Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1359 Esas
KARAR NO : 2022/728

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : …/10/2018
KARAR TARİHİ : 15/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf dava dilekçesinde, müflis … A.Ş nin iflas idare memurları olarak atandıklarını, müflis şirketin kayıtlarını incelediklerinde iflas ertelemesi davası sürerken danışıklı arabuluculuk anlaşması yapılarak gerçekte borçlu olmadığı, bilakis alacaklı olduğu halde müflis şirketin kasasından davalı … Ltd Şti ne 821.788,06 TL ödeme yapıldığını bu ödemenin sıra cetveli düzenlenmeden ve usulsuz işlemlerle gerçekleştirildiğini, ileri sürerek, arabuluculuk tutanağını düzenleyen borçlu tarafın yetkilisi ile arabulucunun karı koca olduklarını, alacaklı şirketin yetkilisi görülen Onur Demir inde … A.Ş nin sigortalı çalışanı olduğunu hatta arabulucunun borçlu şirketin yönetim kurulu üyesi bulunduğunu haksız ödenen paranın müflis şirkete iade edilmesi gerektiğin ileri sürerek arabuluculuk tutanağının iptalini talep etmiştir.
Davalı taraf davanın reddi gerektiğini savunmuş, davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süreler dolduktan sonra açıldığını, sözleşmenin mevzuata uygun olduğunu, müflis şirketin ihalesini aldığını, Afyonkarahisar daki bir işin taşeronluğunu üstlendiklerini, bu sebeple alacaklı olduklarını, işlemin iflas ertelemesi tedbirlerine aykırı olmadığını, arabulucu ile taraflardan birinin temsilcisinin karı koca olmalarının sonuca tesir etmeyeceğini, durumu kendilerinin de bildiğini ve muvafakat ettiklerini ileri sürmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Eldeki dava alacak istemine ilişkindir. Davacı taraf davayı il önce arabuluculuk tutanağının iptali istemiyle açmıştır. Daha sonra davasını ıslah ederek iptali istenen arabuluculuk tutanağına istinaden müflis şirketten tahsil edilen tutarın iadesi istenmiştir.
Davacı taraf Müflis … A.Ş nin iflas idare memurları olarak atandıklarını, müflis şirketin kayıtlarını incelediklerinde iflas ertelemesi davası sürerken danışıklı arabuluculuk anlaşması yapılarak gerçekte borçlu olmadığı, bilakis alacaklı olduğu halde müflis şirketin kasasından davalı … Ltd Şti ne 821.788,06 TL ödeme yapıldığını bu ödemenin sıra cetveli düzenlenmeden ve usulsuz işlemlerle gerçekleştirildiğini ileri sürmüşlerdir.
Bu kapsamda; muvazaalı bir arabuluculuk işlemi olup olmadığı, işlem sırasında gerçek alacak borç durumunun ne olduğu, işlem iptal edilirse buna bağlı ödemelerin iadesine hükmolunup hükmolunmayacağının araştırılması gerekmektedir.
Bursa 4. İcra Müdürlüğünün 2016/… sayılı dosyasına bir müzekkere yazılarak bu dosyadan müflis davalı şirket tarafından ne miktarda ve ne şekilde ödeme yapıldığı bu ödemenin karşılığı olarak harç ve masraflarlar kesildikten sonra dosya alacaklısı davalıya ne miktarda ödeme gerçekleştirildiği araştırılmıştır.
Dosya kapsamında; Müflis şirket ile davalı şirketin ticari defter ve belgelerinde ayrıca dava dışı …’in şahsi işletmesine ticari defter ve belgeler üzerinde ve Bursa 7. İcra Müdürlüğünün 2016/… iflas sayılı dosyasında bulunan davacı defterleri üzerinde inceleme yapılmasına gerek duyulmuştur.
Düzenlenen bilirkişi raporunda; Davacı Müflis … Müh. Elektrik İnş. San. ve Tic. A.Ş. firmasının 2014, 2015 ve 2016 yılları için kullandığı defterlerini sunduğu, Davacı tarafın 2014 ve 2015 yıllarına ait Ticari Defterlerinin açılış tasdikinin T.T.K ile V.U.K.’nun ilgili maddelerinde öngörülmüş olan esaslara uygun olarak yaptırılmış olduğu, kapanış tasdik zorunluluğu bulunan yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yasal süresinde yaptırılmış olduğu, Yevmiye ve Kebir defterlerinin kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne ve Muhasebe İlke ve Kurallarına uygun olarak tutulduğu tespit edildiği, Davacı firmanın 2016 yılında E-Defter mükellefi olduğu, beratlarını yasal sürelerinde onayladığı, ilgili yıla ait Yevmiye defterinin ve Defter-i Kebirin kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne ve Muhasebe İlke ve Kurallarına uygun olarak tutulduğu tespit edildiği, Davacı Müflis … Müh. Elektrik İnş. San. ve Tic. A.Ş. firmasına ait 2014 yılı defter kayıtlarının incelenmesi sonucunda davalı … İnşaat Mimarlık Dek. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasından 2014 yılından 2015 yılına devir eden cari hesap alacak veya borç bakiyesinin olmadığı tespit edilmiştir. Davacı firmanın 2014 yılında davalı firma ile ticari ilişkisinin olmadığı tespit edildiği, Davacı Müflis … Müh. Elektrik İnş. San. ve Tic. A.Ş. firmasına ait 2015 yılı defter kayıtlarının incelenmesi sonucunda davalı … İnşaat Mimarlık Dek. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasından 2015 yılı sonunda 73.006,53 TL alacak bakiyesi kaydının olduğu tespit edildiği, Davacı Müflis … Müh. Elektrik İnş. San. ve Tic. A.Ş. firmasına ait 2016 yılı defter kayıtlarının incelenmesi sonucunda davalı … İnşaat Mimarlık Dek. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasından 2016 yılı sonunda 1.396.661,23 TL alacak bakiyesi kaydının olduğu tespit edilmiştir. 4. İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı dosyasına ödenen 821.788,06 TL tutar öncesi, davacı Müflis firmanın ticari defter kayıtlarına göre; Davalı firmadan 574.837,17 TL bakiye alacağının kayıtlı olduğu tespit edildiği, Davalı firmanın inceleme için 2014, 2015 ve 2016 yılları için kullandığı defterlerini sunduğu, Davalı firmanın, davacı Müflis … Müh. Elektrik İnş. San. Ve Tic. A.Ş. firmasına ait 2014 yılı ticari defterlerinin incelenmesi sonucunda; 2014 yılında davacı firmaya ait herhangi bir kaydın olmadığı tespit edildiği, Davalı firmanın, davacı Müflis … Müh. Elektrik İnş. San. Ve Tic. A.Ş. firmasına ait 2015 ve 2016 yıllarına ait ticari defterlerinin incelenmesi sonucunda; 2016 yılı sonunda davacı firmadan cari hesap alacağının kalmadığı, 2017 yılına devir eden cari hesap borç veya alacağının olmadığı tespit edildiği, Davacı firma tarafından 4. İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı dosyasına ödenen 821.788,06 TL tutar öncesi davalı tarafın ticari defter kayıtlarına göre davacı firmadan 79.017,98 TL bakiye alacağı kaydının olduğu tespit edildiği, Davacı tarafından İcra Müdürlüğüne yapılan 821.788,06 TL tutarın, davalı taraf ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı tespit edildiği, Davacı tarafın ticari defter kayıtlarından yaptığımız tespitlerde; Davalı tarafa teslim edilen çeklerin kayıtlı olduğu, açıklama kısmında çek numarası belirtilerek ayrıca havale ile ödeme kayıtlarının da davalı tarafın cari hesaplarına kayıt yapıldığı, havale ödemesi yapılan çeklerin iade kayıtlarının ticari defterlerde yer almadığı tespit edilmiştir. Şöyle ki; 31.01.2016 tarih 174 yevmiye no 6255797 no.lu 95.000 TL tutarlı çek tediye kaydının yapıldığı, 31.03.2016 tarih 380 yevmiye no ve “6255797 no.lu çeke istinaden ödenen” açıklaması ile 65.000 TL tutarlı havale kaydının yapıldığı tespit edilmiştir. Aynı şekilde 175 yevmiye no 6255798 no.lu 110.000 TL tutarlı çek tediye kaydının olduğu, 20.07.2016 tarih 908 yevmiye no ve “6255798 no.lu çek ödemesi” açıklaması ile 35.000 TL tutarlı havale kaydının yapıldığı tespit edildiği, aynı şekilde 176 yevmiye no 6255799 no.lu 125.000 TL tutarlı çek tediye kaydının olduğu, 17.06.2016 tarih 834 yevmiye ‘no ve “6255799 no.lu çek ödemesi” açıklaması ile 45.000 TL tutarlı havale kaydının yapıldığı tespit edildiği, çek ve ödeme tutarları farklı olan bu ödeme kayıtlarına istinaden anılan çeklerin iade kayıtlarının ticari defterlerde olmadığı tespit edildiği, Davacı tarafın ticari defterlerinde yer alan bu 3 adet çek ödeme kaydının davalı taraf ticari defterlerinde yer almadığı, havale kayıtlarının davalı taraf ticari defter kayıtlarında yer aldıkları tespit edildiği, Davacı tarafın ticari defter kayıtlarında yer alan davalı tarafın sek prim mahsup kayıtlarının, davalı taraf ticari defter kayıtlarında yer almadığı tespit edildiği, Davalı tarafa ait satış faturası kayıtlarının davacı tarafın ticari defterlerinde de yer aldığı tespit edildiği, Davacı tarafın yalnızca ticari defterlerini sunduğu, davalı tarafın ticari defterlerini ve kayıtlara dayanak teşkil eden evraklarını da sunduğu, Davacı tarafın ticari defter kayıtlarına göre dava dışı … firmasından 01.11.2016 tarihi itibarıyla cari borç veya alacak kaydının olmadığı tespit edildiği, Davalı tarafın ticari defter kayıtlarına göre dava dışı … firmasından 01…2016 tarihi itibarıyla cari borç veya alacak bakiyesi kaydının olmadığı tespit edildiği tespit edilmiştir.
Davalı taraf arabuluculuk tutanağında belirlenen alacağın taşeronluk sözleşmesinden kaynaklandığını ileri sürmüştür. Bu ilişkide müflis … AŞ’nin müteahhit, …’in alt yüklenici, davalının ise Vedat Fatin Tüzen tarafından taşeron sözleşmesi karşısında imalat yapan şirket olduğunu ileri sürmüştür.
Davacının iddia ettiği ilişkide davalının davacı müflis şirket ile arasında doğrudan bir sözleşme ilişkisi bulunmamaktadır. Kısacası sözleşmenin nispiliği ilkesi uyarınca davalı … ile arasındaki sözleşme baz alınarak davacıdan talepte bulunamayacaktır. Arabuluculuk tutanağında Vedat Fatin Tüzemenden devralınan çekler gösterilmiştir. Bu çeklerde müflis … AŞ keşideci … AŞ’nin yetkilisi … lehdardır. Davacı taraf bu çeklerden dolayı arabuluculuk tutanağında bildirilen tutarda alacaklı olduğunu iddia etmektedir. Çeklerin dayanağı olan temel ilişkide öyle ise … ile davalı arasındaki taşeronluk sözleşmesidir.
Yapılan bilirkişi incelemesinde; davacı tarafın yalnızca ticari defterlerini sunduğu, davalı tarafın ticari defterlerini ve kayıtlara dayanak teşkil eden evraklarını da sunduğu, Davacı tarafın ticari defter kayıtlarına göre dava dışı … firmasından 01.11.2016 tarihi itibarıyla cari borç veya alacak kaydının olmadığı tespit edildiği, davalı tarafın ticari defter kayıtlarına göre dava dışı … firmasından 01…2016 tarihi itibarıyla cari borç veya alacak bakiyesi kaydının olmadığı tespit edilmiştir.
Müflis şirketin kendi yetkilisi lehine düzenlediği çeklerden kaynaklı bir borcu olmadığı gibi, davalının taşeronluk ilişkisi kapsamında …’den de bir alacağının bulunmadığı kendi defter kayıtları ile sabittir.
Arabuluculuk tutanağında müflis şirketi temsilen … yer almıştır. Arabulucu ise muflis şirketin yetkilisinin eşi …’dir. Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/907 E sayılı dosyasında muflis şirketi iflas erteleme davası bulunmakta olup 15.07.2015 tarihli ara kararla … AŞ’na yönetim kayyımı atanmıştır. Arabuluculuk tutanağının tarihi ise 31.05.2016 olup kayyım atamasından yaklaşık 1 yıl sonradır. … AŞ’nin iflasına 24.11.2016 tarihinde karar verilmiştir.
Arabuluculuk görüşmelerinde … AŞ’ni şirket yetkilisinin temsil etme hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Bu konuda yönetim ve temsil yetkisi atanan kayyımdadır. Buna göre şirketin ve yetkilisinin 15.07.2015 tarihinde atanan kayyımdan haberinin olmaması mümkün değildir. Bu durumu bile bile kayyım atamasının üzerinden 1 yıl geçmişken ve şirketin durumuna göre 24.11.2016 tarihinde iflas kararı verilmişken … AŞ yetkilisinin katılımı ile alelacele arabuluculuk tutanağı düzenlenmiş üstelik arabulucu da … AŞ yetkilisinin eşi … belirlenmiştir. Arabuluculuk tutanağı … AŞ’nin yetkilisinin 31.05.2016 tarihinde yönetim ve temsil yetkisi bulunmadığından sırf bu nedenle de geçersizdir.
Arabuluculuk tutanağı üzerine şirketin iflasından önce 821.788,06 TL davalı şirkete ödenmiştir. Temelde davacının gerçekte bir alacağı olduğu düşünülse dahi iflas masasına müracaat edip sıra cetveline girmesi gerekirken geçersiz arabuluculuk tutanağı ile alacağını diğer alacaklıları etkisiz kılmak suretiyle doğrudan tahsil edilmesi uygun değildir.
Dava konusu tutar iflas kararından önce tahsil edildiğinden davacının gerçekte bir alacağı bulunup bulunmadığı da denetlenmiştir. Yukarıda da açıklandığı üzere müflis … AŞ’nin müteahhit, dava dışı …’in (müflis şirket yetkilisi) yüklenici ve davalının da dava dışı Vedat’ın taşeronu olduğu iddia edilen ve arabuluculuk tutanağında bildirilen çeklerin temel ilişkisi olduğu savunulan imalat işleri ile ilgili davalının kendi defter kayıtlarında dahi dava dışı …’den bir alacağının bulunmadığı yine müflis şirket yetkilisi …’e müflis şirket kayıtlarına göre şirketin herhangi bir borcu bulunmadığı, ancak buna rağmen arabuluculuk tutanağındaki çeklerin … tarafından kendisini lehtar göstermek suretiyle keşide ettiği yine davalının iddia ettiği temel ilişkiden kaynaklı olarak …’den alacağı bulunmadığı halde çeklerden dolayı arabuluculuk tutanağında davalının alacaklı gösterildiği, üstelik arabuluculuk tutanağının iflas erteleme dönemi içerisinde …’in yönetim ve temsil yetkisi bulunmadığı halde yönetim kayyumundan habersiz bir şekilde düzenlendiği, arabulucununda müflis şirket yetkilisinini eşi olduğu hususları hep birlikte değerlendirildiğinde davalının müflis … A.Ş’den gerçekte bir alacağının bulunmadığı, iflas erteleme dönemi içerisinde diğer alacaklıları etkileyecek biçimde şirketin içerisinden bu yolla muvazaalı bir şekilde dava konusu tutarın çıkartıldığı anlaşılmaktadır.
Bu sebeple davanın kabulüne karar verilerek hileli bir şekilde müflis şirket kayıtlarından çıkartılan bedelin tahsil edildiği tarihten itibaren avans faizi uygulanmasına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KABULÜ İLE;
1-821.788,06 TL alacağın 08/09/2016 Tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile müflis … Mühendislik … A.Ş’nin Bursa 7. İcra Müdürlüğünün 2016/… İflas sayılı dosyasına ödenmesine
2-Harçlar yasası gereğince alınması gerekli 56.136,34 TL harçtan başlangıçta alınan 35,90 TL peşin harç, 14.035,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 42.065,44‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 35,90 TL başvurma harcı, 35,90 TL peşin harç, 14.035,00 TL ıslah harcı, 1.166,35‬ yargılama gideri olmak üzere toplam 15.273,15 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ye göre hesap ve takdir edilen 58.139,40 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair; davalı vekili yüzüne karşı davacının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunu, usulen anlatıldı.15/06/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır