Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/396 E. 2023/192 K. 23.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/396 Esas
KARAR NO : 2023/192

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme izni)
DAVA TARİHİ : 25/04/2022
KARAR TARİHİ : 23/02/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 10/03/2023
Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: davacı vekili özetle; müvekkili … ‘in %16,66 oran ile pay sahibi olduğu … Turizm San. Tic. A.Ş. ‘nin hissedarlarından biri olduğunu, davalı şirketin, 15.04.2022 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısının … numaralı ve 2021 yılı finansal tabloların okunması, müzakeresi ve tasdiki başlıklı gündem maddesinin görüşülmesi esnasında, müvekkilinin hisselerini temsilen taraflarınca; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 437/2 uyarınca bilgi ve inceleme hakkının kullanılmasının talep edildiğini, yönetim Kurulunu temsilen yönetim kurulu başkanı ve aynı zamanda şirket hissedarı … tarafından hiçbir somut gerekçe ve açıklama yapılmaksızın yalnızca TTK 437/3 maddesin atıf yapılmak suretiyle işbu taleplerinin reddine karar verildiğini beyan ederek fazlaya ilişkin her türlü dava ve talep haklar saklı kalmak koşuluyla; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 437/5 uyarınca Şirketin 309 diğer mali borçlarının, 320 satıcılarının, 326 alınan depozito ve teminatların, 340 alınan sipariş avanslarının, 329 diğer ticari borçlar (2021 yılında ödemesi yapılan tutar) hesaplarının içeriği ile Şirketin ayrıntılı mizanı hakkında bilgi alma ve inceleme hakkının mahkemece aracılığı ile kullanılmasını talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davacı tarafın bilgi edinme ve inceleme hakkı kapsamında talep etmiş olduğu bilgi edinme ve inceleme talebinin kötü niyetli olduğu anlaşıldığından müvekkili şirket yönetim kurulunca reddedildiğini, davacı …’in, 2020 yılına kadar müvekkili şirketin yönetim kurulunda yer aldığını, bu tarihten sonra tekrar seçilmediğini ve diğer ortaklarla anlaşmazlığa düştüğünü, bu nedenle gerek müvekkili şirket aleyhine ve gerekse de müvekkil şirketin yönetim kurulu başkanı olan … aleyhine kötü niyetli olarak Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında müvekkil şirketin feshi, Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas, Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas, Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas ve Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyalarında tapu iptali ve tescil davaları açtığını, huzurda görülmekte olan davanın da müvekkili şirkete zarar vermek amacıyla açılmış kötü niyetli bir dava olduğunu, 15/04/2022 tarihli genel kurulda davacı tarafın sorduğu sorulara yeterli nitelikte cevap verildiğini, gündemle ilgisi bulunmayan sorularına ise gündem dışı konuların genel kurulda görüşülüp, tartışılıp, müzakere edilememesi sebebiyle cevap verilmediğini, dolayısıyla müvekkili şirketin kanuna aykırı bir uygulaması söz konusu olmadığını beyan ederek Haksız ve kötü niyetle açılan davanın reddini savunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılması taleplerinden ibarettir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporundaki tespitler, olayın oluş şekline uygun görülmesi nedeniyle bilimsel veri ve içeriğe sahip denetime elverişli kabul edilmiş, hükme esas alınmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile “bilgi alma ve inceleme hakkı düzenlenmiş” ve pay sahiplerinin bu mağduriyetlerinin önüne geçilmesi ve haklarını kullanması amaçlanmıştır. Bilgi alma hakkı müktesep, bağımsız, kaldırılamayan veya tahdit edilemeyen bir vazgeçilemez bir hak niteliğindedir. Bu sebeple bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz. (TTK md.437)
Pay sahiplerinin şirketten bilgi alma ve inceleme hakkının özellikle şirket Genel Kurul toplantılarında kullanılması olanaklıdır.
TTK md. 437 hükmü ile anonim şirkette pay sahibi olanların genel kurul toplantısından en az on beş gün önce şirket merkezinde şirketin finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisini bulundurmakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Bu yükümlülüğünü ihlal edilmesi pay sahibinin bilgi alma hakkının ihlal edilmesine sebep olacaktır.
Buna rağmen uygulamada şirket yönetim kurulları tarafından olağan genel kurullarının yapılmaması veya zamanında yapılmaması ile ortağın bilgi alma hakkını kullanamamasına sebep olmaktadır. TTK md.411 ile azınlık pay sahiplerine genel kurulun toplantıya çağrılmasını talep etme hakkı sağlanmıştır. Bu halde azınlık pay sahibi Genel Kurul toplantısı gerçekleştirilmesini sağlayacak ve Genel Kurulda ve öncesinde bilgi alma ve inceleme hakkını kullanabilecektir. Şu hususu da belirtmekte fayda vardır ki, pay sahibinin genel kurul toplantısındaki bilgi alma hakkı toplantı gündemi ile sınırlı değildir; pay sahibi genel kurul toplantısında mevcut gündem maddelerinden bağımsız olarak bilgi alma hakkını kullanabilir ve bu kapsamda şirketi temsil eden yönetim kuruluna sorularını yöneltebilir.
Bilgi alma hakkı kapsamında şirket yönetim kurulu tarafından verilecek bilgi hem özenli hem gerçek hem de hesap verme ilkelerine uygun olmalıdır. Verilecek bilginin özenli olması kriteri, baştan savma olmamayı, sorunun karşılığını taşımayı ve ilgisiz konuları içermemeyi ifade eder. Gerçeğe uygunluk ile gerçeği aynen yansıtan doğru, yalan ve aldatıcı olmayan bilgiyi kastetmektedir. Hesap verme ilkesine uygunluk ise sorumlu olduğu kişiye vermekle yükümlü olduğu kapsamlı, içerikli ve belgeli bilgiyi ifade eder. (bkz. 6102 sayılı TTK md.437 gerekçesi)
Bilgi alma ve inceleme hakları paysahibine tanınan dava hakkı ile güçlendirilmiştir. Paysahibi açık bir red hali haricinde, taleplerinin cevapsız bırakılması veya cevabın ertelenmesi durumunda da bilgi alma ve inceleme hakkını bir Mahkeme kararı aracılığıyla kullanabilir. Talebin cevapsız bırakılması yetersiz hesap verme ilkesine uymayan cevapları da kapsar. Sonuç olarak, TTK md. 437’de bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu madde kapsamında gerekli kriterleri taşıyan bilgiyi alamayan pay sahibinin, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabileceği düzenlenmiştir.
TTK ile pay sahiplerine bilgi alma hakkı ile bağlantılı olarak özel denetim isteme hakkı da getirilmiştir. Özel denetim kurumu 6102 sayılı TTK md.438-444 maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Paysahibi, bilgi alma hakkını kullanması akabinde Genel Kurul’dan özel denetim isteme hakkına sahiptir. Bu aşamada Genel Kurul pay sahibinin özel denetim talebini oylamak zorundadır. Genel Kurulda pay sahibi gündemde herhangi bir madde bulunmasına gerek olmaksızın özel denetçi atanmasını genel kuruldan isteyebilir.
Davacı vekili iddia ve savunmalarında, gerek genel kurul toplantısı öncesinde şirket belgelerinin incelenmesinin engellendiği ve bu durumun 11.03.2022 tarihinde tutanak altına alındığı, gerekse 15.04.2022 tarihli Genel Kurul’da TTK 437 kapsamında bilgi alma ve inceleme haklarının talep edildiği ancak bu duruma ilişkin YK tarafından talebin TTK 437/3 uyarınca reddedildiğini iddia ve beyan etmektedirler.
… Anonim Şirketinin 15.04.2022 Günü yapılan Olağan Genel Kurul Toplantı Tutanağı incelendiğinde “Davalı şirketin, 15.04.2022 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısının 4 numaralı ve 2021 yılı finansal tabloların okunması, müzakeresi ve tasdiki başlıklı gündem maddesinin görüşülmesi esnasında, müvekkilinin hisselerini temsilen taraflarınca :
“Şirketin aktif büyümesinin yarı kadar dahi şirkete nakit girişi sağlanmadığı, şirket alacaklarının tahsilinin gerçekleştirilmediği, şirket aktif büyümesinin öz kaynakları ile sağlayamadığı, şirketin borçlarında yüksek miktarda artış olduğu gerekçeleri ile şirketin gerçek mali durumunun teminin sağlanması maksadı ile genel kurulda hazır bulunan şirket yönetiminden 309 Diğer Mali Borçlar,
320 Satıcılar, 326 Alınan Depozito ve Teminatlar, 340 Alınan Sipariş Avansları, 329 Diğer Ticari
Borçlar (2021 yılında ödemesi yapılan tutar) hesaplarının içeriği” hakkında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 437/2 uyarınca bilgi ve inceleme hakkının kullanılmasını talep ettiklerini beyan etmiştir.
Davalı şirket dava konusu somut olayda; 15.04.2022 tarihli genel kurulda davacı tarafın sorduğu
sorulara yeterli nitelikte cevap verildiğini, gündemle ilgisi bulunmayan sorularına ise gündem dışı konuların genel kurulda görüşülüp, tartışılıp, müzakere edilememesi sebebiyle cevap verilmediğini, dolayısıyla müvekkili şirketin kanuna aykırı bir uygulamasının söz konusu olmadığını, “şeklinde
ifade edilmiştir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, celp edilen bilgi ve belgeler, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına binaen; davacının 11/03/2022 tarihli tutanak ile, TTK madde 437 ve devamı hükümleri uyarınca pay sahibi olduğu davalı şirkette, pay sahipliği sebebi ile anılan kanun hükmü uyarınca, usulüne uygun bilgi ve inceleme talebinde bulunduğu, bu talebini 15.04.2022 tarihli Genel Kurul Toplantısında
gerçekleştirmiş olduğu, Genel Kurul Toplantı tutanağında davalı şirket tarafından somut ve haklı sebeplerin varlığı ve
gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda herhangi bir kaydın tutulmadığı, sadece davacının
talebinin TTK 437/3 kapsamında reddedildiğinin bildirildiği, dosya kapsamından davacının şirketin ticari sır ve şirket menfaatlerine aykırı hareket ettiğine dair somut bir delilin bulunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile 6102 sayılı Yasanın 437/5.maddesi uyarınca davalı … Turizm San. Tic. A.Ş’nin (… vergi no, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün … ticaret sicil nosunda kayıtlı bulunan şirket) 15/04/2022 tarihli olağan genel kurul toplantısının … numaralı 2021 yılına ilişkin finansal tabloların okunmasına ilişkin olarak şirketin mali borçlarını, satıcılardan alınan depozito ve teminatların, alınan sipariş avanslarının diğer ticari borçlar ile 2021 yılında ödemesi yapılan tutarları, şirketin ayrıntılı mizanı bakımından davacıya bilgi ve inceleme hakkı tanınmasına,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile eksik 99,20 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 5.112,25 TL posta masrafı ile toplam harç gideri 172,90 TL ki toplam 5.285,15 TL. yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-HMK’nun 333. maddesi uyarınca yatırılan avanstan kullanılmayan gider avansının (iş bu kararın tebliğ gideri avanstan karşılanmak ve bu gider mahsup edilmek kaydıyla) kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Dair kesin olarak taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
23/02/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır