Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/1454
KARAR NO : 2023/998
HAKİM : … …
KATİP : …. …
DAVACI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … – Buski Genel Müdürlüğü-Acemler/Bursa 1619…
Av. … – Buski Genel Müdürlüğü 16190 Acemle…
DAVALI : 1- … – … …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 2- … – … …
3- … – … …
4- … – … Reyhan Mah. Haşim İşcan Cad. Burçin 1 İşhanı Safranlık Çıkmazı No:8/220 Osmangazi/Burs…
5- … – … …
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/11/2017
KARAR TARİHİ : 04/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 31/08/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesinde özetle; müvekkil idare tarafından dava dışı işçi …’a Bursa 9. İş Mahkemesinin 2015/173 Esas- 2015/616 Karar sayılı kararı gereği ödenen 23.456,39 TL işçi alacağının ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte yüklenici davalılardan sorumlulukları oranında tahsiline, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Cevap … İnşaat Tem. Turz. Ve Tic. A.Ş. dilekçesinde özetle; davacı yan taleplerinin zamanaşımına uğradığını, talep edilen davacı kurumca dava dışı …’a yapılan işçilik alacakları nedeniyle bir sorumluluklarının bulunmadığını , …’un iş akdinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde son bulmadığını , yine işçilik alacaklarından dolayı sorumlu tutulmaları söz konusu olsa dahi işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı hesap edilecek miktarın yarısı ile sorumlu olacaklarını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalıların cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
Deliller;
Bursa 9. İş Mahkemesi’ne, Yalova SGK İl Müdürlüğü’ne, Bilecik SGK İl Müdürlüğü’ne, İstanbul SGK İl Müdürlüğü’ne, Bursa SGK İl Müdürlüğü’ne, BTSO’ya, Yalova Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne, Buski’ye yazılan müzekkereye cevap verildiği cevabi yazının dosya arasında olduğu anlaşılmaktadır.
Hesap bilirkişisi …’dan 20/05/2019 tarihli kök ve 06/12/2020 tarihli ek rapor, 11/04/2022 tarihli ek rapor alınmış ve dosyaya eklenmiştir, son alınan ek raporun sonuç kısmı;”a)Davacı kurumun davalı … ÇEVRE VE TAS. GID. TABLD. TEM. ÖZ. GÜV. VE DEST.HİZ.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. ne rücu edebileceği miktarın işçilik alacağı yönünden 2.288,70 TL, yargılama gideri ve ücreti vekalet bakımından ; 42,25 TL olacağı, b) Davacı kurumun davalı … ‘a rücu edebileceği miktarın işçilik alacağı yönünden 2.106,86-TL, yargılama gideri ve ücreti vekalet bakımından ; 38,90-TL olacağı , c) Davacı kurumun davalı Davalılar … TEM. İNŞ. GID. TEKS .AKAR .OTOM. TAAH. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. -… MADENCİLİK TEM. İNŞ. TURZ. TAAH. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ ‘ne müştereken-müteselsilen rücu edebileceği miktarın işçilik alacağı yönünden 2.382,75-TL, yargılama gideri ve ücreti vekalet bakımından; 43,99 TL olacağı, d) Davacı kurumun davalı … İNŞAAT TEM.TURZ.VE TİC. A.Ş. ‘ne rücu edebileceği miktarın işçilik alacağı yönünden 11.487,38-TL, yargılama gideri ve ücreti vekalet bakımından ; 212,08-TL olacağı , e) Davacı kurumun davalılara rücu edebileceği ayrı ayrı hesapladığımız işçilik alacakları yönünden ödeme tarihi olan 29.04.2015 , yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden ödeme tarihi olan 23.02.2016 tarihinden itibaren yasal faiz talep hakkı bulunacağı kanaatimdir.” şeklindedir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. ( Yargıtay 15 hukuk Dairesinin 2021/485 Esas, 2021/660 Karar)
6102 sayılı TTK’nın m.19 hükmü uyarınca taraflardan biri için ticari olan iş diğer taraf için de ticaridir. Bu nedenle davacı davalıdan ticari faiz talep edebilir. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2019/1059 Esas, 2020/2047 sayılı kararı)
Davalıya İş Mahkemesi dosyasında dava ihbar edildiğinden davacının ödeme tarihinden itibaren faiz talep edebilme hakkı vardır. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2017/562 Esas, 2020/1824 sayılı kararı)
Davacı, dava dışı işçinin çalıştığı döneme ilişkin iş mahkemesince hüküm altına alınan alacakların dava dışı işçiye ödendiğini belirterek ödemenin davalılardan rücuen tahsilini talep etmiştir.
Mahkememizce dava dosyası hesap bilirkişisine tevdi edilmiş ve raporda özetle; Davalı … yönünden; 2.288,70 TL işçilik alacağı ve 42,25 TL yargılama gideri, Davalı … yönünden; 2.106,86 TL işçilik alacağı ve 38,90 TL yargılama gideri, Davalılar … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi yönünden; 2.382,75 TL işçilik alacağı ve 43,99 TL yargılama gideri, Davalı … yönünden 11.487,38 TL işçilik alacağı ve 212,08 TL yargılama giderinin rücuen davalılardan talep edilebileceği hesaplanmıştır. Mahkememizce rapor; dava dışı işçinin çalıştığı dönemler ve ödenen miktar oranlanarak hazırlanmış olduğundan denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiş ve rapor doğrultusunda aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve yasal gerekçesi izah edildiği üzere;
Davanın Kısmen Kabul ve Kısmen Reddi ile;
1-Davalı … yönünden; 2.288,70 TL’nin 29/04/2015 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte ve 42,25 TL’nin 23/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …nden alınarak, davacıya verilmesine,
2-Davalı … yönünden; 2.106,86 TL’nin 29/04/2015 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte ve 38,90 TL’nin 23/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …’tan alınarak, davacıya verilmesine,
3-Davalılar … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi yönünden; 2.382,75 TL’nin 29/04/2015 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte ve 43,99 TL’nin 23/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davalı … yönünden 11.487,38 TL’nin 29/04/2015 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte ve 212,08 TL’nin 23/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …nden alınarak, davacıya verilmesine,
5-Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
6-Hüküm tarihi itibariyle sorumluluk oranları ölçüsünde alınması gereken 159,22 TL harcın davalı …nden, 146,57 TL harcın …’tan, 165,77 TL harcın … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nden, 799,19 TL harcın davalı …’nden alınarak hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan 400,58 TL peşin harcın 50,19 TL’sinin davalı …nden, 46,18 TL’sinin davalı …’tan, 52,23 TL’sinin davalılar … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden müştereken ve müteselsilen, 251,92 TL’sinin davalı …nden alınarak, davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvurma harcı, 500,00 TL bilirkişi ücreti, 1.072,60 TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 1.604,00 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.271,97 TL yargılama giderinin; 159,37 TL’sinin davalı …nden, 146,65 TL’sinin davalı …’tan, 165,86 TL’sinin davalılar … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden müştereken ve müteselsilen, 799,94 TL’sinin davalı …nden alınarak, davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalılar tarafından herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
10-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan;
a-2.330,95 TL nispi vekalet ücretinin davalı …nden alınarak, davacıya verilmesine,
b-2.145,76 TL nispi vekalet ücretinin davalı …’tan alınarak, davacıya verilmesine,
c-2.426,74 TL nispi vekalet ücretinin davalı … ve … Madencilik Temizlik İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
d-9.200,00 TL nispi vekalet ücretinin davalı … alınarak, davacıya verilmesine,
11-Davacının reddolunan talebi yönünden davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT m.13 hükümlerine göre hesaplanan 3.052,35 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalı …ne verilmesine,
12-HMK m.333 gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
13-Gerekçeli kararın talep halinde taraflara tebliği ile tebliğ giderinin eksik olması halinde giderin talepte bulunandan alınmasına,
Dair; kabul edilen ve reddedilen miktarların istinaf sınırının altında kalması sebebiyle kesin olmak üzere karar verildi. 04/04/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır