Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/69 E. 2022/1033 K. 07.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/69 Esas
KARAR NO : 2022/1033

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/01/2022
KARAR TARİHİ : 07/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/12/2022

Davacı vekili dilekçesinde özetle; Müvekkili sigorta şirketi nezdinde … abonman sigorta poliçesi ile güvence altına alınan dava dışı sigortalı … A.Ş.ye ait …, Türkiye’den Almanya’ya davalı şirketin sorumluluğunda … plaka sayılı TIR’larla taşıması sırasında hasarlandığını; … faturası ve yapılan tespitler uyarınca sovtaj değerlemesi de dikkate alınarak belirlenen 1.836,80 Euro sigortalı zararının müvekkili şirket tarafından tazmin edildiğini; ayrıca TBK hükümleri gereği de sigortalının işbu hasar nedeniyle üçüncü kişiler üzerindeki haklarını temlik aldıklarını; Davalı …. şirketine karşı davanın navlun faturası ve CMR belgesine göre taşıyan-forwarder olarak işbu davanın açıldığını; ….. TIR içerisinde taşınması sırasında ambalaj hasarının olduğunun tespit ve hasara ilişkin olarak 06.02.2020 tarihinde “81xDP” şeklinde not düşüldüğünü; ayrıca hasar tutanakları tutulduğunu ve davalı yana ihtarname gönderildiğini; İleri sürerek davanın kabulüne, müvekkilinin davalı şirketten olan 1.836,80 Euro alacağına ilişkin Küçükçekmece ….. İcra Müdürlüğünün ….. E sayılı dosyasına vaki itirazın iptaline ve takibin devamına, işbu talepleri kabul edilmediği takdirde davaya alacak davası olarak devamına, Müvekkili şirketin ödemesinden itibaren 3095 sayılı Kanun uyarınca Euro alacakları için öngörülen faiz oranı üzerinde faiz işletilmesine, haksız ve kötü niyetli itiraz nedeniyle İİK m.67 gereğince davalı aleyhine 9620’den az olmamak üzere icra inkâr tazminatına, yargılama giderleri ile net vekalet ücretinin davalı şirket üzerine yüklenmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın CMR m.32 gereği bir yıllık zamanaşımı süresinin geçmesinden sonra açıldığını, CMR m.30 gereği hasarın süresinde ihbar edilmediğini; Dava konusu yüklerin Almanya’daki alıcı firmaya tam ve hasarsız olarak teslim edildiğini, davacının iddiasının aksine CMR belgesinde de ambalaj hasarına veya başka türlü hasara ilişkin herhangi bir şerh bulunmadığını, “81xDP” şeklindeki ifadenin hasar kaydı olarak herhangi bir anlamı olmadığını, hasarı gösteren bir ibare olmadığını; Davacı yan vekili tarafından sunulan 02.04.2020 tarihli ekspertiz raporunun objektiflikten uzak, tek taraflı ve hükme dayanak olamayacağını, raporda CMR belgesine şerh düşülerek durumun sigortalı yetkililerine bildirildiği şeklinde tespit bulunmasına rağmen CMR belgesinde herhangi bir hasar şerhinin bulunmadığını, raporun CMR belgesi incelenmeden hazırlandığını; ” Eksper raporuna ekli fotoğraflardan da anlaşılacağı üzere … hiçbirinde gözle görülür bir hasarın bulunmadığını; eksper raporunda da hasarın ambalaj ile sınırlı olduğundan sovtaj imkânı bulunmadığı tespitinin yapıldığını, ambalaj üzerindeki kirlenmenin hasar olarak kabulünün hayatın olağan akışına aykırı olduğunu; Müvekkili şirketin CMR gereği sınırlı sorumlu olduğunu ve faizin yıllık 9465 olduğunu, Gönderinin ambalajlanmasının taşıyıcının yükümlülüğünde olmadığını, bu sebeplerden doğan zarardan taşıyıcı müvekkili şirketin sorumluluğunun söz konusu olamayacağını, talep edilen zarar miktarının fahiş olduğunu; İleri sürerek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER : bilirkişi incelemesi, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Davanın taşıma ilişkisi esnasında davacının sigortalısına ait … hasara uğraması nedeni ile yapılan sigorta ödemesinin TTK 1472. Md. Kapsamında davalıdan rücuen tahsiline yönelik başlatılan Büyükçekmece ….. İcra Müdürlüğü’nün ….. esas sayılı icra takibine vaki itirazın iptali ve icra inkar tazminatı taleplerinin subut ve miktarı noktasında toplanmış olduğu tespit olundu.
Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğü’nün ….. esas esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davacı şirketin davalı aleyhinde dayanak 1.836,80 TL asıl alacak ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %1,00 (TBB – MEVDUAT Euro faizi ile birlikte tahsili için faturaya dayalı olarak ilamsız icra takibine geçildiği, borçluya ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun süresinde, borca itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği, İcra Müdürlüğü’nce takibin durdurulmasına karar verildiği, bu kararın alacaklıya tebliğ edilmediği, davanın yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından TTK’nun 83 ilâ 85 ve HMK’nun 222. maddeleri uyarınca tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde konusunda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi 26/09/2022 havale tarihli raporunda; Davacının TTK m.1472 gereği sigortalısına halef olarak ve/veya TBK m.183 kapsamında dava dışı sigortalının haklarını devir ve temlik almasından dolayı işbu davayı açabileceğini, davalının TTK m.850 taşıyıcı olarak pasif husumet ehliyetine sahip olduğunu, davanın zamanaşımı süresi geçmeden açıldığının değerlendirildiğini; ancak usul yönünden bu değerlendirmelerin bizatihi Sayın Mahkemenin münhasır görev alanında olup takdir ve değerlendirmenin Sayın Mahkemeye ait olduğunu; CMR taşıma belgesinde yer alan 81xDP ve hasar raporunun birlikte değerlendirilmesinden 81 rakamının hasarlı … sayısını ve DP ifadesinin ise hasar türünü ifade ettiğini ve hasarın taşıma süreci içinde meydana geldiğinin değerlendirildiğini; Taşıma süreci içinde meydana gelen hasarlar bakımından davalı taşıyıcının CMR m.17/2 kapsamında sorumluluktan kurtulma sebeplerini ispat edemedikçe CMR gereği sınırlı olarak sorumlu olduğunu, hasarın sadece ambalaj kirlenmesinden ibaret olmasına rağmen ürünün kullanılmamış olmasından dolayı ambalajlarının yenilenerek piyasaya sürülmesinin gerekmesi, ambalaj yenilemenin yurtdışındaki … için lojistik ve işçilik maliyetlerini beraberinde getirmesi, hasarlı ambalajlar yönünden sovtaj olmamasının ve eksper raporu ile tespit edilen emtian bedelinin 9010’u kadar ambalaj hasarı (1.669,82 Euro) tespitinin yerinde olduğunu, ancak davalı taşıyıcı şirketin sigortalıya ödenen 9610 oranına göre belirlenen 166,98 Euro’dan sorumlu tutulmasının yerinde olmayacağı ve böylece dava konusu davalı taşıyıcından talep edilebilecek gerecek zararın 1.669,82 Euro olabileceğinin değerlendirildiğini; CMR m.23 gereği davalı taşıyıcının somut olaydaki sorumluluk sınırının 30.362,85 SDR olmakla davacının talep ettiği miktara göre işbu davada belirlenecek tazminat miktarının hiçbir zaman sorumluluk sınırını aşmayacağı değerlendirildiğini; 1.669,82.-Euro’nun, 30.362,85 SDR’nin altında kaldığını, Davacı vekilinin 3095 sayılı Kanun gereği faiz talebine rağmen Yargıtay kararlarına göre yabancı para üzerinden talepte bulunulması halinde faiz oranının, 3095 sayılı kanuna göre belirlenemeyeceğini ve CMR Konvansiyonu gereği yıllık %5 oranında faiz isteyebileceğini belirtmiştir.
Sigorta hukukundan kaynaklanan halefiyet ve rücu konularında ise 6102 sayılı TTK hükümleri esas alınacaktır. TTK.’nun 1472. maddesi uyarınca; sigortacının, sigortalısının haklarına halefiyet hakkının gerçekleşebilmesi için sigortacının hukuken geçerli bir sigorta poliçesi teminatı kapsamında sigortalısına tazminat ödemesi ve sigortalının zarar sorumlusuna karşı dava hakkına sahip olması gerekir. Sigortacı; ancak, sigortalısının meydana gelen zarardan dolayı üçüncü kişilere karşı dava hakkı varsa bu hakka ödediği bedel oranında halef olacaktır.
Somut olayda; dava dışı sigortalı sigortalının Almanya’daki alıcıya gönderdiği 245 adet kurutucuyu emtiasının karayolu ile taşınması işinin …. A.ş. tarafından üstlenildiği, …. alıcı firmaya teslimi sırasında yapılan kontrolde … hasarlandığı tespit edilmekle, %10 ilave bedelin eklenmesi sonucunda tespit edilen 1.836,80-euro hasar bedelinin 09.04.2020 tarihinde sigortalıya ödendiği, davacı tarafından söz konusu taşıma işinin nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalandığı, yapılan ödemenin poliçe kapsamında olduğu, temlik ve ibra belgesi de dikkate alındığında, davacının halefiyet kuralları gereğince sigortalıya ödediği hasar bedeli bakımından taşıyıcı olan davalılara rücu hakkı bulunduğu anlaşılmaktadır.
CMR’nin 32/1. maddesine göre; bu sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir. Ancak, bilerek kötü hareket veya mahkeme tarafından bilerek kötü hareket olarak kabul edilen kusurlarda, bu süre üç yıldır. Zamanaşımı başlangıcı ise; teslimde kısmi kayıp, hasar veya gecikmelerde, teslim tarihi, tam kayıplarda, kararlaştırılan zaman limiti bitiminden 30 gün sonra, kararlaştırılmış zaman limiti yoksa yükün taşıyıcı tarafından teslim alınmasından sonraki 60. gündür. Bu kapsamda somut olayda, … kısmi hasarı taşıyıcının bilerek kötü hareket olarak kabul edilebilecek bir nedenden ileri gelmediğinden, uygulanabilecek zamanaşımı süresi bir yıldır. Bu kapsamda … 06.02.2020 tarihinde Almanya’daki varış yerine ulaştığı, yapılan kontrollerde bir kısım … ambalajlarının hasarlı olduğunun görülmesi üzerine CMR belgesine şerh düşüldüğü, CMR taşıma senedine yazılan 81 adet DP (paket hasarlı) notunu CMR taşıma senedine hasar notu” olarak taktir etmesi durumunda; CMR taşıma senedine düşülen hasar notu ihtirazi kayıt-varma yerinde derhal hasar ihbarı şartını sağladığı, CMR belgesine düşülen şerhten dolayı CMR m.30 gereği yedi günlük süre içinde ihbar yapılmasına gerek bulunmadığı, hasar nedeniyle 06.02.2020 tarihinde teslimatı gerçekleştirilen ürünler için sigorta tarafından 09.04.2020 tarihinde ödeme yapıldığı, davacı tarafından sigortalıya yapılan ödeme sonrasında icra takibinin 1 yıllık süre içerisinde 16.09.2020 tarihinde başlatıldığı, itiraz üzerine takibin durduğu, takip nedeniyle kesilen zamanaşımının bu tarih itibariyle yeniden başladığı, davanın ise yine bir yıllık süre içerisinde 21.01.2022 tarihinde açıldığı görülmekle, davalıların zamanaşımı defi yerinde değildir.
Ziya ve hasar halinde tazminatın hesaplanmasına ilişkin CMR’nin 23. maddesine göre; … kısmen veya tamamen kaybı halinde tazminat, … taşınmak üzere teslim edildiği yer ve tarihteki değerine göre hesaplanır. Ancak kısmi kayıp halinde, sorumluluk miktarının tespitinde kaybedilen kısmın ağırlığına göre taşıyıcının sorumlu olduğu miktar belirlenmelidir. Bu durumda tazminat, eksik brüt ağırlığın kg başına 8,33 SDR tutarını aşamaz. CMR’nin 29. maddesinde ise, “hasar taşımacının kendi kötü hareketinden veya davaya bakan mahkemenin kararı ile isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusurdan ileri gelmiş ise, taşımacı, sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan yahutta kanıt yükünün karşı tarafa yükleyen bu maddenin hükümlerinden faydalanamaz” denilmek suretiyle taşımacının sınırsız sorumluluk halleri sayılmıştır. Bu kapsamda somut olayda, … hasara uğramasında davalıların ağır kusurundan söz edilemeyeceğinden, hükmedilecek tazminatın CMR’nin 23. maddesindeki sınırlı sorumluluk ilkesi gereği hesaplanması gerekmektedir, dava konusu olayda 245 adet kurutma makinesinin taşındığı, bunlardan 81 adetinin hasarlandığı ve 81 adet makinenin brüt ağırlığının 3.645,00 kg olduğu, taşıyıcının sorumluluğunun 3.645,00 kg x 8,33 SDR: 30.362,85 SDR olduğu, yapılan hesaplamada tespit edilen zarar üst sınırının tespit edilen hasar bedeli sorumluluk sınırı altında kaldığı, diğer yandan hasara uğrayan … bedeli 1.669,82-euro olup, davacı tarafından davadışı sigortalı ile arasında imzalanan sigorta sözleşmesi gereği ödenen %10 oranında 166,98-euro tutarında ilave bedel de eklenerek 1.836,80-euro tazminat talep edilmiştir. Ancak; davada ancak gerçek zarar talep edilebilecek olup, sigortalı ile sigortacının arasındaki sigorta akdi hükümleri gereği uygulanan %10 ilave bedel tutarı olan 166,98-euro’nun davalıdan talep edilmesi mümkün değildir. Bu durumda davacının talep edilebileceği gerçek zarar tutarı 1.669,82-euro’dur, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da ekspertiz raporunda tespit edilen hasar bedelinin makul bulunduğu tespit edilmiş olmakla, davanın 1.669,82-euro üzerinden davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Alacağın niteliği itibariyle belirlenebilir olmayıp, miktarının tespitinin yargılamayı gerektirmesi nedeniyle davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmemiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile 1669,82-Euro asıl alacak yönünden davalının Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğünün ….. esas sayılı takibe vaki itirazın iptaline, takibin kabul edilen bu miktar ile takip tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca EURO cinsin 1 yıllık vadeli mevduata devlet bankalarınca uygulanan en yüksek faiz uygulanmak suretiyle devamına,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Alacağın varlığı sigorta poliçesi ve CMR hükümleri gözetilerek yapılan yargılama neticesinde anlaşıldığından, belirlenebilirlik, bilinebilirlik, hesap edilebilirlik vasfı ve dolayısı ile likit olmadığından icra inkar tazminatının reddine,
4-Şartları oluşmadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine
5-Alınması gerekli 1.737,19 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 396,24 TL peşin harcın mahsubuyla bakiye 1.340,95-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 396,24 TL peşin harç olmak üzere toplam 476,94‬ TL’nin, davadaki haklılık oranına göre takdiren 434,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 2.756,00 TL yargılama giderinin davadaki haklılık oranına göre takdiren 2.507,96 davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacının diğer davalı yönünden yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
9-AAÜT gereğince hesap edilen 9.200,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Reddedilen kısım üzerinden hesap edilen 1.486,92-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin, davadaki haklılık oranına göre takdiren, 119,00-TL sinin davacıdan, 1.201,00 TL’sinin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
12-Davalı tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine,
13-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/11/2022

Katip …..
¸(e-imzalıdır)

Hakim …..
¸(e-imzalıdır)