Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/698 E. 2021/118 K. 10.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/698 Esas
KARAR NO : 2021/118

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI :… – …

VEKİLİ :Av. …
DAVALI :… ….

VEKİLİ :Av. …
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/07/2019
KARAR TARİHİ : 10/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; Davalı aleyhine Bursa 17.İcra Müdürlüğünün 2018/… sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, davacı şirket yetkilisi … … davalı şirket yetkilisi … … ile bir araba alım satım için 150.000,00 TL bedel karşılığında anlaşmaya vardıklarını, belirlenen bedel davalı şirkete ödendiğini, ödeme tarihinden önce de konuştukları üzere araba tesliminin 2 ayı bulabileceği davacı şirket yetkilisine belirtilmiş olsa da aradan geçen zaman bu belirtilen süreyi geçmiş ve davacı şirket yetkilisi önceden tanışıklığı olduğu ve ayrıca farklı alanlarda alım satımı bulunduğu davalı şirket yetkilisi ile irtibata geçişinde farklı bir ileri teslim tarihi kendisine bildirildiğini, süreci uzattığını, davacı taraf alım satım anlaşmasından ifa yokluğu sebebiyle dönerek ödemiş bulunduğu parayı geri ödenmesini istediğini, ancak davalı tarafın olumlu yanıt vermediğini, bu nedenle icra takibi başlatıldığını, takip başlatıldığı gibi takibe de haksız olarak itiraz edildiğini, itirazın iptali ile takibin devamına ve %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı taraf ile dava dışı davalı şirket yetkilisi … …’nın söz konusu aracın alım satımı konusunda anlaştıklarını, ancak daha sonra davacı taraf bu anlaşmadan vazgeçerek yine dava dışı … …’nın sahibi ve tek yetkilisi olduğu… Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti’nden mal ve emtia almak istediğini beyan ettiğini, taraflar anlaşarak bu bedel ve daha fazla bedel üzerinden mal alım satımını gerçekleştirdiklerini bu nedenle açılan davanın reddini ve %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe: Dava, itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasında araç alım satımı konusunda anlaşmanın sağlandığı ve bu anlaşma gereğince davalıya 150.000,00 TL ödeme yapıldığı,davalı tarafça arabanın davacıya teslim edilmediği gibi davacı tarafça ödenen paranın da davacıya iade edilmediği davalı tarafın savunması ve dosyada mübrez banka dekontu içeriği itibariyle sabittir ve uyuşmazlık konusu değildir. Davalı, daha sonra davacı tarafın bu anlaşmadan vazgeçerek yine dava dışı … …’nın sahibi ve tek yetkilisi olduğu… Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti’nden mal ve emtia almak istediğini, tarafların anlaşarak bu bedel ve daha fazla bedel üzerinden mal alım satımını gerçekleştirdiklerini savunmaktadır. Bu konudaki ispat külfeti artık davalı taraftadır. Ticari kayıtlara dayanıldığından taraf kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiştir. Davacı yanın 2017 yılı defterlerinin incelenmesi neticesinde davacının davalıdan 150.000,00 TL alacaklı olduğu anlaşılmaktadır. Davalı kayıtları üzerinde ise yerinde inceleme kararı verilmiş ancak bilirkişi, defterlerin Bursa 5 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/… Esas dosyasına sunulu olduğundan bahisle incelemeye sunulmadığını, ancak dava dışı .. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti’ne ait ticari kayıtların sunulduğunu ifade etmiştir. Bunun üzerine mahkememizce davalı vekiline uyuşmazlık konusu döneme ilişkin ticari defter ve kayıtlarının Bursa 5 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/… Esas dosyasında olup olmadığı konusunda beyanda bulunmak , şayet bu dosyada bulunmadığı beyan edilir ise uyuşmazlık konusu döneme ilişkin olan 2017 yılı defterlerinin incelenmek üzere mahkememiz kaleminde hazır etmesi için kesin süre verilmiş, verilen kesin süre içerisinde beyanda bulunmadığı ya da incelenmek üzere defter ibraz etmedikleri takdirde defter ibrazından kaçınmış sayılacakları ve davacı kayıtlarının esas alınacağı hususu da ihtar edilmiştir. Bu ihtara rağmen davalının 2017 yılına ait defterleri ibraz edilmemiştir.
Davalı, davacının arabayı almaktan vazgeçtiğini ve diğer şirketi olan …’dan emtia almak istediğini bunun da defter kayıtlarının incelenmesi ile anlaşılacağını belirtmektedir. Ancak ortada bununla ilgili herhangi bir belge bulunmamaktadır. Davalı…. Ltd. Şti ile dava dışı…Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ortakları birebir aynı olsa bile farklı iki tüzel kişiliktir. Bir tüzel kişiliğin borcu veya alacağı sözlü görüşmelerle başka bir tüzel kişiliğin borcu veya alacağı haline gelmez. Bu durum Vergi Usul Kanunu’na da aykırılık teşkil eder. Bu tutardaki alacak ancak yazılı bir temlik sözleşmesi ile diğer bir kişiye geçebilir. Ortada böyle bir sözleşme de yoktur.
HMK’nın 222. Maddesine göre ; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK’nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ; Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmek zorundadırlar. Elektronik belgeler ise belgenin çıktısı alınarak ve talep edildiğinde incelemeye elverişli şekilde elektronik ortama kaydedilerek mahkemeye ibraz edilir. Ticari defterler gibi devamlı kullanılan belgelerin sadece ilgili kısımlarının onaylı örnekleri mahkemeye ibraz edilebilir.
HMK’nın 219.maddesi talep edildiği durumlarda defter ve belgelerin ibraz zorunluluğunu hüküm altına almıştır.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK’nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK’nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. Mahkememizce de davalıya yapılan ihtara rağmen defter ve belgelerin davalı tarafça sunulmamasının sonuçları bu kapsamda değerlendirilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KABULÜ ile Bursa 17.İcra Dairesinin 2018/… sayılı takip dosyasına davalı-borçlu tarafından yapılan itirazın KISMEN İPTALİNE,
2-Takibin 150.000,00 TL asıl alacak üzerinden takip talebindeki şartlarla birlikte DEVAMINA,
3-İtirazın alacağın tahsilini geciktirmeye yönelik olduğu değerlendirilerek davalı-borçlunun asıl alacağın %20′ si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine,
4-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 10.246,50 TL harçtan başlangıçta alınan 44,40 TL peşin harç ve 2.561,62 TL tamamlama harcın mahsubu ile bakiye 7.640,48 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan toplam 2.650,42 TL harç ve 1.758,00 TL yargılama gideri toplam 4.408,42 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 18.200,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.10/02/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır