Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/342
KARAR NO : 2019/75

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … GIDA SAN. VE TİC. A.Ş
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : … İTH. İHR. SAN VE TİC. LTD. ŞTİ.
Camişerif mah. 5204 Sokak Mehmet Kurtoğlu İşhanı Kat:1
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Alacak (Yayımlama Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/03/2017
KARAR TARİHİ : 31/01/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/03/2019
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Yayımlama Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf beyanlarında özetle ; davalı ile 29/08/2016 tarihinde dondurulmuş franbuaz taşınması hususunda anlaşmaya varıldığını ve sözleşme akdedildiğini, taşıma işleminin davalı tarafça Arnavutluk’tan Bursa’ya gerçekleştirildiğini, ürünlerin teslim sırasında sözleşmede belirlenen sıcaklıkta olmadığının tespit edildiğini, taşıma derecesinin sözleşme hükümlerine göre -20 derece olduğunun açıkça belirtildiğini , yine CMR belgesine de -18 derece olarak not düşüldüğünü, ürünlerin teslim anında eksi -14 derece ve daha alt derecelerde soğuklukta bulunduğunu ve boşaltmanın bu şekilde gerçekleştirildiğinin CMR belgesinde belirlendiğini, davalıya bu konuda ihtarname düzenlendiğini, davacı tarafça verilen taşıma hizmetinin sözleşme hükümlerine aykırı olması nedeniyle ürünlerde meydana gelen zarar nedeniyle açıktıkları davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Transport Ltd Şti vekili beyanlarında özetle ; davacı ile diğer davalının aralarında sözleşmenin akdedildiğini kendilerinin alt nakliyeci olduğunu alt nakliyeceliğinde sözlü anlaşma yapıldığını , üst nakliyecinin diğer davalı … olduğunu, sözleşme hükümlerinin davalı tarafından müvekkiline iletilmediğini bu nedenle sorumluluğunun bulunmadığını, malların usulüne uygun bir şekilde ambalaj ve istifleme görevinin davacıya ait olduğunu, ambalaj ve istif hatasından davalının sorumlu olamayacağını, soğuk hava zincirinin kusurları ile kırılmadığını, hasar miktarının da ispatlanması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmişlerdir.
Davalı … vekili beyanlarında özetle ; aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, CMR 17/2 ve 17/4-c maddeleri gereğince davalının sorumluluğuna gidilemeyeceğini, 19/10/2016 tarihli Aktif Ekspertiz Hizmeleri Ltd Şti raporuna göre hasarın gönderici tarafından yapılan hatalı yükleme olduğunu, yükün dorse içerisinde hatalı istiflenmesinden dolayı yeterli boşluk bırakılmaması nedeniyle soğuk zincirin kırılmış olduğunu, aracın soğutucu cihazlarında herhangi bir arıza olmadığını, taşıyıcının sorumluluğunun kusursuz sorumluluk olmadığını ayrıca hasarın da CMR hükümlerine göre hesaplanmamış olduğunu, faiz başlangıç talebinin de yerinde olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava taraflar arasındaki taşıma sözleşmesi nedeniyle taşınan emtiada meydana gelen zarara ilişkin alacak talebidir.
Davacı ile davalı … arasında zarara uğrayan dondurulmuş franbuazın taşınması için 29/08/2016 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Söz konusu emtianın … tarafından belirlenen diğer davalı … Tarnsport … Ltd Şti tarafından fiili taşıma işi gerçekleştirilmiştir. Emtianın Arnavutluktan teslim adresi olan Orhangazi/Bursa boşaltma adresine taşınacağı kararlaştırılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmede emtianın dondurulmuş furanbuaz olması dolayısıyla gerek yükleme gerekse taşıma sırasında ortam sıcaklığının belli derecelerde kalması gerekeceğinden sözleşmede taşıma derecesi -20 derece olarak belirlenmiştir.
Franbuazın bulunduğu ortamın derecesi dondurulmuş ürün olması dolayısıyla hasara uğramaması bakımından önem arz etmektedir. Davalılar meydana gelen hasarın gönderici tarafından yapılan hatalı yüklemeden kaynaklandığını, taşımada kullanılan aracın soğutucu cihazında herhangi bir arıza olmadığını, CMR 17/2 maddesi gereği davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
Davalı … Transport … Ltd. Şti. diğer davalı ile aralarında sözlü anlaşma yapıldığını davacı ile diğer davalı ile arasında yapılan taşıma sözleşmesinin kendilerine iletilmediğini, hasarın ambalajlama ve istif hatasından kaynaklandığını, taşımanın yapıldığı araçta herhangi bir arızanın bulunmadığını, hasarın nedeninin istif hatası ve soğuk hava zincirinin kırılmasından kaynaklandığını ileri sürmüşlerdir.
Davalı … davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını savunmuştur. Ancak taşıma sözleşmesinin tarafı davacı ve davalı … olmasına, … Transport’un da … tarafından belirlenen fiili taşıyıcı olmasına ve taşıma konusu emtianın hasara uğramış olmasına göre davalı FRC Lojistiğin davacının aktif husumeti bulunmadığına yönelik savunmaları yerinde görülmemiştir. Davacı aktif husumet ehliyetine eldeki davada sahiptir.
Taraflar arasındaki diğer uyuşmazlık noktaları ise taşınan emtiadaki hasarın davalıların kusuru ve sözleşmeye aykırı davranışlarından mı yoksa dava dışı firmanın istifleme ve yükleme hatasından mı kaynaklandığı ile davalıların meydana gelen zarardan sorumlu olup olmadıkları ve emtialarda meydana gelen zararın miktarının ne olduğu konusundadır.
Dosya arasına alınan 23/05/2018 tarihli bilirkişi raporuna göre davacı ile davalı Güle Transport arasında doğrudan hukuki bir husumet ilişkisinin bulunmadığı gerekçesi ile … Transport Ltd. Şti’nin zarardan sorumlu olmayacağı belirtilmiş ise de taşıma işini gerçekleştiren fiili taşıyıcının bu davalı oluşu ve CMR’nin 34.maddesi hükmü dikkate alındığında davalı … Transportta davacıya karşı taşımadan dolayı sorumludur.
CMR Konvansiyonunun 34.maddesine göre tek bir sözleşme ile düzenlenen taşıma karayolu taşımacıları tarafından ortaklaşa yapıldığında tüm taşımanın yapılmasından her biri sorumludur. İkinci taşımacı ile onu takip eden taşıyıcılar malları ve sevk mektubunu kabul etmiş olmaları dolayısıyla sevk mektubundaki koşullar altında anlaşmaya katılmış olurlar. Bu sebeple 23/05/2018 tarihli bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli görülmemiştir.
Davalı … Transport her ne kadar taşıma sözleşmesinin bir örneğinin ve hükümlerinin kendilerine bildirilmediğini belirtmiş ise de taşımaya konu emtianın dondurulmuş franbuaz olması, taşımanın belli özellikler arz etmesi ve bu davalının da tacir sıfatına sahip olması karşısında bu savunmasına itibar edilmemiştir.
Mahkememizce alınan 23/01/2018 tarihli ilk bilirkişi raporu ve 15/11/2018 tarihli son bilirkişi raporu kusur oranlarının belirlenmesinde hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir. Buna göre; taşıma senedinde taşınan ürünün dondurulmuş ürün olduğu kayıt altına alınmış ve toplam miktarı belirlenmiş olup yine minimum -18 derece ortam sıcaklığında bulundurulması kaydı da taşıma senedine işlenmiştir. Bu ısıdan daha düşük ortamda söz konusu ürünün taşınması ve bulundurulması sözleşmeye aykırılık teşkil edecektir. Yükleme sırasında ortam sıcaklığına ilişkin taşıyıcı tarafından dereceye yönelik herhangi bir ihtirazi kayıt konulmamıştır. Yük bu şekilde teslim alınarak taşımaya konu edilmiştir. Emtianın ulaştığı yerde ise taşımaya konu ürünlerde -5, -7, -8, -9 gibi derecelerde ısının bulunduğu, taşıma senedine boşaltma sırasında ihtirazi kayıt olarak konulmuştur.
Taşıyıcı CMR 17.maddesine göre yükü teslim aldığı andan teslim edilinceye kadar bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur. CMR 17.maddesinin 2 ve 4.fıkrası taşımacının sorumlu olmadığı halleri düzenlemiş olup bu fıkralarda öngörülen hallerin mevcudiyeti halinde taşımacının sorumluluğu söz konusu olmayacaktır.
CMR 18/4’e göre eğer taşıma malın sıcağa soğuğa ısı derecesindeki değişmelere ve rutubete karşı koruyacak şekilde taşıtlarla yapılıyorsa taşımacı 17.maddenin 4.fıkrasının d bendindeki avantajdan faydalanmayı talep edemeyecektir. Ancak bu tür donanım seçilmesi ve kullanılması ile ilgili olarak kendisine düşen önlemleri aldığını ve verilen özel talimata uyduğunu kanıtlarsa 17.maddenin 4.fıkrasının d bendindeki durumdan yararlanabilecektir. Oysaki taşıma senedindeki ihtirazi kayıttan da anlaşılacağı üzere varma yerinde ürünlerin -5, -7, -8, -9 gibi derecelerde olduğu anlaşılmaktadır. Yine taşımacı tarafından sözleşmenin 2,3,4,5 ve 8.maddelerine de riayet edilmeyerek verilen özel talimatlara uymamıştır. Dolayısıyla taşımacı sorumsuzluğa ilişkin düzenlemelerden yararlanamayacaktır.
22/11/2016 Tarihli Arı Frigo beyanına göre yükleme sırasında soğutmanın çalıştırılmadığı anlaşılmıştır. Yine istiflemenin düzensizliği de ekspertiz raporunda hasara etken olarak belirtilmiştir. Ancak taşımacı ve onun gibi sorunlu olan diğer fiili taşıyıcı CMR 8. ve 9.maddeleri kapsamında yüklemeyi yapana gerekli uyarıları yapmadığı gibi buna ilişkin herhangi bir inceleme yaptığını teslim belgesine yahut tutanağa şerh düşmek suretiyle belirlememiştir. Oysaki taşıma sözleşmesinin ikinci maddesine göre taşıması yapılacak ürünlerin dondurulmuş gıda olmasından dolayı yüklemeye başlamak üzere araç rampaya yanaştığında yükleme başlamadan termoking çalıştırılacak ve soğuk zincir kesinlikle kırılmayacaktır. Üçüncü maddesine göre yüklenen her paletten sonra mutlaka şoförün kendisi ısı kontrolü yapmak zorundadır. Dördüncü maddesine göre yüklenecek ürünleri minumun -18 C derece ısıda olduğunun tespiti ve termokingin de minimum -20 derecede çalıştırılması zorunludur. Bu sıcaklıkta olmayan ürünlerin araca kesinlikle yüklemesi yapılmayacak bu sorumlukta şoföre ve dolayısıyla taşımacıya ait olacaktır. Beşinci maddeye göre şoför tarafından derece ölçümleri yapılacak, taşımacı firmaya ve davacıya bildirilecektir. Sekizinci maddeye göre yükleme esnasında istifi hatalı ve hava sirkülasyonuna engel teşkil edecek yükseklikte olan paletlerin araca yüklenmesine şoför engel olacak ve yükletmeyecektir.
Sözleşmenin anılan maddelerinden de anlaşılacağı üzere davalı taraf yükleme ve istiflemeyi yapan dava dışı firmanın istifleme hatasına dayanarak sorumluluktan kurtulamayacaktır. Ancak davalıların bu sözleşmeye aykırı davranışları onlar bakımından kusur teşkil etse de dava dışı Arı Frigo yükleme sırasında soğutma çalıştırmadığından meydana gelen hasardan oda sorumludur. Burada kusur oranları belirlenirken dava dışı firmanın ve davalıların her ikisinin de eşit oranda kusurlu olduğu kabul edilmemiştir. Zira davacı taşımacıyla sözleşme akdetmiş, sözleşmede özel olarak maddelere; istifleme hatalarına, taşıma sırasındaki ortam sıcaklıklarına açıkça atıf yapmıştır. Davalı taraf sözleşmedeki bu maddelere uymamış, CMR 8 ve 9.maddelerindeki uyarı ve ikazları yapmamış ve buna ilişkin tutanak tutmamış, istifleme hatalarını gördüğünde bunlara engel olmamış ve malları teslim alırken buna dair ihtirazi kayıtta koymamış yine yükleme sırasında sıcaklık ölçümlerini yapmamıştır. Bu nedenlerle davalı tarafın %50 kusurdan daha fazla kusurla hasara sebep olduğu hakkaniyete daha uygun bulunmuştur. Kusur oranı %50 yerine birinci ve son bilirkişi raporlarında da uyumlu olarak belirtiltiği üzere davalıların sorumluluk miktarı %60 kusur oranında belirlenmiştir.
Taşımaya konu emtiada meydana gelen zarar tutarının her üç raporda dabenzer zarar miktarları tespit edilmiştir. Hükme esas alınan birinci ve ikinci raporda hasar miktarı toplamda 23.649,70 EURO tutarında olduğu belirlenmiştir. Mahkememizce de hasar tutarı bu miktar kabul edilerek davalı tarafın %60 kusuruna göre davalıların meydana gelen zararın 14.189,82 EURO’luk kısmından sorumlu oldukları belirlenmiştir. Hasarın bildirildiği tarih olan 19/09/2016 tarihinden itibaren de CMR Konvansiyonun madde 21/1’e göre yıllık %5 faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm fıkrası tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 14.189,82 EURO alacağın 19/09/2016 tarihinden itibaren işleyecek CMR konvansiyonu madde 27/1’e göre yıllık %5 faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 3.822,76 TL harçtan başlangıçta alınan 1.592,82 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.229,94 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 1.624,22 TL harç, 2.128,00 TL yargılama gideri toplam 3.752,22 TL’nin kabul ret oranına göre 2.251,33 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.505,82 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalılarca yapılan 2.000,00 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 800,00TL’nin davacı taraftan alınarak davalılara ödenmesine, bakiyesinin davalılar üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 4.453,88 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa ödenmesine,
8-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre
içerisinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/01/2019

Katip …

Hakim …