Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1786 Esas
KARAR NO : 2019/70

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 26/12/2018
KARAR TARİHİ : 31/01/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/02/2019

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı asil dava dilekçesi ile; şirketlerine ait ortaklar pay defterinin kaybolduğunu belirterek zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava; 6762 Sayılı TTK ‘nun 68 ve 6102 Sayılı TTK’nun 82/7. maddesine dayalı ticari defter ve belgelerin zayi sebebiyle iptaline ilişkin olarak açılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; her ne kadar davacı asil tarafına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiş ise de, davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nun 68/son fıkra maddesi ile aynı yönde düzenlemede bulunan yürürlükteki 6102 sayılı TTK ‘nun 82/7.maddesi uyarınca ” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir….” hükmü yer almaktadır.
Davacı şirket yetkilisi celsedeki beyanında; sağlık teknisyeni olarak 2014 yılında davacı şirketi kurucu müdür … ile birlikte kurduklarını, 2015 yılında faaliyete geçirdiklerini, şirket müdürü olarak Melike Altın ve …’ı münferiden temsile yetkilendirdiklerini, tek ortaklı bir şirket olup; bundan 1 yıl kadar öncesinde ortaklar pay defterini önceki muhasebeci …’dan …’e diğer ticari defter ve kayıtlar ile birlikte tevdii ettiklerini, iş yeri faaliyetlerini bu güne kadar sürdürdüğünü, hali hazırda ortaklık hissesini devretmeyi düşündüğünü, ancak pay defterinin olmadığını bu aşamada tüm aramalara rağmen bulamadıklarını, bu nedenle mahkemeye müracaat ettiklerini, yeni bir pay defteri ihdas ederek pay devrini gerçekleştirmek istediğini, bu nedenle şirket pay defterinin zayi edildiğine dair taleplerimin kabulüne karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
6102 sayılı TTK 18/1 de ve TTK’nun 64/1 de tacirin ticari defter tutmakla yükümlü olduğu belirtilmiş ve ayrıca yine TTK’nun 66-88. Maddeleri arasında ticari defterlere ilişkin özel bazı kurallar getirilmiş, 64/4 te ise pay defteri işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan ticari defterler arasında sayılmış, 64/3 te ise fiziki ortamda tutulan ticari defterlerin onayları düzenlenmiş olup, pay defteri bu kapsamda açılış onayına tabi defterler arasında yer almaktadır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı 19/12/2012 gün ve 28502 paylı Resmi Gazetede yayımlanan ticari defterlere ilişkin tebliğ de buna paralel olarak pay defteri tutmakla yükümlü olanlar madde 9 da tespit edilmiş olup, pay defterinin açılış onayının kuruluş sırasında ve kullanılmaya başlanmadan önce yapılmasının öngörüldüğü, tebliğ geçici madde 3 te ise mevcut durumda kullanılan pay defterlerinin yeterli sayfaları olması kaydı ile ve bilgilerin tamamlanması suretiyle kullanılmasına olanak tanıdığı anlaşılmaktadır. TTK’ 82/1 e göre her tacir ticari defterlerini saklamakla yükümlüdür. Saklama yükümlülüğünün süresi 10 yıl olup, bu süre TTK 82/VI ya göre ticari defterlere son kaydın yapıldığı …. Takvim yılının bitişi ile başlar, saklama yükümü daha sonra çıkacak olan uyuşmazlıkların çözümünde defterlerin ve belgelerin önemli bir ispat aracı olduğu gözetilerek ve özellikle de ticari defter tutma yükümünün tamamlayıcısı olarak getirilmiştir. Saklama yükümü TTK 82/1 de açıkça belirtildiği gibi defter tutmakla yükümlü olanlara yüklenmiştir. Kanun koyucu saklanması zorunlu olan defter ve belgelerin nerede saklanması gerektiğine ilişkin olarak herhangi bir düzenleme getirmemiştir. Bu tamamen yükümlünün taktirine bağlıdır. Bununla birlikte saklama yükümü bulunan genellikle tacir sıfatını haiz olacağından burada TTK 18/II uygulama alanı bulacak ve kendisinin basiretli bir tacir olarak saklama yükümünü yerine getirilmesi gerekecektir. Dolayısıyla örneğin tacirin çok kolay kaybedilecek veya zarar görebilecek şekilde defter ve belgelerini saklamaması gerekir tacirin kendisine düşen özen yükümünü yerine getirmesine rağmen bazı ticari defterlerin saklama süresi içerisinde zayi olması halinde zayi belgesi alabilmesine imkan tanınmıştır. Kanun koyucu TTK’82/7 de saklama süresi içerisinde tacirin defterlerinin zayi olması halinde onun belli şartların gerçekleşmesi durumunda zayi belgesi alabileceğini ve böylelikle saklama yükümüne uymamanının yaptırımlarına tabi olmayacağını belirtmiştir.Davacının en azından mülga TTK 69/2 uyarınca kullanılmaya başlanılmadan önce tutacağı defterlerine ilişkin bir beyannameyi bu çerçevede kaybolduğunu iddia ettiği pay defterlerine ilişkin bilgi ve beyanı sicil memurluğuna vermesi şarttır, somut olayda hakkında zayi belgesi verilmesi talep edilen defter bakımından mülga TTK 69 uyarınca sicil memurluğuna verilmesi gereken beyannameye ilişkin herhangi birbelge sicil dosyası içinde yer almamaktadır. Ticar sıfatını haiz davcının TTK’nun 18/3. Uyarınca tedbirli ve basiretli bir tacir gibi pay defterini güvenlik altına alması beklenir bu sebeple basiretli bir tacir gibi gerekli koruma tedbirini almamış olan davacının zayi belgesi alma şartlarını yerine getirmediği görüş ve kanaatine varılmıştır., sonuç olarak davacının zayi belgesi verilmesi hususundaki iddiası somut bir şekilde tanımlanmamış olup, bu iddiayı somutlaştıracak herhangi bir delil de dosya içeriğinde bulunmadığı, defterin kaybolduğu iddiasının TTK’nun 82/7 anlamında belirli bir mücbir sebep altında değerlendirilemeyeceği gibi defterin hırsızlık sebebi ortadan kaybolduğunun da iddia edilmediği ve bu konuda herhangi bir delil öne sürülmediği, tüzel kişi tacir olan davacının basiretli bir tacirin göstereceği özen ve itina ile defterlerini saklaması gerektiği, iddia edilen sebebin tacirin öngörübileceği ve aldığı koruma tedbirlerine rağmen gerçekleşebileceğik nitelikte olması şartını da taşımadığı, pay defterinin tutulduuğna ilişkin mülga TTK 69/2 de yer alan beyannamenin verildiğine ilişkin herhangi bir belgenin dosya içeriğinde yer almadığı, tadilat sırasında davacının TTK 18/3. Maddesi uyarınca tedbirli ve basiretli bir tacir gibi pay defterini güvenlik altına almasının gerekli olduğu, bu nedenle basiretli bir tacir gibi gerekli koruma tedbirini almamış olan davacının zayi belgesi alma şartlarını getire getiremediği görüş ve kaanatine varılmakla, davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Ayrıntısı ve yasal gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2 – Alınması gereken 44,40 TL maktu harcın, peşin alınan 35,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 8,50 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa İADESİNE,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın hükmün kesinleşmesinden sonra 6100 Sayılı HMK’nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafa İADESİNE,
Dair, davacı şirket yetkilisi Melike Altın’ın yüzünde kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/01/2019

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza