraflar Arasında İmzalanan Rekabet Yasağı Sözleşmesinde dava konusu uyuşmazlıkta taraflar arasındaki rekabet yasağında yer alan hükmünde “Herhangi bir nedenle işten ayrılması halinde, ayrıldığı tarihten itibaren 24 ay süre ile Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler konusunda (Bursa ili ile sınırlı olmak üzere), yurt içi ve yurt dışında faaliyet gösteren; işveren tarafından üretilen veya üretilmesi planlanan mal ve/veya hizmetlerin tümünü, bazılarını veya birini üreten ve/veya pazarlama ve satışını faaliyet konusu yapan başka işverene ait iş yerinde çalışmamayı, doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi kurmamayı, kendisine ait veya ortak olacağı bir iş yeri kurmamayı kabul ve taahhüt eder. “ hükmünün kararlaştırıldığı, coğrafi bölge bakımından yapılan sınırlandırmanın “Bursa ili” ile sınırlı olduğ süre bakımından sınırlandırmanın “24 ay” ile sınırlı olduğu,- yapılan işin niteliği ile ilgili sınırlandırmanın “Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler” konusunda olduğu, işin niteliği bakımından getirilen sınırlandırmanın “Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler” olduğu düşünüldüğünde davalının davacı işyerinden sonra işe başlamış olduğu şirketin bahse konu “Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler” konusunda faaliyet gösterip göstermediği dosya kapsamından anlaşılmadığı bu sebeple öncelikle bu hususun netleştirilmesi gerekeceği ve yine takdiri mahkemeye ait olmak üzere ” rekabet yasağının ihlal edildiğinin kabulü halinde sözleşmede yer alan cezai şart hükmü işçinin 24 aylık maaş tutarı olarak belirlenmiştir. Davalı çalışanın, davacı şirketteki çalışmasına ilişkin olarak dosyada yer alan son ücret hesap pusulasına (Bordro dönemi Kasım 2019) göre son net maaşının 3.562,88.-TL. olduğu anlaşılmaktadır. Sözleşmedeki cezai şart hükmünde net/brüt ayrımı yapılmadığından net tutar esas alınmıştır. Bu doğrultuda sözleşmede belirlenen cezai şart tutarı: 3.562,88 x 24 = 85.509,12.-TL. olduğu mütalaa edilmiştir.
TBK m.444/2’de rekabet yasağı kaydının hangi koşullarda geçerli olacağı açıkça ifade edilmiştir. Bu düzenlemeye göre “rekabet yasağı kaydı”, işçinin üretim sırları yada işverenin yaptığı işler hakkında veya müşteri çevresi hakkında bilgi sahibi olması ve bu bilgilerin kullanılması durumunda işverenin önemli bir zarar verecek nitelik olması durumunda geçerlidir. 6098 sayılı TBK’nın 444. maddesi uyarınca, fiil ehliyetine sahip olan işçi, işverene karşı, sözleşmenin sona ermesinden sonra herhangi bir biçimde onunla rekabet etmekten, özellikle kendi hesabına rakip bir işletme açmaktan, başka bir rakip işletmede çalışmaktan veya bunların dışında, rakip işletmeyle başka türden bir menfaat ilişkisine girişmekten kaçınmayı yazılı olarak üstlenebilir. Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olabilmesi için, işveren tarafından sözleşmenin haklı nedenle feshedilmiş olması veya ayrılan işçi tarafından haksız olarak feshedilmemiş olması, davalı işçinin iş akdinin devamı sırasında işyerinin önemli müşteri çevresi veya üretim yönünden ticari sırlarına vakıf olabilecek bir pozisyonda çalışmış ve ayrıldıktan sonra yasaklı süre içerisinde rakip bir işyerinde çalışmaya başlaması veya kendisinin bu tür bir faaliyeti icra etmesi, önceki işyerinde edindiği bilgileri yeni işyerinde kullanmasının önceki işverene önemli zarar verebilme ihtimalinin varlığı gerekecektir. (Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerlilik koşulları;1-Geçerli bir iş sözleşmesinin mevcut olması,2-İşçinin fiil ehliyetine sahip olması,3-Sözleşmenin yazılı şekilde yapılması, 4-İşverenin korunmaya değer menfaatinin bulunması.) Davalı tarafın rekabet yasağı sözleşmesi imzaladığı … Otomotiv ve Kimyevi Mamül. Tic. Ve San. Ltd. Şti. ile davalı arasında imzalandığı, daha sonra davacı ile sözleşmenin yenilendiğine ilişkin herhangi bir belgeye rastlanılmadığı şirket arasında sözleşmeyi geçerli kılabilecek geçerli hukuki bir geçerli, sözleşme bulunmaması halinde rekabet yasağı şartının geçerli olmayabileceği, yine Taraflar arasında imzalanan “Rekabet Yasağına İlişkin İş Sözleşmesi Eki” başlıklı sözleşmesinin 3/b maddesinde yer alan “Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler” alanında faaliyet gösteren bir işyerinde çalışma sınırlaması göz önünde bulundurulduğunda; davalının davacı şirketten sonra çalışmaya başladığı şirketin de “Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler” alanında çalışıp çalışmadığı hususunun tespit edilmesi gerekeceği dava dışı … Tic T.A.Ş’nin yapılan araştırmasında iş hacminin büyük olduğu, birden fazla bölge bayiliğinin olduğu şirketin ticaret sicilininde iş unvanının … Tic T.A.Ş’ olduğu, davacı tarafça dosyaya sunulan rekabet sözleşmesine göre işlerin türü açısından “Sıvı Bitki Besleme Satışı” konusunda bir sınırlama getirildiği burada dikkate alınması gereken husus işçi ile işverenin aynı tür faaliyet alanında olup aynı müşteri çevresine bulunup bulunmadığıdır. Doktrinde ve Yargıtay içtihatlarında rekabet yasağından söz edebilmek için aynı faaliyet alanı içerisinde aynı müşteri çevresine hitap etmesinin gerektiği görüşü hakimdir. Davalının çalıştığı dava dışı … firmasının faaliyetlerinin tamamına yakını bitki koruma, besleme ve hayvan sağlığı, tohum , ürünleri olduğu faaliyet alanının tarım ve veteriner ilaç imal , ithal ve pazarlaması üzerine olduğu ve davalının çalıştığı şirketin faaliyet gösterdiği alan bitki koruma ürünleri üzerine olduğudur. Taraflar arasında imzalanan “Rekabet Yasağına İlişkin İş Sözleşmesi Eki” başlıklı sözleşmesinin 3/b maddesinde yer alan “Sıvı Bitki Besleme Satışı ve Teknik Hizmetler” alanında faaliyet gösteren bir işyerinde çalışma sınırlaması göz önünde bulundurulduğunda; davalının faaliyet gösterdiği iş türü, rekabet yasağına ilişkin sözleşmede yer alan “Sıvı Bitki Besleme Satışı” kapsamadığı, yine rekabet yasağı sözleşmesi hukuka aykırı veya kanunda belirlenen sınırlamaları aşan şekilde hazırlanmışsa bu durumda geçersiz olabilmektedir. Sözleşmede yazılılık şartına uyulmamışsa, (davalının 13.09.2019 -27.12.2019 tarihleri arasında davacı şirkette (… A.Ş.) “2132.28 Kod ile Ziraat Mühendisi” olarak sigortalı çalışmasının olduğu dosyaya sunulan belgelerden davaya konu rekabet yasağını içeren sözleşmenin dava dışı … – … Otomotiv vr Kimyevi Mamül. Tic. Ve San. Ltd. Şti. ile davalı arasında imzalandığı dosya içeriğinde davacı şirket ile davaya konu sözleşmenin tarafı olan … – … Ltd. Şti’ ile sonradan imzalanan geçerli bir yazılı ilişkin herhangi bir belgeye rastlanılmadığı) imzalayan işçinin işverenin müşteri çevresi, üretim sırları ve işyerinde yapılan işler hakkında bilgi edinme olanağı bulunmuyorsa veya işverene önemli bir zarar verme ihtimali yoksa; söz konusu işçinin imzalamış olduğu rekabet yasağı sözleşmesi geçersiz olacağı her türlü izahtan varestedir.
6098 sayılı TBK’nın 444/2. maddesine göre, “Rekabet yasağı kaydı, ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkânı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin kullanılması, işverenin önemli bir zararına sebep olacak nitelikteyse geçerlidir.” şeklinde kurallara yer verilerek rekabet yasağının esasları düzenlenmiştir. TBK’daki ilgili madde hükümlerinden anlaşıldığı üzere kanun koyucunun amacı herhangi bir işçinin değil;işverenin ticari,mesleki ve üretim bilgileri ile müşteri çevresi hakkındaki bilgilere sahip olan işçinin,işveren bakımından olası tehlike oluşturabilecek davranışları engellemektir dolayısıyla davalının bu eyleminin TBK ‘nın 442 .maddesi vd uyarınca haksız rekabet teşkil etmediği kanaatine varılarak davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 59,30-TL harcın başlangıçta alınan 172,49-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 113,19-TL bakiye harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan mahkeme masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı vekili lehine takdir edilen 4.080,00-TL ücret-i vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/10/2021

Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)