Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/530 Esas – 2019/326
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/530
KARAR NO : 2019/326

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ : Av.

DAVALI :
VEKİLLERİ : Av.
DAVA : Sözleşmeden Kaynaklanan Tazminat
DAVA TARİHİ : 17/04/2017
KARAR TARİHİ : 25/03/2019
Öncesinde Malatya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/282 E 2018/160 K sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek gönderilen dosyanın Mahkememizde görülen davanın açık yargılamasında,
DAVACININ TALEBİ : Davacı vekili 17/04/2017 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Turizm’in sahibi olduğunu, … Turizm markası adı altında 1960’lı yıllardan beri Malatya ilinde şehirlerarası yolcu taşımacılığı yaptıklarını, davalı … Otobüsleri A.Ş. ile davacının Bursa 10. Noterliğinin 23.02.2017 tarih ve 007854 yevmiye numaralı protokolü İle davalının Malatya ili ve Sivas ili Gürün ilçesi acentesi olarak 01.04,2017 tarihinden itibaren faaliyet göstermek konusunda anlaştıklarını ve 01.04.2017 tarihi itibari ile müvekkilinin … markasını kullanmayı sonlandırdığını ve … ünvan adı altında acente olarak faaliyet göstermeye başladıklarını, akabinde yine resmi işlemlerde kullanılması amacı ile davalı taraf ile davacı müvekkili arasında Bursa 10. Noterliği’nİn 14.03.2017 tarih ve 010114 yevmiye numaralı acentelik sözleşmesi yapıldığını, yine davacı müvekkilinin kendisine ait D1 belgesi ile kullandığı 17 araç için, D1 belgesi iptalini yaparak bu araçları Bursa Karayolları Bölge Müdürlüğü vasıtası ile Kamil Koça’a ait D1 Belgesi kapsamına aldırmış ve … Otobüs İşletmelerinin yetki belgesi ile … Otobüs işletmeleri nam ve hesabına ücreti karşılığı çalışmalarına devam etmiş ve sözleşme gereğince bu kullandırma bedellerini de davalıdan alamadığını, davacı müvekkili Zeki Ateşin 01.04.2017 tarihinden beri … Otobüsleri A.Ş nin Malatya ili ve Sivas ili Gürün ilçesi acentesi olarak faaliyet göstermeye başlamış ise de gerek yolcu sayılarındaki azlık ve gerekse de mahalli halkın … Otobüsleri A.Ş.’ye olan bakış açısı nedeni ile davacı müvekkili ile, taraflar arasındaki acentelik sözleşmesini Türk Ticaret Kanunu’nun 121/1’inci maddesinde yer alan “…Belirsiz bir süre için yapılmış olan acentelik sözleşmesini, taraflardan her biri üç ay önceden ihbarda bulunmak şartıyla fesh edebilir.” hükümleri çerçevesinde Malatya 2. Noterliği’nin 14.04.2017 tarih ve 06284 yevmiye numaralan ihtarnamesi ile tek taraflı olarak fesh ettğini, davalı … Otobüsleri A.Ş., davacı müvekkilinin Malatya ili ve Sivas ili Gürün ilçesinde piyasada hakim konumda olması ve mevcut yolculann %60’dan fazlasını tek başına taşıması nedeni ile davacı müvekkiline acentelik teklif etmiş ve yapılan acentelik sözleşmesi gereğince davacı müvekkilinin kendine ait ofislerin tamamında … ünvanı adı altında 01.04.2017 tarihinden İtibaren davalının biletlerini satmaya başladığını ve yine yolcularını taşıdığını, davacı müvekkilinin her ne kadar bu acentelik işinin karlı olacağını düşünmüş ise de Malatya insanının kendi öz markaları olan … Turizme bağlılığı ve davalı … Otobüsleri A.Ş’ye olan bakış açıları nedeni ile acentelik sözleşmesi öncesi davacı müvekkilinin … Turizm adı altında seferlerde taşıdığı yolcuların %20’si dahi taşınamaz olduğunu, bu nedenle de: gerek davalı … Otobüsleri A.Ş’nin ve gerekse de davacı müvekkilimiz Zekî Ateş’in zararlarının daha da artmaması ve üçüncü şahıslarda herhangi bir hak kaybına sebebiyet vermemek amacı ile muhatap … Otobüsleri A.