Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/924
KARAR NO : 2023/968
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 15/11/2021
KARAR TARİHİ : 05/10/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/10/2023
Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: davacı vekili özetle; davalı … ile müvekkili arasında iplik alımı konusunda sözleşme imzalandığını, sözleşme kapsamında davalı …’ne dava konusu çeklerin verildiğini, ancak davalı …’nin sözleşmede kararlaştırılan edimleri müvekkiline teslim etmediğini, böylelikle çeklerin bedelsiz kaldığını, diğer davalının da bu durumu bildiğini belirterek müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi istemi ile açtığı davada davaya konu ….. Bankası ….. Şubesine ait, …… iban nolu, 20/11/2021 tarih, ….. nolu, 100.000-USD bedelli, 25/12/2021 tarih, ….. nolu, 126.000-USD bedelli, 19/03/2022 tarih ve …… nolu 100.000-USD bedelli, …. iban nolu, 11/12/2021 tarih ve …. nolu 912.000-TL bedelli çeklerin ödenmemesi ve icra takibine konu edilmemesi yönünde öncelikle teminatsız veya mahkemece uygun görülen teminat mukabili ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalı …nin getirmeyi taahhüt ettiği iplikleri müvekkili şirkete zamanında getirmeyerek teslim edimi ve yükümlülüğünü yerine getirilmediğinden dava konusu çekler bedelsiz kaldığından ve dolayısıyla müvekkili şirketin de bu durumda borçlu olması gibi bir durum söz konusu olmadığından bu şirket aleyhine davamızın kabulü ile; Çeklerin ….. Kimya Komleksi Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine ciro edildiğini bu şirket yetkilisinden öğrenildiğinden ve tahsili sağlamak amaçlı bu durumu en başından bu yana bilen ……. Kimya Komleksi Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine kötüniyetle ciro edilmiş olması nedeniyle bu şirket aleyhine olan davanın da kabulü ile, davaya konu ….. Bankası …. Şubesine ait, …… iban nolu, 20/11/2021 tarih, …… nolu, 100.000 USD bedelli çek, 25/12/2021 tarih, …… nolu, 126.000 USD bedelli çek, 19/03/2022 tarih ve ….. nolu 100.000 USD bedelli çek, …. iban nolu, 11/12/2021 tarih ve ….. nolu 912.000,00 TL bedelli çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı … Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkilinin 11/12/2021 tarihli 912.000-TL bedelli çek haricindeki diğer çekleri diğer davalı ile aralarındaki cari hesap ilişkisi çerçvesinde borca karşılık aldığını, müvekkilinin 912.000-TL bedelli çekle ilgisinin bulunmadığını, müvekkilinin ciro edilerek kendisine verilen çekler yönünden iyiniyetli üçüncü kişi konumunda bulunduğunu, müvekkili şirketin bu çekleri mal karşılığında aldığını, müvekkilinin kötüniyetli olduğuna dair bir delil bulunmadığı gibi bu yönde bir iddia da ileri sürülmediğini, müvekkilinin davacı ile diğer davalı şirket arasındaki ilişkiye yabancı olduğunu, müvekkiline husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını, ihtiyati tedbir kararının müvekkilinin maddi ve manevi zararına yol açtığını belirterek müvekkili şirket hakkındaki davanın reddini savunmuştur.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ticari faaliyetleri doğrultusunda davacı ….. Örme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile iplik, satışına ilişkin farklı dönemlerde anlaşmalar yaptığını ve bu anlaşmalar sonucu üzerine düşen tüm yükümlülükleri fazlasıyla yerine getirdiğini, taraflar arasında imza altına alınan ön ödemeli sözleşmeye göre; anlaşma tarihinden itibaren 3 gün içerisinde …… Örme tarafından 184.000 kg ipliğe karşılık 826.000,00 USD tutarında çek verilecektir. Her ne kadar anlaşma uyarınca çeklerin 3 gün içerisinde teslim edileceği kararlaştırılmışsa da süresi içerisinde yalnızca 326.000,00 USD tutarında çek verildiğini, müvekkilinin işbu çek ve yapılan nakit ödeme karşılığı malı teslim ettiğini, Sözleşme imzalandıktan yaklaşık 1 ay sonra, …… Örme tarafından kalan tutarlı çekler teslim edilmişse de müvekkilinin artık eski fiyatların geçerli olmadığını, müvekkilinin ipliği aldığı yerin de zam yapmasıyla birlikte kilo fiyatında artış olduğunu, bu fiyattan almayacaklarsa anlaşma olmayacağını belirterek sonradan teslim edilen 500.000,00 USD tutarlı çekleri teslim ettiğini, buna ek olarak bahsi geçen sözleşmedeki anlaşma tutarları yalnızca USD üzerinden kararlaştırıldığını, TL üzerinden bir anlaşma söz konusu olmadığını, Dava dilekçesiyle sunulan 912.000,00 TL tutarındaki çekin, taraflar arasındaki başkaca bir ticari ilişkiye dayandığını, dava dilekçesinin aksine davacının, sözleşmeye aykırı davranarak müvekkilini büyük bir zarara uğrattığını, Şimdi ise müvekkilinin dürüst bir ticaret gerçekleştirilmiş olmasına rağmen zarara uğratma gayesiyle hareket etmeye devam ettiğini, davacının davasına temel aldığı çeklerden 912.000,00 TL’lik çekin işbu dava ile herhangi bir bağlantısı bulunmadığını beyan ederek davanın esastan reddini savunmuştur.
DELİLLER: Davaya konu çek suretleri, çeklerin teslim tutanakları, sözleşme (sipariş formu), iade faturası, iplik alış faturası, ticaret sicil kayıtları, banka kayıtları, banka havale dekont örnekleri, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, çek nedeniyle açılacak menfi tesbit davasında, davaya konu çeklerin ödenmesinin önlenmesi, icra takibine konu edilmesinin engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi ve çeklerin iptali istemine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılarak dava sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizce aldırılan 13/04/2023 tarihli bilirkişi raporu bilimsel veri ve içeriğe sahip, denetime elverişli bulunması sebebiyle hükme esas alınmıştır.
Dosyada, davacı şirket ile davalı ….. Tekstil San.ve Tic. Ltd.Şti. ( … ) arasında
10.08.2021 tarihli ve imzalı “ …… Örme İplik Sipariş Formu “ 30/1 Comp. Penye İplik” başlıklı sözleşme imzalandığı, sözleşmede yazılı miktarda malın anlaşılan fiyat üzerinden tonaj tamamlanana kadar fiyat artışına gidilmeyeceğine, belirtilen miktarda ürünün haftalık 20 ton olacak şekilde ortalama 9 tırda teslim
edeceğinizi, gecikmeden dolayı yaşanacak zararları karşılayacağı, ( El yazısı ile ) “100.000 $ Avans olarak çek verildi” şeklinde yazılı olduğu anlaşılmıştır.
Davalı … şirketi tarafından, Davalı …. ile davacı şirket aleyhine, Bakırköy ….. İcra
Dairesi Müdürlüğünün 20.07.2022 tarihli …… Esas sayılı dosyası üzerinden 19.03.2022 keşide
tarihli … numaralı 100.000 USD çek bedeli için,
Davalı … şirketi tarafından, Davalı …. ile davacı şirket aleyhine, Bakırköy …… İcra
Dairesi Müdürlüğünün 20.07.2022 tarihli …… Esas sayılı dosyası üzerinden 25.12.2021 keşide
tarihli ….. numaralı 126.000 USD çek bedeli için,
Davalı … şirketi tarafından, Davalı ….. ile davacı şirket aleyhine, Bakırköy …… İcra
Dairesi Müdürlüğünün 20.07.2022 tarihli …… Esas sayılı dosyası üzerinden 20.11.2021 keşide
tarihli……numaralı 100.000 USD çek bedeli için,
Kambiyo Senetlerine özgü haciz yolu ile yapılacak takipte ödeme emri gönderdikleri dosyaya sunulan
belgelerden anlaşılmıştır.
Davacı şirket tarafından davalı şirket adına keşide edilen çeklerin, dosyaya konulan fotokopi
suretlerinde; bu çeklerin “ TEMİNAT “ olarak verildiğine ve “ 3. Kişilere ciro edilmeyeceğine “ dair bir
şerhin olmadığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında yapılan iplik sipariş formu sözleşmesinde, haftalık 20 ton üzerinden ortalama 9 tırda
teslim edileceği konularında Davalı ….. şirket ile anlaşma yapıldığı, sözleşmede yar alan, sözleşme konusu ürünlerin haftalık 20 olacak şekilde teslim edileceğine ilişkin
ibareden, ürünlerin 9,2 haftada teslim edileceğini, yani yaklaşık 2,5 ayda teslim edileceğinin
kararlaştırılmış olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, celp edilen bilgi ve belgeler, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına binaen; davacı şirket ile davalı …. Tekstil San.ve Tic. Ltd.Şti. arasında
10.08.2021 tarihli sözleşme imzalandığı ve taraflar arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, davacı şirketin dava konusu ettiği ….. numaralı 26.03.2021 keşide tarihli 100.000,00 USD, ….
numaralı 20.11.2021 keşide tarihli 100.000,00 USD, ….. numaralı 25.12.2021 keşide tarihli
126.000 USD, ……. numaralı 29.01.2022 keşide tarihli 200.000 USD, ….. numaralı 26.02.2022
keşide tarihli 200.000 USD, ….. numaralı 19.03.2022 keşide tarihli 100.000,00 USD tutarlı olmak
üzere toplam 6 adet 826.000,00 USD tutarındaki çeki ve ….. numaralı 11.12.2021 keşide tarihli
912.000,00 TL tutarındaki 1 adet çeki, Davalı ….. şirketine ciro ederek verdikleri
ve davalı …… Şirketi yetkilisi tarafından çekleri teslim aldıklarına dair imzalı belgenin
dosyaya sunulduğu, davacı şirket tarafından bu çeklerin ticari defterlerine kayıt ettikleri,
Davalı ….. şirketi tarafından davacı şirkete 02.08.2021, 09.08.2021, 10.09.2021
tarihlerinde toplamda 57.981,13 KG miktarında ve 207.757,20 USD ( 1.763.079,15 TL ) tutarında
fatura düzenlenip ürün tesliminin yapıldığı, davacı şirketin ise bu faturalar karşılığında davalı
…… şirketine banka yolu ile 215.000,00 USD ödeme yaptığı, bu ticaretten kaynaklı
olarak davacı şirketin 215.000,00 – 207.757,20 = 7.242,80 USD tutarında fazla ödeme gerçekleştirdiği, davacı şirketin sözleşme kapsamı doğrultusunda yapmış olduğu 826.000,00 USD ve 912.000 TL tutarındaki ödemelerin sipariş ön avansı olarak kabul edilebileceğinden çeklerin sözleşme maddeleri kapsamında verildiği,
davalı …… şirketinin sözleşme kapsamında ürün teslimine dair edimlerini ve
yükümlülüklerini yerine getirmediği itibar edilen bilirkişi raporunda tespit edildiğinden bahsi geçen çeklerin bedelsiz kaldığı, Rapor içeriğinde de tespit edildiği üzere, ….. numaralı 19.03.2022 keşide tarihli 100.000,00
USD, 5789 numaralı 29.01.2022 keşide tarihli 200.000 USD, …. numaralı 26.02.2022 keşide
tarihli 200.000 USD olmak üzere toplam 500.000,00 USD tutarındaki çeklerin davalı ……
şirketi tarafından değil de Davalı … şirketi tarafından davacıya göre teslim edildiği, taraflar arasında imzalı olarak sunulan 10.08.2021 tarihli sözleşme maddelerinde
sözleşmenin ön ödemeli olduğuna ve ödemenin başlangıç zamanına dair bir ibare
bulunmamasına rağmen, davacı ve davalı …… şirketin ön ödemeli bir sözleşme olduğunu kabul
ettikleri, davalı …… şirketi tarafından davacı adına düzenlenen fatura bedellerini banka yolu ile
ödemelerini aldıklarından, davacı şirketin bu faturalardan kaynaklı fazla ödeme yapmış
olmalarından davacı lehine alacak bakiyesi kaldığından, dava konusu çeklerin davalı ……
şirketine keşide etmelerinden ötürü, davacı şirketin davalı şirkete ön ödeme yapmaları sebebi ile
ön ödemeli sözleşme olduğunun kabul edilebilir mahiyette olduğu anlaşılmakla davanın …… Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti bakımından kabulüne karar verilmiştir.
Davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti yönünden yapılan değerlendirmede, davacı şirket ile Davalı …… arasında doğrudan ticari ilişkinin mevcut olduğu, davacı
şirketin Davalı … şirketi ile ticari ilişkisine doğrudan ticari bir ilişki olmadığı halde çeklerin
tesliminin Davalı … tarafından yapıldığı, davalı …… şirketi ile diğer davalı … arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, davalı/……. Şirketinin diğer davalı ile birlikte hareket ettiği ya da çeklerin bedelsiz olduğunu bilerek iktisap ettiğinin ve bile bile davacının zararına hareket ettiğini gösteren somut bir unsura (delile vb) rastlanmadığı anlaşılmakla bu davalı yönünden açılan davanın reddine karar verilmiş, somut davada, mahkememizin 16/11/2021 tarihli tensip tutanağının 4-c maddesinde ihtiyati tedbir kararı verilmiş olmakla davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti bakımından ve bu tedbir … aleyhine İstinaf incelemesinden geçmiştir. Davalı …’nin davacının zararına bile isteye hareket ettiği ispatlanamamıştır. Bu nedenle kötü niyet tazminatına hükmedilmemiştir.
Davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden ise ihtiyati tedbir dolayısıyla
alacağına geç kavuşması sebebiyle zarara uğramış olacağından davacı borçlu aleyhine asgari
%20 olmak üzere tazminata karar verilir, ancak eğer yargılama sırasında ihtiyati tedbire karar
verilmemişse borçlu aleyhine tazminata hükmedilemez. (Hakan Pekcanıtez/Oğuz
Atalay/Sungurtekin Özkan/Muhammet Özekes, İcra İflas Hukuku Ders Kitabı, 9. bası, 2022, s.
147). Burada davacının kötüniyetli olması şart değildir. (Baki Kuru/Burak Aydın, İstinaf
Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 6. baskı, 2021, s. 150) somut davada, mahkememizin 14/04/2023 tarihli ara kararı ile İİK’nun 72/3 maddesi gereğince ihtiyati tedbir kararı verilmiş olup, davacı tarafından teminat mektubu sunulmuş olmakla İİK 72/4.maddesi gereğince %20 tazminat olan 156.298,50 TL nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine karar verilmiş, ayrıca İİK 72/4.maddesi uyarınca %20 tazminatın davacıdan alınarak davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti’ne ödenmesine, davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti’nin kötü niyet ispatlanmadığından çeklerin iptali taleplerinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE:
A-Davanın …… Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti bakımından kabulü ile dava konusu yapılan;
-Soğanlı Bahçelievler/İstanbul Şubesi, ….. İban No’lu, 20.11.2021 tarih ve …… nolu “100.000 USD” meblağlı,
-25.12.2021 tarih ve ….. nolu “126.000 USD” meblağlı,
-19.03.2022 tarih ve ….. nolu “100.000 USD” meblağlı,
…… Bankası …… Şubesi, ….. İban No’lu, 11.12.2021 tarih ve ….. nolu “912.000,00 TL” meblağlı çekler bakımından davacının borçlu olmadığının TESPİTİNE, çek iptali taleplerinin REDDİNE,
B-Davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti yönünden davanın REDDİNE,
C-İİK 72/4.maddesi uyarınca %20 tazminatın davacıdan alınarak davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti’ne ödenmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 283.430,48 TL harçtan peşin alınan 70.857,63 TL harcın mahsubu ile eksik 212.572,85 TL harcın davalı …… Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti.’den tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 7.304,30 TL yargılama gideri ile 70.857,63 TL peşin harç+ 8,50 TL vekalet harcı + 59,30 TL başvuru harcı + 97,70 TL tedbir harcı olmak üzere toplam 78.327,43 TL yargılama giderinin davalı …… Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti.’den tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-HMK’nun 333. maddesi uyarınca yatırılan avanstan kullanılmayan gider avansının (iş bu kararın tebliğ gideri avanstan karşılanmak ve bu gider mahsup edilmek kaydıyla) kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 326.475,40 TL avukatlık ücretinin davalı …… Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti.’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti. tarafından yapılan 300,00 TL. yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti.ye ödenmesine,
7-Davalı … San. ve Tic. Ltd.Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 326.475,40 TL avukatlık ücretinin davacıdan tahsili ile adı geçen davalıya ödenmesine,
Dair karar, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde HMK’nun 342.maddesi gereğince dilekçe ile mahkememize veya başka bir yer mahkemesine İstinaf kanun yolu harcı, tebliğ giderleri dahil olmak üzere tüm giderler ödenerek istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzüne karşı davalı ……’ın yokluğunda oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/10/2023
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır