Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/741
KARAR NO : 2018/514

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … … TEKS. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
VEKİLİ : Av. …
Bayar Cad. No:76/7-8 Çevikkan Apt. Kozyatağı Kadıköy/İstanbul
DAVALI : … FANTAZİ İPLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
(Gökdere V.D : …)
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan Semenin Tenzili)
DAVA TARİHİ : 31/05/2017
KARAR TARİHİ : 12/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan Semenin Tenzili) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili beyanlarında özetle ; davalı tarafa davacı tarafça teslim edilen iki adet çekin karşılığı olan iki adet iplik makinesinin teslim edilmesi gerekirken bir tanesenini teslim edilip diğerinin teslim edilmediğini , söz konusu çekin bu nedenle karşılıksız kaldığını bu çeke ilişkin olarak iplik makinesinin teslim edilememesi nedeniyle borçlarının bulunmadığını, çeklerin malın teslim edilmeden önce teslim edilmiş olduğunu bu nedenle 8500354 numaralı çeke ilişkin olarak borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle ; söz konusu çeklerin iplik makinesi karşılığında verilmiş olduğunun ispat yükünün davacı tarafta olduğunu, çekin bi ödeme aracı olduğunu ve para borcu içerdiğini, bu çeklerin avans niteliğinde malların tesliminden önce verildiğini ispat yükünün de davacı tarafta olduğunu çekin teslim edilmesi gereken mal karşılığı verildiği iddiasının ticari defter ve belgelerin incelenmesi ile belirlenemeyceğini bu nedenle davanın reddi ile %20 oranında tazminata hükmolunmasını talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava 11.500 USD tutarlı 30/07/2017 tarihli 8500354 numaralı çeke ilişkin menfi tespit davasıdır. Davacı taraf söz konusu çekin ve dava dışı olan 5.500,00 USD’lik çeki davalıdan iki adet iplik makinesinin satın alınması maksadıyla verildiğini, 5.500,00 USD bedelli çeke konu iplik makinesinin davacıya teslim edildiği halde dava konusu çekin verilme sebebini teşkil eden iplik makinesinin davacıya teslim edilmediğini söz konusu çeklerin mal tesliminden önce avans olarak verildiğini ileri sürmüşledir. Davalı taraf söz konusu çekin kambiyo senedi olduğunu, çekin iplik makinesinin karşılığında verilmiş olduğunu ve yine malın tesliminden önce avans olarak verildiğini ispat yükünün davacı üzerinde olduğunu ileri sürmüştür.
Bilindiği üzere kambiyo senetlerinden olan çek bir ödeme aracıdır. Bu konuda ispat yükü davacı taraf üzerindedir. Yine BK’na göre satım sözleşmesinde aynen ifa kuralı geçerlidir yani taraflar edimlerini birlikte ifa ederler. Taraflardan biri diğer tarafın edimini daha sonra ifa edeceğini yahut satımın vadeli olduğunu ileri sürerse bi iddiasını da ispatla mükelleftir.
Bu bakımdan taraflar arasındaki ticari ilişkinin ve çekin hangi amaçla verildiğinin tespiti konusunda tarafların ticari defter ve belgelerinde inceleme yapılması uyuşmazlığın çözümünde etkili olacaktır.
Taraflara ticari defter ve belgelerini ibraz etmek üzere kesin süre verilmiş ve kesin süreye uymamanın müeyidesi olan ibrazdan kaçınmış sayılma ve hazır etmeyen tarafın diğer tarafın ticari defter ve belgelerindeki kayıtların doğru olduğunu kabul etmiş sayılacakları ihtar edilmiştir. İhtarat içeren ön inceleme duruşma zaptı da davalı tarafa tebliğ edilmiştir. Ancak buna rağmen davalı tarafça ticari defter ve belgeler incelenmek üzere sunulmamıştır.
Dolasıyla davalı taraf defter ibrazından kaçınmış ve verilen ihtar gereği de davacının ticari defter ve belgelerine göre değerlendirme yapılmıştır.
Davacı ticari defter ve belgelerinde dava konusu çekin sipariş avansı olarak verildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi de söz konusu çekin sipariş avansı olarak defterlere kaydedildiğini belirlemiştir.
Netice olarak dava konusu çekin sipariş avansı olarak verildiği, çekin verilmesine dayanak olan iplik makinesinin de davalı tarafa teslim edilmemiş olduğu buna ilişkin davacı defterlerinde kayıt olmadığı gibi davalı tarafça da herhangi bir delil sunulmadığı anlaşılmıştır.
Yargılama devam ederken çek dolayasıyla davacının 53.976,00 TL’lik ödeme yaptığı anlaşılmıştır. Bu yönüyle de dava istirdat davasına dönüşmüş olup davacının Garanti Bankası A.Ş ‘ye ait keşidecisi davacı olan 8500354 çek numaralı 11.500,00 USD bedelli çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile 53.976,00 TL’nin istirdatına dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile Garanti Bankası A.Ş ‘ye ait keşidecisi davacı olan 8500354 çek numaralı 11.500,00 USD bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, bu çek dolayısıyla davacının dava dışı … … San. Tic. Ltd Şti’ye yapmış olduğu 53.976,00 TL ‘lik ödeme nedeniyle bu bedelin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 3.687,10 TL harç, başlangıçta alınan 714,32 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.972,78 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 745,72 TL harç, 600,60 TL yargılama gideri toplam 1.346,32 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.287,36 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/04/2018

Katip …

Hakim …