Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/1413 Esas
KARAR NO : 2023/830

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – T.C.N….
VEKİLİ : Av. …..
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … – [16438-34177-…] UETS

DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 15/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
DAVA :
Davacı vekili duruşmada tekrarladığı dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirket ile şehir içi yolcu taşıma sözleşmesi imzaladığını,2010 2013 yılları arasında davalı adına çalıştığını,davalının sözleşme gereği ödemesi gereken ödemelerin bir kısmının başkaca kişilere yapıldığını, tüm bunlardan dolayı fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 30.000,00 TL. Alacağının ferileri ile birlikte davalıdan tahsile karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili duruşmada tekrarladığı cevap dilekçesinde özetle; davacının aslında kendilerine borçlu olduğunu, davalının davaya konu ettiği araçlar için 21.600,00 TL. Alacaklı iken davaya konu edilmeyen … plakalı araç için borçlu olduğunu, iki bakiyenin mahsubu sonucunda davacının 1.025,42 TL. borçlu olduğunu , bunun dışında sözleşme ile kendisine devredilen araçlardaki kusurlardan dolayı davacının borcunun daha yüksek olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
DAVANIN NİTELİĞİ, DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibariyle Taraflar arasında imzalanan taşıt sözleşmesinden kaynaklanan … , … , … plakalı araçların hak edişlerinden olan davacının alacağının fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 30.000,00 TL: nin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar delil olarak tarafların ticari defter kayıtlarını, taraflar arasında imzalanan taşıma sözleşmelerini, Denizli 7.Noterliğinin 01/11/2013 tarih ve 22332 yevmiye numaralı ihtarnamesini , keşif ve bilirkişi incelemesini göstermişlerdir.
Tarafların göstermiş olduğu deliller toplandıktan sonra davacının ticari defterleri üzerinde inceleme yapılmak üzere Denizli Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak dosya ekleri ile birlikte gönderilmiştir. Dosya Denzili 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/48 Tal. Sayılı dosyasından mahkeme tarafından re’sen bilirkişi olarak görevlendirilen bilirkişi Mali Müşavir …’e tevdi edilmiştir.
Bilirkişi 08/12/2014 havale tarihli raporunda özetle ;Davacı … …’ın ticari defter açılış tasdiklerinin süresi içerisinde yapılmış olduğunu, kapanış tasdiklerinin yapılmamış olduğunu, 2010 senesi için işletme defterinin tasdik ettirdiğini,2013 senesi hariç kebir defterinin tasdik ettirilmediğini,
Tutulan defterlerde usule aykırılıklar olduğunu, sayfa sayısı yetersiz geldiğinden bir takım işlemlerin defterin tasdiksiz tarafına yazıldığını, davalı tarafından davacıya yapılan ödemeler dayanaksız olarak defterlere kayıt edildiğini defterlerin toplam cari hesap bakiyesi yönünden sağlıklı sonuçlar vermediğini,
Davacı defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davacının defterlerine ,kestiği faturalardan dolayı alacağına karşılık kayıt ettiği 2.081,600,44 TL. Bedelli faturayla birlikte 97.456,26 TL. Ödeme ve alınan mal ve hizmetler tutarıyla 1.919.144,18 TL. Davalı yandan alacaklı olarak hesap edildiğini, bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre davacı , taraflar arasında şehirler arası ve şehiriçi yolcu taşıma sözleşmesi imzalandığını ve bu sözleşmeye göre davacıya ait … , 20220 ve … plakalı araçların çalıştıkları tarihler arasında davalıdan alacaklı olduklarını iddia etmiş ve delil olarak dosyaya … ve … plakalı araçlara ilişkin sözleşmeleri sunmuştur. Delil olarak sözleşmelere ve taraflara ait ticari defterlerine dayanmıştır. Davacı ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede defterlerin usulüne uygun tutulmadığı , eksik sayfalar olduğu ve sahibi lehine delil teşkil edemeyeceği anlaşılmıştır. Davacı iddia ettiği araçların sözleşmelerini de dosyaya tam ve eksiksiz sunamamıştır. Davacının kendi ticari defterleriz ile alacağını ispatlayamadığından her ne kadar davalı ticari defterlerine de delil olarak dayanmış ise de davacı ticari defterlerinin incelenmesine gerek olmadığı kanaatiyle ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkememiz kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 3. HD’nin 11/09/2019 tarih ve 2018/900 – 2019/6541 E/ K sayılı kararı ile; “Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede defterlerin usulüne uygun tutulmadığı, eksik sayfalar olduğu ve sahibi lehine delil teşkil edemeyeceği, davacının iddia ettiği araçların sözleşmelerini de dosyaya tam ve eksiksiz sunamadığı, kendi ticari defterleri ile alacağını ispatlayamadığı gerekçesiyle, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir. Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, taşıt kira sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasında bağıtlanan sözleşme uyarınca, davacıya ait araçların davalı firma adına çalıştığı anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında taraflar arasında imzalanan tüm sözleşmeler dosyaya getirilerek, davalı ticari defterleri de incelenerek, davalının davacı araçlarına yaptığını ileri sürdüğü bakım giderlerine ilişkin davalı belgeleri değerlendirilerek, davalının çalıştırdığı davacı araçlarına yaptığı giderler olup olmadığı, bu giderlerden davacının sorumlu bulunduğunun saptanması durumunda, davacı araçlarının davalıda çalıştığı süreye göre önce davacının tüm alacağı belirlenip daha sonra davalının yapmış olduğu ödeme ve araçlar için belirlenen bakım giderleri davacının alacağından düşülerek, sonuca göre karar vermek gerekirken, eksik inceleme ile davacının defterlerinin usulüne uygun tutulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabülü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA,” gerekçesi ile mahkememize gönderilmiştir.
Mahkememizce dosya yeniden esasa kaydedilerek, Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Dava, hukuki niteliği itibariyle Taraflar arasında imzalanan taşıt sözleşmesinden kaynaklanan … , …, … plakalı araçların hak edişlerinden olan davacının alacağının fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 30.000,00 TL’ nin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememiz yargılaması sırasında dosya SMMM bilirkişiye dosyanın tevdii ile davalı firmanın potansiyel durumu ile ticari ilişkinin bulunduğu yıllar ve defterlerin kapsamı dikkate alındığında davalı kayıtlarında yerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor tanzim edilmesi talep edilmiştir.
SMMM bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davacı şirket kayıtlarma göre 2012 Yılından devir 723.688,64 TL davalıdan alacağını 2013 yılına devretmediği. 2013 Yılı başı itibariyle Davalıdan alacağının bulunmadığı, Davalı kayıtlarına göre ise 2013 Yılı başı itibariyle davacıdan 5.265,11 TL alacaklı göründüğü. Buna göre 2013 Yılı başı ilibariyle taraflar arasındaki farklılığın 5.265,11 TL olduğu, Davacı kayıtlarına göre 2013 Yılında davalıya 585.181,22 TL tutarında fatura düzenlediği, buna karşılık davalı tarafından 35.454.75 TL fatura düzenlendiği, 10/2013 tarihi itibariyle Davacının, davalıdan 549,726,47 TL alacaklı göründüğü, davalı kayıtlarına göte ise Davacının 698.38.24 TL fatura düzenlediği. Davalının ise davacıya 233.619,95 TL fatura düzenlediği. Ayrıca davacıya 436.839,76 TL ödemede bulunduğu. 2013 Yılı sonu itibariyle Davalının, davacıya 22.613,42 I. Barçlu göründüğü, Davacı Vekili 11,03.2019 Tarihii Dilekçe ile ara karar gereği Dava konusu araçların resmi satış belgeleri ve faturalarını ibraz etmiştir: Dava konusu araçlardan … plakalı aracın 14.09.2012 tarih a 47848 Seri Numaralı 21.600, 00 TL (kdv dahil) bedelli fatura (Noter satışındaki kasko değeri 32,100,00 TL) , 16.07.2013 Tarih 53417 Seri Numaralı 18.000,00 TL (kdv dahil) bedelli fatura (Noter satışındaki kasko değeri 28.600,00 TL) ile davalıya satıldığı. Davalının … ve … plakalı araçları 426 Alınan Depozito ve Teminatlar ( 426.1.1081.06 TL … … ve 426.1.1081,07 … … ) muhasebe hesaplarına hesabına alacak kaydederek kayıt altına akdığı. Buna göre araçlara ilişkin olarak fiilen ödemede bulunmadığı, ticari alışveriş içinde cari hesaplar içinde takip edildiği. Davalı vekilinin mülkiyeti müvekkili şirkete ait olan fakat kiralama sözleşmeleri gereği işletilmesi ve tüm sorumlulukları davacıya ait olan araçlar ile ilgili davacı kusur ve ihmalinden kaynaklı aksaklık ve bozulmaların müvekkili şirketin uğramış olduğu zararın davacının alacaklı olduğu mikterın üzerinde olduğuna ilişkin ise Davalı tarafça araçların tamir bakımıma ait uğranılan zarara ilişkin tarafımıza her hangi bir belgenin (Tamir Bakım, Yedek Parça faturası vb.) sunulmadığı. Dosya içerisinde … Otomotiv A.Ş tarafından düzenlenmiş 05.05.2014 tarihli “Genel Kontrol” açıklamalı 150,00 TL bedelli fatura ile İş emri ve ekspertiz Raporu isimli belgelerin yer aldığı mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz yargılaması sırasında Denizli Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak talimat mahkemesinden davacı tarafa ihtarlı tebligat gönderilmek suretiyle 2010-2011-2012-2013 yıllarına ait ticari defter ve belgeleri belirlenen inceleme gününde mahkemede hazır etmek üzere kesin süre verilerek ve hazır edilmediği takdirde ibrazdan kaçınmış sayılacakları ve diğer tarafın defterlerindeki kayıtların doğruluğunu kabul etmiş sayılacakları tebligata şerh düşülerek davacı ticari defter ve belgeleri üzerinde SMMM bilirkişi eşliğinde bilirkişi incelemesi yapılması talep edilmiştir.
SMMM bilirkişinin talimat mahkemesine sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Delillerin değerlendirilmesi, hukuki niteleme ve nihai takdir mahkemenin sayın hakimine ait olmak üzere; Aşağıda yapılacak olan sonuç ve değerlendirmeler, Davacı ve Davalı taraflarının ticari ilişkilerinin, 12.11.2010 tarihinde başlamış olduğu, Ayrıca dava konusu olan araçların ise, … -… -… Plakalı araçların olduğu ve bunların son hakediş olan 14.09.2013 tarihe kadar ki dönemi kapsadığını, Davacı … tarafından, 14.09.2013 tarihinde Alacak ve Borç durumu ise: Davacı’nın kayıtlarına göre: 1.154.906,73 TL davalı’dan Alacaklı olduğu, Davacının kayıtlarına göre 69.851,91 TL davalı’ ya Borçlu olduğu, Davalı, Kamil KOÇ tarafından, 14.09.2013 tarihinde Alacak ve Borç durumu ise: … Plakalı araç için, Borç – Alacak Bakiyesi Bulunmadığı, … Plakalı araç için, 30.751,28 TL davacı’ dan alacaklı olduğu, dosyasında bulunan Davalının 2013 yılı cari hesap ekstresi, 320.1.1081.01 cari hesabın 14.09.2013 tarihine göre bakiyesi olduğu (davalı ekstresi sayfa 29 bkz.), … Plakalı araç için, 315,00 TL davacı’ya borçlu olduğu, dosyasında bulunan davalının, 2013 yılı cari hesap ekstresi, 320.1.1081.03 cari hesabın 14.09.2013 tarihine göre bakiyesi olduğu mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz yargılaması sırasında davacı asilin bilirkişi raporuna karşı itirazları