Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/640 E. 2020/525 K. 23.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
BAŞKANLIĞI

ESAS NO : 2019/640
KARAR NO : 2020/525

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : ….
KATİP : … …

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. …
DAVALI :….
VEKİLİ : Av. … ….
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/02/2017
KARAR TARİHİ : 23/09/2020

MAHKEMEMİZİN BİRLEŞEN 2017/402 ESAS SAYILI DOSYASI

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. ……
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/02/2017
KARAR TARİHİ : 23/09/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 12/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ANA DAVADA

Davacı vekili beyanlarında ; davacı şirketin elektrik otomasyon, imalat gibi alanlarda faaliyet gösterdiğini, bu kapsamda davalı şirkete de hizmet verdiğini, taraflar arasında cari hesap oluştuğunu, yapılan işin faturalarının kesilerek davalıya tebliğ edildiğini, davalı tarafın buna itiraz etmediğini, bir hesap mutabakatı da sağlandığını, ancak borcun ödenmemesi üzerine Bursa 12.İcra Dairesinin 2016/…. esas sayılı dosyası ile takibe başlandığını, davalının takibe haksız biçimde itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptaline, davalının icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili beyanlarında ; davanın reddini savunmakta, davacının üstlendiği edimleri tam olarak yerine getirmediğini, faturaya konu işleri eksik bıraktığını, proje ve standartlara aykırı iş yaptığını, üstelik iş yerindeki davalı iş sahibine ait panoları da söküp götürdüğünü, bu hususta Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla tespit yaptırdıklarını tespit raporuna davacının itiraz etmediğini, takip sebebiyle alacak bulunmadığını ileri sürmüştür.

BİRLEŞEN DAVADA

Davacı vekili beyanlarında ;Eldeki dava ile birleştirilen yine mahkememizin 2017/271 esas sayılı dosyasında ise bu kez iş sahibi olan taraf davacı sıfatıyla talepte bulunmuş, müteahhit davalının ayıplı eksik ve projeye aykırı iş yaptığını, şimdiye kadar eksikleri gidermediğini, bu konuda elektronik posta yazışmaları bulunduğunu, üstelik iş yerindeki 17 adet panonun sökülüp götürüldüğünü, bu konuda Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla tespit yaptırdıklarını tespit raporuna davacının itiraz etmediğini, ileri sürerek davaların birleştirilmesi ve şimdilik 425.221,44 TL’lik belirsiz alacağın davalıdan dava tarihinden itibiaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili beyanlarında ; davanın reddini savunmakta, tespitin yanlış ve tek taraflı olduğunu, malzemelerin tamamı müteahhit tarafından karşılanmış gibi tespit yapıldığını, söküldüğü söylenen panoların yangın sonrasında kullanılmaz halde bulunan panolar olduğunu, hesap mutabakatı yapan davacının iddialarının kabul edilemeyeceğini ileri sürmüştür. Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe ; ana dava müteahhit tarafın açtığı eser sözleşmesi sebebiyle alacak davasıdır. Birleşen dava da aynı sözleşmeden kaynaklanan fakat bu kez iş sahibi tarafından açılan menfi tespit ve alacak davasıdır. Davaların daha iyi anlaşılabilmesi için sürecin kısaca özetlenmesinde yarar vardır. Davacı şirket davalı tarafa ait fabrika niteliğindeki işyerinde elektrik tesisatı yapım ve onarım işini üstlenmiştir. Davalıya ait işyerinin bazı bölümlerinde daha önce yangın çıkmış, bir kısım bölümler hasar görmüş ve yeni inşaa edilen bölümlere de tesisat döşenmesi gerekmiştir. Bu iş eser sahibinin görevlendirdiği denetçiler nezaretinde davacı şirket tarafından yapılmıştır. Ancak ilerleyen süreçte taraflar arasında anlaşmazlık başgöstermiş, bir kısım iş bedellerinin ödenmediği iddasına karşılık müteahhidin de bazı işleri eksik ve ayıplı yaptığı, eser sahibine ait işyerinde bulunan bazı malların da sebepsiz biçimde götürüldüğü ileri sürülmüştür.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller hep birlikte değerlendirildiğinde ;
Ana dava müteahhit tarafın açtığı eser sözleşmesi sebebiyle alacak davasıdır. Birleşen dava da aynı sözleşmeden kaynaklanan fakat bu kez iş sahibi tarafından açılan menfi tespit ve alacak davasıdır. Davaların daha iyi anlaşılabilmesi için sürecin kısaca özetlenmesinde yarar vardır. Davacı şirket davalı tarafa ait fabrika niteliğindeki işyerinde elektrik tesisatı yapım ve onarım işini üstlenmiştir. Davalıya ait işyerinin bazı bölümlerinde daha önce yangın çıkmış, bir kısım bölümler hasar görmüş ve yeni inşaa edilen bölümlere de tesisat döşenmesi gerekmiştir. Bu iş eser sahibinin görevlendirdiği denetçiler nezaretinde davacı şirket tarafından yapılmıştır. Ancak ilerleyen süreçte taraflar arasında anlaşmazlık başgöstermiş, bir kısım iş bedellerinin ödenmediği iddasına karşılık müteahhidin de bazı işleri eksik ve ayıplı yaptığı, eser sahibine ait işyerinde bulunan bazı malların da sebepsiz biçimde götürüldüğü ileri sürülmüştür.
O halde yapılması gereken öncelikli iş davacının sözleşme kapsamında malzemeli yahut malzemesiz biçimde yapımını taahhüt ettiği işlerde eksik ve ayıplı imalat bulunup bulunmadığını, yapılan işin toplam bedelinin ne kadar olduğunu, eksik ve ayıpların tenzilinden sonra davacıya ödenmesi gereken bedelin ne olması gerektiğini belirlemekten ibarettir. Bu aşamada varsa müteahhit tarafın iş sahibinin rızası dışında götürüp iade etmediği malların bedelleri de belirlenip toplam alacak hesabında nazara alınmalıdır.

Eser sahibi tarafından daha önce mahkememizin 2016/3624 D.iş sayılı dosyası ile tespit yaptırdığı belirlenmiştir. Bu dosya dava dosyası arasına celp edilmiştir. 11/01/2017 tarihli tespit raporunda davacı müteahhit tarafın götürdüğü pano bedellerinin 275.721,44 TL olduğu, eksik ve ayıplı imalat bedellerinin işçilik dahil 149.500,00 TL’ye ulaştığı konusunda görüş bildirilmiştir.
Mahkememizce daha önce verilen 06/06/2018 tarihli karar Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesinin tarih 2018/1636 esas 2019/556 karar 22/05/2019 tarihli kararıyla kaldırılmıştır.
Kaldırma gerekçesinde; Keşif sonrası tek bilirkişi tarafından düzenlenen rapor, tespit işlemi sırasında belirlenen eksik ve ayıplı işlere ilişkin yeterli açıklama içermediği gibi yüklenicinin icra takibine konu yapmadığı hususlar yönünden de alacak hesabı yapılması nedeniyle de hatalı olup mahkemece bu rapor dayanak alınarak karar verilmesi yerinde olmadığı gibi davacı/birleşen dosyada davalı tarafından sadece hesap mutabakatının dava konusu yapılması ve asıl davanın itirazın iptali davası olmasına rağmen takip ve talep konusu olmayan pano montaj ve demontajı için belirlenen değerin takip konusu miktara eklenmesi ve birleşen dosyanın konusunu oluşturan eksik ve ayıplı iş bedeli ile pano bedelleri için ayrıca karar verilmesi gerekirken davalı/birleşen dosyada davacı lehine belirlenen miktarın yüklenicinin alacağından mahsup edilerek birleşen davanın da reddine karar verilmesi doğru olmadığı, ayrıca tarafların dava konusu yapılan olaylarla ilgili e mail görüşmelerine dayanmaları, bu görüşmelerde panolar, ilave iş fiyat listesi gibi hususlarda yazışmalar da olmasına rağmen panoların götürülüş şekli ve kullanımı hususunda bu kayıtlar dikkate alınmaksızın tanık beyanları ile yetinilerek karar verilmesi de hatalı olduğu, mahkemece taraflar arasındaki e-mail yazışmaları da dikkate alınarak sözleşmenin kapsamı belirlenip, aleyhine tespit istenen tarafından itiraza uğramayan tespit raporu ile belirlenen eksiklerin ve ayıplı işlerin miktarının ne olduğu, panoların hangi parçalarının tekrar işveren için kullanıldığı, kalan parçaların değerinin ne olduğu, kalan parçaların iş sahibine iadesinin gerekip gerekmediği, tespit raporundan sonra giderilen ayıp ve tamamlanan eksik işlerin kim tarafından ne kadara giderildiği hususları asıl dava ve birleşen davada talep konusu yapılan hak ve yükümlülüklere göre ayrı ayrı belirlenip, gerektiğinde bu hususların tespiti için üç kişilik yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kaldırma kararı sonrasında dosya üç kişilik bilirkişi heyetine tevdii edilerek rapor ve ek raporlar alınmıştır.
Taraflar arasında davalının tekstil firmasına ait üretim tesislerinde davacı tarafından yapılacak elektrik enerjisinin temini ve tesis içerisinde dağıtımı ile ilgili tesisatların kurulumu konusunda 25/06/2016 tarihli fiyat teklifi üzerine üretim faaliyetine başlanmıştır. Teklifin ilk haliyle tutarı 297.970,00 TL olup işçilik nakliye ve demir işçiliği tutarı olarak 31.500,00 TL minha edilerek iş bedeli 267.470,00 TL olarak belirlenmiş, taraflar arasındaki pazarlıklar sonucu %8,05 oranında indirim yapılarak toplam 245.000,00 TL üzerinden anlaşma sağlanmıştır.
Taahhüt konusu işe dair teklif incelendiğinde yapılması öngörülen işlerin …Tesisatı için işçilik bedeli, aydınlatma tesisatı için işçilik ve bir kısım kablo ve sarf malzemeleri bedeli, paratoner, kombinasyon panoları ve saç kanal tesisatı için malzemeli işçilik bedelleri olduğu anlaşılmaktadır. Teklif içeriğinde yangın algılama, kamera güvenlik sistemi, data network ağı, anons, acil çıkış, telefon ve tv santrali, idari bina elektrik tesisat bedeli hariç tutulmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık noktalarından bir tanesi de davayı ait tesiste önceden kullanılan panoların yeniden değerlendirilmesi amacıyla yüklenicinin çalıştığı pano atölyesine götürülmesi ve panoların faydalı parçalarının kullanılması hususunda bu işlemin tarafların mutabakatıyla yapılıp yapılmadığı ve bu nedenle davalıya iade edilecek bir bedel bulunup bulunmadığı noktasındadır. Taraflar arasındaki teklif metninde bu hususa yer verilmemiştir. Fakat dosya kapsamında sunulan belgeler ve tarafların karşılıklı inkar edilmeyen e-posta yazışmaları içeriğinden işlerin karşılıklı mutabakatla yürütüldüğü, yapılan hak edişlerin her iki tarafın mutabakatıyla kesinleştiği, bu kapsamda davalıya ait tesiste bulunan bu panoların kullanılması mümkün parçalarının tarafların karşılıklı mutabakatıyla ve davalının rızası dahilinde davalının temin ettiği nakliyeci vasıtasıyla işleme alındığı kabul edilmiştir.

