Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/490 Esas
KARAR NO : 2023/897

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 13/05/2023
KARAR TARİHİ : 22/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/10/2023
Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davacıların pay sahibi olduğu davalı …’nin … tarihinde gerçekleştirilen genel kurul toplantısında TTK madde 437/4-5 uyarınca davalı şirketin ticari defter ve kayıtları ile yazışmaların sorularını ilgilendiren kısımları üzerinde bilgi edinme ve inceleme yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: 16/03/2023 tarihli olağan genel kurul toplantısının bir kısım pay sahiplerinin mali kayıtlarının incelenmesi talepleri doğrultusunda TTK. 420. Maddesi kapsamında 02/05/2023 tarihine ertelendiğini, 16/03/2023 tarihli genel kurul toplantısı öncesinde şirket merkezinde … tarihleri arasındaki işletme ayrıntılı gelir tablosu ve eklerinin, ayrıntılı bilanço ve eklerinin, 2022 yılı faaliyet raporunun, 2022 yılı murakıp raporunun hazır edildiğini, 02/03/2023 tarihinde davacılar vekiline elden teslim edildiğini, gerekli belgelerin tamamının 16/03/2023 tarihli olağan genel kurul toplantısı öncesi şirket merkezinde incelemeye hazır bulundurulduğunu ve inceleme için gelen davacı vekiline birer suretlerinin elden teslim edildiğini, genel kurul toplantısında gerekli belgelerin hazır edildiğini, davacının sebepsiz yere red edilen veya cevapsız bırakılan bir bilgi talebinin bulunmadığını, böyle bir talebin söz konusu olmadığını, davaya konu edilebilecek hukuki bir durumun olmadığını, davacı tarafın 16/03/2023 tarihli olağan genel kurul toplantısının 02/05/2023 tarihine ertelenmesini talep eden hissedarlar arasında olduğunu, genel kurulun hiçbir gündem maddesine girilmeden ertelendiğini, TTK 437/5 maddesi kapsamında davacının iddia ettiği bir durumun oluşmadığını, yönetim kurulu veya genel kurul tarafından oylanan ve red edilen bilgi alamadığı gibi bir talebinin söz konusu olmadığını, tüm bilgi ve belgeleri aldığını, davacı tarafından talep edilen diğer bilgiler ile ilgili olarak 02/05/2023 tarihli genel kurulda yönetim kurulu başkanı tarafından yazılı ve ayrıntılı cevapların da verildiğini, talep edilen bilginin bir kısmının ticari sır olduğunu, mutlak ticari sırların açıklanmasının mümkün olmadığını, nisbi ticari sırların ise şirket yetkili organlarınca açık kararı ile açıklanabileceğini, şirket genel kurul ve yönetim kurulu kararı olmaksızın, açıklanacak ticari sırların şirket faaliyetlerini onarılmaz ve telafi edilmez bir şekilde zarara uğratacağını, şirketin tüm ortakların menfaatini korumakla yükümlü olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dava dosyası, ticaret sicil kayıtları, Bakırköy … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ve tebellüğ belgesi sureti, Beyoğlu …. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ve tebellüğ belgesi sureti, Beyoğlu …. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi sureti, davalı şirketin 2022 yılı olağan genel kurul toplantı tutanağı, muhalefet şerhleri ile gündeme ilişkin belge suretleri,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılması taleplerinden ibarettir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporundaki tespitler, olayın oluş şekline uygun görülmesi nedeniyle bilimsel veri ve içeriğe sahip denetime elverişli kabul edilmiş, hükme esas alınmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile “bilgi alma ve inceleme hakkı düzenlenmiş” ve pay sahiplerinin bu mağduriyetlerinin önüne geçilmesi ve haklarını kullanması amaçlanmıştır. Bilgi alma hakkı müktesep, bağımsız, kaldırılamayan veya tahdit edilemeyen bir vazgeçilemez bir hak niteliğindedir. Bu sebeple bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz. (TTK md.437)
Pay sahiplerinin şirketten bilgi alma ve inceleme hakkının özellikle şirket Genel Kurul toplantılarında kullanılması olanaklıdır.
TTK md. 437 hükmü ile anonim şirkette pay sahibi olanların genel kurul toplantısından en az on beş gün önce şirket merkezinde şirketin finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisini bulundurmakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Bu yükümlülüğünü ihlal edilmesi pay sahibinin bilgi alma hakkının ihlal edilmesine sebep olacaktır.
Buna rağmen uygulamada şirket yönetim kurulları tarafından olağan genel kurullarının yapılmaması veya zamanında yapılmaması ile ortağın bilgi alma hakkını kullanamamasına sebep olmaktadır. TTK md.411 ile azınlık pay sahiplerine genel kurulun toplantıya çağrılmasını talep etme hakkı sağlanmıştır. Bu halde azınlık pay sahibi Genel Kurul toplantısı gerçekleştirilmesini sağlayacak ve Genel Kurulda ve öncesinde bilgi alma ve inceleme hakkını kullanabilecektir. Şu hususu da belirtmekte fayda vardır ki, pay sahibinin genel kurul toplantısındaki bilgi alma hakkı toplantı gündemi ile sınırlı değildir; pay sahibi genel kurul toplantısında mevcut gündem maddelerinden bağımsız olarak bilgi alma hakkını kullanabilir ve bu kapsamda şirketi temsil eden yönetim kuruluna sorularını yöneltebilir.
Bilgi alma hakkı kapsamında şirket yönetim kurulu tarafından verilecek bilgi hem özenli hem gerçek hem de hesap verme ilkelerine uygun olmalıdır. Verilecek bilginin özenli olması kriteri, baştan savma olmamayı, sorunun karşılığını taşımayı ve ilgisiz konuları içermemeyi ifade eder. Gerçeğe uygunluk ile gerçeği aynen yansıtan doğru, yalan ve aldatıcı olmayan bilgiyi kastetmektedir. Hesap verme ilkesine uygunluk ise sorumlu olduğu kişiye vermekle yükümlü olduğu kapsamlı, içerikli ve belgeli bilgiyi ifade eder. (bkz. 6102 sayılı TTK md.437 gerekçesi)
Bilgi alma ve inceleme hakları paysahibine tanınan dava hakkı ile güçlendirilmiştir. Paysahibi açık bir red hali haricinde, taleplerinin cevapsız bırakılması veya cevabın ertelenmesi durumunda da bilgi alma ve inceleme hakkını bir Mahkeme kararı aracılığıyla kullanabilir. Talebin cevapsız bırakılması yetersiz hesap verme ilkesine uymayan cevapları da kapsar. Sonuç olarak, TTK md. 437’de bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu madde kapsamında gerekli kriterleri taşıyan bilgiyi alamayan pay sahibinin, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabileceği düzenlenmiştir.
TTK ile pay sahiplerine bilgi alma hakkı ile bağlantılı olarak özel denetim isteme hakkı da getirilmiştir. Özel denetim kurumu 6102 sayılı TTK md.438-444 maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Paysahibi, bilgi alma hakkını kullanması akabinde Genel Kurul’dan özel denetim isteme hakkına sahiptir. Bu aşamada Genel Kurul pay sahibinin özel denetim talebini oylamak zorundadır. Genel Kurulda pay sahibi gündemde herhangi bir madde bulunmasına gerek olmaksızın özel denetçi atanmasını genel kuruldan isteyebilir.
Davacılar vekili iddiasında ilk olarak Beyoğlu … Noterliği’nin … tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı şirketten bir kısım bilgi ve belgelerin incelemeye hazır edilmesini talep ettiklerini, davalı şirket olarak Bakırköy …. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi’nin gönderildiğini, “bilgi alma hakkının genel kurulda kullanılacağı ve pay sahiplerinin genel kurulda yönetim kurulundan şirketin işleri hakkında bilgi isteyebileceği”nin belirtildiğini, devam eden süreçte davalı şirketin genel kurul tarihinin 16/03/2023 tarihinde yapılacağının ticaret sicil gazetesinde ilan edildiğini, genel kurul öncesi keşide ettikleri ihtarname ile davalı şirkete ihtarda bulunduklarını, iş bu 16/03/2023 tarihli genel kurul toplantısının azınlık pay sahiplerinin talebiyle 02/05/2023 tarihine ertelendiğini, 02/05/2023 tarihli genel kurulda daha önce talep ettikleri kısımların hazır edilmesinin talep edildiğini, 02/05/2023 tarihli genel kurul toplantı tutanağına muhalefet şerhi koyduklarını, 02/05/2023 tarihli genel kurulda davalı şirketin yönetim kurulu başkanının ihtarnamede talep ettikleri soruların cevabında dair bir kısım yazılı açıklamalar yaptığını ancak hiçbir sözleşme, ticari defter ve yazışmaları inceletmemiş olduğunu, bunların hazır edilmesinin talep edildiğini, yönetim kurulu başkanının yaptığı açıklamaya da şerh düştüklerini ancak TTK madde 437/4 ve 437/5 uyarınca şirket defterlerinin, mizanlarının, bilgi alınmak istenen somut konuya ya da şirket işlerine ilişkin yazışmaların ve ilgili diğer belgelerin şirket nezdinde incelenmesine davalı şirketçe izin verilmesini, bilgi edinme ve inceleme yetkisi belirlenmesini, incelemenin taraflarınca belirlenecek uzmanlarca yapılmasını iddia ve beyan etmektedir.
İncelenen tüm dosya kapsamı ve delillere göre; davacılar tarafından davalı şirkete ihtar edilen Beyoğlu …. Noterliği’nin … tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesi ile TTK 437’de düzenlenen bilgi almak ve inceleme hakkı gereğince davalı şirketten talepte bulunduğu, Bakırköy …. Noterliği’nin … tarhi, … yevmiye nolu ihtarnamesi ile iş bu ihtarnameye cevap verildiği, “”TTK 437/1 maddesinde finansal tabloların genel kurul tarihinden itibaren 1 yıl süreyle şirket merkezinde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık öngörüldüğünü, müvekkil şirketin 2021 yılı olağan genel kurul toplantısının 17/02/2022 tarihinde yapılmış olmakla; 2021 yılına ilişkin finansal tablolarının 17/02/2023 tarihine kadar şirket merkezinde pay sahiplerinin incelemelerine hazır bulundurulacağının, şirketin 2021 yılına ilişkin finansal tablolarının, 17/02/2023 tarihine kadar şirket merkezinde, pay sahipleri tarafından incelenebileceğinin” ihtar edildiği, davacılar vekiline elden teslim edildiği, davacı tarafça davalı şirkete ihtar edilen Beyoğlu …. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi sorulan sorulara, davalı şirketin 02/05/2023 tarihli genel kurulda yazılı olarak cevap verildiği anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacı tarafça şirket kayıtlarının incelenmesi talebi üzerine ilan edilen genel kurulun ertelendiği ve gerekli belgelerin tamamının, 16/03/2023 tarihinde şirket merkezinde incelemeye hazır bulundurulduğu ve 16/03/2023 tarihli olağan genel kurul toplantısının, toplantının 02/05/2023 tarihine ertelenmesi talep edilen genel kurul olduğu, 02/05/2023 tarihli genel kurulda yazılı olarak davacı tarafın muhalefet şerhlerine cevap verildiği, mahkememiz dosyası ile aynı talepli olduğu anlaşılan, davalı … hakkında açılmış olan Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas, … karar, … tarihli kararı ile de davanın reddine karar verildiği anlaşılmakla, koşulları oluşmamakla davacının talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Koşulları oluşmadığından davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,85 TL harcın peşin alınan 179,90 TL harçtan mahsubu ile eksik ‭89,95‬ TL harcın davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nun 333. maddesi uyarınca yatırılan avanstan kullanılmayan gider avansının (iş bu kararın tebliğ gideri avanstan karşılanmak ve bu gider mahsup edilmek kaydıyla) kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 17.900,00 TL avukatlık ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davalıya ödenmesine,
Dair KESİN OLARAK HMK madde 320/1 uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliğiyle karar verildi 22/09/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır