Emsal Mahkeme Kararı Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1211 E. 2019/65 K. 24.01.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2015/1211
KARAR NO : 2019/65

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … TC : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/11/2015
KARAR TARİHİ : 24/01/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/03/2019
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili beyanlarında özetle ;davacı ile davalı arasında sözlü anlaşma yapılmış ve Özel … Özel Eğitim Kursu anlaşma gereğince davalı …’a devredilmiştir bu anlaşmaya göre … tarafından 103.800,00 TL nakit olarak davacı adına …’a 30/06/2008 tarihinde ödenmiştir ayrıca sözleşmeye göre çalışanların maaşından kalan bakiyeler ile her ay 2.000,00 TL kire bedelinin davacıya ödeneceğini ayrıca iş yerinin doğramalarının yapılacağının yine binanın doğalgaz ve su sayaçları ortak olup gelen faturanın beşe bölüneceği ve gelen faturanın 4/5 davalı … tarafından ödeneceğinin kararlaştırıldığı ve tüm bu işlemler yapıldıktan sonra okulun devrinin 2010 yılı başında yapılacağının kararlaştırıldığı ancak davalının vaatlerini yerine getirmediği bu nedenle davacının icra takibine maruz kaldığı davacı tarafın hem vergi muafiyetinden yararlandığı hem bu süreçte ödemeleri aldığı, kurumu borçlandırıcı işlemler yaptığı ayrıca Bursa 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 esas sayılı dosyası ile dava açtığı davacının davalıdan olan alacağından fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 10.000,00 TL’sinin alacağın doğduğu tarihten itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve Bursa 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin2015/586 esas sayılı dosyasında hüküm altına alınan bedelin bu alacaktan mahsubunu talep ve dava ettiği anlaşıldı.
Davalı vekili beyanlarında özetle ; cevap dilekçesi sunmadıklarını ancak Bursa 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 E. 2015/928 K. sayılı açtıkları davanın lehlerine sonuçlandığını ve Yargıtay incelemesinde olduğunu, davacı hakkında icra takibi de başlattıklarını taraflar arasında bir protokol mevcut olduğunu ancak dosyaya sunulmadığını, Bursa 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 E. sayılı dosyasında incelendiğini, davayı kabul etmediklerini, davacı tarafından söz konusu kurumun resmi olarak davalıya devredilmediğini, fiilende devir olmadığını, taraflar arasındaki sözleşmeye dayanarak yapmış oldukları ödemeler ve masraflardan sadece nakit ve iki adet minübüs bedelini Bursa 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 Esas sayılı dosyasında talep ettiklerini, davacının amacının taleplerini ve tahsilatlarını uzatmaya yönelik olduğunu, davayı kabul etmediklerini beyan etmişlerdir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava davacının resmi olarak sahibi ve fiili devir öncesi işletmekte olduğu özel eğitim kurumunun davalıya devri hususunda yapılan anlaşma kapsamında ortaya çıkan davacı alacağına ilişkindir.
Davacı taraf işletmenin fiili olarak davalı tarafından işletilerek davacı adına olan borçların ödenerek kira bedelleri de davacıya ödenip bu süreçteki tüm işlemlerin yapılması kaydıyla okulun resmi devrinin 2010 yılında yapılmasının kararlaştırıldığını, bu süreçte davacının kurumun vergi muafiyetinden faydalanması, yapılan ödenekleri almış olması dolayısıyla davacıdan alacaklı olduğunu öne sürmüştür.
Taraflar arasında daha önce Bursa 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 esas sayılı dosyasında dava konusu işletmenin devri ile ilgili olarak davalıya ait alacak hususunda yargılama yapılmış taraflar arasındaki bu hukuki ilişki kapsamında dosyamız davalısı olan …’un dava konusu eğitim kurumunun işletilmesi dolayısıyla yapmış olduğu 103.800,00 TL tutarındaki ödeme ile kuruma alınan iki adet minibüs bedelinin dava konusu edildiği anlaşılmıştır. Yargılama sırasında iki adet minibüs bedeli yönünden talepten feragat edildiği, 103.800,00 TL’lik kısmın …’dan tahsiline karar verildiği görülmüştür. Bu dosyada toplanan deliller ile yapılan bilirkişi incelemesinde dosyamız davalısı olan …’un işletmekte olduğu dönemde eğitim kurumunun Mayıs 2008 Haziran 2009 dönemleri arasında yapılan giderler toplamının 235.473,17 TL olduğu, gelirler toplamının ise 374.683,84 TL olduğu, elde edilen gelirler ve yapılan giderler arasında 139.210,67 TL tutarında fark olduğu tespit edilmiştir. 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin anılan kararı Yargıtay onamasıyla kesinleştiği görülmüştür.
Davalı taraf her ne kadar dosyamızda davalının söz konusu eğitim kurumunun resmi ve fiili olarak devredilmediğini, davalının fiili olarak kurumu işletmediğini belirtmiş ise de Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 esas sayılı dosyasındaki …’a ait dava dilekçesinde açıkça belirtildiği üzere 2008 Temmuz 2009 Ekim ayına kadar fiili işletmeyi davalının gerçekleştirdiğinin açıkça beyan edildiği, yine kurumun giderlerinin … tarafından karşılanmaya çalışdığının, kurum işletmesi için emek ve çaba harcadığının, SSK, çeşitli kurumlar ve üçüncü kişilere olan borçlarının ödendiğini ileri sürmesi karşısında davalı …’in söz konusu eğitim kurumunu fiili olarak işlettiği açıkça ortadadır. Kaldı ki anılan dosyada ki beyanlarda bu husus açıkça belirtilmiştir.
Yıldırım Mal Müdürlüğü tarafından eğitim kurumu için yapılan ödemelerinin … Özel Eğitim Merkezinin bir hesabı bulunmadığından 01016820 numaralı …………… ……………. hesabına yapıldığı tespit edildiğinden 24/10/2008-15/10/2009 tarihleri arasındaki 01016820 numaralı hesabın hesap hareketleri dosya arasına celp edilmiş bu kayıtlar ve alınan bilirkişi raporlarından Yıldırım Mal Müdürlüğü tarafından eğitim kurumuna ait ödenek kapsamında yapılan ödemelerinin toplamda 178.597,07 TL tutarında olduğu görülmüştür.
Davacı taraf davasını 170.037,01 TL’ye 04/01/2019 tarihinde ıslah etmiştir.
Gerek dosyamızdan alınan bilirkişi raporu gerekse Yargıtay tarafından onanan Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/586 esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporlarında davalının fiilen işletmekte olduğu dönemde elde edilen gelir giderlerin farkına göre davalının uhdesinde 139.210,67 TL davacıya ait gelir gider farkı alacağının kaldığı anlaşılmaktadır. Bu tutarın davalı tarafından davacıya ödenmesi gerekmektedir. Dosyaya bu tutarın davacıya iade edildiğine ilişkin herhangi bir savunma ileri sürülmediği gibi buna ilişkin herhangi bir delil de ibraz edilmemiştir. Bu sebeple gelir gider farkındaki bu tutar yönünden davacı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalının eşi olan …’un sigorta kayıtlarından 05/08/2008-22/08/2009 tarihleri arasında işletilen eğitim kurumunda sigortalı olarak çalıştığı anlaşılmıştır. Her ne kadar bilirkişi raporunda davalının eşine ödenen ücret giderleri için toplam 8.246,23 TL’nin de hesaplamaya dahil edildiği görülse de gerek dava dilekçesinde gerekse yargılamanın tüm aşamalarında davalının eşinin eğitim kurumunda çalışmasının gerçek olmadığı yönünde herhangi bir iddia ve beyan bulunmamaktadır. Yine dava dilekçesinde dahi net bir biçimde bu alacağın zarar kalemi olarak dava edildiğine ilişkin davacı beyanı ve talebi bulunmamaktadır. Bu sebeple davalı tarafça ıslahla bu miktardaki alacak talep edilmişse de bu tutarın davacıya iadesi gerekmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Gerek mahkememiz dosyasında gerekse kesinleşen Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında; işletmenin resmi olarak davalıya devri yapılmamış olsa da fiili olarak devrinin yapıldığı, işletmenin anılan süreç içerisinde fiili olarak davalı tarafından işletildiği mahkememizce kabul edilmiştir. Zira davalının eşi anılan dönemde SGK kayıtlarına ve ücret çıkışlarına göre fiili olarak çalışmış, Mal Müdürlüğünden yapılan ödemelerde davalının kardeşi …’a ait hesaba yatırılmış, işletilen dönemde davalının eğitim kurumuna ait tüm giderleri üçüncü kişi ve kurumlara ödeyerek tasfiye etmiş ve elde edilen gelirler de davalı tarafça tasarruf edilmiş olduğundan resmi olarak davalıya devir gerçekleşmemiş olsa da söz konusu dönemde davalı tarafça fiili olarak işletildiği sabit görülmüştür. Davalı taraf elde ettiği bu gelirleri davacıya iade ile yükümlüdür.
Bilirkişilerce işletilen dönemde SGK borçlarının ödenmemesi nedeniyle 22.580,11 TL tutarındaki geçikme zammı ve faizi de hesaplamaya dahil edilmişse de; fiili işletme davalı tarafta olsa da resmiyette halen davacı taraf işletmeden sorumlu olduğundan ortaya çıkan bu zarardan her iki tarafta eşit olarak kusurlarıyla sorumludur. Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemisinin dosyası ile mahkememiz dosyasındaki tüm beyan ve delillerden anlaşıldığı üzere davalının işlettiği dönemde işletmeye ait kurum ve üçüncü kişilere olan borçlarının ödenmek suretiyle işletme pasiflerini de yöneterek eğitim kurumunu işlettiği ortadayken işletmenin borçlarına ilişkin geçikme cezası ve faizleri nedeniyle ortaya çıkan borçtan da %50 kusuruyla davalı sorumludur. Resmiyette işletme sahibi olan davacı da bu konuda gereken özen ve dikkati göstermediğinden meydana gelen geçikme cezası ve faizden %50 kusuruyla sorumludur.
Buna göre 22.580,11 TL’nin %50’si olan 11.290,05 TL ile davalı uhdesinde kalan gelir gider farkı 139.210,67 TL’nin toplamı 150.500,72 TL tutarında davacının davalıdan alacaklı olduğu kabul edilmiştir. Bu sebeple davanın kısmen kabul kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm fıkrası tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 150.500,72 TL alacağın 10.000,00 TL’sinin dava tarihi olan 03/11/2015 tarihinden, bakiyesi olan 140.500,72 TL’sinin ıslah tarihi olan 03/01/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 10.280,70 TL harçtan başlangıçta alınan 170,78 TL peşin harç ile 2.733,04 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 7.376,88 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 2.931,52 TL harç, 629,00 TL yargılama gideri toplam 3.560,52 TL’nin kabul ret oranına göre 3.151,41 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 14.790,06 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı asil, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın
tebliğinden itibaren iki haftalık yasal sürede Bursa Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/01/2019

Katip …

Hakim …