Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/499 E. 2021/976 K. 22.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/499 Esas
KARAR NO : 2021/976
HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI :…
VEKİLİ : Av…
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av…
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 24/08/2020
KARAR TARİHİ : 22/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı/borçlunun yetki itirazının yerinde olmadığını, takip konusu işlemin, taşıma hizmeti ilişkisine dayandığını, ödemenin Borçlar Kanunun 73. maddesi ( TBK 89. madde) gereğince alacaklının ikametgahında yapılması gerektiğini, sözleşmeden kaynaklanan para borçlarında alacaklının yerleşim yeri icra dairelerinin de yetkili olduğunu, davalı/borçlunun müvekkili şirket ile Mobilya taşımaya yönelik uluslararası taşıma hizmeti konusunda anlaştıklarını, ticari ilişkiye veya takip konusu cari hesap ilişkisine itiraz edilmediğini, herhangi bir ödeme iddiasında da bulunmadığını, dava konusu kadar müvekkilinin alacaklı olduğunu, taşımanın sonucunda malların hangi antrepolara teslim edileceğinin gönderen tarafından taşıyıcı firma olan müvekkiline talimat şeklinde gönderildiğini, malların bu depolara teslim edildiğinin CMR belgeleri üzerinde açıkça görüldüğünü, CMR belgeleri uluslararası taşımaya yönelik ticari ilişkinin bulunduğuna dair karine teşkil ettiğini, aksinin davalı/Borçlu tarafından ispatlanması gerektiğini, takibe konu meblağ içerisinde bedeli ödenmemiş iki ayrı taşıma sözleşmesi bulunduğunu, bu taşıma sözleşmelerine ait Uluslararası Taşıma Faturalarını sunduklarını, bu faturaların Türkiye-Hollanda arasındaki uluslararası taşıma hizmet bedellerine ilişkin olduğunu, taşımanın tek sefer sayısı verilerek malların bir kısmının belirli bir depoya bir kısmının belirli başka bir depoya indirilmesi şeklinde gerçekleştiğini, iki Sefer altında toplam dört adet indirme yapıldığı için 4 Adet CMR belgesi düzenlendiğini, İlgili iki taşıma işlemi için de Transit Refakat Belgeleri ve Uluslararası Dolaşım Belgeleri düzenlendiğini, belgelerin üzerinde malın cinsi kap miktarı ve ağırlıkları belirtilmiş olup CMR belgeleri ile tutarlı olduğunu, gönderilen malların gönderen tarafından belirlenen CAS antrepolara CMR belgelerindeki kaşelerden de görülebileceği üzere talimat adreslerine teslim edildiğini, cari hesap ekstresi, faturalar ve CMR Belgelerine dayanarak davalı ile müvekkili arasında uluslararası taşımacılığa dayalı bir ticari ilişkinin bulunduğunun açık olduğunu, davalının bu ticari ilişki gereği müvekkiline ödemesi gereken bedelleri eksik ödediğini ve bu sebeple ödenmeyen kısım açısından icra takibi başlatıldığını, tüm bu sebeplerle; itirazın iptali ile takibin kaldığı yerden devamına karar verilmesini ve davalı / borçlunun, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminata mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde;Öncelikle müvekkili şirketin ticaret sicil kayıtlarında mevcut adresinin; … Bağcılar/İST. Olup, uyuşmazlık konusu bakımından yetkili yer, Bakırköy İcra Müdürlükleri ve Mahkemeleri olduğunu, faturayı düzenleyen ve düzenlenen arasında hukuken geçerli bir akdi ilişkinin varlığı ve bu ilişkinin alacaklı olduğunu iddia eden tarafça ispatı gerektiğini, davalı müvekkili şirketin alacaklı olduğunu iddia eden davacı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığı gibi davacı tarafla davalı müvekkili şirket arasında hukuken geçerli sözleşmesel bir borç ilişkisinin de bulunmadığını, diğer yandan kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın, faturaya konu edilen hizmeti tam ve eksiksiz şekilde ifa ettiğini ispatla yükümlü olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini ve ayrıca davacı tarafın haksız ve kötü niyetli olarak müvekkili şirket aleyhinde icra takibi başlatması sebebiyle reddolunacak alacak miktarının %20 sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe; Eldeki dava itirazın iptali davasıdır. İtirazın iptali davalarında özel bir dava şartı veya dava ön şartı söz konusudur. Buna göre “itirazın iptali davasına bakan mahkemenin yargı çevresinde bulunan bir icra dairesinde yapılmış, geçerli bir icra takibinin bulunması” gerekir. Başka bir deyişle icra takibinde de yetkiye itiraz edildiğine göre öncelikle icra dairesinin yetkisi tartışılmalıdır. Davanın uluslararası taşımacılıktan kaynaklandığı , dava dosyasında sadece tek taraflı olarak düzenlenmiş faturaların değil resmi belge niteliğindeki CMR belgelerine de davacı tarafın dayanmış olduğu gözetilerek taraflar arasında bir para borcu alacağı olduğu kanaati ile davalı tarafın yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Bilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
HMK’nın 222. Maddesine göre; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK’nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ; Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmek zorundadırlar. Elektronik belgeler ise belgenin çıktısı alınarak ve talep edildiğinde incelemeye elverişli şekilde elektronik ortama kaydedilerek mahkemeye ibraz edilir. Ticari defterler gibi devamlı kullanılan belgelerin sadece ilgili kısımlarının onaylı örnekleri mahkemeye ibraz edilebilir.
HMK’nın 219.maddesi talep edildiği durumlarda defter ve belgelerin ibraz zorunluluğunu hüküm altına almıştır.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK’nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK’nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. Mahkememizce de davalıya çıkarılan tebligata rağmen defter ve belgelerin davalı tarafça sunulmamasının sonuçları bu kapsamda değerlendirilmiştir.
Davacı firma… Soğuk Depo İhracat ve Transport A.Ş ‘nin bağlı bulunduğu Ertuğrulgazi Vergi Dairesi Müdürlüğü ‘ nden gelen 22.10.2021 tarihli cevap müzekkeresi ekindeki BS formları incelendiğinde 2019 yılında… Soğuk Depo İhracat ve Transport A.Ş ‘nin davalı firma … Dış Ticaret Ltd.Şti. ‘ne 7 adet fatura ile KDV hariç 170.672,00 TL tutarında mal veya hizmet satışı yapmış olduğunu bildirimde bulunmuş olduğu görülmektedir. Davalı taraf … Dış Ticaret Ltd.Şti.’ nin bağlı bulunduğu Güneşli Vergi Dairesinden gelen 27.10.2021 tarihli yazı ekinde BA formları incelendiğinde 2019 yılı içerisinde davalı … Dış Ticaret Ltd.Şti.’ nin davacı taraf … Soğuk Depo İhracat ve Transport A.Ş ‘den 7 adet fatura ile 170.673,00 TL mal veya hizmet alışı yaptığını beyan etmiş olduğu görülmektedir. Bu anlamda tarafların BA ve BS bildirimleri birbiriyle uyumludur. Ayrıca davacı taraf takibe konu faturalar ile ilgili taşımaya ilişkin CMR ve AT.R belgelerini de ibraz etmiş olduğu görülmektedir.
Davacının 2019 yıllına ait yasal defterleri olan Yevmiye ,Defteri Kebir defterlerinin berat alma işlemleri 6102 sayılı TK nu 64/3 maddesine ve1 Sıra nolu Elektronik Defter Genel tebliğine göre süresinde yapıldığı, sahibi lehine delil olma özelliğini taşıdığı, davacının 2019 yılına ait yasal defter bilgilerine göre , davacı tarafın davalıdan 31.12.2019 tarihli kapanış fişinde 128. Şüpheli Alacaklar Hesabında iki ayrı hesapta 41.740,40 TL ve 27.107,97 TL olmak üzere toplamda 68.848,37 TL alacaklı olduğu görülmektedir.
Davacının takip öncesi davalıyı temerrüde düşürdüğüne dair dosya içeriğinde bilgi ve belge bulunmamaktadır.
Alacak likit olduğundan ayrıca icra inkar tazminatına da hükmedilmiştir.
Tüm bu gerekçelerle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, Bursa 20. İcra Müdürlüğünün 2020/… sayılı dosyasında davalı borçlunun ödeme emrine itirazlarının KISMEN İPTALİNE,
Takibin 41.740,40-TL asıl alacak üzerinden takip talebindeki şartlarla birlikte DEVAMINA,
41.740,40-TL’nin %20’si tutarındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 2.851,28-TL harçtan başlangıçta alınan 518,29-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.332,99‬-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 518,29-TL peşin harç, 54,40-TL başvurma harcı ve 721,50-TL yargılama gideri toplam 1.294,19‬-TL’nin davanın kabul ret oranına göre 1.258,72-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.226,25-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 1.173,31-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-Dava şartı arabuluculuk kapsamında Hazine tarafından ödenen 1.320.TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
8-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/10/2021

Katip ….
☪e-imzalı

Hakim …
☪e-imzalı