kapsamında dosya 2 SMMM bilirkişi ile 1 Borçlar ve Ticaret Hukuk konusunda uzman bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilerek, rapor düzenlenmesi talep edilmiştir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Taraflar arasındaki hukuki ilişki Sözleşmeleri ile başlamış olduğu, sözleşmeler kapsamında …, … ve … plakalı araçların işletilmesi esnasında doğan her türlü tamir, bakım, onarım, sigorta, akaryakıt masraflarının, vergilerinin ve mülkiyete sahip olmadan kaynaklı tüm masraflardan münhasıran davacıya ait olduğu, davalı tarafından bu masrafların cari hesaplardan mahsup edildiği savunulmuş ise de incelemeye esas kayıtların dosya içerisine sunulmadığı, Davacı tarafın alacak iddiasına ilişkin yapılan incelemede aşağıdaki tespitlerde bulunulmuştur; 2010 yılı işletme defteri hariç 2011- 2012-2013 yılları kapanış tasdiki zorunlu olan yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin yaptırılmamış olduğu, Davacı …’ın 2011- 2012- 2013 yıllarına ait olan ticari defterlerinin sahibi lehine delil olma niteliği taşımadığı, 10.11.2010 tarihinde noter huzurunda imzalanan taşımadığını, 2011 yılı için tasdik edilen 300 sayfa yevmiye defterinin yetersiz gelmesi üzerine ara tasdik yaptırılmadığı 20.12.2011 tarih 188 yevmiye numarasından sonra işlemlerin defterin tasdik edilmeyen arka sayfasına usulsüz olarak yazdırıldığı, 2012 yılı için tasdik edilen 200 tek tasdik edilen yevmiye defteri yetersiz gelmesi üzerine 30.09.2012 198 yevmiye numarasından sonraki işlemler defterin tasdik edilmeyen arka sayfasına usulsüz yazdırıldığının tespit edildiği, Davacı …’ın 2013 yılı defterlerinin incelenmesi neticesinde 2012 yılından devir bakiyesinin olmadığı, Davacı …’ın 2010 yılından devreden herhangi bir borç/alacak kaydının olmadığı, Davacı …’ın 2011 yılı sonu itibari ile 120 – Alıcılar hesabından 30.874,17 TL alacağı, 320- Satıcılar hesabından 37,56 TL borcunun 2011 yılından 2012 yılına devretmiş olduğu, Davacı … firmasının 2012 yılı muavin dökümlerinin incelenmesi sonucunda 120 Alıcılar hesabında 767.198,17 TL alacaklı olduğu, 320 Satıcılar hesabında ise 43.509,53 TL borcunun 2013 yılına deviretmiş olduğu, Ancak davacı … firmasının 2013 yılı muavin dökümlerinin incelenmesi sonucunda 2012 yılından devir alacak bakiyesinin olmadığı ve 31.10.2013 tarihi itibari ile 120 Alıcılar hesabından 585.181,22 TL alacağı olduğu, 320 Satıcılar hesabında ise 35.454,75 TL borcunun olduğu, sonuç itibari ile net (585.181,22 -35.454,75) 549.726,47 TL alacağının olduğu, Davacı … firmasının 2012 Aralık ve 2013 yıllarında alış faturalarının toplu halde işlenmiş olmasından dolayı özellikle alış faturalarının davalı kayıtları ile karşılaştırılmasının yapılamadığı, yani ticari defter kayıtlarının denetime açık tutulmamış olduğu, Davalı tarafın borçlu olmadığı ve cari hesap kapsamında alacak/borç mahsup edildiği savunması kapsamında yapılan incelemede aşağıdaki tespitlerde bulunulmuştur; Davalı …Ş. firması tarafından 2010 ve 2011 yıllarına ait herhangi bir muavin döküm veya davaya konu borç/alacağın tespitine yarar bilgi ve ya belgenin sunulmamış olduğu, Davacı vekili tarafından bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde belirtilen “davalı yanın defterlerinde davacıya ödeme yapıldığına ilişkin kayıtları kabul etmediğimiz” itirazına ilişkin olarak incelenmek üzere dava dosyasına ve bilirkişi heyetimize ödeme belgeleri veya davacıyı borçlandırıcı yansıtma/virman kayıtlarına ilişkin belge ve bilginin dava dosyasına sunulmamış olduğu, … firmasının 2012 – 2013 ve 2014 yılı cari hesap hareketlerine ilişkin cari hareketin içeriğine göre ayrı ayrı olmak üzere rapor İçeriğinde tüm hareketlere ilişkin tespitler tablolar halinde sunulmuş olup davacı ve davalı kayıtlarının karşılaştırılması sonucunda 2011, 2012, 2013 ve 2014 devir borç/alacak yönünden hiçbir yılda mutabakatlarının olmadığı, Davalı …Ş. firmasının 2012 ve sonrasına ait plaka bazlı ve denetime açık cari hareketlerinin incelenmesi sonucunda davaya konu … Plakalı, … Plakalı ve … plakalı araçlara ait cari hareketlerinin incelenmesi sonucunda 07.03.2014 dava tarihi itibari ile 16.976,56 TL davalı alacağının olduğu, dava dosyasında mevcut davacı ihtarnamesi ile talep edilen ve bilirkişi incelemelerinde de incelemesi yapılamamış olan davacı …’ı borçlandırıcı ödeme/yansıtma belgelerinin incelenmek üzere dava dosyasına sunulmamasından dolayı bu konuda değerlendirme yapılamamış, davacı … cari hesabına borç olarak işlenen banka ödemeleri – nakit ödemeleri – motorin bedelleri – sigorta poliçe ödemeleri – trafik cezası – sigorta poliçe belgelerini sunmadığından tarafımızca ispat kabiliyetine sahip belgeler olup olmadığı değerlendirmesi ve alternatif hesaplama imkanı olmadığı mütalaa edilmiştir.
O halde yapılan yargılama ve toplanan deliller bir arada değerlendirildiğinde; Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda taraflardan taraflar arasında imzalanan tüm sözleşmeleri dosyaya getirmeleri istenilmiş, davalı ticari defterleri incelenmiş, davalının davacı araçlarına yaptığını ileri sürdüğü bakım giderlerine ilişkin davalı belgelerinin sunulması istenilmiş olup toplanan belgelere göre bilirkişi incelemesi yapılmış, gelen itirazlar değerlendirilmek üzere dosya ek bilirkişi raporu tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bu kapsamda dosya arasında bulunan 29/11/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunun yeterli, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişli olduğu değerlendirilmiş olup bilirkişi heyet raporu ile de tarafların sunduğu belgelerden, davacının 2011-2012-2013 yıllarına ilişkin ticari defterlerinin usulüne uygun tutulmadığı, denetime elverişli olmadığı, dolayısıyla davacı lehine delil olma özelliğini barındırmadığı; davalının 2010 ve 2011 yıllarına ait muavin belgelerinin, davacının defterlerinde olduğu iddia edilen kayıtlara ilişkin ödeme belgesi veya yansıtma/virman kayıtlarının dosyaya sunulmadığı, tarafların 2011-2012-2013-2014 devir borç/alacak kayıtlarının karşılaştırmasında hiçbirinde mutabakatın olmadığı, davaya konu … Plakalı, … Plakalı ve … plakalı araçlara ait cari hareketlerinin incelenmesi sonucunda 07/03/2014 dava tarihi itibari ile 16.976,56 TL davalı alacağının olduğu, dava dosyasında mevcut davacı ihtarnamesi ile talep edilen ve bilirkişi incelemelerinde de incelemesi yapılamamış olan davacı …’ı borçlandırıcı ödeme/yansıtma belgelerinin incelenmek üzere dava dosyasına sunulmamasından dolayı bu konuda değerlendirme yapılamadığı, davacı … cari hesabına borç olarak işlenen banka ödemeleri – nakit ödemeleri – motorin bedelleri – sigorta poliçe ödemeleri – trafik cezası – sigorta poliçe belgelerini sunmadığı anlaşılmakla gerek davacı kayıtlarından gerekse davalı kayıtlarından davacının alacağı ispat edilemediğinden davanın reddine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 512,35 TL’den mahsubu ile bakiye 332,45 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan 213,20 TL posta ve tebligat masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
5-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğuna gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içinde Yargıtayda Temyiz Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/06/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.