Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/85
KARAR NO : 2023/419
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – [16566-65877-…] UETS
DAVALI : … – … …
DAVA : İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/02/2020
KARAR TARİHİ : 23/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalıdan T. Garanti Bankası A.Ş.-Görükle Şubesi 0012460 Seri No’lu TR24 0006 2000 6870 0006 2992 35 Iban No’lu hesabından keşide edilme, 15/11/2019 keşide tarihli,50.000,00-TL bedelli, keşidecesi … olan çek dolayısı ile alacaklı olduğunu, bu kapsamda Bursa 15. İcra Müdürlüğü 2019/… Esas sayılı dosya ile davalı … hakkında icra takibi başlattıklarını, davalının haksız itirazı üzerine takibin durduğunu, açıklanan nedenle davalının itirazının iptali ile asıl alacak olan 50.000,00 TL’nin çekin keşide tarihi olan 15/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, haksız itiraz ile takibin sürüncemede kalması sebebiyle davalının takip miktarının %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
Deliller;
Bursa 15. İcra Dairesi’ne, Nilüfer İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne, Nilüfer İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne, azılan müzekkereye cevap verildiği cevabi yazının dosya arasında olduğu anlaşılmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE
Dava, TTK m.732’de ifadesini bulan sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı taraf, davalının takibe konu çekin keşidecesi olduğunu, çekin süresinde ibraz edilmediğini, davalının takibe haksız olarak itiraz ettiğini beyan ederek itirazın iptali talebinde bulunmuştur.
Eldeki davaya dayanak olan çekin düzenleme tarihinin 15/11/2019 tarihi olduğu, takip talebinin 28/11/2019 tarihinde düzenlendiği görülmektedir. Dava ise 20/02/2020 tarihinde ikame edilmiştir.
İddianın ileri sürülüş biçimine bakılacak olursa davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandığı görülmektedir. Zira, dava dilekçesinde TTK’da yer alan sebepsiz zenginleşme hükümlerine atıfta bulunulmuş ve duruşmada da davanın dayanağının TTK m.732’de ifadesini bulan sebepsiz zenginleşme hükümleri olduğu belirtilmiştir.
Eldeki davada, davacı çekin lehtarı çeki süresinde bankaya ibraz etmemiş, bu bağlamda çekin kambiyo vasfını kaybettiğinin kabulü gerekir. Nitekim davacı da genel haciz yolu ile takibe girişmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 2019/1799 Esas ve 2022/2107 Karar sayılı ilamında aynen,
“Süresinde ibraz edilmeyen veya zamanaşımına uğrayan çeke dayanarak hamil kendi cirantasına karşı temel ilişkiye dayanarak, keşideciye karşı ise TTK 644. (6102 sayılı TTK 732) maddesi uyarınca müracaat edebilir. (Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2012/9780 esas 2012/17758 karar sayılı kararı)” şeklinde süresinde ibraz edilmeyen çekten kaynaklı keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunulabileceği belirtilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 2021/599 Esas ve 2022/2091 Karar sayılı ilamında aynen,
“Davaya konu çek süresi içerisinde bankaya ibraz edilmediğinden kambiyo senedi vasfını kaybetmiştir. Bu durumda, davacı, temel ilişkiye dayalı alacak iddiasında mı, yoksa sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak iddiasında mı bulunduğunu açıklamamış, sadece çekin mücerret olduğunu belirtmiştir. Çekin incelenmesinde ise davacı ile keşideci arasında birçok ciranta bulunmaktadır. Yani keşideci ile davacı arasında bir temel ilişki bulunmamaktadır. Bu sebeple davacının iddiasının sebepsiz zenginleşmeye dayalı bir iddia olduğu kabul edilmiştir. Sebepsiz zenginleşme davasında ise; ispat yükü davalıda olup, davalı kambiyo senedi vasfını kaybetmiş çekten dolayı sebepsiz zenginleşmediğini ispat edecektir. İspat vasıtası olarak da cevap dilekçesinde göstermiş olduğu delillere dayanacaktır.” şeklinde sebepsiz zenginleşmeye dayalı açılan davalarda davalı keşidecinin ispat yükü altında olduğu belirtilmiştir.
Tüm bu açıklamalar ışığında; takibe konu çekte davacının lehtar, davalının keşideci olduğu, çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edilmeyerek kambiyo vasfını yitirdiği, dava dilekçesinin içeriğinden ve davacı vekilinin duruşmadaki beyanından temel ilişkiye dayanılmayıp TTK’daki sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanıldığının anlaşıldığı, çekin ibraz edilmesi gereken son tarihten itibaren hak düşürücü süre içerisinde davacının TTK m.732’deki sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre takibini yaptığı, davalının davaya cevap vermediği, haliyle delil de sunmadığı ve sebepsiz zenginleşmediğini ispatlayamadığı, ispat yükünün yukarıda alıntılanan içtihat gereğince davalı üzerinde olduğu, alacağın belgeye dayalı, belirlenebilir ve likit olduğu anlaşılmakla; aşağıdaki şekilde itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve yasal gerekçesi izah edildiği üzere;
1-Davanın Kabulü ile; Bursa 15. İcra Dairesinin 2019/… Esas sayılı icra dosyasında davalının yaptığı İtirazın İptaline ve davalı hakkında yürütülen icra takibinin 50.000,00 TL asıl alacak üzerinden takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmek üzere devamına,
2-Bursa 15. İcra Dairesinin 2019/… Esas sayılı icra dosyasında, itirazın iptaline karar verilen asıl alacak miktarı olan 50.000,00 TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının, itiraz haksız olduğundan davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
3-Hüküm tarihi itibariyle alınması gereken 3.415,50 TL karar ve ilam harcından; 602,14 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.813,36 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 602,14 TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, 1.397,59 TL ilan ücreti, 200,50 TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 2.254,63 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan 9.200,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-6325 sayılı Kanunun 18/A maddesinin 12 ve 13. Fıkralarına göre; suç üstü ödeneğinden zorunlu arabulucuya ödenen 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
7-HMK m.333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair; gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 23/03/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır