Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/544 E. 2022/522 K. 20.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

…..
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/544
KARAR NO : 2022/522

BAŞKAN : …..
ÜYE : …..
ÜYE : …..
KATİP : …..

DAVACI : 1 …..
VEKİLLERİ : Av. …..
DAVACI : 2 …..
VEKİLİ : Av. …. …..
DAVALI : …..
VEKİLİ : Av. …..
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/09/2020
Birleşen Mahkememizin 2020/788 Esas- 2021/699 Karar sayılı dosyasında;

DAVACILAR : …..
…..
VEKİLİ : Av. …..
DAVALI : …..
VEKİLİ : Av. …..
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/11/2020
KARAR TARİHİ : 20/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf dava dilekçesinde özetle ; Davalının davacı şirketin yönetim kurulu başkanı olduğu, diğer davacı … …’ nun da yönetim kurulu başkan yardımcısı olduğunu, davacı şirketin Vakıfbank ‘a ait ….. seri numaralı 75.000,00 TL bedelli 12/05/2020 tarihli çek ile Finansbank ‘ a ait EĞ-… seri numaralı 6500,00 USD bedelli 12/05/2020 tarihli çeklerin davalının şahsi işleri için kullanıldığı bu sebeple davacı şirketin zarara uğratıldığı, davacı şirketin bu çek bedelleri kadar davacıdan alacaklı olduğu ileri sürülerek 75.000,00 TL ve 6500,00 USD alacağın 04/05/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; Davanın yöneticinin sorumluluğundan kaynaklı tazminat davası olduğu, bu dava için genel kurulca karar alınması gerektiğini, ayrıca şirketin zarara uğratılmadığını, çeklerin de şahsi işler için kullanılmadığını şirketin finansman ihtiyacı doğması nedeniyle şirket çalışanı olan … ….. ‘ a 4 adet çekin keşide edildiğini bu çeklerden ikisinin eldeki davanın konusu olduğunu çeklerin karşılığında 40.000,00 TL tutarında nakit girdisi bulunduğunu ancak kalan tutarın ödenmeyerek şirketin dolandırıcılık eylemine konu edildiğini, cezai ve hukuki yollara başvurulmak istenilmiş ise de; diğer davacı ortağın karşı çıktığını davacı ortağın şirket içi işleyiş ile ilgili olarak olumsuz davranışlarda bulunduğunu, davacının eşinin ayrı bir işletmesi bulunduğunu, bu yolla şirketin zarara uğratıldığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava ana dava ve birleşen dava yönünden yöneticinin sorumluluğundan kaynaklı tazminat davasıdır.
Dava dilekçesinde hem diğer ortak davacı hem de … Makina A.Ş. Davacı olarak eldeki davayı açmıştır.
… Makina A.Ş.’nin yönetim sırasında yöneticinin kusurlu eylemleriyle neden olduğu zararlar nedeniyle tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır.
Şirket pay sahiplerinin de yöneticilerin zararlandırıcı işlemler karşısında tazminat davası açabilme hakkı bulunmaktadır. Pay sahipleri doğrudan zarar gördüğünü iddia ediyorlar ise tazminatın zarar gördükleri tutar kadar kendilerine ödenmesini isteyebilirse de çoğunlukla pay sahipleri şirketin zarar görmesi nedeniyle dolaylı olarak zarar gördüklerinden bu ikinci halde tazminat ödemesinin şirkete yapılmasını isteyerek dava açabilirler.
Eldeki davada da tazminatın şirkete ödenmesi talep edilmiştir. Açıklanan gerekçeler ışığında her iki davacının da eldeki davayı açma ehliyeti bulunduğu kabul edilmiştir.
Ortağın açtığı davalarda genel kurulda karar alınmasının mümkün olmadığı durumlar bulunabileceğinden genelde yalnızca ortağın açtığı davalarda davadan önce bir genel kurul kararı alınmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak; şirketin yönetici ortağa karşı açtığı tazminat davası bakımından TTK’nun 479/3-c maddesi uyarınca genel kurul kararının alınması zorunludur. Bu tamamlanabilir dava şartıdır. Davacı şirketin de eldeki davada sorumluluk davası açmış olduğu nazara alındığında TTK’nun 479/3-c maddesi burada aranmalıdır. Bu dava şartı davacı tarafça yerine getirilmiştir.
Davacı taraf dava konusu edilen 6.500,00’er USD ve 75.000,00 ‘er TL bedelli çekler nedeniyle şirketin zarara uğratıldığını, bu zararın oluşmasına da davalının yönetim yetkisindeki kusurlu davranışlarından kaynaklandığını ileri sürmüştür.
Anonim şirketlerde yönetici genel kurulda alınacak bir kararla oluşturulan bir şirket organıdır.
Yönetici, kanun ve anasözleşme hükümleri içinde şirketin faaliyetini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır. Yönetici ile şirket arasındaki ilişki vekalet akdine dayanır.
Kural olarak yönetici seçmeye ve azle genel kurul yetkilidir. Kanundaki istisnalar saklı kalmak kaydıyla genel kurulun bu yetkisi devredilemez niteliktedir. Dolayısıyla Genel kurul dışında bir başka merciin yöneticinin azline karar verebilmesi için bu konuda yasada açık bir düzenleme bulunması gerekmektedir. Anonim şirketler bakımından yönetim organının görev süresi devam ettiği müddetçe azilleri ve yerlerine yenilerin seçimi genel kurul yetkisindedir. Kanunda Limited Şirketler bakımında bu konuda TTK nın 630. maddesinde düzenleme getirilmiştir. Buna göre; kural olarak Limited Şirket Genel kurulu, müdürü veya müdürleri görevden alabilir, yönetim hakkını ve temsil yetkisini sınırlayabilir. Ayrıca her ortak, haklı sebeplerin varlığında, yöneticilerin yönetim hakkının ve temsil yetkilerinin kaldırılmasını veya sınırlandırılmasını mahkemeden isteyebilir. TTK’nun 630. Maddesinin anonim şirketlere kıyasen uygulanması da mümkün değildir. Mahkemelerce A.Ş. genel kurul yerine geçilerek yönetici tayin edilemezse de TMK 427/4 “Bir tüzel kişi gerekli organlardan yoksun kalmış ve yönetimi başka yoldan sağlanamamışsa”, hükmü dikkate alınarak TMK 427/4 gereği mahkemece şirkete bir kayyım atanabilir. Ancak bu hal organsız kalma halinde söz konusu olup yasal dayanağı bulunmaktadır. Diğer bir halde belli miktar pay sahibinin mahkemeden genel kurul toplantısı yapılmasını istemesi ve bu genel kurul toplantısı icrası için özel olarak kayyım atanması halidir. Bunun dışında anonim şirketlere kayyım atanamayacağından davacının kayyım atanması talebi 15/09/2021 tarihli 5. Celsede reddedilmiştir.
Yönetici ile şirket arasındaki ilişki vekalet akdine dayandığından, yöneticinin şirket işlerini görürken özen ve bağlılık yükümlülüğüne uygun davranması gerekir. Yönetici yönetim faaliyetini icra ederken basiretli tacir gibi davranmalıdır. Kasıtlı davranışlarından sorumlu olduğu gibi basiretli davranmayarak ihmali davranışla neden olduğu zararlardan da sorumlu olur.
Davalının özen ve bağlılık yükümlülüğüne uygun davranıp davranmadığı, şirket faaliyetinde basiretli tacir gibi davranıp davranmadığı, kusuru ile yahut kasten şirketi zararlandırıcı iş ve işlemlerinin bulunup bulunmadığı hususları, araştırılmış, bu konuda araştırma yapılmıştır.
Yapılan incelemelerde mahkememizin 2020/544 sayılı dosyasına konu 6.500,00 USD ve 75.000,00 TL bedelli çekler yönünden 6.500,00 USD’lik çekin davacı şirketçe ödenmek zorunda kaldığı 75.000,00 TL’lik çek karşılığı da davalı yönetici tarafından ödendiği anlaşılmaktadır.
Birleşen 2020/788 sayılı dosyada da 6.500,00 USD’lik çekle 75.000,00 TL’lik çek ödemesinin şirket tarafından yapıldığı tespit edilmiştir.
Her iki davaya konu çeklerin miktarları aynı olsa da çekler farklı çeklerdir.
Dolayısıyla ana davada davacının ortaya çıkan zararı 6.500,00 USD’dir. Birleşen davada ise 6.500,00 USD ve 75.000,00 TL’dir.
Bu zararın ortaya çıkmasında davalı yöneticinin sorumluluğunun bulunup bulunmadığı noktasında değerlendirme yapılmalıdır.
Yukarıda belirtildiği üzere yöneticiler görevlerini ifa ederken şirkete vekalet akdiyle bağlı olup basiretli tacir gibi davranmakla yükümlüdürler. Basiretli bir tacir işletmesini işletirken objektif kriterlere göre emsal bir tacirin uyması gereken yükümlülüklere ve göstermesi gereken dikkat ve özeni göstermeye zorunludur. Bu konuda kasıtlı davranışından sorumlu olduğu gibi ihmali davranışından da sorumludur.
Davalı taraf savunmalarında her iki davaya konu edilen çeklerin de davacı şirketin nakit ihtiyacı olması nedeniyle şirket çalışanının nakit bulabileceğini belirtmesi üzerine bu çalışana keşide edildiği ancak yaşanan dolandırıcılık olayı nedeniyle istenilen karşılığın alınamadığı ileri sürülmüştür.
Bizatihi davalının kendi çalışanı üzerinden nakit ihtiyacı elde etme gerekçesiyle ona çek keşide etmesi ve bunun sonucunda da dolandırıldığını iddia etmesi basiretli tacir gibi davranmadığını gösterir. Davalı ileri sürdüğü bu davranıştaki ihmalinden ortaya çıkan zarar nedeniyle şirkete karşı sorumludur.
Çek nedeniyle menfi tespit davası açmak ya da failleri şikayet etmek yerine kendisine dava açılmasını ileri sürmesi de davalıyı bu sorumluluktan kurtarmayacaktır.
Davalının basiretli tacir gibi davranmayarak ihmali sonucu ortaya çıkan şirket zararından davacı şirkete karşı sorumluluğu bulunmaktadır. Bu sebeple mahkememizin 2020/544 esas sayılı ana davası yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; 6.500,00 USD alacağın dava tarihinden 3095 sayılı yasanın 4A maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı … Makine San. Ve Tic. A.Ş. ‘ ye ödenmesine, birleşen 2020/788 esas sayılı dava dosyası yönünden davanın kabulü ile; 6.500,00 USD alacağın ve 75.000,00 TL alacağın davalıdan tahsili ile davacı … Makine San. Ve Tic. A.Ş. ‘ ye ödenmesine karar verilmiştir.
Dövizli alacak bakımından her iki davada da istenebilecek faiz 3095 sayılı yasanın 4A maddesi uyarınca talep edilebilecektir. Faiz içinde buna göre hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Mahkememizin 2020/544 Esas Sayılı Ana Davası Yönünden;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
6.500,00 USD alacağın dava tarihinden 3095 sayılı yasanın 4A maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı … Makine San. Ve Tic. A.Ş. ‘ ye ÖDENMESİNE,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Asıl dava açısından alınması gereken 3.325,67 TL harcın başlangıçta alınan 2.112,24 TL peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 1.213,43 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-a-Asıl davada davacı tarafından yapılan 2.112,24 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı, 490,62 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam 2.657,26 TL yargılama giderinin davanın kabul ret oranına göre 1.045,95 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
b-Asıl davada davalı tarafından yapılan 42,10 TL yargılama giderinin davanın kabul ret oranına göre 26,10 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 7.129,05 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 10.550,00 TLvekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
B-Birleşen Mahkememizin 2020/788 Esas Sayılı Dava Dosyası Yönünden;
1-Davanın KABULÜ İLE;
6.500,00 USD alacağın ve 75.000,00 TL alacağın davalıdan tahsili ile davacı … Makine San. Ve Tic. A.Ş. ‘ ye ÖDENMESİNE,
Alacağın 6.500,00 USD ‘lik kısmına dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4A maddesi uyarınca faiz uygulanmasına, 75.000,00 TL ‘ lik alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
2-Birleşen dava açısından alınması gereken 8.530,22 TL harcın başlangıçta alınan 2.132,56 TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 6.397,66 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Birleşen davada davacı tarafından yapılan 2.132,56 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı, 490,62 TL posta tebligat ücreti olmak üzere toplam 2.677,58 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 15.813,14 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.20/04/2022

Başkan …..
e-imzalıdır
Üye …..
e-imzalıdır
Üye …..
e-imzalıdır
Katip …..
e-imzalıdır