Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/641 E. 2019/988 K. 01.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/641 Esas – 2019/988
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/641
KARAR NO : 2019/988

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :… MAKİNA FREZE KALIP OTO YAN
SAN.İML.İNŞ.PAZ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
VEKİLİ :Av. ….
Hacı İlyas Mah. 15. Sk. Gül İş Mrk. No:4/4 Osmangazi/Bursa
DAVALI :DURMAZLAR MAKİNE SAN.VE TİC.A.Ş.
Organize San.Bölg.75.Yıl Bulvarı Merkez/Bursa
VEKİLİ :Av. …….
Gülbahçe Mah. Dr. Sadık Ahmet Cad. Evke Trade Tower No:17
Kat:3/26 Osmangazi/Bursa
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/12/2013
KARAR TARİHİ : 01/10/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2019
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili beyanlarında; taraflar arasında 20/06/2013 tarihinde ” Satın Alma Sözleşmesi ” imzalandığını, bu sözleşme uyarınca davalı (alıcı) firmanın davacı( satıcı) firmadan sözleşmenin 4.maddesinde yazılı 500.000,00 TL değerindeki fikstür ve aparatların alımı, davacı firmanında davalı firmanın siparişleri doğrultusunda iş bu fikstür ve aparatların( çizim, tasarım gibi Mühendislik alanındaki etüt çalışmaları ile ) yapımı ve satımı konusunda anlaştıklarını, sözleşmenin 7.4 maddesine göre davalı firma ödemelerinin toplam %30’unun siparişte, %50’sinin mal kabulünde, % 20’sinin ise malzeme onayından sonra yapılacağı hususunda anlaşma sağlandığını;
Bu sözleşme doğrultusunda ürünlerin nitelik ve fiyatlarındaki kısmi değişiklikler ile davalı firmanın 206276 AR-GE numaralı 306.434,00 TL (KDV hariç) bedelli siparişi 12/07/2013 tarihinde davacı firmaya ilettiğini, davacı firmanında %30 sipariş bedelini talep ettiğini, fakat davalı tarafından ödemenin en kısa sürede yapılacağı belirtilerek çalışmaların bir an önce başlatılması yönünde beyanda bulunması üzerine çalışmalara başlandığını, çizim ve tasarım işlemleri yapıldığını, bu çizim ve tasarım işlerinden davalının bilgisi olup, her aşamada konuyla ilgili rapor istendiğini, yapılan işlemin fikstür ve aparat kalıplarının çıkarılması, birleşim ve montajlama tekniklerinin tasarımı yani Mühendislik ve teknik alt yapı etüt çalışmaları olduğunu ve tasarımların her aşamasında davalı firmadan onay alındığını, e-mail ile yazışmalar olduğunu, zaman zamanda davalı çalışanlarının davacının Yenişehir’deki fabrikasına gelerek çalışmalı kontrol ederek onay verdiklerini, etüt çalışmalarının tamamlanmasına rağmen %30 sipariş bedelinin ödenmemesi üzerine Bursa 10. Noterliğinin 10/10/2013 tarihli 043214 yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderilerek sipariş bedeli olan 91.930,20 TL’nin ödenmesinin istendiğini, davalı şirketin de Bursa 9. Noterliğinin 23/10/2013 tarih 21670 yevmiye nolu ihtarnamesi ile verdiği cevapta; taraflar arasındaki 20/06/2013 tarihli sözleşmeye göre, proje kısmını davacı firmaya verdiklerini, iş konusunda titizlik ve özen gösterilmesini beklediklerini, ödemenin yapılmamasının sözleşmede karşı tarafın edimini yerine getirmemesine engel teşkil etmediğini, bu sebeple sözleşmenin ödemeye bağlı ifasının geciktirilmesi halinde bundan dolayı tazminat sorumluluğu ve sözleşmenin kendileri tarafınca haklı olarak feshi yoluna gidileceğini, durumun önemli ve acil olduğunu, olumlu yaklaşım beklediklerini bildirdiği, cevabi ihtarname ile de davalının sipariş olayını kabul ettiği ve işin devamı için davacıdan olumlu yaklaşım ile titizlik ve özen gösterilmesini talep ettiği, işin içeriğine ilişkin herhangi bir itirazda bulunmadığını,
Davacınında Bursa 10. Noterliğinin 30/10/2013 tarih 44704 nolu ikinci bir ihtar göndererek sipariş bedelinin ödenmesi için iki gün süre verdiğini, sipariş bedelinin ödenmemesi ve işe devam konusunda davalı tarafça cevap verilmemesi üzerine Bursa 10. Noterilğinin 22/11/2013 tarihli 47885 yevmiye nolu ihtarının gönderilerek sözleşmeye aykırı olarak sipariş bedelini haklı bir mazeret gösterilmeksizin ödenmemesi sebebiyle sözleşmeden döndüklerini, 12/07/2013 tarihinde sipariş verilmesine rağmen %30 sipariş bedelinin ödenmesini istediklerini, sözleşmeye aykırı davranan davacının gerek sipariş bedelinin %30’unu ödememesi gerekse bu sözleşmeye rivayet edilmemesi sebebiyle müspet ve menfi zararların tazmini gerektiği, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL’nin üçüncü İhtarnamenin gönderildiği 22/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı şirketten tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasındaki 20/06/2013 tarihli Satın Alma Sözleşmesi uyarınca davalının davacıdan 500.000,00 TL değerindeki fikstür ve aparatların alımı ,davacınında, davalının siparişleri doğrultusunda işbu fikstür ve aparatların (çizim, tazarım gibi mühendislik alanındaki etüd çalışmaları) yapımı ve satımı konusunda anlaşıldığını, sözleşmeye göre ödemelerin toplam tutarının %30 siparişte, %50 ‘sinin mal kabulünde ve % 20 ‘sininde teknik malzeme onayından sonra yapılacağı yönünde anlaşmaya varıldığını,davalının sipariş verdiğini,ancak bedelin ödenemediğini, davacınında malları teslim etmediğini, her iki tarafında herhangi bir kaybının bulunmadığını, sözleşmede ve siparişte dizayn (tasarım) ve etüt çalışmalarına ilişkin bir ibare bulunmadığını, davalının sadece mal talebinde bulunduğunu, hizmet talebinde bulunmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava taraflar arasındaki 20/06/2013 tarihindeki sözleşme uyarınca davalı tarafın siparişleri doğrultusunda fikstür ve aparatların çizim tasarım ile yapımı ve satımı konusunda anlaşma yapıldığı davalının sözleşmedeki tutum ve davranışları dolayısıyla sözleşmeden dönmesi nedeniyle verdiği emeğin ve uğradığı kar kaybına ilişkin zarar tazminine yönelik alacak davasıdır.
Davalı taraf her nekadar mal talebinde bulunuduğunu ve hizmet talebinde bulunmadığını herhangi bir mal teslim edilmediği için davacının etüt çalışmalarına yönelik alacak isteminde bulunamayacağını her iki tarafın sözleşme dolayısıyla bir kaybının bulunmadığını ileri sürmüştür.
Taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu konusunda itilaf yoktur. Sözleşmenin 7/4 maddesinde iş bedelinin hangi zamanlarda ödeneceği kararlaştırılmıştır. İş bedelinin %30 unun sipariş aşamasında ödenmesi gerektiği halde ödenmemesi nedeniyle davacı sözleşmeden dönmüştür. Sözleşmeden dönme nedeniyle tazminat talep etmektedir.
Sözleşmeye konu mühendislik ürünü işinin tasarım aşaması davacı tarafça yerine getirilmiştir. Davacı bu safhadaki sarf ettiği emeğin karşılığını talep edebilir.
Önceki karar yargıtay tarafından bilirkişi raporları arasında farklılık bulunduğundan farklılık giderilmesi için uzman teknik bilirkişilerden rapor alınması gerekçesi ile bozulmuştur. Bu konuda İstanbul 7. Asliye Ticaret mahkemesi aracılığı ile bilirkişi incelemesi yapılmış, daha önce alınan 22/06/2012 tarihli raporla uyumlu biçimde sözleşmedeki tasarım kısmının işin maliyeti açısından sözleşme bedelinin %15 ine tekabül ettiği belirlenmiştir. Alınan son raporla 22/02/2016 tarihli rapor arasında farklılık %20 karın bedelden düşülüp düşülmeyeceği konusundadır. Davalı tarafta kar payının düşümü yapılmaması gerekçesi ile son rapora itiraz etmiştir. Sözleşmenin bedeli 306.434 TL olup %15 i tasarım kısmı hesaplandığında davacının tasarım maliyeti zararı olarak 45.965,10 TL zararı ortaya çıkmıştır. 22/02/2016 tarihli bilirkişi raporu ise %20 kar payı düşümlü olarak toplam bedeli 255.363 TL olarak belirlemiş ve tasarıma ilişkin olarak %15 lik kısmı hesaplayarak 38.303TL tutarında davacı alacağını belirlemiştir. Mahkememizce verilen 14/06/2016 tarihli kararı davalı taraf temyiz etmiş, davacı taraf temyiz etmemiş kararın onanmasına temyize cevap olarak bildirmiştir. O halde mahkememizce aleyhe hüküm verme yasağı uyarınca 38.303TL den fazlaya hükmolunamayacaktır. Nitekim davacının ıslahı da bu miktar kadardır. Dolayısıyla %20 kar payı düşümü yapılıp yapılmamasına yönelik hukuksal tartışma ve bilirkişi raporundaki bu değerlendirmeye itirazın dosyamız bakımından bir önemi kalmamıştır.
Dosya kapsamında davacının davalıdan sözleşme dolayısıyla 38.303 TL alacaklı olduğu kabul edilmiş bu alacaağa temerrüd tarihi olan 01/12/2013 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmıştır. Ancak kısa kararda temerrüd tarihi 2013 yazılacağı yerde 3 rakamı maddi hata sonucu 8 olarak yazıldığından bu maddi hata gerekçeli kararın yazımı sırasında düzeltilmiştir. Zira dava tarihi dahi 24/12/2013 karar başlığı ile hüküm fıkrasındaki bu tarih çelişkilidir. Çelişkili olan hükmün bu kısmı gerekçeli kararda düzeltilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile 38.303,00 TL alacağın temerrüt tarihi olan 01/12/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 2.616,48 TL harçtan başlangıçta alınan 170,80 TL peşin harç ile 483,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 1.962,68 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 678,10 TL harç, 4.456,85 TL yargılama gideri toplam 5.134,95 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 4.563,33 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 15
günlük süre içinde Yargıtay Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/10/2019

Katip ….

Hakim …