Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

.
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1546
KARAR NO : 2021/1070

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – ….
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/01/2016
KARAR TARİHİ : 11/11/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dilekçesi ile; davacı …’ya (… Mühendislik) Gemlik İlçesi Lisans bölgesi dahilinde iç tesisat proje, iç tesisat yapım, bakım ve onarım faaliyetlerinin 17/03/2008 – 17/03/2018 tarihleri arasında 10 yıl süre ile yapmak üzere 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat uyarınca davalı firmanın 17/03/2008 tarih İTS / GDM / 0044 sertifika numarası ve 38 sayılı yönetim kurulu kararı ile yetki verildiğini verilen yetki uyarınca müvekkili tarafından 17/03/2008 tarihinden bu güne kadar Gemlik Bölgesinde iç tesisat proje, iç tesisat yapım, bakım ve onarım işlerine devam etmiş olup, bu süreç içerisinde yaklaşık 3250 adet işi tamamladığı, Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Yönetmeliğinin 4. Maddesi 5. Bendinde abone bağlantı bedeli; “Sayaç dahil dağıtım şirketlerinin abone iç tesisatına bağlantısı için gereken proje işçilik malzeme, kontrol ve onay harcamalarının abone başına düşen payını ifade eden sabit bedel” denilmekle olduğunu, davalı şirket tarafından abone bağlantı bedeli adı altında müşteriden malzeme ve işçilik ücretlerini tahsil etmiş olmasına rağmen söz konusu malzemeleri davacı müvekkili şirkete teslim etmediğinden davacının malzemeleri kendisi temin ederek ve sayaç montaj işçiliğini kendisi yaparak söz konusu işleri tamamladığını, müvekkili firma tarafından davalı şirket ile görüşülerek kendilerine montaj işçiliği ve montaj malzeme bedellerinin ödenmesi talebini iletmiş ise de, bu talebi üzerine davalı tarafın “abonenin talebi olsa dahi sayaç montajının yapılmaması gerektiği” talepli ihtarnameyi müvekkiline gönderdiğini, ancak sayaç montaj işleminin müvekkili tarafından yapılıp sayıç montaj malzemelerinin de müvekkili tarafından tedarik edilip takıldığından bu bedellerin davalı Doğalgaz Dağıtım Şirketince müvekkiline ödenmesi gerektiği nedeni ile, fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak müvekkilinin bu güne değin yaptığı sayaç montaj hizmeti işçiliği ve malzeme bedeli olarak toplam 3250 adet iş için 10.000,00 TL alacağın davalıdan ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP :Davalı vekili davaya cevap dilekçesi ile; davacı yanın müvekkili ile abone arasındaki sözleşmenin tarafı olmayıp aboneye ilişkin Doğalgaz tesisatına ilişkin iç tesisat proje ve yapım işlerini yürüttüğünü, davacı şirketin yetkisi ve faaliyet alanın iç tesisat yapımı olup, davacı yanın ancak kendisine verilen sertifika kapsamında lisanslandırılan bölge ve süre ile sınırlı olarak iç tesisat proje, yapım, bakım ve onarım işlerini yapabileceğini, 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 4. Maddesi 5. Bendinde ” Abone bağlantı bedeli: Sayaç dahil dağıtım şirketlerinin abone iç tesisatına bağlantısı için gereken proje işçilik malzeme, kontrol ve onay harcamalarının abone başına düşen payını ifade eden sabit bedel” şeklinde düzenleme yapılmış olup 30/12/2005 tarihli ve 26039 sayılı resmi gazetede yayımlanan 614 sayılı EPDK kararında abone bağlantı bedelinin “bağlantı bedeli + sayaç bedeli ” olarak hesaplanacağı ve abone bağlantı bedeline sayaç bağlantı malzemeleri ile sayaç montaj malzemelerinin dahil olduğu belirtilmiş ise de ve bu kapsamda abone bağlantı bedeli karşılığında sayaç ve ekipmanların abonelere teslimi müvekkili şirket tarafından yapılmakta ise de, 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu ve bu kanunun İç Tesisat Yönetmeliğine göre iç tesisatın proje ve işletmeye alınması konularındaki tüm yetkiyi dağıtım şirketlerine verdiği, müvekkili şirket tarafından da iç tesisat teknik uygulama esaslarında sayaç bağlantılarının nasıl yapılması gerektiği konusunun belirlenmiş olup, sayaç montaj hizmetinin müvekkili şirket tarafından yapılması gereken bir işlem olup, davacı tarafça sayıç montaj işleminin kendileri tarafından yapılıp montoj bağlantı malzemelerinin de kendileri tarafından tedarik edildiği ve kullanıldığından bahisle daha önce abone tarafından kendilerine verilen bu bedellerin davacı yana verilmesi talebinde bulunmuş isede buna karşılık Gemlik 1. Noterliğinin 02/07/2015 tarih 4879 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile hiçbir koşulda ve abonenin talebi olsa dahi doğalgaz sayaç montoji işlemini yapmaması montaj işi için müvekkili şirketin ilgili biriminden randevu alınarak müvekkili şirket tarafından bu işlemin yapılması gerektiği, müvekkili şirketin bu konuda tek yetkili olduğunun kendilerine bildirildiği beyanları ile davanın yerinde olmadığından reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı Doğalgaç İç Tesisat Proje Yapım Bakım ve Onarım müellifi olan davacı şirket tarafından abonelerine takılan sayaç hizmet bedeli ve sayaç tesisat bağlantı malzemelerine ilişkin olarak toplam 3250 adet işe ilişkin tutarın daha önce abone tarafından davalı doğalgaz dağıtım şirketine ödendiğinden bahisle bu bedellerin davalı şirketten alınarak kendilerine verilmesi istemi ile açılmış olan alacak davasıdır.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 12/09/2018 tarih 2017/1008 Esas 2018/3182 Karar sayılı bozma ilamı gerekçesinde doğalgaz sayacı bağlantı malzemeleri konusunda da mahkemece bir araştırma yapılmadığı anlaşıldığından sözleşme ve düzenlemelere göre davalı dağıtım şirketi tarafından doğalgaz sayacı montajıyla ilgili malzeme verilip verilmediği araştırılıp, montaj malzemesinin verildiğinin anlaşılması durumunda bu istek kaleminin şimdiki gibi reddine, verilmediğinin anlaşılması durumunda konusunda uzman bilirkişi kurulu oluşturularak abonelerden davalı şirket tarafından tahsil edilen montaj bağlantı ücretinin geçilmemesi koşuluyla, doğalgaz sayacı bağlantısı için uygulanan malzeme ve montaj bedelinin yapıldığı yıl mahalli piyasa fiyatlarına göre tespit ettirilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilerek kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Dava konusu doğalgaz sayacı bağlantı malzemeleri konusunda sözleşme ve düzenlemelere göre davalı dağıtım şirketi tarafından doğalgaz sayacı montajıyla ilgili malzeme verilip verilmediği ile abonelerden davalı şirket tarafından tahsil edilen montaj bağlantı ücretinin geçilmemesi koşuluyla, doğalgaz sayacı bağlantısı için uygulanan malzeme ve montaj bedelinin yapıldığı yıl mahalli piyasa fiyatlarına göre tespit ettirilmesi amacıyla taraf defterlerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, inceleme gününde davacı taraf defterlerini ibraz ettiği halde davalı taraf defterlerini ibraz etmemiştir.
Bilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
Buna göre mahkeme taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden resen taraflardan defter ibrazını isteyebilir.
HMK’nın 219.maddesi tarafların belgeleri ibrazı zorunluluğunu düzenlemiştir. Buna göre ; Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde buluilindiği üzere taraflar tacirdir. Ticari davalarda dava konusunun tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olduğundan ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin yahut alacak miktarının ispatı mümkündür.
HMK’nın 222. Maddesine göre ; Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
HMK 220.maddesi talep edilmesine rağmen tarafın belgeyi ibraz etmemesinin neticelerini düzenleme altına almıştır. Buna göre ; İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.
HMK’nın 220.maddesi bu şekliyle elinde bulunduğu anlaşılan bir belgeyi ibraz etmemenin hüküm ve sonuçlarını ortaya koymuştur. Hiç şüphesizdir ki 220.maddede düzenlenen belge tabiri ticari defter ve belgeleri de kapsamaktadır.
Tarafın ticari defterleri yasada belirtildiği üzere karşı tarafın defter ve belgeleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Anılan yasal düzenlemeler uyarınca verilen süreye rağmen bir taraf ticari defter ve belgelerini sunar diğer taraf sunmaz ise bu davranışı ile kendi defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan engel olduğu bu sonucun varlığını ve neticelerini kabul etmiş sayılır. HMK’nın 220.maddesi kapsamında ticari defter ve belgeler bunu tutan tarafın zilliyetliğinde olduğundan 220/2.maddesindeki inkarı da yapamayacaktır. 220/3.maddesi gereğince de defter ve belgelerin sunulmamasının neticesi olarak kaçınılan defter ve belgedeki kayıtların karşı tarafın defterlerindeki kayıtlara uygunluğu mahkeme tarafından kabul edilebilir. Mahkememizce de davalıya çıkarılan tebligata rağmen defter ve belgelerin davalı tarafça sunulmamasının sonuçları bu kapsamda değerlendirilmiştir.
Davacı defterlerini ibraz ettiği halde davalı defterlerini yapılan ihtara rağmen ibraz etmemiştir. Davacı defter ve belgeleri usulüne uygun tutulmuş olup delil olma niteliğindedir. 10.05.2021 tarihli bilirkişi raporunda; davacıya ait yukarıda yazılı defterlerin 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 224 ve 225. maddeleri ile 6762 Sayılı eski T.T. Kanunun 66. Maddesi ve 6102 Sayılı – Yeni T.T.Kanunun 64. Maddelerine göre açılış tasdikinin süresi içinde yaptırıldığı. 2014 Yılı Haricinde diğer yılların kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı. Defterlere ilişkin yapılan incelemede defterlerin karışık, düzensiz olduğu. Sağlıklı bir incelemeye imkan vermediği, Sayın Mahkeme heyetiyle gerçekleşen keşif günü davalı taraf defterlerini sunacaklarını beyan etmişlerse de, daha sonra Ticari defterlerini sunmayacaklarını beyan etmişlerdir. Bu sebeple davalı tarafın ticari defterleri incelenememiştir. Davacı şirket ilgili yıllar kayıtları incelenmiş olup davacının stoklarını 150 İlk Madde Malzeme stok hesabında ayrıntısız olarak ana hesap bazında takip ettiği. Bu sebeple davaya konu malzemelerin kayıt içeriklerinin tespitinin yapılamadığı. Ayrıca yukarıda da belirttiğimiz üzere davacı tarafından sunulan defterlerin Kapanış Tasdikleri yapılmış olmasına rağmen karışık, düzensiz olduğu, kimi sayfaların birbirini takip etmediği, sayfalar arasında eksiklikler bulunduğu. Bu haliyle sağlıklı bir incelemeye imkan vermediği. Makine Mühendisi Bilirkişi tarafından belirlenen ortalama fiyatlar ile Bilgisayar Mühendisi bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucu Dipas sistemine göre ( 24.06.2008-05.01.2016) tarihleri arasında toplam iş adeti 3263 adet olarak belirlenmiş olmasına rağmen 92 adet ilave tadilat işlerinde sayaç bağlantı seti mevcut olduğundan toplamdan çıkartılmış ve sonuç olarak 3171 adet sayaç bağlantı seti kabul edilerek yapılan hesaplamaya göre; Davacı firmanın, davalı firmadan 36.466,50 TL Doğalgaz Sayacı Bağlama Seti Fiyatı, 25.368,00 TL bağlama seti işçilik fiyatı olmak üzere toplam 61.834,50 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Raporda tarafların kestiği faturalar ve yapılan ödemelerin dökümü de yapılmıştır. Dosya içerisine sunulan rapordan anlaşılacağı üzere davalı ticari defter ve kayıtlarını mahkememize sunmadığından davalının ticari defter ve kayıtları incelenememiştir. Bu nedenle davacının ticari defter ve kayıtları mahkememizce değerlendirmeye alınmıştır.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile,
61.834,50 TL alacağın ve bu alacağa işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 4.224,00 TL harçtan başlangıçta alınan 170,78 TL peşin harç ve 885,21 TL ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan 3.168,01 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye Gelir Kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 1.470,09 TL harç ve 2.447,70 TL yargılama gideri toplamı 3.917,79 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 8.838,49 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflar tarafından kullanılmayan artan gider avanslarının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara iadesine,
Dair kararın miktar bakımından kesin olması ve daha önce Yargıtay incelemesinden geçtiği anlaşılmakla verilen kararın kesin olduğu açıkça okunup usulen anlatıldı.11/11/2021
Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)