Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/844 E. 2021/1005 K. 04.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/844
KARAR NO : 2021/1005

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … …
DAVALI : … – … …
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/12/2021
KARAR TARİHİ : 04/11/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında ticari ilişki olduğunu, müvekkilinin19.12.2018 tarihli, 015772 sıra numaralı ve 23.600,00 bedelli faturada belirtilen malları davalıya sattığını, davalının mezkur faturanın 15.356,94 TL’lik kısmını ödemediğini, davalı aleyhine Bursa 15. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası ile takip başlattıklarını, icra takibine davalının haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiğini, yukarıda açıklanan nedenlerle davalının itirazının iptali, takibin devamı ve %20’sinden az olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligata rağmen davalının davaya cevap vermediği tespit
edilmiştir.

İncelenen dosya kapsamına göre;
Dava, taraflar arasındaki ticari ilişkiden kaynaklı mal alım ve satımına dayalı alacağa ilişkin itirazın iptali davası olup, yasal süresi içinde açılmıştır.
Taraflarca aralarında düzenlenen cari hesap sözleşmesi, fatura ve cari hesap eksteresi gibi kayıtlar dosyamız içerisine sunulduktan sonra dava dosyası, ibraz edilen deliller ve taraflara ait ticari defter ve dayanağı kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Dava dilekçesinden de anlaşılacağı üzere davalının tamamladığı iş miktarı nazara alındığında davacının bakiye hak ediş ödemesi sorumluluğu altında olduğu anlaşılmaktadır.
Davacının cari sözleşmesi dolayısıyla alacağının belirlenebilmesi için taraf defterlerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, inceleme gününde davacı taraf defterlerini ibraz ettiği halde davalı taraf defterlerini ibraz etmemiştir.
Bilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK’nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre; taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde buluilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
HMK’nın 222. Maddesine göre; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
HMK’nın 219.maddesi talep edildiği durumlarda defter ve belgelerin ibraz zorunluluğunu hüküm altına almıştır.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; ibrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK’nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK’nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. Mahkememizce de davalıya çıkarılan tebligata rağmen defter ve belgelerin davalı tarafça sunulmamasının sonuçları bu kapsamda değerlendirilmiştir.
Davacı defterlerini ibraz ettiği halde davalı defterlerini yapılan ihtara rağmen ibraz etmemiştir. Davacı defter ve belgeleri usulüne uygun tutulmuş olup delil olma niteliğindedir. 12.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda; davacının ticari defterlerine göre davacının kayıtlarına göre; davacının incelen defter kayıtlarına göre; Davacı … Makine Mühendislik Metal Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. firmasına ait 2018 yılına ait defter kayıtlarının incelenmesi sonucunda davalı taraf ile ticari ilişkisinin 2018 yılında başladığı görülmüştür. Dava dosyasında Bursa İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas Sayılı dosyası bulunmadığından dolayı icra takip tarihi ve davalının temerrüde düşürülüp düşürülmediği tespit edilememiştir. Davalı … firmasının defter inceleme gününde hazır olmaması sebebiyle davalı tarafın ticari defterine ait tespitler yapılamamıştır. Davacı tarafın sunmuş olduğu 2018 yılına ait Ticari Defterlerin açılış tasdikinin T.T.K. ile V.U.K.’nun ilgili maddelerinde öngörülmüş olan esaslara uygun olarak yaptırılmış olduğu, kapanış tasdik zorunluluğu bulunan yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yasal süresinde yaptırılmış olduğu, 2018 yılına ait Yevmiye ve Kebir defterlerinin kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne ve Muhasebe İlke ve Kurallarına uygun olarak tutulduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın 2018 yılına ait ticari defterlerinin incelenmesi sonucunda; 2018 yılında davalı tarafa düzenlenmiş toplam 47.356,94 TL tutarında 9 adet satış faturası kaydının olduğu tespit edilmiştir. Davacının 2018 yılından 2019 yılına davalıdan devir eden ticari alacak bakiyesinin 47.356,94 TL olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın davalı tarafı temerrüde düşürdüğü tespit edilemediğinden dolayı davacı tarafın alacağı tutar için herhangi bir faiz hesaplaması yapılmamıştır. Bu nedenlerle; özellikle davalı defterlerinde alacak-borç bakiyesinin birbirine eşit olmasına dikkat edilmelidir. Ancak davalı ticari defter ve kayıtlarını mahkememize sunmadığından davalının ticari defter ve kayıtları incelenememiştir. Bu nedenle davacının ticari defter ve kayıtları mahkememizce değerlendirmeye alınmıştır. Davacının davalıdan 47.356,94 -TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Ancak taleple bağlılık ilkesi gereğince davacının 15.356,94 TL alacaklı olduğuna karar verilmiştir. Dosya kapsamında davacı tarafın davalı tarafı temerrüde düşürdüğü tespit edilemediğinden dolayı davacı tarafın alacağı tutar için herhangi bir faiz hesaplaması yapılmamıştır. Bu nedenle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dava yönünden davacının davalıdan 15.256,94T alacaklı olduğu anlaşılmıştır. Alacak likit olduğundan ayrıca icra inkar tazminatına da hükmedilmelidir.

HÜKÜM:

1-Davanın KISMEN KABULÜ ile
Bursa 15.İcra Müdürlüğünün 2019/… sayılı takip dosyasında davalı-borçlu tarafından yapılan itirazın KISMEN İPTALİNE,
Takibin 15.356,94 TL üzerinden devamına,
2-İtirazın alacağın tahsilini geciktirmeye yönelik olduğu ve alacağın belirlenebilir bulunduğu nazara alınarak davalı borçlunun 15.356,94 TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine,
Fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
3-Alınması gereken 1.049,03 TL harçtan başlangıçta alınan 219,17 TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 829,86 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye Gelir Kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 273,57 TL harç ve 861,50 TL yargılama gideri toplamı 915,90 TL’nin davanın kabul ret oranına göre 769,35 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflar tarafından kullanılmayan artan gider avanslarının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara iadesine,
Dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.04/11/2021
Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)