Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1487 E. 2021/831 K. 16.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1487 Esas
KARAR NO : 2021/831
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. ……
DAVALI : …-…- …
VEKİLİ : Av. …….
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 06/11/2018
KARAR TARİHİ : 16/09/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirkete … no.lu Yangın Sigorta Poliçesi ile sigortalanan … Teks. Enerji San. Ve Tic. A.Ş. ‘ye ait Atatürk Cad. No:197 Gürsu Bursa adresinde boya-emprime-apre tesisi olarak faaliyette bulunan fabrikanın kuzey doğusunda yer alan davalıya ait … tekstil ünvanlı işletmede meydana gelen ölümlü ve yaralamalı patlama sonucu çevrede son derece ciddi hasar meydana geldiğini, patlamanın etkisiyle etrafa saçılan çatı ve moloz parçalarının sigortalı şirkete ait tesisin de çatısında ve çatı aydınlatma pencerelerinde PVC kasalarda kırılmalara maruz kaldığını, söz konusu cepheye bakan havalandırma ızgarasının arka kısmındaki katlanır esaslı emniyet panjurunun ciddi oranda hasarlandığını, ayrıca bina içerisinde digital baskı dairesine ait idari ofisin taşyünü tavan kaplamasının ve alçıpan esaslı bir duvarın şok dalgasından etkilendiğinin tespit edildiğini, yine digital baskı dairesine geçişteki otomatik kapının çalışmadığının ekspertiz incelemesi sonucu belirlendiğini, sigortalısına ait tesiste meydana gelen zararların davalıya ait tesiste meydana gelen patlama sonucu hasarlandığını ve meydana gelen hasarların tamamen davalı tarafın kusurundan kaynaklandığını, durumun sigortalı tarafından yapılan ihbar sonucu yaptırılan ekspertiz raporu çerçevesinde olayın oluşumu ve zarar miktarının tespit edildiğini, ekspertiz raporu sonucu meydana gelen hasar kalemleri ve miktarları ile işçilik bedelleri tek tek tespit edilerek toplam zarar miktarının 28.000,00 TL olduğunu, sigortalısına bu zarar kapsamında 24/11/2017 tarihinde 25.900,00 TL, 24/11/2017 tarihinde ise 2.100,00 TL ödendiğini, TTK 1472.maddesi ve Sigorta Poliçesi Umumi Şartları gereğince müvekkilinin hasar bedelini ödedikten sonra sigortalının haklarına kanunen halef olacağından, sigortalısı için ödenen toplam 28.000,00 TL hasar tutarının ödenmesi için davalıdan rücuen tahsili için işbu davanın açıldığını, sigortalısına ödedikleri 28.000,00 TL hasar tazminatının 24/11/2017 ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı taraftan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Dava konusu patlamanın meydana geldiği işyerinin fiilen davacı tarafından işletilmediğini, işlerini çocuklarına devrettiğini, yeni ruhsat almanın mümkün olmaması nedeniyle davalıya ait ruhsat üzerinden dava dışı …, … … ve … … tarafından işletmenin yönetildiğini, kazanın oluşumunda dışı müteveffa işçi … … isimli şahsın illiyet bağını kesen kusurunun bulunduğunu bu nedenle meydana gelen zarardan davalı tarafın sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir.

Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe;
Davacı … dava dışı sigortalısına 28.000,00 TL ödemede bulunduğunu, ancak zararın meydana gelmesinde davalının işyerinde meydana gelen patlamanın olduğunu ileri sürerek ödediği sigorta bedeli için davalılara rücu etmektedir.
Davacı … tarafından düzenlenen 140812877 no.lu yangın sigortası poliçesinde sigortalının … Teks. Enerji San. Ve Tic. A.Ş. Olduğu riziko adresinin… Gürsu BURSA olduğu bina ve demirbaşın yangın, deprem, hırsızlık, dolu, cam kırılması ve ani gerçekleşen diğer risklere karşı teminat alıtına alındığı, bina teminatının 23.8484.959,00 TL olduğu, demirbaş teminatının 5.267.785,00 TL olduğu, teminat süresinin 01/01/2017-01/01/2018 olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı … tarafından 16/11/2017 tarihli ve 55376 no.lu hasar ekspertiz raporunda 08/11/2017 tarihinde … tekstil- Kurtuluş Mah. Göksu Sk. No:3 Gürsu Bursa adresinde meydana gelen patlama sebebiyle sigortalı binanın çatı aydınlatmalarında, pvc doğramalarında, camlarında ve ofis tavan kaplamalarında hasarın meydana geldiği, bina hasarının yapılan pazarlık sonucu 25.900,00 TL cam hasarının 2.100,00 TL olduğu, sigortalı ile anlaşıldığı belirtilmiştir.
Davacı tarafından sunulan ödeme belgelerine göre Türkiye Ekonomi Bankası üzerinden 24/11/2017 tarihinde dava dışı … Teks. Enerji San. Ve Tic. A.Ş.’ye 25.900,00 TL ve 2.100,00 TL olmak üzere iki ayrı ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun sigortacının halefiyetine ilişkin 1472. maddesinde; “(1) Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir…” şeklinde hüküm düzenlenmiştir.
Sigorta şirketinin halefiyeti sigortalısının sahip olduğu hak ve sigortalısına ödediği bedelle sınırlıdır. Bu husus Yargıtay’ın 1970/2 E. 1970/1 K. Sayılı İBK ile açıkça ortaya konulmuştur;

“Bu içtihadı birleştirme kararlarından da anlaşılacağı gibi, sigortacının zarara sebebiyet veren aleyhinde açtığı rücu davası, kanundan doğan halefiyete dayanmaktadır. Halef, halefiyet yolu ile nasıl bir hak iktisap etmiş ise, o hakka sahip olur; halefiyet, hakkın genişletilmesine ve sorumlu üçüncü şahsın durumunun ağırlaştırılmasına sebep olamayacağı gibi, sorumlu üçüncü şahsın borcunun tecezzisine de imkan vermez…”
Doysa kapsamında incelen belge ve delillere göre davacı … tarafından yapılan ödemenin poliçe teminatı kapsamında ve vadesinde olduğu, ödeme/onarım ile birlikte TTK madde 1472 gereğince, rücu davası açma hak ve yetkisi sigortalısına ödemede bulunan sigorta şirketine ait olduğu, sigorta şirketinin sigortalıya halef olduğu, 08/11/2017 tarihli patlama nedeniyle davacının sigortalısının işyerinde meydana gelen zarardan davalının sorumlu olduğu tespit edildiğinden zararın tamamından davalının halef sıfatıyla davacı … şirketine karşı sorumlu olduğu değerlendirilmiştir.
Her ne kadar davalı taraf patlamada kusurunun bulunmadığını ve fiilen işletmeyi dava dışı çocuklarının işlettiğini iddia etmiş olsa da Borçlar Kanununda düzenlenen ‘adam çalıştıranın sorumluluğu’ ve ‘tehlike sorumluluğu’ hükümlerince davalı taraf öncelikle dava dışı zarar görene ve sigorta şirketine karşı meydana gelen zarardan ötürü sorumludur. İlgi yasa hükümleri aşağıdaki gibidir;
“1. Adam çalıştıranın sorumluluğu
MADDE 66- Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür.

Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz.

Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür.

Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.”

“II. Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme
MADDE 71- Önemli ölçüde tehlike arzeden bir işletmenin faaliyetinden zarar doğduğu takdirde, bu zarardan işletme sahibi ve varsa işleten müteselsilen sorumludur.

Bir işletmenin, mahiyeti veya faaliyette kullanılan malzeme, araçlar ya da güçler göz önünde tutulduğunda, bu işlerde uzman bir kişiden beklenen tüm özenin gösterilmesi durumunda bile sıkça veya ağır zararlar doğurmaya elverişli olduğu sonucuna varılırsa, bunun önemli ölçüde tehlike arzeden bir işletme olduğu kabul edilir. Özellikle, herhangi bir kanunda benzeri tehlikeler arzeden işletmeler için özel bir tehlike sorumluluğu öngörülmüşse, bu işletme de önemli ölçüde tehlike arzeden işletme sayılır.

Belirli bir tehlike hâli için öngörülen özel sorumluluk hükümleri saklıdır.

Önemli ölçüde tehlike arzeden bir işletmenin bu tür faaliyetine hukuk düzenince izin verilmiş olsa bile, zarar görenler, bu işletmenin faaliyetinin sebep olduğu zararlarının uygun bir bedelle denkleştirilmesini isteyebilirler.”

Bu itibarla davalı taraf işletmesinde meydana gelen patlama nedeniyle komşu taşınmazlardaki hasardan da sorumludur. Konuya ilişkin Yargıtay kararı aşağıdaki gibidir;

“Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili Şirkete Marketim Paket Sigorta türünde sigortalı bulunan markete 08.02.2011 tarihinde davalı tarafa ait ve lisans sahibi … ait LPG türündeki gazın istasyondan sızmak suretiyle ateş alıp infilak etmesi sonucu sigortalı iş yerinde büyük çaplı zarar meydana geldiğini, işbu hasar sonrasında düzenlenen Yangın Sigortası Ön Ekspertiz raporunda sigortalı iş yerinin bodrum katında davalı firmaya ait istasyondan sızan LPG gazının sıkışması neticesinde patlama meydana geldiğinin ve iş yerinde maddi hasar oluştuğunun belirtildiğini, müvekkilinin sigortalının mağdur olmasını önlemek için ilk etapta 100.000,00TL avans ödediğini, hasarın bir kısmının şimdilik ödendiğini, olayın tamamen davalıların kusurundan kaynaklandığını, müvekkil Şirket’in ödemiş olduğu tazminatı TTK’nun 1301. maddesine göre sigortalının halefi olarak davalılardan talep etme hakkını kazandığını beyanla; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00TL tazminatın sigortalıya ödeme tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/505 Esas sayılı dosyasında ise davacı vekili, aynı olay nedeniyle 459,819,00TL tazminatın sigortalıya ödeme tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … Ofisi A.Ş vekili cevap dilekçesinde davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece; Dairemizin 16.02.2015 tarih ve 2015/11434 Esas 2015/2773 Karar sayılı bozma ilamına uyulmak suretiyle; asıl davada açılan davanın kabulü ile 100.000,00 TL’nın ödeme tarihi olan 15.02.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalılardan alınarak davacıya verilmesine, birleşen dosyada ise; açılan davanın kabulü ile 459.819,00 TL’nın ödeme tarihi olan 15.02.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı … Ofisi A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı … Ofisi A.Ş vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle; usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA ” [YARGITAY 17. HD. 2016/15201 2018/11729 KT 04.12.2018]

Bu itibarla dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde davacı … şirketinin zararın tamamını davalıdan talep edebileceği değerlendirilmiştir.
Zarar miktarı konusunda inşaatçı bilirkişi ise tespitlerinde; sigortalı … Tekstil Enj. San. A.Ş. Kullanımında olan binalar…No:197’de yer aldığı, hasarın oluşumuna yol açan patlamanın olduğu bina … Tekstil firmasına ait olup …’te yer aldığı, sigortalıya ait fabrika binası betonarme yapı olup çelik kostrüksiyon çatı ve sandviç sistem trapez kesitli saç levha örtülü olduğu, çatı mahyasında çatı feneri teşkil edildiği, yan yüzeylere PVC pencereler monte edilerek fabrika aydınlatması sağlandığı, davalıya ait binada oluşan patlama sonucunda etrafa savrulan çatı malzemeleri ve moloz parçalarının sigortalının çatısında hasara yol açtığının anlaşıldığı, dosya içine konmuş olan fotoğraflardan çatı saç kaplamalarının yer yer yırtılmış olduğu, çatı fener PVC pencerelerin camlarının kırıldığı, bazı doğrama kanatlarının işlevini göremeyecek ölçüde zarar gördüğünün belirlendiği, olayın vuku bulduğu cepheye bakan havalandırma ızgarasının arka kısmındaki katlanır esaslı emniyet panjurunun hasarlandığının ekspertiz raporundan anlaşıldığı, yaklaşık 60 m2 camın kırıldığı, 3 adet PVC doğrama kasasının kırıldığının ekspertiz raporundan anlaşıldığı, sigortalı binası içinde baskı dairesine ait idari ofisin taş yünü asma tavan ve alçıpan bölme duvarın hasar görmüş olduğu, yine digital baskı dairesine geçişteki otomatik kapının çalışmadığının belirlendiği, hasarlı yapı elamanlarının onarılması ve bazı elamanların değiştirilmesi için harcanacak tutarların (Çatı kaplama levhalarının arızalı olanların değiştirilmesi öngörülmüştür. Çatı kaplama alanı yaklaşık 1.924 m2 civarında olduğu ve %12 hasar gözetilerek); Taş yünü asma tavan yapılması: 3.600,00 TL
Alçıpan bölme duvar: 1.000,00 TL, bu bölümde temizlik ve boya: 1.000,00 TL, otomatik kapı ve panjur tamiri: 2.000,00 TL, trapez saç çatı örtüsü tamiri 1.924 x 75,00 x 0,12: 17.316,00 TL , cam kırılması 60 x 0,60 x 50,00 TL/m2: 1.800,00 TL, PVC doğrama: 600,00 TL olmak üzere toplam hasar bedelinin 27.316,00 TL olduğu belirtilmiştir.
Davacı … tarafından ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi talep edildiği görülmüştür. Rücu davalarında asıl ilişkide hangi faiz türü geçerli ise o faiz türü geçerli olmaktadır ve sigortacı tarafından halefiyet ilkesine dayalı olarak açılan rücu davalarında uygulanacak temerrüt faiz oranı, halefiyet ilkesi çerçevesinde saptanmalıdır. Somut olayda davalının ticari işletmesinde meydana gelen patlama dava dışı şirketin ticari işletmesine zarar vermiştir. Bu anlamda ticari avans faizi talebi yerindedir. Faiz başlangıç tarihi ise sigortacının sigortalısına ödeme yaptığı tarihtir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu 08/11/2017 tarihli patlama nedeniyle dava dışı sigortalı şirketin … Gürsu Bursa adresindeki işyerinde meydana gelen zarar tutarının 27.316,00 TL olduğu, davacı … şirketinin TTK Md. 1472 uyarınca 27.316,00 TL ile sınırlı olmak üzere davalı tarafa rücu edebileceği, davalı tarafın ödeme tarihi olan 24/11/2017 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile sorumlu olacağı kanaatine varılmış ve aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 27.316,00 TL’nin 24/11/2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 1.865,95-TL harçtan başlangıçta alınan 478,17-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.387,78‬-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 478,17-TL peşin harç, 35,90-TL başvurma harcı ve 1.116,00-TL yargılama gideri toplam 1.630,07-TL’nin davanın kabul ret oranına göre 1.590,13-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 4.097,40-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 684,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/09/2021

Katip …
☪e-imzalı

Hakim …
☪e-imzalı