Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/584 E. 2023/100 K. 26.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

……
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/584
KARAR NO : 2023/100
HAKİM : ……
KATİP :……
DAVACI : ……
VEKİLLERİ : Av…….
Av…….
DAVALI : 1-……
VEKİLLERİ : Av…….
Av…….
Av……
Av…….
Av……
DAVALI : 2- ……
VEKİLİ : Av…….
DAVALI : 3- ……
VEKİLLERİ : Av……….
Av. ……
Av…….
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/09/2020
KARAR TARİHİ : 26/01/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesinde özetle; müvekkili firmanın 19.10.2016 tarihinde SCANİA R400 marka 2015 model … şase numaralı çekiciyi … Oto Ltd. Şti. firmasından satın aldığını ve … plakası ile kullanmaya başladığını, çekicinin tüm bakımlarının yapılarak özenle kullanılmasına rağmen çeşitli tarihlerle arıza verdiğini ve onarımı için masraf yaptıklarını, Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesince yaptırılan 12/12/2019 tarihli bilirkişi incelemesi neticesinde aracın gizli ayıp mahiyetinde ayıplı olduğunun tespit edildiğini, yukarıda açıklanan nedenle öncelikli olarak 19/10/2016 tarihli faturadaki 285.000,00 TL satış bedelinin 19.10.2016 tarihinden itibaren işlemek üzere ticari temerrüt faiz oranı ile iadesine; aksi halde 62.565,85 TL (06.01.2020 tarih ve BAC2020000000005 fatura nolu fatura ) malizeme tutarı, birim enjektör komponenti tutarı 991 ,20 TL ( 09.01.2020 tarih ve 5068 nolu fatura), komple motor ve silindir kapak revizyonu , eksantrik tamiratı tutarı 3.000 TL ( 08.01.2020 tarih ve 102891 nolu fatura) ,6.412,.81 TL tutarında 19.11.2019 tarih ve EO072019000000565 nolu tamirat bedeli, 3.000 TL işçilik tutarı olmak üzere toplam 75.969,80 TL tamirat zarar bedellinin, araçta tamir sonrası oluşacak olan 29.621,51 TL değer kaybının, fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydı ile 56.000 TL kazanç kaybı değerinin 25.12.2019 tarihinden itibaren işlemek üzere ticari temerrüt faizi ile birlikte olmak üzere tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Koçaslanlar Otomotiv cevap dilekçesinde özetle; davacı, aracın yaşanmış arıza ile bağlantılı motor yağı ve filtre değişimini de içeren ilk bakımını 8.000 km geciktirme ile 28/03/2017 tarihinde yaptırdığını, 105.000 km’de yapılan ikinci periyodik bakımı sonrasında, aracın üst üste sıradaki 6 periyodik bakımlarını yapıldığını gösteren kaydın bulunmadığını, ardından 436.000 km, 490.00 km ve 540.000 km’de aracın kayıtlarına girmiş düzensiz ve eşdeğer olamayan parça kullanılarak yapılmış 3 bakım bulunduğunu, 574.000 km’de ise davaya konu olan motorla ilgili ilk arıza meydana geldiğini, aracın bakımlarının eksik ve yetersiz olduğu ve gereken zamanlarda yapılmadığının anlaşıldığını, bakımlarda kullanılan parçaların da eşdeğer sertifikası bulunmayan ve orijinal olmayan parçalar olduğunu, araçta üretim veya hizmet kaynaklı herhangi bir sorun mevcut olmadığını, araçtaki arızaların sebebi davacının hor kullanımına dayandığını, yukarıda açıklanan nedenle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … … Otomotiv cevap dilekçesinde özetle; davacının arabuluculuk dava şartını yerine getirmediğini, davaya konu aracın ilk arızasının piston-gömlek-segman yüzeylerinde oluşan sürtünme kaynaklı deformasyon nedeniyle gerçekleştirildiğini, kol yatakları piston sarması nedeniyle yüksek ısıya maruz kaldığı için değiştirildiğini, aracın ikinci arızası ise eksantrik (kam) yatağı kaynaklı oluştuğunu, ilk arızanın tamiri esnasında Scania tamir prosesleri, iş adımlarında belirtilen şekilde ve arızalı parçaların değiştirilerek gerekli tamiratların gerçekleştirildiğini ve araç denendikten sonra sağlam ve çalışır vaziyette davacı şirket yetkililerine teslim edildiğini, davaya konu araç üzerinde yapılan onarım nedeniyle müvekkili şirketin sorumluluğunu gerektirir hiçbir ayıp ve kusur söz konusu olmadığını, davanın reddine karar verilmesi, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
Davalı … Otomotiv cevap dilekçesinde özetle; zaman aşımı ve görevsizlik itirazlarının olduğunu, davacının 574.000 km’ye kadar dava konusu çekiciyi kullandığını dava dilekçesi ile belirttiğini, davaya konu aracın, ortalama kullanımın değerinin yaklaşık 2-3 katı yoğunlukta kullanıldığını, öncelikle davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte davacıya HMK 119 kapsamında süre tanınması halinde süresi içerisinde talepleri açıklanmadığı sürece davanın açılmamış sayılmasına, davanın esasına geçilmesine karar verildiği takdirde davaya konu araçta gizli ayıp bulunmadığının tespiti ve kabulüyle haksız, mesnetsiz ve hukuka aykırı davanın esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
Deliller;
Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne yazılan müzekkereye cevap verildiği cevabi yazının dosya arasında olduğu anlaşılmaktadır.
Sigorta Bilirkişisi ve Makine Mühendisinin Müşterek Raporunun Sonuç Kısmı: “1-) Davalı tarafından … plakalı araç ; SCANTA marka , STL R 400 LA 4*2 MNA CR 19H APR tipi, 2015 model çekicinin motor arızası onarımının eksik ve ayıplı olduğu, ayıpların gizli ayıp niteliğinde olduğu ,2-) Dava kanusu çekicide toplam zarar tutarının 59.693.04 TL KDV dahil olduğu , 3-) Dava konusu çekici tamir ve onarım sonrası satılmak amacıyla pazara götürüldüğünde emsallerine göre 25.000.00 TL değer kaybedebileceği ,4-) Tamir ve onarım süresince meydana gelen kazanç kaybının 8.570.00 TL olduğu yönündeki kanaatimizdir.” şeklindedir.
İTÜ’den Alınan Raporun Sonuç Kısmı: ”
3.1-) Davalı … … Oto San. Tic. A.Ş. tarafından ilk yapılan onarımın motorun
arızasını gidermemiş olması nedeni ile davacının yapmış olduğu onarım
masraflarından sadece ilk onarım için ödenen 6.412,81 TL dan davalı taraf
sorumludur.
3.2-) İkinci arza için ödenen tutar, aracın davacı tarafından kullanımı sırasında ortaya çıkan
hasarın onarım bedeli olup bu hasarın ortaya çıkmasına ilk onarım neden
olmamıştır.
3.3-) Aracın motor pistonlarının alüminyum olması, söz konusu aracın ayıplı üretildiği anlamına gelmemektedir.” şeklindedir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE

Dava, satış sözleşmesinde ayıp iddiasına dayalı ödenen bedelin iadesi, olmadığı takdirde onarım bedeli ile değer kaybı ve kazanç kaybı talebine ilişkindir.
Davacının iddiası, … plakalı aracın davalı Koçarslanlar şirketinden satın alındığı, aracın bakımlarının süresinde yapıldığı, aracın ilk olarak 18/11/2019 tarihinde arızalandığı ve arızanın giderilmesi için yetkili servise aracın götürüldüğü, aracın servisten alınması akabinde arasın 21/11/2019 tarihinde yeniden arızalandığı, söz konusu arızlar ile ilgili delil tespiti yoluna gidildiği ve araçta gizli ayıp olduğunun bilirkişi raporunda belirtildiği vakıalarına dayanmaktadır.
Davalılar cevap dilekçelerinde ayrı ayrı davanın reddini talep etmişlerdir.
Davacı, davasını aracın satıcısına, ithalatçısına ve yetkili servise karşı ikame etmiştir.
Dava dilekçesinin ekinde, delil tespiti dosyasında aldırılmış rapor, aracın yetkili serviste gördüğü işlemlere ilişkin belgeler ve bir kısım faturalar mahkememize sunulmuştur.
Aracın tüm tamir ve bakım belgeleri davalı ithalatçı şirket vekili ve davalı yetkili servis tarafından ayrı ayrı mahkememize sunulmuş, delil tespiti dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve mahkememizin ilk celsesinde dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; … plakalı aracın arızasının ayıptan kaynaklı olup olmadığı, ayıp söz konusu ise ayıbın gizli ayıp niteliğinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Mahkememizce aldırılan ilk raporda; aracın gizli ayıplı olduğu belirtilmiş, rapora itirazlar üzerine mahkememizce 3 kişilik heyetten oluşan bilirkişi kuruluna dosya tevdi edilmiştir. Her ne kadar raporlar arasında çelişki olduğu gerekçesi ile yeni bir rapor aldırılması noktasında ara karar kurulmuş ise de mahkememizce aldırılmış son raporun aşağıda etraflıca izah edileceği üzere ayrıntılı ve denetime elverişli olduğu sonucuna varılmıştır.
Mahkememizce aldırılan kök raporda ayen;
“Dava konusu aracın 18/11/2019 tarihinde 574.044 kilometrede motorda ses var şikayeti ile davalı yetkili servise geldiği, bahse konu serviste 2.silindir kol yatak, piston, gömlek, conta takımı değişimi yapıldığı ve aracın tesliminden sonra 21.11.2019 tarihinde 574.050 kilometrede, bir başka deyişle 6 kilometre sonra motorda ses var şikayeti ile yine davalı yetkili servise kurtarıcı ile geldiği anlaşılmakta olup davacınını tamir ve onarıma onay vermemesi üzerine aracın davalı servisten alınarak … AĞIR VASITA SERVİS TAŞIMACILIĞI OTOM.SAN.TİC.VE LTD.ŞTİ tarafından tamir ve onarımın yapıldığı belirlenmiştir.
Dava konusu çekici 574.000 km’de motorda ses var şikayeti ile davalı yetkili servise geldiği ve çekici motoru araç üzerinden indirilmeden, alt karter ve üst kapak tarafından açılarak motorun durumunun gözlemlendiği ve 2.silindirin kol yatak hasarına bağlı olarak motorda ses olduğu belirlenmiş otup 2.silindir kol yatağı ve piston (segmanlı ) ve gömleğin değiştirildiği belirlenmiştir. Halbuki dava konusu çekici 574.000 kım’de olup arızanın mevcut olduğu silindirin dışındaki diğer silindirler ile ana yatak ve kol yatakların kontrol edilmesi gerekirdi. Bununla birlikte dava dışı firma tarafından yapılan tamiratta yağ pompasının arızalı olup olmadığını kontrol etmediği ve yağ pompasının yeterince yağ basmaması nedeniyle ana yatak, kol yatak ve piston, biyel kol burçlarının somut olayda olduğu gibi sarabileceği olasıdır. Dolayısıyla tamir ve onarımı gerçekleştiren davalı firma yağ pompasını kontrol etmeyerek eksik ve ayıplı hizmet yaptığı görüşündeyim.” şeklinde kanaat belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere; ilk raporda, aracın üretim hatasından kaynaklı bir ayıbının olduğuna dair bir belirleme yapılmamıştır. Sadece verilen onarım hizmetinin ayıplı olduğu ifade edilmiştir.
Mahkememizce aldırılmış heyet raporunda ise özetle; aracın 574.044 km’de motor arızası sebebiyle davalı … … Oto San. Tic. A.Ş. Servisine götürüldüğü, aracın 2.piston segmanı değiştirilip diğer silindirlerin arızalı olmadığı kanaatine varıldığı ve herhangi bir onarım yapılmamış olduğu, ancak bu onarımın tamamlanmasından sonra motorun kısa süre çalışması ile tekrar arızanın ortaya çıktığı ve komple motor revizyonu yapılarak büyük onarım masrafının ortaya çıktığı, aracın arızalı olarak ilk defa davalının servisine gelmesi sırasında komple motor revizyonu olacak şekilde hasarlı olduğu görüşüne varıldığı, davalının 2.silindir onarımı için yapmış olduğu işlemlerin ikinci arızaya neden olmasının söz konusu olmadığı, ortaya çıkan arızaların motorun aşırı hararet görmesinden kaynaklandığı, ilk arızada 2.silindirin hasar görmesine neden olan olayın diğer tüm silindirleri de aynı şekilde olumsuz etkilediği, davalı servis tarafından bu hususun fark edilmediği ve motorun komple onarımı yoluna gidilmediği, bu hususun davalı tarafından ilk servis işlemi sırasında fark edilmiş olması halinde onarımın ikinci onarım sırasında ortaya çıkan bedel ile yapılmasının sağlanacağı, dolayısıyla araçta oluşan hasar onarım bedelinden davalı servisin sorumlu tutulması gerektiği, davalı tarafından ilk yapılan onarımın daha sonra tekrar yapılan komple onarım nedeni ile hatalı ve eksik servis işlemi olması nedeni ile bu onarım bedelinden davalı servisin sorumlu olacağı, davacının davalı … … Oto San. Tic. A.Ş.’den talep edebileceği tutar birinci onarım bedeli olan
6.412,81 TL olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca heyet raporunda, araç motorlarında kullanılan piston malzemelerinin dökme demir ve alüminyum alaşımları olabileceği, her birinin farklı özelliklerinin söz konusu olduğu, piston malzemelerinden dayanıklılık, aşınmaya direnç gibi mukavemet özellikleri istendiği gibi farklı malzemelerin, ısı iletim özellikleri, hafiflik, genleşme gibi özelliklerinin birbirinden farklı olduğu, üretici firmaların tüm bu parametreleri dikkate alarak piston malzemelerini seçtiği, dökme demir pistonların daha dayanıklı olmalarına karşılık alüminyum pistonların daha hafif ve ısı iletim katsayılarının daha yüksek olduğu, dökme demir piston yerine alüminyum piston kullanılmış olmasının araçta gizli ayıp olduğu anlamına gelmeyeceği, dava konusu alüminyum pistonlu motorlarda daha kısa sürede arıza ortaya çıkmış olmasının piston malzemesinin yanı sıra kullanma şartlarına da bağlı olduğu, bu nedenle kullanılan piston malzemesi nedeni ile araçlarda ayıp söz konusu olmadığı belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere mahkememize aldırılmış heyet raporu da ilk alınan rapor gibi araçta gizli ayıp olmadığı ve yapılan ilk servis işleminin ayıplı olduğu yönündedir. Mahkememizce alınan ilk rapor ve heyet raporu arasında bir çelişki yoktur.
Mahkememizce 3 kişilik heyetten alınmış bilirkişi raporunun araç ile ilgili aldırılmış tüm raporları tetkik ederek hazırlanmış olması ve ilk aldırılan raporla da çelişkili olmaması sebebiyle ayrıntılı ve hüküm kurmaya elverişli olduğu sonucuna varılmıştır.
Davacının aracının ilk arızalanması sebebiyle servise götürüldüğü ve ilk servis işleminin doğru yapılmaması sebebiyle ikinci kez servise götürüldüğü ve ilk serviste fark edilseydi onarım bedelinin ikinci serviste alınan bedel kadar olacağı heyet raporunda belirtilmiştir. Davacının aracında onarım yapılmış olduğundan davacı sadece eksik yapılan ilk servis bedelini talep edebilir, ilk servis işleminden kaynaklı araçta bir değer kaybı ve kazanç kaybı olduğu söylenemez, zira aracın ilk arızalanmasının sebebi bir üretim hatası ya da servisten kaynaklanmamakta davacının kullanımından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle davacının ilk servis bedelini davalı servisten talep edebileceği kanaati ile aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve yasal gerekçesi izah edildiği üzere;
1-Davanın davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yönünden kısmen kabulü ile; 6.412,81 TL’nin, 11/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinden alınarak, davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davanın davalılar … Otomotiv İnşaat Taşımacılık Petrol Ürünleri Lastik Tarım Sanayi Ve Ticareti Limited Şirketi ile … Otomotiv Servis ve Ticaret Anonim Şirketi yönünden reddine,
3-Hüküm tarihi itibariyle alınması gereken 438,05 TL karar ve ilam harcı, 2.759,58 TL peşin harç ile alınmış olduğundan fazla alınan 2.321,53 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yatırılmış 438,05 TL karar ve ilam harcının davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinden alınarak, davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı ve 1.647,00 TL tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.701,40 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 67,37 TL yargılama giderinin davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinden alınarak, davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı … Otomotiv Servis ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından bilirkişi ücretinde kullanılmak üzere yapılan 1.457,75 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak, davalı … Otomotiv Servis ve Ticaret Anonim Şirketine verilmesine,
7-Davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından bilirkişi ücretinde kullanılmak üzere yapılan 1.600,00 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.536,64 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak, davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine verilmesine, kalan kısmın bu davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan 6.412,81 TL nispi vekalet ücretinin davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nden alınarak, davacıya verilmesine,
9-Davalılar … Otomotiv İnşaat Taşımacılık Petrol Ürünleri Lastik Tarım Sanayi Ve Ticareti Limited Şirketi, … Otomotiv Servis ve Ticaret Anonim Şirketi ve … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan 24.276,77 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalılara eşit şekilde verilmesine,
10-6325 sayılı Kanunun 18/A maddesinin 12 ve 13. Fıkralarına göre; suç üstü ödeneğinden zorunlu arabulucuya ödenen 1.360,00 TL’nin davalı … … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nden alınarak, hazineye irat kaydına,
11-HMK m.333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
12-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair; davacı vekilinin ve davalılar vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 26/01/2023

Katip ……
¸e-imzalıdır

Hakim ……
¸e-imzalıdır