Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

…..
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/337 Esas
KARAR NO : 2021/1225
HAKİM : …..
KATİP : …..

DAVACILAR : 1- …..
2 …..
3 …..
VEKİLİ : Av …..
DAVALI : 1- …..
VEKİLİ : Av. …..
DAVALI : 2- …..
VEKİLİ : Av. …..
DAVALI : 3 …..
VEKİLİ : Av …..
DAVA İHBAR OLUNAN …..
VEKİLİ : Av. …..
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 22/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalılardan … …; müvekkillerinden … … 29.12.2012 tarihinde Gemlik Bursa istikametinde … plakalı araç ile seyir halindeyken, sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile arkadan takip ederken takip mesafesini iyi ayarlayamaması ve önündeki araca çok yaklaşması sonucu trafiğin yavaşlaması anında önündeki … araca arkadan çarparak trafik kazasına neden olduğunu, kaza sonucu müvekkillerinden … ve …’in babası … …’ın hayatını kaybettiğini, … … ve … … ‘ın yaralandığını, kazadan sonra tutulan trafik tespit tutanağına göre ve Gemlik Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2012/5895 sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda davalının asli kusurlu bulunduğunu, daha sonra davalının Bursa 5.Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2003/126 E sayılı dosyası ile yargılandığını ve tam kusurlu bulunarak mahkum olduğunu, diğer müvekkili … …’nin de kaza nedeniyle yaralandığını, gözünde oluşan hasar nedeni ile uzun süre tedavi gördüğünü, diğer davalılardan …Oto Kiralama …. Ltd. Şti ‘nin araç maliki olma sıfatı ile maddi ve manevi, sigorta şirketinin ise kazaya karışan aracın sigortacısı olarak maddi tazminat yönünden poliçedeki limit dahilinde tazminatlardan sorumlu olduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2,000 TL maddi tazminatın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, ( … Sigorta A.Ş için poliçe limiti dahilinde) 140,000 TL manevi tazminatın davalı … … ve …Oto kiralama İn. Tu. Pa San ve Tic. Ltd. Şti nden tahsiline ve mahkeme giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …Oto Kiralama İnş. Tu. San. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde;Müvekkili şirket …oto kiralama İnş. Tu. San. Tic. Ltd. Şti hakkında açılan davanın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın husumet yönünden reddini talep ettiklerini, ayrıca müvekkil şirketin araç kiralama işi yaptığını, kazaya karışan … plaka sayılı aracın davalı müvekkil şirket adına kayıtlı olduğunu, 18/10/2012 alış tarihli 3 aylık oto kiralama sözleşmesi kapsamında diğer davalı … …’e kiralandığını ve aynı tarihte teslim edildiğini, bu tarihten itibaren davalı müvekkil şirketin işleten sıfatı kalmadığını, kazanın meydana geldiği tarih itibari ile aracın işleteni diğer davalı … … olduğunu, davacılar lehine bağlanmış bir maaş bulunup bulunmadığı hususunun araştırılması gerektiğini, ayrıca davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte talep edilen manevi tazminatların oldukça fahiş olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … … cevap dilekçesinde;Trafik kazası olayının meydana gelmesinde yalnızca kendisinin kusurundan kaynaklanmadığını, davacı asilin hareket halindeyken kendi vasıtasının önünde aniden ve sebepsiz yere durmasından kaynaklandığını, işlek ve hareketli anayolda, davacı asilin sevk ve idaresindeki vasıtanın bilemediği bir sebeple aniden durması sonucu kendisinin araca arkadan çarptığını, daha sonra karşı yönden gelen vasıtanın bu vasıtaya çarpması ile ölüm olayının vuku bulduğunu, tüm kusurun tarafına yüklenmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kazanın zincirleme kaza olması sebebiyle tüm kusurun kendisine yüklenmesinin hakkaniyet kurallarına aykırı olduğunu ve mahkemece yapılacak detaylı keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda ortaya çıkacağını bu nedenle davacı tarafın bu aşamada ileri sürdüğü iddia ve taleplerini kabul etmediğini bu sebeple davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş vekili cevap dilekçesinde;Davalı … Sigorta A.Ş dilekçesinde; husumetin mesnedi bakımından davalı …oto kiralama İnş. Tu. San. Tic. Ltd. Şti ne ait … plaka sayılı araç müvekkil şirket nezdinde 17/10/2012/2013 vadeleri için 4107785658 nolu ZMS trafik sigorta poliçesi ile sigortalı bulunmakta olup, sakatlık ve ölüm için şahıs başına azami poliçe teminatı 225,000,00 TL ile sınırlı bulunduğu, manevi tazminat yönünden; davacılar adına talep edilen manevi tazminat istemi KTK’ nun 92 maddesi ile ZMM trafik sigortası genel şartları uyarınca trafik sigortasının teminat kapsamı dışında olduğundan davacı tarafın manevi tazminat istemine ilişkin davasının müvekkil sigorta şirketi yönünden reddine karar verilmesini, destek kaybı zararı bakımından davacılar adına davadan önce müvekkil şirket bu konuda yapılan bir müracaat bulunmadığından, davacı delillerine göre ek savunma hakkı saklı kalmak üzere, doğrudan dava açılmış olmakla 18 yaşını doldurmuş olduğu anlaşılan … … yönünden müteveffa babanın MK kapsamında bakım yükümlülüğü sona ermiş olduğundan ve destek kaybı zararına ilişkin talebin reddine karar verilmesi, maluliyet talebi bakımından; davacı … … nin maluliyet durumu ile ilgili henüz bir tespit yapılmamış olduğu dava dilekçesi içeriğinden anlaşılmış, davacının çalışıp çalışmadığı geçici iş göremezlik zararının SGK tarafından karşılanmış olup olmadığının ve yaralanmasının kalıcı sakatlığa yol açıp açmadığının belirlenmesi, bu nedenle henüz talep dayanağı maluliyetin varlığı saptanmamış olmakla dava zamansız açıldığı, tedavi ve rehabilitasyon süreci tamamlanmadan maluliyet tespiti yoluna gidilmesi gerçek zararın saptanması ilkesine aykırılık oluşturacağından süreç sonucunun beklenmesi ve faiz talebi yönünden davacı vekili tarafından kaza tarihinden yasal faiz talep edilmiş ise de; müvekkilim şirket yönünden temerrüt gerçekleşmesi için zararın belirlenmesine yarayacak belgelerin ve raporların sigortacıya sunulmuş olması gerekmekte olduğundan KTK 99 madde gereğince müvekkil şirketin dava tarihi itibariyle dahi temerrüdünün gerçekleşmediği bu sebeple davacı vekilinin kaza tarihinden faiz talebinin müvekkil şirket yönünden reddini ve haksız yere açılan davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesini müvekkil şirket adına talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe; Derdest dava trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat davasıdır. Bu sebeple öncelikli olarak trafik kazasında tarafların kusur oranları belirlenmeli, akabinde davacıların ölüm sebebiyle destekten yoksun kalıp kalmadıkları tespit edilip murisin gelir durumuna göre destekten yoksunluk tazminat hesabı yapılmalı, kaza sebebiyle yaralananların iş göremezlik sebebiyle hak ettikleri maddi tazminat miktarı belirlenmeli, kusura göre davalıların tazminattan sorumluluğu taktir edilmeli ve şartları tahakkuk etmişse manevi tazminata hükmedilmelidir.
Davalı … …’in sorumluluğu araç sürücüsü sıfatından kaynaklanmakta diğer davalı …Oto Kiralama Ltd. Şti. İse işleten sıfatıyla sorumlu tutulmaktadır. Diğer davalı … Sigorta A.Ş. İse zorunlu mali mesuliyet sigortacısı olmak hasebiyle davalı gösterilmiştir.
Davalı tarafın karıştığı trafik kazasında davacıların babası … …’ın hayatını kaybettiği, olay sebebiyle Bursa Ağır Ceza Mahkemesinin 2003/126 esas sayılı dosyası üzerinden ceza kovuşturması başlatıldığı belirlenmiştir. Ceza kovuşturması sonrasında davalı araç sürücüsü kusurlu bulunarak cezalandırılmıştır. Aynı kazada davacılar … … ve … …’ın yaralandığı anlaşılmaktadır. O halde … …’nin talebi yaralanma sebebiyle sürekli veya geçici iş göremezlik tazminatı niteliğindedir.
… … yönünden yapılan araştırmada adı geçene SGK tarafından 1.672,41-TL geçici iş göremezlik ödemesi yapıldığı anlaşılmıştır. … …’nin tedavi kayıtları da celp edildikten sonra Bursa ATK Grup Başkanlığı’ndan rapor alınmış, 14/05/2015 günlü raporda … …’nin yaralanmasının fonksiyonel araz bırakmadan iyileşmiş olduğu, sürekli maluliyeti bulunmadığı, iyileşme sürecinin 30 güne kadar uzayabileceği, bu süre zarfında mesleğini icra edemeyeceği bildirilmiştir.
2918 sayılı KTK.nun hükümlerine göre trafik kaydı, işleteni kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak trafik kaydına rağmen işletenliğin 3.kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü de yoktur. Aynı yasanın 3. maddesinde “işleten, araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görünen veya aracın uzun süreli kiralama ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse bu kimse işleten sayılır” şeklinde tanımlanmıştır.
Aynı kanunun 85. maddesinde ise “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler karşısında kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (çok kısa bir süre olmaması kaydıyla) artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir.
Gerek doktrinde gerekse Yargıtay’ın uygulamalarında kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir.
Somut olayda, aracın kayden maliki davalı …Oto Kiralama İnş. Tur. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. olup davalı, aracın kaza tarihinden önce ihbar olunanlara uzun süreli kiralanmış olduğunu savunmuş ve buna ilişkin olarak adi yazılı kira sözleşmesi (araç teslim fişi ibaresi içeren) ibraz etmiştir. Somut olayda, kazaya karışan sürücü … … idaresindeki araç davalı …Oto Kiralama İnş. Tur. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 18.10.2012-18.01.2013 tarihli kira sözleşmesi ile 3 aylık davalı … …’e kiralanmıştır. Kaza tarihi ise 29.12.2012’dir. Kira sözleşmesinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairelerine vergisel bildiriminin yapılmadığı, kira sözleşmesinin uzun süreli olmadığı, davalının işletenlik sıfatının devam ettiği anlaşıldığından davalı …Oto Kiralama İnş. Tur. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. zarardan sorumludur.
Kusura ilişkin değerlendirme için ATK Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığından rapor aldırılmıştır. ATK Trafik İhtisas Dairesi’nin 19/10/2021 tarihli raporuna göre; 29.12.2012 günü saat 16.50 sıralarında davalı sürücü … … sevk ve idaresindeki … plakalı otomobil ile Gemlik istikametinden Bursa yönüne doğru sağ şeridi takiben D575-02 nolu Devlet Karayolu üzerinde seyir halindeyken olay mahalline geldiğinde aracının ön kısımları ile, aynı istikamette ön ilerisinde seyir halinde olan davacı sürücü … … sevk ve idaresindeki … plakalı otomobilin arka kısımlarına çarpması, … plakalı otomobilin çarpmanın etkisi ile savrularak sol şeride geçip ters istikamete dönmesi akabinde sol şeritten gelmekte olan sürücü … … sevk ve idaresindeki … plakalı kamyonetin ön kısımları ile çarpışması sonucu … plakalı otomobilde yolcu olarak bulunan … …’ın ölümüne konu trafik kazası meydana gelmiştir. Davalı sürücü … … idaresindeki otomobil ile gündüz vakti seyri sırasında yola gereken dikkat ve özeni vermesi, ön ilerisindeki araçlar ile arasındaki güvenli takip mesafesini koruması gerekirken bu hususlara riayet etmediği, tedbirsizce önündeki aracı yakın takip etmesi neticesi yavaşlayan araca karşı zamanında etkili ve yeterli tedbir almadan arkadan çarpması, çarpmanın etkisi ile savrulan ön ilerisindeki aracın sol şeride geçerek ters yöne dönmesi akabinde sol şeritten gelmekte olan kamyonet ile çarpışması neticesi meydana gelen olayda asli kusurludur. Davacı sürücü … … idaresindeki otomobil ile seyri sırasında yavaşlaması akabinde geriden gelen davalı sürücü idaresindeki aracın kendi aracına çarpması, çarpmanın etkisi ile savrularak sol şeride geçip ters yöne dönmesi akabinde sol şeritten gelmekte olan kamyonet ile çarpışması neticesi meydana gelen olayda mevcutlara göre atfı kabil bir kusuru yoktur. Sürücü … … idaresindeki kamyonet ile seyri sırasında sağ ilerisinde seyretmekteyken yavaşlayan araca, bu aracın arkasında seyir halinde olan davalı sürücü idaresindeki aracın çarpması akabinde çarpmanın etkisi ile kendisinin seyir halinde olduğu şeride savrularak ters yöne dönen davacı idaresindeki araca çarptığı kazada mevcutlara göre alabileceği bir önlem olmadığı anlaşılmakla gerçekleşen kazada atfı kabil bir kusuru yoktur. Sonuç olarak olayda; davalı sürücü … …’in %100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Yargılama devam ederken davacılar vekili maddi tazminat taleplerinin tamamen karşılandığını ifade etmekle maddi tazminat talepleri konusuz kalmıştır.
Davacılar … ve …’in babası … …’ın hayatını kaybettiği, davacılardan … …’nin kazada yaralandığı ve bunun da manevi acı ve zararlara sebep olacağı tartışmasızdır. Davacıların manevi tazminat isteği haklı bulunarak talebin kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Konusuz kalan maddi tazminat talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
Alınması gereken 59,30 TL maktu harcın peşin yatırılan 485,05 TL harçtan mahsubuna, artan 425,75 TL harcın manevi tazminata ilişkin nispi harca mahsubuna,
Davacı … … yönünden manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile, 7.000,00 TL manevi tazminatın 29/12/2012 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı … …’ye verilmesine,
Davacı … … yönünden manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile, 30.000,00 TL manevi tazminatın 29/12/2012 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı … …’a verilmesine,
Davacı … … yönünden manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile, 30.000,00 TL manevi tazminatın 29/12/2012 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı … …’a verilmesine,
Alınması gereken 4.576,77-TL harçtan bakiye 425,75-TL harcın mahsubu ile bakiye 4.151,02-TL’nin davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. Şti’den müteselsilen tahsiline,
Kabul edilen kısım üzerinden davacılar vekili lehine taktir edilen 9.510-TL ücreti vekaletin davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. ŞTi’den müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
Reddedilen kısım üzerinden davalılar vekili lehine taktir edilen (AAÜT md. 10/2 gereğince) 9.510-TL ücreti vekaletin davacılardan müteselsilen alınarak davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. Şti.’ne verilmesine,
Davacı tarafça yapılan 1.459,70-TL temyiz masrafları da dahil edilerek hesaplanan masraftan kabul red oranına göre hesaplanan 688,68-TL’nin davalılar … … ve …Oto Kiralama Ltd. Şti’den müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
Davalı …Oto Kiralama Ltd. Şti’ nce yapılan 1.102,76-TL temyiz masrafları da dahil edilerek hesaplanan masraftan kabul red oranına göre hesaplanan 582,47-TL’nin davacılardan alınarak adı geçen davalıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine ,
Dair davacı vekili, davalı …Oto Kiralama vekili ve Davalı … … vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 15 gün süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile temyiz yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/12/2021

Katip …..
☪e-imzalı

Hakim …..
☪e-imzalı