Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1316 E. 2021/703 K. 01.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1316
KARAR NO : 2021/703

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av….
DAVALI : 1- ….
VEKİLİ : Av….
DAVALI : 2…
VEKİLLERİ : Av….
Av. …..
Av. .
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/10/2018
KARAR TARİHİ : 01/07/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 15/11/2016 tarihinde … Otomotiv Yetkili Satıcısı Teknik Oto Bursa 2 nolu şubeden BMW 320i EfficientDynamicsSed 40.Yıl Özel Seri model otomobili satın aldığını ve 17/11/2016 tarihinde tescille trafiğe çıkış yaptığını, otomobilin teslimat öncesi ilk bakımının yaptırıldığını, teslimat sonrası 08/03/2017 tarihinde standart bakılar için servis götürdüklerini araçta hiçbir problem yokmuş gibi teslim edildiğini, 3 ay geçmeden yağ lambasının yandığını gören müvekkili şirketin servise tekrar götürdüğünü, yağ kontrolleri yapıldıktan sonra aracın tekrar teslim edildiğini, aracın yeniden arızalanması neticesinde servis tarafından araçta üretim hatası kaynaklı arıza olduğunu müvekkiline bildirdiğini, müvekkili şirketin aracın yenisi ile değiştirilmesi talebine firma tarafından bunun mümkün olmadığı bildirildikten sonra çaresizlik ile onarımından sonra 2.el piyasasında oluşacak değer kaybının tazmin edilmesi şartı ile aracın onarımını kabul ettiğini, değer kaybına ilişkin bir mutabakat sağlanmaksızın aracın tüm motor bloğunun değiştirildiğini, konuya ilişkin Bursa 5. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/68 D. İş sayılı dosyası ile araçta meydana gelen arızaların üretim hatası kaynaklı olduğunun tespit edildiğini, yukarıda açıklanan nedenlerle müvekkiline ait aracın üretim hatası kaynaklı arızaların onarımından sonra 2.el piyasasında meydana gelen değer kaybının hesaplanmasını, yapılacak hesap sonrası fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL değer kaybının ve 26/07/2018 tarihinden itibaren işletilecek temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … San. Ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; ayıp ihbarı yasal süresinde yapılmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, yukarıdaki sebeplerle davanın usul yönünden zamanaşımı nedeniyle reddine,esas yönünden haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Otomotiv İthalat ve Dağıtım A.Ş.vekili cevap dilekçesinde özetle; yetkisizlik itirazının olduğunu, ayıp iddialarını kabul anlamına gelmemek kaydıyla dava konusu aracın bir an için ayıplı olduğu düşünülse dahi davacı taraf tbk madde 227’den doğan seçimlik haklarından ücretsiz onarım hakkını kullandığını, diğer seçimlik hak olan ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme seçimlik hakkını kullanamayacağını, ayıp iddialarını kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacı tarafın yasanın öngördüğü ayıp ve ihbar yükümlülüğüne uygun davranmadığını, dava hakkının ortadan kalktığını, ayıp olarak nitelenebilecek herhangi bir kusur bulunmamakla birlikte araçta bulunduğu iddia edilen arızaların garanti kapsamında müvekkil şirket tarafından orijinal parçalarla ve üretici standardında onarılarak davacı tarafa teslim edildiğini, dava konusu aracın motorunun değiştirilmesi araçta herhangi bir değer kaybına neden olmayacağını, yukarıda açıklanan nedenlerle davanın öncelikle yetki yönünden reddine, davacının TTK.m.23’de düzenlenmiş gözden geçirme ve ayıp bildirimi yükümlülüğüne uymamış olması nedeniyle davanın esasa girişilmezden evvel reddine, esas yönünden davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, satın alınan aracın ayıplı olduğu iddiasıyla öncelikle misli ile değiştirilmesi mümkün olmadığı takdirde bedel iadesi ile araçtan yoksun kalma sebebiyle kazanç kaybı ve maddi zararın tazmini talebine ilişkindir.
Dava konusu aracın 17/11/2016 tarihinde satın almış olduğu BMW Marka 3.20i EfficientDynamicsSed 40. Yıl Özel Seri marka ve model araca ilişkin üretim hatası kaynaklı motor problemi olduğunu, bu hususun Bursa 5.Sulh Hukuk Mahkemesi 2018/68 D.İş sayılı dosyasında yapılan inceleme ile tespit edildiğini, üretim hatası kaynaklı bu ayıbın motor bloğunun değişmesine sebebiyet verdiğini , ayıbın türü açık veya gizli ayıplı mı olduğu, davalı üretici ve sözleşmenin tarafı olarak sorumlu olup olmayacağı, raçtaki ayıbın kullanıcı hatasından mı üretici hatasından mı kaynaklandığı, misli değişim ya da bedel iadesinin gerekip gerekmediği, araçtaki ayıptan ötürü kazanç kaybı olup olmadığı konularından rapor tanzim edilmesi amacıyla keşif yapılmış ve bilirkişi heyetine dosya tevdi edilmiş olup bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 30.01.2020 havale tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: Dava konusu araçta motor yağ eksiltme şikayeti nedeniyle muhtelif tarihlerde yetkili servise geldiği, ve yetkili serviste arızayı gidermek maksadıyla yapılan tamir onarımların motor yağ eksiltme şikayetini gidermediği, söz konusu şikayetin fiili olarak devam ettiği ön arka boğaz keçesinden yağ sızdırdığı, karter kapağı contasından yağ kaçırdığı, karter muhafaza da yağ iz ve bulaşıkları görüldüğü egzost gazında yağ partikülleri görüldüğü, dava konusu aracı satmak amacıyla pazara götürüldüğünde emsallerine göre 25.000TL tutarında değer kaybedeceği kanaatine varılmıştır.
Dosya içerisine sunulan bilirkişi raporunun çelişkili olması üzerine; İTÜ Makina Fakültesi Öğretim Üyelerinden oluşan bilirkişi heyetine dosyanın tevdi edilmesine karar verilmiştir. 23.11.2020 tarihli bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporda; Dava konusu 16 EB 447 plakalı otomobilin motor yağı eksiltme sorununun ilk satın alım sırasında belli olmayan ancak kullanımla ortaya çıkan bir sorun olduğu, otomobilden sorunsuz bir şekilde faydalanmayı etkilediği, sürekliliğinin olduğu, kullanıcı kaynaklı olmayan imalattan kaynaklı bir sorun olduğundan gizli ayıp niteliği taşıdığı, Aracın yağ eksiltme problemi nedeniyle yetkili serviste garanti kapsamında yapılan motor bloğu değişimi sonucunda motorun yağ eksiltme probleminin durması gerektiği, fakat motor yağı eksiltme sorunun devam ettiği, Dava konusu otomobilin motor blokunun değiştirilmesinin teknik açıdan üzerinde değer kaybı yaratmayacağı, ancak ikinci el piyasada geçerli psikolojik faktörler nedeniyle ortalama 25.000,00 TL değer kaybı yaratacağı tespit edilmiştir.
Uyuşmazlık noktaları; davaya konu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıbın açık ayıp mı, gizli ayıp mı olduğu, ayıp ihbarının zamanında yapılıp yapılmadığı, misli ile değişimin şartlarının oluşup oluşmadığı ve aracın kullanılmaması sebebiyle davacının kazanç kaybı noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasındaki ilişki ticari satım sözleşmesinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Davacının 19.02.2021 tarihinde ıslah dilekçesi sunduğu ve misli ile değişim talep ettiği anlaşılmıştır.
Ticari satım sözleşmesinin düzenlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan hükümler değerlendirildiğinde,
6098 Sayılı TBK’nun 219.maddesine göre, satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmamasından da sorumludur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.
Ticari satımlarda, 6102 Sayılı TTK 23/1-c bendine göre, malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda TBK 223.maddesi 2.fıkrası uygulanır.
6098 Sayılı TBK’nun 223/1 fıkrasına göre, alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır.
6098 Sayılı TBK’nun 223/2. fıkrasına göre ise , alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir, bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Ayıpları bildirmenin içeriğini ve zamanında yapıldığını ispat külfeti, alıcıya düşer.
TBK’nun 223.maddesindeki ihbar süreleri hak düşürücü süre olup, hakim tarafından re’sen gözönünde tutulur.
Ayıp ihbarının süresinde yapılmamış olması halinde, satıcı ayıplı maldan sorumlu olmaz.
Diğer yandan 6102 Sayılı TTK.18 maddesinin 3 fıkrasında “tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığı ile taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır” düzenlemesi bulunmaktadır.
Satılan maldaki ayıpların ihbarı herhangi bir şekle tabi tutulmamıştır. Ancak, uyuşmazlık halinde ayıp ihbarının kanıtlanması şekle tabidir. Tacirler arası ticari satımlarda ayıp ihbarının 6102 Sayılı TTK.’nun 18/3 maddede öngörülen şekilde yapıldığı kanıtlanmalıdır. Diğer bir anlatımla bu yön ispat koşuludur.
O halde yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, davacı ile davalı arasında 17/11/2016 tarihinde BMW Marka 3.20i EfficientDynamicsSed 40. Yıl Özel Seri marka ve model aracı satın aldığı, satın aldıktan sonra araçta standart bakımları için servise götürüldüğünü, 02.03.2018 tarihinde, 19.03.2018 tarihinde, 03.04.2018 tarihinde ve en son 16.04.2018 tarihinde motor yağ eksiltme şikayetiyle servise götürüldüğünü, yağ eksiltme sorunun giderilemediği dava tarihinden önce Bursa 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/68D.İş dosyasındaki 06.07.2018 tarihli Bilirkişi Raporunda, aracı 50.000 km’de motor yağı eksiltme arızası çıkardığı, aracın garanti kapsamının devam ettiği ve arızanın kullanıcı hatasından kaynaklanmadığı dikkate alındığında satışı yapılan otomobilin ayıplı ürün olarak değerlendirildiği, araçtaki ayıbın öğrenmeden itibaren davacının aracı servise götürdüğünden davacı tarafından yasal ihbar yükümlülüğünü yerine getirdiği, uyuşmazlığın aracın ayıplı olup olmadığı gizli ayıp olup olmadığı noktasında olmakla, aracın davacı tarafından satın aldığı tarihten sonra aractaki arızanın meydana geldiği tarih, yapılan delil tespiti ile düzenlenen bilirkişi raporları ile aracın motordaki yağ eksiltmenin imalattan kaynaklı arızalı olup gizli ayıplı olduğu, kullanıcı kaynaklı olmadığı, bilirkişi raporlarının gerekçeli denetime açık, hüküm kurmaya elverişli olduğundan itibar edilerek davacının aracı satın aldığı tarih, aracın üretim hatasından kaynaklı gizli ayıplı olduğundan satıcı ve üretici davalıların birlikte sorumlu oldukları ayrıca ayıbın niteliği dikkate alınarak hakkaniyete uygun aracın misli ile değişimi talebinin kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KABULÜ ile; davaya konu 2016 model BMW 320İ Efficientt Dynamics Sed 40. Yıl özel seri Sedan motor no: A101K254 ve şase no:… numaralı aracın aynı özelliklere sahip MİSLİ İLE DEĞİŞTİRİLMESİNE, İİK.nun 24.maddesinin kararın infazı aşamasında icra müdürlüğünce resen gözetilmesine,
2-Alınması gereken 341,55 TL harçtan başlangıçta alınan 85,39 TL peşin harcın ve 59,30 TL ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan 196,86 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye Gelir Kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 180,59 TL harç ve 1.132,00 TL yargılama gideri toplamı 1.312,59 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmekle hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarına 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflar tarafından kullanılmayan artan gider avanslarının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara iadesine, 01/07/2021
Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)