Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1357 E. 2023/229 K. 22.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2016/1357 Esas – 2023/229
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/1357 Esas
KARAR NO : 2023/229

HAKİM :
KATİP :

DAVACI : … A.Ş
VEKİLİ : Av.
DAVALI : … UÇAK BAKIM ONARIM VE HAVACILIK TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLİ : Av.
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/10/2016
KARAR TARİHİ : 22/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık
yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; davacı ile davalı arasında, davacı şirketin maliki olduğu TC-KSF, TC-KEU ve TC-TBU tescil işaretli uçakların Bakırköy 33.Noterliği vasıtasıyla 06 Temmuz 2015 tarihli,39530 Yevmiye no ile tasdik olunan “Uçak İşletme Sözleşme”sine TC-TBR tescil işaretli uçak için Bakırköy 33.Noterliği vasıtasıyla 01Şubat 2016 tarihli,06301 Yevmiye No ile tasdik olunan “Uçak İşletme Sözleşmesi” bulunduğunu, adı geçen her iki sözleşmenin 2.1 maddesi gereğince 06.07.2016 tarihinde sona ereceğini, otomatik olarak yenilenmeyeceği hususları Bursa 2. Noterliği’nin 02.06.2016 tarihli 020831 Yevmiye No’lu ihtarname vasıtası ile bildirildiğini, davacının her iki işletme sözleşmesi ile ilgili olarak sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmiş olmasına rağmen, davalı yanın sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, AOC (Air Operatör Certificate-Hava İşletme Ruhsatı) belgesi olmadığı için maliki olduğu uçaklarının işletimini yapamayan ve işletme sözleşmesi yapmak durumunda kalan davacı, davalı şirket tarafından sözleşmesel yükümlülüğünü yerine getirmeyen ve davacı tarafından davalıya yazılı ve sözlü ihtarlarda bulunulduğunu, sözleşmenin konusu gereği … ile mutabık kalınan uçuş güzergahları ve uçuş tarihlerinde yapılacak uçuşlar için uçağın işletmesini üstlenmek ve bu amaç için resmi olarak gerekli tüm beyanların bildirimlerin sunulmasını ve gerekli sertifikaların Türk Sicil Havacılık yetkililerince düzenlenmesini sağlamak olan davalı tarafa 2015 tarihinde Bursa noterliği vasıtasıyla ihtarname gönderildiğini, ihtarnamede davacı şirkete ait olan uçakların davacının mutabık kalmış olduğu şartlar ve zamanda uçuşlarının ve sözleşmesel yükümlülüklerin yerine getirilmediği hususlarının ihtar edildiğini, SHGM’ye sözleşmenin aslı yerine aslı gibidir kaşeli halinin gönderilmesinin uçakların işletmeye alınması ve operasyonların başlamasının gecikmesine sebebiyet verdiğini, davalı şirketin uçuk ekibi temini işini tam olarak yerine getirmediğini, görevli pilotlar nedeniyle uçuşların birçok kez iptal edildiğini ve bu durumun davacının itibar ve gelir kaybına neden olduğunu, Yenişehir Havaalanı yerine Hazarfen Hava Alanının kullanılmasının da yüksek tutarlı konaklama bedellerinin ödendiğini, …’in görevini yerine getirememesinden dolayı … personeline aldırılan eğitim nedeniyle masraf yapıldığını, uçuşların yapılaması nedeniyle zararlar oluştuğunu, uçakların bekleme nedeniyle değer kaybına uğradığını, tek başına uçma yetkisi bulunmayan pilotlar için görevlendirilen ancak hizmete alınmayan yardımcı pilotlar için maaş ödemesi yapıldığını, uçakların uçmaması nedeniyle zorunlu olarak yaptırılan periyodik muayene bedellerinin ödendiğini, yaşanan aksaklıklar nedeniyle davacı şirketin itibarının zedelendiğini, Beyoğlu 24. Noterliği aracılığıyla 2016 yılında gönderilen ihtarname ile davacı şirketin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini bu nedenle maddi ve manevi zararların tanzim edilmesinin talep edildiğini beyanla davacı şirkete ait olan 20800419- 20800317- T20609100 ve208B-5255 seri nolu uçaklar için davalı … tarafından teminat olarak gösterilen bedellere tedbir konulmasına, davanın kabulüne, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafın süresi içerisinde davaya karşı cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, taraflar arasında imzalanan uçak işletme sözleşmesinin gereklerinin yerine getirilmemesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Mahkememizce davacı taraf ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi adına inceleme günü verildiği, inceleme yapan bilirkişi tarafından sunulan 28/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın 2015-2016-2017 yıllarında e-defter mükellefi olduğunu ve sunulan e-defterler üzerinde inceleme yaptığını, davacının davalı … Uçak A.İ.’ti 320 ana satıcılık hesabı altında 32012394 alt hesapta izlediğinin görüldüğünü, bu hesapta izlenen cari hesaba göre 2015 yılı sonu itibariyle alacak borç bakiyesinin sıfır olduğunu, herhangi bir bakiye bulunmadığını, bu yıl içerisinde alınan faturaların toplamnın 361.253,70 TL olduğunu, 2016 yılı sonundaki bakiyenin de 2015 yılındaki bakiye gibi sıfır olduğunu, herhangi bir borç rakamı bulunmadığını, bu yıl içinde alınan faturaların toplamının 396.490,29 TL olduğunu, bu hesap haricinde davacı defterlerinde 320 satıcılık ana hesabı altında 320010312 alt hesapta takip edilen cari hesabın 2015 yılı sonu itibariyle bakiyesinin sıfır olduğunu, bu hesap altında alınan fatura toplamının 316.273,17 TL olduğunu, kesilen ve ödenen faturaların toplamının 1.070.023,16 TL olduğunu, uçakların Bursa Yenşehir Hava Alanına getirilememesi nedeniyle uçakların Hazarfen Hava Alanında konakladıkları ve bu konaklama ile temizlik- gece apron konaklama- konma bedeli gibi çeşitli masraflardan oluşan faturaların toplamının 2015 ve 2016 yılları için 59.724,70 TL olduğunu, davacı tarafa çeşitli firmalardan ve kişilerden özel sefer teklifleri geldiğini ancak bu tekliflere davalı firmanın pilot temin edememesi, uçuş izni alamaması gibi eksiklikler nedeniyle olumlu cevap verilmediği ve bu durumun ciddi kar kayıpları yaşanmasına neden olduğunu, olası kar kaybının ne kadar olacağı hususunda eldeki verilerle hesaplama yapmanın mümkün olamayacağını, davalı şirketin 18/05/2017 tarih 2017/284 sayılı TMSF’ye devredildiğini ve şirkete kayyım atandığını, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin davalı tarafından yerine getirilmediği, davacının ciddi masraflar ödemek zorunda kaldığı, pilot temin edilememesi ve uçuş izinlerinin alınamaması nedeniyle şirketlerden ve kişilerden gelen yüzün üzerinde uçuş teklifinin karşılanamadığı ve bu yönüyle kar kaybı yaşandığını bütün bunların neticesinde de prestij ve itibar kaybı yaşandığını hususlarının tespit edildiği bildirilmiştir.
Davalı taraf ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için Bakırköy Aliye Ticaret Mahkemesine talimat yazıldığı, dosyanın havacılık/ hava yolları işletmeciliği alanında uzman bir bilirkişi, mali müşavir bir bilirkişi ve bir hukukçu bilirkişiden oluşan heyete tevdi ile alınan bilirkişi kök raporunda; davalının borçlarını ihlal ettiğini ve buna nedenle zarara uğradığını ve zararların miktarını davacı tarafından ispat etmekle yükümlü olduğunu, davacının kendisini zarara uğratan olayları ve dayanağı delilleri ve hangi delilin hangi olayın ispatı için gösterildiğini açıkla belirtmekle yükümlü olduğunu, dava dosyasının içeriğinin davacının yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirmediğinin görüldüğünü, bu nedenle davalının borçlarını ihlal ettiği ve borç ihlalleri neticesinde davacının iddia ettiği gibi zarara uğradığı hususlarının tespit edilemediği bildirilmiştir.
Talimat yoluyla Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesinden alınan bilirkişi kök raporundaki eksik hususlar tamamlanması suretiyle;
Bilirkişi heyeti hukukçu bilirkişisinin 11/11/2021 tarihli ek raporunda; davacı ile davalı arasında 06/07/2015 tarihli ve 01/02/2016 tarihli Uçak İşletme ve Kiralama Sözleşmeleri akdedildiğini, sözleşmelerle davalının davacıya ait olan 4 adet uçağı işletmeyi üstlendiğini, sözleşmenin 1 nolu maddesinde davalının sözleşme süresinde davacı ile mutabık kalınan uçuş güzergahları ve uçuş tarihlerinde yapılacak uçuşlar için uçakların işletilmesini üstleneceği ve resmi olarak gerekli tüm beyanların ve sertifikaların Türk Sivil Havacılık yetkililerinde düzenlemesinin sağlanacağı, 3.6 nolu maddesinde uçak personeli ile ilgili tüm sorumlulukların davalıya ait olduğunu, personel seçiminin davacının onayı alınmak suretiyle davalı tarafça yapılacağını, 4. Nolu maddesinde davalı işletme ruhsatının yenilenmesi , değişiklik yapılması, güncellenmesi gibi konularla ilgili tüm işlemleri yürütmekle sorumlu olacağını, 4.4 maddesinde işletme ruhsat sahipliğinden doğacak tüm masrafların davalının sorumluluğunda olduğunu, 4.10 maddesinde uçakların kullanım, işletim ve bakımı için yapılan işlemlerin davalı tarafında yapılacağı ve masraf bedellerinin davacıya fatura edilerek davacı tarafından ödeneceğini, söz konusu sözleşmelerin davacı tarafından 06/07/2016 tarihi itibariyle sözleşmenin ilgili hükümlerine uygun olarak feshedildiğini, davalının yükümlülüklerini ihlal etmiş ve davacı bu yüzden maddi ve manevi zarara uğramış ise bu zararların tazminini davalıdan talebe hak kazanacağını, davalının hangi yükümlülükleri ihlal ettiği ve bunun sonucunda davacının ne gibi zararlara uğradığı hususunda davacı tarafın kök rapora itiraz dilekçesinde bir kısım belgelerin sunulduğunu ancak bu belgelerin incelenmesinin zararların tespitinin Teknik Uzmanlık (Havacılık Sektörü Uzmanlığı) gerektirdiğini, teknik incelemelerin yapılarak henüz dosyaya sunulmadığı hususlarını bildirmiştir.
Bilirkişi heyeti havacılık/ hava yolları işletmeciliği alanında uzman bilirkişisinin 20/12/2021 tarihli ek raporunda; davacının mutabık olduğu şartlar ve zamanda uçuşların gerçekleştirilmediğine dair sunulan yazışmaların iddiayı destekleyecek yeterliliğe sahip olmadığını, Hint asıllı iki pilotun yeterli bilgi ve beceride olmadıkları, sebep oldukları ciddi olay nedeniyle 160.234,18 TL lik bir onarım faturası ödemek zorunda kalınmasına yol açtığını, uçağın onarımda olduğu 11 günlük süre boyunca uçmamasının işletme gelirlerinden mahrum kalınmasına yol açtığını, davalı ile davacı arasında 06/07/2015 ve 01/02/2016 tarihli sözleşmenin 3.6 nolu maddesi uyarınca uçak personeli ile ilgili tüm sorumlulukların davalıya ait olduğunu, personelin yetersizlikleri sonucu uğranılan zararın davalının sorumluluğunda olduğu hususların tespit edildiği bildirilmiştir.