Taraflar arasındaki anlaşmazlık noktalarından diğerleri de trafo hücrelerinin sıralanması ve hatalı sıralamanın düzeltilmesi hususunda davacının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, harmonik filitre cihazının yanlış projelendirilip yanlış seçim yapılıp yapılmadığı ve bundan kaynaklı aşırı vibrasyon oluşup oluşmadığı, davacının yaptığı …dağıtım tesisatında montaj vidalarının sıkılması konusunda ayıp bulunup bulunmadığı bu ayıbın giderilmesi için ayrıca davalı tarafça bir bedel ödenerek tamamlattırılıp tamamlattırılmadığı, davacının kompresör beslemelerinde yük dağılımında görülen dengesizlikler cihaz topraklamaları, kablo kanal topraklamaları, etiketleme eksiklikleri, pano tek hat proje eksiklikleri, ürün sertifika eksiklikleri, kuvvetli ve zayıf akım kablolarının aynı kanaldan geçirilmesi, pano topraklamalarının temel topraklama ile irtibatlandırılarak eş potansiyel oluşturulmasıdır.
Davalı tarafın tesisinde bulunan panoların kullanılabilir parçalarını davalı tarafça kullanımı ile ilgili olarak mahkememizce tüm dosya kapsamına sunulan belgeler ve e-posta yazışmaları kapsamında
bu kullanımın her iki tarafın mutabakatıyla gerçekleştirildiği hatta davalı tarafın temin ettiği nakliyeci tarafından panonun davacıya götürülmüş olduğu kabul edilmiştir. Panoda bulunan bu malzemelerin ekonomik ömürlerinin kısa malzemeler olduğu, ikinci el yada hurda değeri ürünler olduğu bilirkişi heyeti tarafından belirlenmiştir. Tarafların karşılıklı mutabakatıyla bu şekilde işleyen süreçte panonun atölyede durduğu süreç içerisinde işgaliye bedeli ödenmesi gerektiği mahkememizce kabul görmemiştir. Buna göre panoda kullanılan bu parçaların davalıya iade edilmediği de göz önüne alındığında söküldüğü tarihteki hurda veya ikinci el değeri dikkate alınmalıdır. Toplam hurda değeri amortisman çıkarıldıktan sonraki tutarın %20’sini geçemeyeceği bilirkişi heyeti tarafından tespit edilmiştir. Buna göre kullanılan malzemelerin 85.5432,26 TL olan hurda değerinin tüm bedeli üzerinden %20’si hesaplandığında panolarda kullanılmadığı anlaşılan artık malzemelerin hurda değerinin 17.086,45 TL olduğu belirlenmiştir.
Trafo hücrelerinin sıralanması ve hatalı sıralamanın düzeltilmesi ile ilgili olarak bu hücrelerin projelendirilmesi ve dizilmesinin enerjinin akış istikametine uygun yapılması gerekmektedir. Hücrelerin siparişini veren ve temin eden davacı olduğu için hatalı olan birleştirme ve topraklama aparatlarını değiştirme sorumluluğu da davacıya aittir.
…tesisatı montajıyla ilgili olarak birleşim yerlerinin torklu vidalarla yeterince sıkılmaması nedeniyle gevşeklikler bulunduğu, fakat bu gevşekliklerin yalnızca montaj ve işçilik hatalarından kaynaklanamayacağı barın sabitleme sıkılığınında buna etkili olduğu montaj aşamalarından sonra çalışmanın bir süre izlenmesi gerektiği ve sonradan birleşim yerleri yeniden gözden geçirilerek vida sıkılıkları kontrol edilmelidir. Taraflar arasındaki imalat süreci ihtilafla neticelendiğinde bu kontrol işlemi davacı tarafından gerçekleştirilmemiş, davalı taraf bu hizmeti üçüncü bir firmadan almıştır. Davacı bu ayıpların giderilmesinden sorumlu tutulmalıdır.
Davacıya gönderilen on üç maddelik eksik ve kusurlu işler listesinde bir kısım belirlemeler yapılmıştır. Bilirkişi heyeti tarafından bunlara yönelik olarak 13.550,00 TL eksik iş bedeli belirlenmiştir. Davalı karşı davacının eksik iş bedeli ve hurdaya sayılan panolardan alacağı toplamı 13.550,00 TL + 17.086,45 TL olmak üzere toplam 30.636,45 TL’dir.
Davacının yapmış olduğu işin toplam bedeli tarafların mutabakatına göre 245.000,00 TL olup davalı tarafça yapılan ödeme düşüldüğünde davacının 101.009,80 TL alacağı kalmıştır. Bu sebeple birleşen dava ve asıl davada ayrı ayrı hüküm kurulması gerektiğinden davacının bakiye ödenmeyen alacağı yönünden asıl davada hüküm kurulmuş, birleşen davada ise pano bedeli istemi de eksik ve ayıplı imalat konusunda ki talepler için dava kısmen kabul edilerek 30.636,45 TL’nin davacı birleşen dosya davalısından tahsiline dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
Mahkememizin 2019/640 esas sayılı ana davası yönünden davacı … Otomasyon San. Tic. Ltd. Şti’nin davasının kabulü ile Bursa 12.İcra Müdürlüğünün 2016/… sayılı takip dosyasında davalı borçlunun itirazının iptali ile takibin takip talebindeki kayıtlarla birlikte devamına,
Alacak likit olmayıp yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatının koşulları oluşmadığından buna yönelik istemin reddine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 6.899,98 TL harçtan başlangıçta alınan 1.219,95 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 5.680,03 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 1.251,35 TL harç, 1.018,00 TL yargılama gideri toplam TL’nin kabul ret oranına göre 2.269,35 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 13.545,93 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Mahkememizin birleşen 2017/402 esas sayılı dava dosyası yönünden,
Davacı … Tekstil İnşaat Taahhüt Tic. A.Ş’nin davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 30.636,45 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 2.092,77 TL harçtan başlangıçta alınan 7.261,72 TL peşin harçtan mahsubu ile artan 5.168,95 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan 2.124,17 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 152,94 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 4.595,47 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 36.070,95 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal
sürede Bursa Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yargı yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.23/09/2020

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza