Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/512 E. 2021/1267 K. 16.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/512 Esas
KARAR NO : 2021/1267

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … ….
DAVALILAR : 1- … – … …
2- … – … …
3- … – …

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 27/08/2020
KARAR TARİHİ : 16/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; Davacı şirket Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) 27.08.2020 tarihli dava dilekçesinde İstanbul İşletme Müdürlüğümüze bağlı Bursa Şube Müdürlüğünde ”Personel Çalıştırılmasına Dayalı İdari ve Hizmet binaları İle Çevre Genel Temizlik ve Düzenlemesi, Ziraat, Çay Ocağı Bakım ve Yabancı Otla Mücaele ” hizmet alımı işi kapsamında yüklenici firmalar adına taşeron işç olarak çalışan … … 21.12.2018 tarihinde emekliliğe hak kazandığı için iş yerinden ayrıldığını, 6552 sayıı Torba Kanunun 8. Maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112 maddesine eklenen (a) fıkrasında ”Alt işverenlerin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşunda çalışmış olanların bu şikilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma sürleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı iş kanununun 14. Maddesine göre kıdem tazminatı ödemesini gerçekleşirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından, (b) aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözlşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştrılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı iş kanununun 14. Maddesine göre kıdem tazminatı ödemesini gerçekleşirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734 sayılı Kanunun 62. Maddesinin 1.fıkrasının (c) bendi kapsamında arklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait iş yerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.” hükmü gereğince … … çalıştığı sürelere ait kıdem tazminatının ödenmesi talebi ile Bursa Şube Müdürlüğü’ne başvuruda bulunduğunu Söz konusu mevzuat doğrultusunda, … … için hesaplanan 21.483,57 TL kıdem tazminatından 163,06 TL tutarında damga vergisi kesildikten sonra kalan 21.320,51 TL tutarın 06.02.2019 tarihinde banka hesabına yatırıldığını, yüklenici firmalar ile aralarında imzalanan sözleşmelerin eklerinde ”Yüklenici firma tarafından çalıştırılacak işçilerin ücret ve her türlü işçilik ödemeleri, SGK pirimleri, Sosyal güvenlik destek pirimleri ve işsizlik sigortası pirimi kesintisi gibi tüm ödemeler ile İş Kanunu ve diğer yasalardan doğan tüm sorumluluklar ve ayrıca iş kazası ve meslek hastalığı gibi hususlardan doğan tüm sorumluluklar da yüklenici firmaya aittir.” hükmünün yer aldığını, buna göre Bursa Şube Müdürlüğü tarafından …. …. ödenen kıdem tazminatı bedelinin çalıştığı firmalardaki hizmet süreleri ikkate alınarak bu firmalara rucu edilmesini teminen … Gıda Teks.İnş. Haz. Yem. Tem. Ltd.Şti. 15.04.2019 Tarihli 14702 sayılı yazıları ile … …’nun firmalarında çalıştığı 7 yıl 14 günlük hizmetine karşılık 2.311,82 TL’nin kurum hesabına yatırılmasının istendiği ve ödemenin yapıldığı … …. Tur. Teks. Ltd.Şti.’ne 15.04.2019 Tarihli 14698 sayılı yazıları ile …. …’nun firmalarında çalıştığı 1 yıl 4 günlük hizmetine karşılık 350,64 TL’nin kurum hesabına yatırılmasının istendiği ve ödemenin yapıldığı, … Kurye Araç Kiralama Tekst.san Ve Tic.Ltd.Şti.’nin (Osmangazi – BURSA) sorumlu olduğu 2 yıl 4 ay 7 gün karşılığı 8.747,95 TL’nın … Teknik Ve Sos. Hiz.Turz.Dağ.Org. Tic.Ltd.Ştinin (Fatih – İSTANBUL) sorumlu olduğu 8 ay 15 gün karşılığı 2.631,89 TL’nın … Personel Hizmetleri A.Ş.’nin (Karesi – BALIKESİR) eski adı … … … temizlik sorumlu olduğu 2 yıl karşılığı 7.437,10 TL’nın yapılan yazışmalara rağmen ödeme yapmadıkları … Personel Hizmetleri A.Ş.’nin (Karesi – BALIKESİR) 4 ocak 2017 tarihli 9234 sayılı Ticaret Sicili gazetesinde ilanı ile tür ve ünvan değişikliğine gitmiş sözleşme imzalanan eski adı … … (… Temizlik)’tir. … … için hesaplanan 21.483,57 TL kıdem tazminatından 163,06 TL tutarında damga vergisi kesildikten sonra kalan 21.320,51 TL tutarın dava dışı taşeronlardan tahsil edilen tutar düşüldükten sonra kalan 18.821,11 TL’nin çaıştığı firmalardaki çalıştığı süreleri dikkate alınarak davalılarla imzalanan tüm sözleşmeler ve kanunen belirlenecek sorumlulukları oranında davalılardan her bir ödemenin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile tahsilini yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davalılara, usulüne uygun olarak tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermediği gibi delil de bildirmedikleri görüldü.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
İncelenen dosya kapsamına göre
Dava, davacı şirket Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) 27.08.2020 tarihli dava dilekçesinde İstanbul İşletme Müdürlüğümüze bağlı Bursa Şube Müdürlüğünde ”Personel Çalıştırılmasına Dayalı İdari ve Hizmet binaları İle Çevre Genel Temizlik ve Düzenlemesi, Ziraat, Çay Ocağı Bakım ve Yabancı Otla Mücaele ” hizmet alımı işi kapsamında yüklenici firmalar adına taşeron işçi olarak çalışan … … 21.12.2018 tarihinde emekliliğe hak kazandığı için iş yerinden ayrıldığını, sonrasında işçilik alacakları yönünden açmış olduğu davada hüküm altına alınan tutarların sözleşme ile belirlenen sorumluluklar kapsamında davalılardan rücu’en tahsiline ilişkindir. Dava dışı işçi … … davacı kurum üst iş veren ile davalı firmalarda çalıştığı dönemler itibari ile sorumlulukların belirlenmesi bakımından hizmet dönemlerine ilişkin SGK kayıtları dosyamız içerisine getirtilmiştir.
Davacı ve davalı şirketler arasında düzenlenen hizmet sözleşmeleri dosyamız içerisine ibraz edilmiştir. Dava dışı işçi tarafından davacı … … çalıştığı sürelere ait kıdem tazminatının ödenmesi talebi ile davacı şirket Bursa Şube Müdürlüğü’ne başvuruda bulunduğunu Söz konusu mevzuat doğrultusunda, … … için hesaplanan 21.483,57 TL kıdem tazminatından 163,06 TL tutarında damga vergisi kesildikten sonra kalan 21.320,51 TL tutarın 06.02.2019 tarihinde banka hesabına yatırıldığını, dava dosyası ve ibraz edilen deliller kapsamında dava dışı işçi da, … … n davacı Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) üst işveren kurum nezdinde ve davalı şirketler bünyesinde çalışma hizmet dönemleri göz önüne alınarak; ödenen alınan kıdem tazminatı ve alacağı yönünden davalı şirketlerin sorumlu oldukları tutarların belirlenmesi ve netice itibari ile davacının davalılardan rücuen tahsilini talep edebileceği tutarın belirlenmesi yönünden Bilirkişi Rafet Canok’a tevdii edilerek rapor aldırılmıştır. Davacının dava dışı … … için hesaplanan 21.483,57 TL kıdem tazminatının çalıştığı firmalardaki çalıştığı süreleri dikkate alınarak davalılarla imzalanan tüm sözleşmeler ve kanunen belirlenecek sorumlulukları sözleşmesi dolayısıyla alacağının belirlenebilmesi için taraf defterlerinde ve davaya konu sözleşmelerde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, Bilirkişi tarafından ibraz edilen, 24.05.2021 tarihli bilirkişi raporuna göre; Davacı taraf Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)’ın taşeron sözleşmesi dahilinde Bursa Şube Müdürlüğü bünyesinde çalıştırdığı … …’na 06.02.2019 tarihinde Vakıfbank Şubesiz Bankacılık sistemi ile kurum hesabından … …’nun hesabına 21.320,51 TL ödeme yaptığı görüldüğü, Dava konusu davacı tarafın ödemesini yaptığı 21.320,51 TL kıdem tazminatını ödemesi yapılan taşron çalışanı … …’nun çalıştığı taşeron firmalar ve çalışma süreleri ile bu sürelere ait tazminat tutarları hesaplamasında Davacı taraf Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)’ın Davalı şirketlerden … Personel Hizmetleri A.Ş.’den 720 gün karşılığı 7.694,62 TL., … Teknik Ve Sos. Hiz.Turz.Dağ.Org. Tic.Ltd.Şti’den 246 gün karşılığı 2.629,00 TL., … Kurye Araç Kiralama Tekst.san Ve Tic.ltd.şti. 788 gün karşılığı 8.421,33 TL (İşveren Davacı Kurum BOTAŞ’ın taşeron sözleşmesi ile çalıştırdığı … …’nun alt işveren şirketlerinde 12.03.2013 ile 21.12.2018 tarihleri arasında verilen SGK bildirimlerinde toplam 1.995.- gün çalışmış olduğu, karşılığında 21.320,51 TL ödendiği görülmektedir. Ödenen tazminat tutarının toplam işçinin çalışma gününe bölünmesi ile buluna oranın taşeron firmaların her birinin işçiyi çalıştırdıkları günle çarpılarak o firmanın işçinin tazminatından sorumlu olduğu tutar bulunduğu Davalı şirketlerin sözleşme süresinde işçinin çalışma gün ve karşılığı kıdem tazminatı tutarları … Personel Hizmetleri A.Ş. 720 gün karşılığ 7.694,62 TL…. Teknik Ve Sos. Hiz.turz.dağ.org. Tic.ltd.şti 246 gün karşılığı 2.629,00 TL, … Kurye Araç Kiralama Tekst.san Ve Tic.ltd.şti. 788 gün karşılığı 8.421,33 TL.’dır toplam 18.744,95 TL) kıdem tazminatı tutarlarını rucu edebileceği yönünde rapor tanzim edilmiştir.
Davacı taraf vekili tarafından 07.06.2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi ekinde ibraz edilen Davacı tarafın bağlı bulunduğu vergi dairesine bildirimde bulunduğu, Beyanname Damga Vergisi Kanunu Gereğince Makbuz Karşılığı Ödenecek Damga Vergisine İlişkin beyanname olup bu beyanname ile ilgili Kurumun yapmış olduğu Mukaveleler veya Sözleşmeler den doğan damga vergileri beyan edildiği , Mahkememizin 28.09.2021 tarihli 3 nolu celsesinde alınan karar gereği ”Davacı tarafın damga vergisinin talep edip etmeyeceğinin belirlenmesi açısından dosyanın kök raporu veren bilirkişiden ek rapor hazırlaması istenmiştir. 08.10.2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; İşçilik ödemeleri ve Kıdem Tazminatı ödemelerinden doğan damga vergisi Muhtasar Beyannamesi ile bağlı bulunulan Vergi Dairesine bildirimde bulunulur. Davacı taraf vekili tarafından 07.06.2021 tarihli dilekçe ekinde ibraz edilen davacı taraf Botaş Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş ‘nin 30.09.2019 tarihli 2273 nolu mahsup fişi kaydına göre toplamda 21.479,40 TL tutarın taşeron firmalara borç kaydı yapıldığı ve çalışan davadışı … … Hesabına 21.316,37 TL alacak kaydı yapıldığı karşılığında ve aradaki fark 163,03 TL Tutarın da 360 hesapta Ödenecek Damga Vergisi hesabına alacak kaydı yapıldığı, Yapılan bu kayıttan da anlaşılacağı üzere hesaplanan 163,03 TL’nın davadışı … …’ nun çalışmış olduğu davacı kurumla taşeron anlaşması olan 5 firma için hesaplandığı bu yüzden hesaplanan damga vergisi tutarının taşeron firmalarda çalışan işçinin 5 adet taşeron firmada çalışma süreleri dikkate alınarak ayrı ayrı hesaplanarak davalı şirketler de çalışma süreleri oranında damga vergisinden sorumlu olacağı davacı taraf Botaş’ın taşeron anlaşmalı firmalarda çalışanı … …’na ödemesi yapılan davaya konu tazminata ait dava dosyasındaki SGK hizmet dökümleri incelendiğinde Asıl İşveren Davacı Kurum Botaş’ın alt işveren şirketlerinde 12.03.2013 ile 21.12.2018 tarihleri arasında toplam 1.995.- gün çalışmış olduğuna dair SGK bildirimi verildiği görüldüğü Botaş Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş ‘nin 30.09.2019 tarihli 2273 nolu mahsup fişi ile 163,03 TL Tutarın 360 hesapta Ödenecek Damga Vergisi hesabına alacak kaydı yapıldığı görülmektedir. Hesaplanan 163,03 TL’nın dava dışı … …’ nun 5 adet taşeron firmada çalıştığı dönemler için hesaplanan kıdem tazminatının damga vergisi kesintisi olduğu anlaşılmaktadır. Davalı şirketlerden … Personel Hizmetleri A.Ş.’den 720 gün karşılığı 57,76 TL. Damga Vergisi, … Teknik Ve Sos. Hiz.Turz.Dağ.Org. Tic.Ltd.Şti’den 246 gün karşılığı 19,73 TL. Damga Vergisi , … Kurye Araç Kiralama Tekst.san Ve Tic.ltd.şti. 788 gün karşılığı 63,21 TL. Damga vergisi tutarlarını rucu edebileceği hesaplanmıştır. 2- Davacı taraf Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)’ın Davalı şirketlerden … Personel Hizmetleri A.Ş.’den 720 gün karşılığı toplamda (Kıdem tazminatı ve Damga vergisi ) 7.752,38 TL. … Teknik Ve Sos. Hiz.Turz.Dağ.Org. Tic.Ltd.Şti’den 246 gün karşılığı toplamda(Kıdem tazminatı ve Damga vergisi ) 2.648,73 TL., … Kurye Araç Kiralama Tekst.san Ve Tic.ltd.şti. 788 gün karşılığı toplamda(Kıdem tazminatı ve Damga vergisi ) 8.484,54 TL. tutarlarını rucu edebileceği hesaplanmıştır.
Yapılan yargılama ve inceleme sonucunda davacı davacı taraf Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)’ın bünyesinde davalı taraflarla yapılan hizmet alım sözleşmeleri kapsamında davacı kurum bünyesinde ve davalı şirketler nezdinde çalıştırılan işçilerin sorumluluk durumları ile ilgili yapılan belirlemenin, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin irdeleme; İş Kanunu’nun 112. maddesine göre kamu kurum ve kuruluşlarının 2014 tarihi sonrası kıdem tazminatı konusunda alt işverene rücu edebilmesi için sözleşme hükmünde açıkça belirtilmesi gerektiği belirtilmiştir.- 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112. maddesine 6552 sayılı Kanun’un …. maddesi ile eklenen fıkralarda, 04.01.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları bakımından; alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet sürelerinin, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunacağı, bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmelerinin 4857 sayılı Kanun’un 120. maddesi uyarınca yürürlüğü devam eden mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun …. maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak sureti ile ödeneceği hususları düzenlenmiştir. 6552 sayılı Kanun’un . maddesi ile değişik 4857 sayılı Kanun’un 112. maddesinde kamu işverenleri arasındaki rücu işlemi düzenlenmiş olmakla birlikte, kamu asıl işvereninin alt işverenlere rücu işlemine dair herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmaktadır. 4857 sayılı Kanun’un maddesi hala yürürlükte olup, anılan kanun hükmü gereğince asıl işveren alt işveren ilişkisinde asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. Bu çerçevede, son alt işveren ile asıl işveren tüm işçilik alacaklarından birlikte sorumludur. Önceki alt işverenler ise kıdem tazminatı açısından kendi çalıştırdıkları süre ve devir anındaki ücret seviyesiyle sınırlı sorumludur. Önceki alt işverenlerin ise devir nedeniyle fesih söz konusu olmadığından feshe bağlı haklardan ihbar tazminatı ile yıllık izin alacağından sorumlulukları yoktur. Diğer işçilik alacaklarından ise önceki alt işverenler kendi çalıştırdıkları sürede doğan alacaklardan sorumludur ve sorumlulukları devir tarihinden itibaren .. yıllık hak düşürücü süreyle de sınırlıdır. (Yargıtay 22 Hukuk Dairesi 2017/23144 E – 2017/5551 K)
Yukarıda belirlenen sözleşme ve mevzuat hükümleri ve yargıtay kararları kapsamında yapılan incelemede; Davacı taraf Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)’ın taşeron sözleşmesi dahilinde Bursa Şube Müdürlüğü bünyesinde çalıştırdığı … …’na 06.02.2019 tarihinde Vakıfbank Şubesiz Bankacılık sistemi ile kurum hesabından … …’nun hesabına 21.320,51 TL ödeme yaptığı görüldüğü Raporların içeriği ve yapılan tespitler mahkememizce de uygun görülerek hükme esas alınmıştır.24/05/2021 ve 08.10.2021 tarihli raporunda özetle;-Davalı şirketlerden … Personel Hiz. A.Ş.’den 720 gün karşılığı (kıdem ve damga vergisi) 7.752,00 TL, … Teknik ve Sos. Hiz. Tur. Dağ. Org. Tic. Ltd. Şti. Den 246 gün karşılığı (kıdem ve tazminatı ve damga vergisi ) 2.648,73 TL, … Kurye Araç kiralama Teksan ve Tic. Ltd. Şti. Den 788 gün karşılığı (kıdem ve tazminatı ve damga vergisi ) 8.484,54 TL nin davacı taraf tarafından her bir ödeminin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacı şirkete verilmesine, dair hüküm aşağıdaki şekilde tesis olunmuştur
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KABULÜ İLE;
2-Davalı şirketlerden … Personel Hiz. A.Ş.’den 720 gün karşılığı (kıdem ve damga vergisi) 7.752,00 TL, … Teknik ve Sos. Hiz. Tur. Dağ. Org. Tic. Ltd. Şti. Den 246 gün karşılığı (kıdem ve tazminatı ve damga vergisi ) 2.648,73 TL, … Kurye Araç kiralama Teksan ve Tic. Ltd. Şti. Den 788 gün karşılığı (kıdem ve tazminatı ve damga vergisi ) 8.484,54 TL nin davacı taraf tarafından her bir ödeminin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacı şirkete verilmesine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 1.285,67 TL harçtan başlangıçta alınan 321,42 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 964,25 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 321,42 -TL peşin harç ve 62,20-TL başvurma harcı + vekalet harcı, 1.589,50-TL yargılama gideri toplam 1.973,12‬ – TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/12/2021

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır