Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/318 E. 2020/633 K. 03.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/318 Esas
KARAR NO : 2020/633

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI :… – ……
VEKİLİ :Av. …
DAVALILAR :1-….

2- … …..

3- ……
4- … …..

5- …….

VEKİLİ :Av. ……
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/04/2019
KARAR TARİHİ : 03/11/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; Davacı şirket ile davalı borçluların murisi … … arasında Açık Satış Noktası Sözleşmesi tanzim edilmiş olup , taraflar bu sözleşme uyarınca karışlıklı olarak çeşitli yükümlülükler altına girdiğini, davacı şirket tarafından sözleşme uyarınca yerine getirilmesi gereken yükümlülükleri eksiksiz olarak yerine getirildiğini ve bu çerçevede muris … …’a toplam 67.000,00 TL katkı sağlandığını, sözleşmenin 2. Maddesi uyarınca murisin, müvekkil şirketin bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, 3.maddesi uyarınca da müvekkil şirketin pazarlama, dağıtım ve satışını gerçekleştirdiği bira ürünlerinden 48.000 litre ürünü müşterilerine satmayı taahhüt ettiğini, ancak davalıların murisi … …’ın sözleşmeye aykırı olacak şekilde işletmesini kapatarak müvekkilinden mal almaya son verdiğini, … …’ın işletmesini kapattığı ve uzun süredir faaliyetine son verdiği Bursa 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/1678 D.İş sayılı dosyası kapsamında yapılan keşifle tespit edildiğini, sözleşmenin 20.maddesinde işleticinin işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, devretmesi veya sözleşmede yazan hükümlerden birini ihlal etmesi gibi nedenlerle sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde katkının kendisine ödenmemiş kısmını talep etme hakkını yitireceği ve kendisine ödenen katkı payının da ödeme tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte geri ödeneceğinin hüküm altına alındığını, murisin sözleşmeye aykırılığının tespit dosyasıyla tespit edildikten sonra Bursa 6. Noterliğinin 29/08/2018 tarihli ve 07967 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile söz konusu açık satış noktası sözleşmesinin feshedildiği belirtilerek sözleşme gereği murise ödenen katkı payının ve tespit dava masrafının ödenmesi gerektiğinin ihtar edildiğini, müvekkiline ödeme yapılmayınca Muris … … hakkında Bursa 2.İcra Müdürlüğünün 2018/… sayılı icra takip dosyası ile icra takip işlemlerine başlandığını, murisin vefat ettiği tespit edildikten sonra mirasçılarına ödeme emri gönderildiğini, itiraz üzerine takibin durduğunu, itirazın iptali ile takibin devamına ve %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalılar vekili cevap dilekçelerinde özetle; murisin ölmesi , davacının sözleşmeden kaynaklı edimlerini yerine getirmemiş olması, muris … … ‘ın ölümünden dolayı işletmenin son bulması, davacının sözleşmeye aykırı hareket etmiş olması, borcun varlığını kabul etmemekle beraber TTK’da yer alan borçlunun temerrüdüne ilişkin hükümlere aykırı olarak davranması nedeniyle davanın reddi gerektiğini, bu nedenle muris … … mirasçıları olan davalılar aleyhine davanın reddini talep etmişlerdir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe: Dava, bayilik sözleşmesinin akde aykırılık nedeni ile feshedildiği iddiasına dayalı olarak katkı bedeli alacağının tahsili istemi ile açılmıştır.
Tarafların ( davalı taraf için muris … …’ın ticari defter ve kayıtları) defter ve kayıtları üzerinde SMMM bilirkişi eşliğinde bilirkişi incelemesi yapılarak davalının taraflar arasındaki sözleşme kapsamında sözleşmeye aykırı davranıp davranmadığı, ne miktarda mal alıp ne miktarda mal sattığı, akde aykırı davranış var ise davacı tarafça davalıya ne miktarda katkı bedeli ödendiği, bu ödemenin davalı kayıtlarında yer alıp almadığı, davalı tarafça geri ödeme niteliğinde bir ödeme bulunup bulunmadığı bununda davacı defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, noter ihtarının davalı tarafa tebliğine göre takip tarihine kadar işlemiş temerrüt faizi alacağı bulunup bulunmadığı ve ne miktarda olduğu konusunda rapor alınmıştır. Bilirkişi 22/05/2020 tarihli raporunda; davalıların defter ibraz etmediklerini, davacı tarafından davalıların babası muris … …’a zaman sınırlaması olmadan 48.000 litre bira satma taahhüttü karşılığı KDV dahil 67.000 TL katkı payı ödendiğini, bu ödemenin davalıya teslim edildiğinin defter kayıtlarından ve murisin imzaladığı evraklardan tespit edildiğini, ödemelerin fatura karşılığı yapıldığını, murisin işyerini kapatarak faaliyetine son vermediğini, işyerinin kapanma sebebinin sözleşmeden yaklaşık 10 ay sonra … …’ın vefat etmesi olduğunu, mirasçılarının işletmeyi çalıştırmadıklarını, … …’ın bu süre içinde 17.758 litre yani ayda ortalama 1750 litre bira alıp sattığını, aynı miktarda bira alınması halinde 48.000 litrelik taahhütün yaklaşık 18 ay sonra dolacak durumda olduğunu, davacı her ne kadar 67.000 TL vermişse de murisin eline geçen tutarın KDVsiz tutar olduğunu, onun da 56.779,66 TL olduğunu, davacının verdiği 67.000 TL nin almış olduğu faturalardaki KDVlerden dolayı 10.220,34 TLsini indirim yoluyla maliyeden alacağını, takip öncesi temerrütün oluşmadığını belirterek mahkeme tarafından katkı payının iade edilmesi gerektiğine karar verilmesi halinde iade edilmesi gereken katkı payını hesaplamıştır.
Somut olayda murisin işyerini kapatarak faaliyetine son vermediği, işyerinin kapanma sebebinin sözleşmeden yaklaşık 10 ay sonra … …’ın vefat etmesi olduğu, mirasçılarının işletmeyi çalıştırmadıkları anlaşılmaktadır. Vefat, sözleşmeye aykırılık olarak değerlendirilemez. Bir mücbir sebep. Rapor içeriğinden de davalıların murisinin sözleşmenin ihlali sayılabilecek bir davranışının olmadığı anlaşılmaktadır. Ancak belirtmek gerekir ki; açık satış noktası sözleşmesi kişinin şahsına güvenilerek yapılan bir sözleşme olmasına rağmen murisin mirasçıları bu sözleşmeden doğan hakları üstlenebilirlerdi. Üstlenmediklerine göre murisin malvarlığına bu sözleşme ile giren miktarı da kabul etmemeleri gerekir. Bu nedenle mahkememizce iadesi gereken katkı tutarı hesaplanmış, 67.000 TL katkı payı 48.000 litre bira için ödendiğine göre murisin sattığı 17.758 litre bira için 24.787,20 TL katkı payını murisin hak ettiği , dolayısıyla 42.212,80 TL katkı payının davacıya iadesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Tüm bu gerekçelerle takibin 42.212,80 TL asıl alacak, 779,60 TL tespit dava masrafı olmak üzere toplam 42.992,40 TL üzerinden devamı uygun görülmüştür. Takip öncesi temerrüt oluşmadığı kanaatiyle takip öncesi işlemiş faiz talebi yerinde görülmemiş, alacağın varılğı da yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar talepleri de reddedilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile Bursa 2.İcra Dairesinin 2018/… sayılı takip dosyasına davalı-borçlu tarafından yapılan itirazın KISMEN İPTALİNE,
2-Takibin 42.212,80 TL asıl alacak, 779,60 TL tespit dava masrafı olmak üzere toplam 42.992,40 TL üzerinden takip talebindeki şartlarla birlikte DEVAMINA,
Alacağın varlığı yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı taleplerinin REDDİNE,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 2.936,81 TL harçtan başlangıçta alınan 824,26 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.112,55 TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 868,66 TL harç, 851,00 TL yargılama gideri toplam 1.719,66TL’ nin kabul red oranına göre 1.083,30 TL’sinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerine bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen kısım için belirlenen 6.389,01 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen kısım için belirlenen 3.788,25 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldıı. 03/11/2020
Katip …

Hakim …