Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/782 E. 2019/805 K. 02.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/782
KARAR NO : 2019/805

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … SU VE SU ÜRÜNLERİ GIDA TUR. SAN VE TİC. A.Ş
VEKİLİ : Av. …
Turan Güneş Bulvarı Korman Sitesi No:51/M Çankaya Ankara
DAVALI : … TEKSTİL OTO. GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
Balıkpazarı Mah. 2 Nolu Cadde Paşa Apt. No:58/A Gemlik/Bursa
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/02/2018
KARAR TARİHİ : 02/07/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/08/2019
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili beyanlarında; davalı taraf aleyhine Gemlik İcra Müdürlüğünün 2017/… sayılı takip dosyası ile icra takibi başlattıklarını, takip konusu alacağın taraflar arasındaki pet şişe ve damacana su satımından kaynaklandığını, davalının ticari ilişki kapsamında cari hesaptan kaynaklı bakiye borcu ödemediğini, davalı tarafça ticari ilişki kapsamında 13.000,00 TL tutarında çek verildiğini ve bunun için ayrıca takip başlatıldığını, takibe konu alacağın da bu çek mahsup edilmek suretiyle takibe konu edildiğini, davalının borcu ödemediği gibi takibe de haksız olarak itiraz ettiğini bu nedenle davanın kabulü ile takibin devamına %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf cevap dilekçesinde; takibe konu fatura ve ticari alış verişin davalı tarafından yapılmadığını, davalıya teslim edilen herhangi bir su teslimatı olmadığını, tanzim edilen faturaların davacı tarafa iade edildiğini, teslime ilişkin imzalı herhangi bir belge sunulmadığını, borçları olmadığı gibi 9000 damacana su alacaklarının bulunduğunu belirterek davanın reddi ile %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava Gemlik İcra Müdürlüğünün 2017/… sayılı takip dosyasında davalının ödeme emrine itirazının iptali davasıdır.
Takip konusu alacağın taraflar arasındaki ticari ilişkide satım sözleşmesinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Davacı satıma konu malları davalıya teslim ettiğini, faturalandırdığını ancak ticari ilişkinde bakiye takip miktarınca alacaklı olduklarını iddia etmektedir.
Satım sözleşmesinde satıcı olan davacının ispat yükü satım sözleşmesini ve satıma konu malların mülkiyeti geçirmek amacıyla zilliyetliği devrettiğini ispatlamaktır. Bu ispatlandıktan sonra alıcı davalı bakımından satıma konu malların bedelini ödemek ve bunu ispatlamaktır.
Bu kapsamda tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir. Davacının ticari defterleri mahkememiz yargı çevresi dışında olduğundan davacı defterleri için talimat yazılmıştır.
Davalı taraf mahkememiz yargı çevresinde bulunduğundan ticari defter ve belgeleri hazır etmek üzere kesin süre verilmiş, ihtarlı duruşma tutanağı da davalı tarafa tebliğ edilmiştir. Tebligatın şirket yetkilisi …’a yapıldığı ve geçerli olduğu ancak inceleme gününde kesin süreye rağmen defter ve belgelerini hazır etmedikleri görülmüştür.
Talimat mahkemesi aracılığıyla davacı defterlerinde yapılan bilirkişi incelmesine göre davacının davalıdan 82.577,46 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Davalı taraf her ne kadar davacı tarafça tanzim edilen faturaların davacıya iade edildiğini bildirmiş ise de davacı defter kayıtlarına göre davalı tarafça iade edilen bir fatura kaydı bulunmamaktadır. Yine davalı taraf bir taraftan ticari alışverişin davalı tarafından yapılmadığını ve davalıya teslim edilen bir su teslimatının olmadığını belirtmiş ise de diğer yandan da davacıdan 9000 damacana su alacaklarının bulunduğunu bildirmiştir. Ancak buna rağmen bunların ispatı için defter ve kayıtta ibraz etmemiştir. Davalının çelişki beyanlarına itibar edilmemiştir. Davalı savunmalarını ispatlayamamıştır.
Bilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür. Ticari defterler kesin delillerdendir. Yasada delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan ticari defterlerin yasada kesin delil olarak düzenlendiği açıktır.
HMK’nın 222. Maddesine göre ; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK’nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ; Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmek zorundadırlar. Elektronik belgeler ise belgenin çıktısı alınarak ve talep edildiğinde incelemeye elverişli şekilde elektronik ortama kaydedilerek mahkemeye ibraz edilir. Ticari defterler gibi devamlı kullanılan belgelerin sadece ilgili kısımlarının onaylı örnekleri mahkemeye ibraz edilebilir.
HMK’nın 219.maddesi talep edildiği durumlarda defter ve belgelerin ibraz zorunluluğunu hüküm altına almıştır.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK’nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Ticari defterler kesin delillerden olduğundan HMK’nun 222.maddesindeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olacaklardır. Hatta ve hatta bir taraf kendi defterlerine delil olarak dayanmış, karşı tarafın defterlerine açık bir şekilde delil olarak dayanılmamış olsa da karşı tarafın defterlerinin incelenmesi zorunludur. (Bunun istisnası bir tarafın münhasıran bir ticari defter ve belgeye delil olarak dayanmış olması halidir. Zira bu halde taraf bir delile açıkça dayanmadığını ortaya koymuş olup taleple bağlılık ilkesi uyarınca tarafların açıkça dayanmadıklarını bildirdikleri bir delil mahkemece toplanamayacaktır.) Çünkü tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK’nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. (Aynı yönde bknz Yargıtay 15.Hukuk 12/09/2017 tarih 2016/3858 E. 2017/2944 K. Sayılı ilamı)
Buna göre davacının davalıdan takip miktarınca alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple itirazın iptaline takibin devamına karar verilmiştir. Alacak likit olduğundan icra inkar tazminatına da hükmolunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile Gemlik İcra Müdürlüğünün 2017/… sayılı dosyasında davalının ödeme emrine itirazının iptaline,
Takibin 69.577,46 TL asıl alacak üzerinden, takip talebindeki kayıtlarla birlikte devamına,
2-69.577,46 TL’nin %20’si tutarındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 4.752,84 TL harçtan başlangıçta alınan 1.188,21 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 3.564,63 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 1.224,11 TL harç, 1.073,90 TL yargılama gideri toplam 2.298,01 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 8.003,52 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren
iki haftalık süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/07/2019

Katip …

Hakim …