Bilirkişi heyeti Mali Müşavir bilirkişisinin 10/01/2023 tarihli ek raporunda; Davacı …’in işletmecilik görevini yerine getirememesinden kaynaklı … personeline aldırılanr eğitimler, …’a danışman olarak Alman personele ödenen ücretler, pilot temin edilememesinden kaynaklı uçuşların yapılamamasından dolayı zararlar, davacı şirkete ait olan uçakların beklemekten dolayı akülerinin bitme tehlikesi yaşaması ve dolayısıyla değer kaybı yaşamasına yol açması, uçuş yapılamaması nedeniyle tek başına uçma yetkisi bulunmayan, uçuşların yapılmasını beklemekte olan hazırda bekletilen F/O’lara(yardımcı pilotlar)hizmet alınamadığı halde ödenen maaşlar, yapılacak özel uçuş taleplerine cevap verilememesi nedeniyle mahrum kalınan kazançlar, uçuş olmadığı dönemlerde pilotlara yapılan maaş ödemeleri, uçuş yapılamamasından kaynaklanan davacı şirketçe ödenen uçak konaklama bedelleri, Uçağın uçmamasından kaynaklı yaptırılması zorunlu olan periyodik engine run faaliyetleri ve storage bakımları için Bakım Merkezi’ne yapılan ödemeler, ilişiği kesilmeyen handIler firması ücretleri, Davacı 06.07,2015 tarihinde yapılan anlaşmanın 3.1 maddesi ile her ay peşin olarak 8.000(sekiz bin) Avro (3.000’er Avro C-208’ler için, 2.000 Avro C-206)4KDV uçak işletim bedeli ve her ay peşin 3000 (üç bin) Dolar +KDV SYK bedeli) ödeneceği belirtilmesine rağmen ödenmeyen faturaların bulunduğu, 01.02.2016 tarihli anlaşmanın 3.1 maddesi ile filoya dahil dilen TC-TBR uçağı için her ay peşin olarak 3.000 (Avro) +KDV uçak işletim uçak İşletim bedeli ve her ay peşin 1000 (bin) Dolar + KDV SYK bedeli ödeneceği kararlaştırılmış olmasına rağmen söz konusu uçak için kesilen faturaların ödenmediğinin, pilotların tecrübesizliğinden kaynaklı zararların ve davalının uçuşların gerçekleştirilmesine yönelik uçuş ekibi temin etmek konusunda görevini icra edememesi ve bu nedenle yüksek konaklama giderleri dahil oluşan her türlü mağduriyetin mahkemenin takdirinde olduğu hususlarının tespit edildiği bildirilmiştir.
Davacı vekilinin davasını ıslah ettiğini ve ıslah harcını tamamladığı görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde taraflar arasında 06/07/2015 tarihinde Bakırköy 33. Noterliğinin aynı tarih ve 39530 yevmiye nosu ile tasdik olunan ve yine aynı noterliğin 01/02/2016 tarihli 06301 yevmiye no ile tasdik olunan Uçak İşletme Sözleşmelerinin yapıldığı, her iki sözleşmenin 06/07/2016 tarihinde sona ereceği, buna ilişkin olarak Bursa 21. Noterliğinin 02/06/2016 tarihli ihtarnamesi ile bunun davalı tarafa bildirildiği, taraflar arasındaki uçak işletme sözleşmesinin başlıca konusunun davacı ile davalı arasında mutabık kalınan uçuş güzergahları ve uçuş tarihlerinde yapılacak uçuşlar için uçağın işletmesini üstlenmek ve bu amaç için resmi olarak gerekli tüm beyanların ve bildirimlerin sunulması ve gerekli sertifikaların Türk Sicil Havacılık yetkililerince düzenlenmesinin davalı tarafından sağlanması olduğu, sözleşmenin 3.6 maddesine göre uçak personeli ile ilgili tüm sorumlulukların davalı işleticiye ait olduğu, uçak personeli seçiminde davacının onayını almak suretiyle davalının yapacağı, sözleşmenin 4 nolu maddesine göre davalının işletme ruhsatını göndermesi, değişiklik yapılması güncellemesi konuları ile ilgili tüm muhaberatı ve işlemleri yürütmekte sorumlu olacağı, işletme ruhsatı sahipliğinden doğacak tüm masrafların davalı sorumluluğunda olacağı, 4.10 maddesine göre uçakların kullanım, işletim ve bakımı için yapılacak işlemlerin masrafların davalı tarafından yapılacağı, masraf bedellerinin davacıya fatura edileceği, davacının bu fatura bedellerini ödeyeceği, taraflar arasındaki sözleşmelerin 06/07/2016 tarihi itibariyle davacı tarafından sözleşme hükümüne uygun olarak fesih edildiği, davacı tarafın gerçekleşmeyen uçuşlar nedeniyle zarar talebine ilişkin olarak yapılan değerlendirmede hangi uçuşların gerçekleşmediğini ve gerçekleşmeyen uçuşlardan kaynaklı davalının kusurunun ne olduğu hususunda dosyaya davacı tarafından somut delillerin ibraz edilemediği, uçuş ekibinden kaynaklı zarar talebine ilişkin olarak davacı taraf hint asıllı iki pilotun tecrübe eksikliğinden dolayı yoğun sefer iptallerinin yaşandığını iddia etmiş, pilotların tazeleme eğitiminden başarısız olduklarına ilişkin belgeler dosyaya davacı tarafından ibraz edilmiş , her iki pilotun 09/03/2016 tarihinde HSD TC-KSF tescil işaretli C208 tipli hava aracı ile önemli bir olay geçiren uçağın iki pilotunun tazeleme eğitimine alındıkları ancak bu eğitimlerde başarısız oldukları, Özlem Schafer tarafından 23/05/2016 tarihinde gönderilmiş bulunan mail ile her iki pilotun da sistem bilgileri ve limitation bakımından yetersiz bulundukları görülmüş, uçakların kaza kırım olayından kaynaklı zarara ilişkin davacı tarafın talebinin incelenmesinde 09/03/2016 tarihinde … Havacılık A.Ş. İşletmesinde yer alan C208 tipli hava aracının Gemlik Denizden kalkış Hezarfen Hava Alanına uçuşu sırasında Hezarfen Hava Alan ı 05 pistine inişi aşamasında uçağın floatlarının piste temas etmesi ve pist üzerinde kalmasıyla ciddi olayın meydana geldiği, uçağın ana iniş takımlarının içeride kapalı , ön iniş takımlarının dışarıda olduğu, her iki float altındaki wear striplerin ve main ker lerin yere sürtünmekten dolayı aşınmış oldukları, uçakta ve iniş takımlarında yapılan incelemede başka bir hasar görülmediği, pilot hatasından kaynaklı ciddi olaydan sonra bakım faturasındaki iş emri kartının dökümlerine göre 04 nisan – 15 nisan 2016 tarihleri arasında söz konusu uçağın float hasarının onarım kapsamında kullanılan işçilik ve malzemenin 30.754,70 USD olduğu, bu işin toplam bedelinin TL cinsinden 160.234,18 TL olarak fatura edildiği, dolayısıyla Hint asıllı iki pilotun yeterli bilgi ve beceride olmadıkları, sebep oldukları ciddi olay nedeniyle davacının 160.234,18 TL onarım faturası ödemek zorunda kaldığı, uçağın onarımda olduğu 11 günlük süre boyunca uçamaması nedeniyle işletme gelirlerinden mahrum kalınmasına yol açtığı, taraflar arasındaki 06/07/2015 ve 01/02/2016 tarihli sözleşmenin 3.6 maddesi uyarınca uçak personeli ile ilgili tüm sorumlulukların davalı işleticiye ait olduğu, pilotların yetersizlikleri nedeniyle oluşan ciddi olay kapsamında davacının uğradığı zararın davalının sorumluluğunda olduğu kanaatine varılmakla, dosyadaki 20/12/2021 tarihli Özlem Çapan Özören’e ait zarara yönelik bilirkişi ek raporu ve davacı tarafın ıslah talebi göz önünde tutulmak suretiyle davacının maddi tazminata ilişkin taleplerinin kabulüne ve 10.000,00 TL manevi tazminat talebine ilişkin davasında ise; davalıdan kaynaklanan eylemler nedeniyle davacı şirketin manevi yönden zarara uğradığına ilişkin dosyada somut delil bulunmadığı anlaşılmakla manevi tazminat talebinin reddine karar verilmekle, ayrıca dava dilekçesinde faiz talebinin bulunmaması, ıslah dilekçesinde ise avans faizi talebinin bulunması göz önünde tutularak davanın kısmen kabulüne kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE ;
1-160.234,18 TL’nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Manevi tazminata ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 10.945,59-TL harçtan başlangıçta alınan 341,55 TL peşin harç ile 2.736,40 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 7.867,64‬-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4- Davacı tarafça yapılan 341,55 TL Peşin Harç, 2.736,40 TL Islah Harcı, 80,70 TL Başvurma Harcı ve 2.200,00 TL Bilirkişi Ücreti ve 456,5‬ TL tebligat ve posta işlemi masrafından ibaret yargılama gideri toplam 5.815,15‬ TL’nin davanın kabul ret (%94 Kabul- %6 Ret) oranına göre 5.466,24 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 25.035,13 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa ödenmesine,
8-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/02/2023

Katip 237040
E-Imzalıdır.

Hakim 192141
E-Imzalıdır.