Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/120 E. 2019/384 K. 01.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

ESAS NO : 2019/120
KARAR NO : 2019/384

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
DAVALI : …. –
VEKİLİ : Av. … –

DAVA : Sigorta Sözleşmesi Sebebiyle Alacak
DAVA TARİHİ : 07/01/2014
KARAR TARİHİ : 01/04/2019
Mahkememize açılan davanın açık yargılamasında;
DAVACININ TALEBİ: Davacı vekili 07/01/2014 kayıt tarihli dava dilekçesinde; müvekkili şirketin 19.09.2010 tarihinde finansal kiralama sözleşmesi ile satın aldığı ” OFSET TERMAL PLANET BELİCHTER CTP- AGFA AVALON XT” makinesi satın aldığını, davalı şirkete sigortaladığını, makinenin arızalanmazı üzerine yapılan inceleme sonucunda makinenin ” OPTİC BED LAZER ” parçasının arızalanıp değiştirildiğini, ancak davalı … şirketinin parçanın kullanım ömrünü doldurduğundan; ödeme yapmadığını, bu nedenle makine ve parça üzerine Bursa 4.Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/110 D.İş dosyasında tespit yapıldığını, alınan raporda parçanın ömürlü parça olmadığını, normal kullanım ömrünü tamamlanmadan arızalandığı belirtildiğinden; davalının sigorta hasar bedelini ödemesi gerektiğinden; fazlaya ait talepler saklı tutularak 5.000,00 TL hasar bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek banka avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ CEVABI: Davalı vekili 17/02/2014 tarihli cevap dilekçesinde; hasar ihbarı yapılan AGFA AVALON XT pozlama makinesinin müvekkili şirket nezdinde 0050127101-2 nolu 01.10.2012- 01.10.2013 vadeli olarak ” Elektronik Sigorta Poliçesi” ile sigortalı olduğunu, hasar ihbarı üzerine hasarlı ” OPTİK ASSY – OPTİC BED ” parçasının ortalama 5.000-10.000 saat çalışma ömrü olduğu, makinenin 2006 imal yılı olup 2010 yılında davacının satın aldığını, buna göre parçanın ortalama 8.650 saat çalışma saatinde olduğunu, elektronik cihaz sigortaları genel şartları 3.j bendine göre dava konusu optik assy parçasının çalışma ömrünü doldurduğunu, dışardan da bir etki ve darbe söz konusu olmadığını, tek taraflı yapılan tespit işlemini kabul etmediklerini, parçanın çalışma ömrünün 10 yıl olarak belirtilmesi ve parça ömrünün yıl olarak tespit edilmesinin yanlış olduğunu, bu tip parçaların ekonomik ömrünün saat olarak hesaplanması gerektiğinden; makinenin imal yılı 2006 ve 2.el makine olup; çalışma süresine 19.10.2010 yılının esas alınmasının yanlış olacağından; davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE: Eldeki davada mahkememizde yapılan yargılama sonucunda verilen 19/09/2016 tarih ve 2014/10 – 2016/905 E/K sayılı karar istinaf edilmiş, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 23/01/2017 tarih 2017/42 Esas 2017/43 Karar numarasıyla davalı vekilinin istinaf başvurusu reddedilmiştir.
Davalı vekili tarafından istinaf kararı temyiz edilmiş, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2017/1713 esas 2018/7247 karar numarasıyla karar bozularak mahkememize gönderilmiştir. Mahkememize ulaşan dosya 2019/120 esas sırasına kaydedilmiş ve Yargıtay kararına uyularak muhakemeye devam edilmiştir.
Bozma ilamında esas olarak davacının taraf sıfatı üzerinde durularak değerlendirme yapılmıştır. Davanın nitelemesi yapılmış, sigorta hasar bedelinin tazmin talebine ilişkin olan davada sigorta ettirenin davacı, sigortalının ise dava dışı … Finansal A. Ş. olduğu açıklanmıştır. Türk ticaret kanununun 1454. maddesine göre bir kişi üçüncü kişinin menfaatini sigorta ettirebilir. Bu durumda sigorta sözleşmesinden doğan haklar sigortalıya ait olur. Aksine bir sözleşme yoksa sigorta tazminatının ödenmesi talepli dava da sigortalı davacı sıfatını taşıyacaktır. Taraf sıfatı dava konusu subjektif hakka ilişkindir. Dava hakkı kural olarak hakkın sahibine aittir. Bu durum yasada bir dava şartı olarak belirtilmemişse de hakim tarafından kendiliğinden gözetilmelidir. Somut olayda poliçe ve ekleri incelenmek suretiyle davacının taraf sıfatının bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve bunun sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği açıklanmıştır.
Mahkememizce bozmaya uyularak karar verilmiştir. Ancak dikkat edilirse bozma sebebine göre tahkikatın genişletilmesini gerektiren bir sebep yoktur. Mevcut deliller yeniden incelenmek suretiyle davacının taraf sıfatı bulunup bulunmadığını gerekçelendirilmesi yeterli olacaktır.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede davacının taraf sıfatının bulunduğu kabul edilmiştir. Dava dışı … Finansal Kiralama Anonim Şirketi ile davacı arasındaki finansal kiralama sözleşmesinin bir kısım hükümleri sigortaya ilişkindir. Sözleşmenin 16. maddesinde finansal kiralama konusu malın sigorta ettirileceği ve lehdarının kiralayan … Finansal Kiralama Anonim şirketi olacağı hükme bağlanmıştır. Sigorta sözleşmesini kiraya verenin yapması halinde primlerin kiracı tarafından ödeneceği de yazılıdır. Keza sözleşmenin 18. maddesinde sigorta kapsamında kalan bir riskin doğumu halinde kiracı ya bir takım mükellefiyetler yüklenmiştir. Kiracı gerekli tedbirleri almak gerekirse tespit ve benzeri davalar açmak zorundadır.
Sözleşmenin 20. maddesinde ise sigorta teminatı kapsamında bir hasar meydana gelmesi hali düzenlenmiştir. Buna göre sigortalı yani kiralanan mal bir hasara uğradığında kiralayan sözleşmeyi fesh etmediği taktirde sigorta şirketinden tahsil edilen sigorta tazminatı kısmi hasarlarda meydana gelen hasarın giderilmesine tahsis olunacaktır. Somut olayda finansal kiralama konusu malın arızalandığı ve davacı kiracı tarafından tamir ettirildiği sabittir. Davacı kiracı tamir bedelinin sigortadan karşılanması gerektiğini savunmaktadır. Nitekim yapılan bilirkişi incelemeleri sonucunda davacının tamir için harcadığı giderin bir kısmının sigorta sorumluluğu altında bulunduğu kabul edilmiştir. Yukarıda zikredilen sözleşmenin 20. maddesi kapsamında sigorta tarafından ödenecek tazminatın kiracıya verilmesi gerektiği şüphesizdir. Çünkü sözleşme gereğince kısmi hasarda elde edilen tazminat öncelikle hasarın giderilmesi için kullanılacaktır. Kiracı kendi mal varlığından harcadığı bedelle hasarın giderilmesinı sağladığına göre ödenecek sigorta tazminatını almayanda hak kazanmıştır. Tamiratı kiralayan adına yaptırmış olmakla tamir bedeli içinde halef sıfatını kazanmıştır. Kaldı ki kiralayan durumundaki dava dışı şirketin finansal kiralama konusu malın istifade edilebilir biçimde tutma sorumluluğu vardır. Eğer arıza sigorta kapsamındaysa onarım da kiralayanın yükümlülüğüdür.
Sonuçta kiracıya ödenecek bir bedeli için dava dışı üçüncü kişinin dava açmasını beklemek hak kayıplarına neden olabilir. Zira dikkat edilirse davalı … şirketi ile kiralayan durumundaki … Finansal Kiralama Anonim Şirketi grup şirketleridir. Bir an için davanın … Finansal Kiralama Anonim Şirketi’ne ihbarı ve dava açmak yahut eldeki davaya muvafakat vermek için önel verilmesi gerektiği düşünülebilirse de Bu durum gereksiz masraf ve zaman kaybına neden olacaktır. Özet olarak kiralanan malın onları mı doğrudan kiracı tarafından gerçekleştirildiğine ve bedeli ödendiğine göre davacının taraf sıfatının bulunduğunu kabul etmek gerekir. Aksinin kabulü davacının hakkına ulaşmasını geciktirecek ancak sonucu değiştirmeyecektir. Usul ve şekil hakkın korunmasına yardım ettiği ölçüde önemlidir. Bir usuli eksikliğin sonuca tesir etmeyeceği anlaşılırsa giderilmesi için zaman, emek ve masraf harcanmasına lüzum yoktur.
Davanın esasına yönelik olarak daha önce yazılan gerekçe çelişkiye meydan verilmemesi açısından aşağıda tekrar edilmiştir.
Dava, davalı … şirketine yaptırılan elektronik sigorta poliçesi nedeni ile sigortalı makinede oluşan hasarın davalı … şirketinden tahsiline ilişkindir. Taraflarca ileri sürülen tüm kanıt ve belgeler getirtilerek; dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak bilirkişi kurulundan Ankara 3.Asliye Ticaret Mahkemesi kanalıyla 02/11/2015 tarihli asıl rapor ile itirazlar doğrultusunda 11/05/2016 tarihli ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Asıl ve ek bilirkişi raporlarına göre; ”…Davalı … şirketi tarafından davacı şirkete ait AGFA marka Avolon XT CTP model pozlama ve baskı makinesinin, davalı … şirketi nezdinde 0050127101 – 2 nolu ” Elektronik Sigorta Poliçesi” ile 01/10/2012 – 01/10/2013 tarihleri arasında sigortalandığı, makine üzerinde bulunan ”Optic Assy – Optic Bed” lazer parçasının sigorta teminat kapsamı içerisinde arızalandığı, baskı kafa ömrünün çalışma saati cinsinden belirlendiği, çalışma süresinin ay ya da yıl cinsinden belirlenmesinin mümkün olmadığı, esasen cihazın çalışma süresi ne olursa olsun makinedeki parçanın arızasının garanti kapsamında olduğu, uyuşmazlığın özünü de bu hususun teşkil ettiği, buna göre; sigortalı cihazda oluşan arızanın teminat süresi içerisinde gerçekleştiği, makinenin arızalanan parçasının sigorta hasar teminatı kapsamında olduğu, davacı sigortalının arızanın onarımı için ödemiş olduğu KDV dahil 105.315,00 TL’nin 40.119,58 TL tutarındaki kısmını davalı … şirketinden talep edebileceği, yapılan tazminat hesabında KDV tutarının dahil olduğu, düzenlenecek yansıtma faturasının aslının veya suretinin davalı … şirketine verilmesi gerektiği,…” belirtilmiştir.
Dosydaki kanıt ve belgelere, asıl ve ek bilirkişi raporlarına ve tüm dosya kapsamına göre; davacıya ait ve davacı tarafından finansal kiralama sözleşmesi ile alınan AGFA Marka, Avalon XT CTP Model baskı ve pozlama makinesinin davalı … şirketine 01/10/2012 – 01/10/2013 tarihleri arasında Elektronik Sigorta Poliçesi ile sigortalandığı, makinedeki Optic Assy ve Optic Bed lazer parçasının sigorta poliçesi temimat süresi içinde arızalandığı, iş bu arızanın sigorta teminatı kapsamında olduğu, bilirkişi raporunda arızalanan cihazın çalışma saati 15.000 saat kabul edilerek, arızalanan parçanın çalıştığı saat ve kalan saat üzerinden süre nazara alınarak yapılan hesaplamada; arızalanan parçanın tamirinden dolayı davacının davalı … şirketinden 40.119,58 TL hasar bedeli talep edbileveği belirlendiğinden; bu miktar üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dava, 5.000,00 TL üzerinden kısmi dava olarak açılmış ise de; 17/06/2016 tarihli Islah Dilekçesi ile dava; 35.119,58 TL ıslah edilerek 40.119,58 TL hasar bedelinin tahsili talep edildiğinden; ıslah harcı da 20/06/2016 tarihli makbuz ile yatırılmış olduğundan; davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile; 40.119,58 TL sigorta hasar tazminatının 07/01/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 2.740,57 TL karar harcının, peşin olarak alınan 690,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.050,17 TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan 1.962,45-TL yargılama gideri ile peşin olarak alınan 690,40-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından; bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı vekili yararına ölçümlenen 4.763,15 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yatırılan gider avansının artan kısmının ve hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Yargıtay yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı karar verildi, açıkça okundu, anlatıldı.01/04/2019

İş bu kararın gerekçesi 27/05/2019 tarihinde yazılmıştır.

Katip …

Hakim …