Ş adına 17.04.2017 tarihine kadar kesilen yolcu biletlerinden kaynaklı yolcuların taşınmasına devam edilmek kaydı ile acentelik sözleşmesinin feshi yoluna gidildiğini, bu çerçevede fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile: verilen acentefik hizmeti gereğince hesaplanacak olan 5.000,00 TL acentelik ücreti, taşıt sözleşmeleri gereğince davalı nam ve hesabına çalıştırılan araçlara karşılık olarak ödenmesi gereken taşıt ücreti olarak 5.000,00 TL, 15.000,00 TL manevi tazminat, 1.000,00 TL maddi tazminat, 5.000,00 TL gelir kaybı tazminatı, 5.000,00 TL portföy hakkı, olmak üzere toplam 30.000,00 TL ‘nin , yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ CEVABI : Davalı taraf davanın reddi gerektiğini savunmuş taraflar arasında 23.02.2017 tarihinde acentelik sözleşmesi akdedildiğini, davacı tarafın sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirdiğini, buna karşılık davalı tarafın sözleşmenin imzasından on üç gün sonra tek taraflı biçimde sözleşmeyi feshettiğini, fesih için haklı sebep bulunmadığını, davanın genel yetki kuralına göre davalı ikametgahı olan Bursa’da görülmesi gerektiğini, davalının sözleşmeyi feshinin haklı sebebe dayanmadığını, sözleşme sebebiyle davalıya yapılan ödemelerin iade edilmediğini, tazminat talepleri için gerekli şartların oluşmadığını ileri sürmüştür.
DELİLLER ve GEREKÇE: Derdest dava başlangıçta Malatya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmıştır. Ancak davalı tarafın yetki itirazı üzerine dava usulden reddedilmiş ve dosya mahkememize gönderilmiştir.
Eldeki dava nitelik itibari ile sözleşme sebebiyle alacak ve tazminat davasıdır. Dava dosyası mahkememize intikal ettikten bir süre sonra davacı taraf eldeki davanın Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/1005 esas sayılı dosyası ile irtibatlı olduğunu ve her iki dosyanın birleştirilmesini istediklerini beyan etmiştir. Ancak Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi birleştirme talebine karşı olumsuz görüş bildirmiştir. Bunun üzerine yargılamaya mahkememizde devam edilmiş ve birleştirme konusunda olumlu karar verilmemiştir.
Kural olarak ispat külfeti davacı taraf üzerindedir. Davacı taraf sözleşmeden kaynaklanan alacakların tahakkuk ettiğini ispat etmelidir. Ancak dikkat edilirse eldeki dava özelinde nitelikli bir durum söz konusu dur. Sözleşmenin karşı tarafı olan davalının sözleşmenin feshinden kaynaklanan alacak ve tazminat talepleri ile Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesine dava açtığı belirlenmiştir. Davacı da bunun üzerine bir karşı dava açarak tazminat talep etmiş, aynı zamanda diğer davaya takas – mahsup savunması yapmıştır.
Davanın esası hakkında karar verilebilmesi için resen değerlendirme yapılması yeterli görülmüştür. Mahkememiz takdirlerine göre eldeki daha sırf savunma amacıyla taktiksel olarak açılmıştır. Dikkat edilirse davacı taraf sözleşmeyi kendisinin fes ettiğini kabul ve ikrar etmiş ama bunun için geçerli bir haklı neden ileri sürememiştir. Davacının iddiasına göre taraflar arasındaki sözleşme umulan yararı sağlamaya yetersizdir. Ancak bu hususun sözleşmenin imzası sırasında tacir olan taraflarca yeterince değerlendirilmiş olduğunu kabul etmek zorunludur. Her tacir sözleşme imzasından önce yeterli inceleme, araştırma ve tahkikat yaparak sözleşme imzasının yarar ve zararlarını gözden geçirmiş kabul edilir. Bu durum basiret ilkesi gereğidir. Davacı taraf yeterli fizibilite çalışması yapmadan bir sözleşme imzalamışsa bunun sonuçlarına da katlanmak zorunda olmalıdır. Kendi eksik ve yetersiz değerlendirmesinden kaynaklanan olumsuz sonuçlar sebebiyle zarara uğramışsa bunun sorumluluğunu karşı tarafa yükleyemez. Bu tutum hukuken korumaya layık değildir. Sözleşmenin feshi için bu geçersiz nedeni ileri süren davacının tazminat taleplerinin dinlenmemesi gerekir.
Öte yandan sözleşmenin karşı tarafının aynı İddialarla bir dava açtığı malumdur. Davacı taraf o davaya takas mahsup savunması yapmıştır. Öyleyse sözleşmenin sürdüğü 13 günlük kısa dönem için davacı lehine bir alacak tahakkuk etmişse bu miktar anılan dava da tarafların zarar hesabı sırasında nazara alınacaktır.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
Davanın reddine,
Alınması gereken 44,40-TL maktu red harcının mahsubu ile fazla alınan 570,39-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davalı vekili lehine takdir edilen 4.310,00-TL ücret-i vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafça yapılan muhakeme masrafının kendi üzerinde bırakılmasına,
Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okundu, anlatıldı. 28/03/2019

İş bu kararın gerekçesi 27/05/2019 tarihinde yazılmıştır.

Katip 154201

Hakim 37232