Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/840 Esas
KARAR NO : 2023/510

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/10/2021
KARAR TARİHİ : 05/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 01/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 31.07.2017 keşide tarihli … Bankası A.Ş. … şubesi … seri numaralı 150.000,00 TL bedelli çek, … Ürünleri İç ve Dış Tic. Ltd.Şti. Tarafından Müvekkiline cirolanıp teslim edildiğini, müvekkilinin de çeki 31.07.2017 tarihinde bankaya ibraz etttiğini ancak çekin karşılıksız çıktığını, çekin karşılıksız çıkması üzerine müvekkilce çek üzerindeki ciro iptal edilerek çek …’e iade edildiğini, ancak daha sonrasında … tarafından çekin müvekkil şirketin cirosu iptal edilmiş vaziyette … ‘ye devredildiğini, çekin arka yüzü incelendiğinde görüleceği üzere müvekkil şirket kaşesinin üstünü karalamak suretiyle cirosunu iptal ettiğini, 6102 Sayılı TTK m.790 “Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir.” şeklinde olup, müvekkili şirketin hiçbir borçlu sıfatı bulunmadığını, yine takibe dayanak çek incelendiğinde, müvekkil tarafından cironun üzerinin çizilmiş olduğu ve ciro çizilerek bozulduğundan ve müvekkil çeki ibraz ettikten sonra çekin karşılıksız çıkıp da, sonrasında sadece … ‘nin cirosu bulunduğundan ibrazdan sonra ciro zinciri bozulmuş olup, takip alacaklısının yetkili hamil sıfatı da bulunmadığını, bununla beraber çekin 31.07.2017 tarihinde ibraz edilip de karşılıksızdır işlemi yapıldıktan sonra, yeniden cirolanmaya devam edildiğini, ancak, TTK m.793 “Protestonun düzenlenmesinden veya aynı nitelikte bir belirlemeden veya ibraz süresinin geçmesinden sonra yapılan ciro, ancak alacağın temlikinin sonuçlarını doğurur.” düzenlemesi gereğince çek ibraz edildikten sonra yapılan ciro işlemi artık alacağın temliki mahiyetinde olup, çek kambiyo senedi vasfını yitirmiş olduğundan, bu çekin kambiyo takibine konu edilebilmesi mümkün olmadığını, yukarıda belirtilen sebeplerle anılı çeke dayalı olarak müvekkilin hiçbir şekilde borçlu sıfatı bulunmadığından müvekkili şirket aleyhine Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından açılan takibinin iptaline karar verilmesi için Bakırköy … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasından dava açıldığını, yerel mahkemece davanın kabulüne karar verilmişse de karşı tarafın itirazı üzerine İstanbul BAM … Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasıyla yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilerek davanın reddine karar verildiğini, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasıyla da istinaf mahkemesi kararı onandığını, anılı Yargıtay ilamı üzerine yukarıda ayrıntıları ile açıkladığımız nedenlerle borçlu olmadıklarının tespiti için işbu menfi tespit davasını açtıklarını, anılı Yargıtay ilamıyla takibin iptaline ilişkin talebin reddine dair kararın onanmasıyla birlikte Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yatırmış oldukları 227.020,62 TL tutarındaki nakdi teminatın karşı tarafça tahsil edilmesinen söz konusu olduğunu, dosya kapsamından davacının davalı tarafa borçlu olmadığı anlaşılmakla icra takibinin devamı müvekkillerin telafisi imkansız zararlarının doğmasına sebebiyet vereceğini, açıklanan nedenlerle icra dosyasında bulunan teminatın davalı tarafa ödenmemesi için tedbir kararı verilmesini talep ederek, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinin icra dosyasında dosya borcunu karşılar şekilde teminatları bulunduğu da göz önüne alınarak icra dosyasındaki teminatın davalı tarafa ödenmemesine, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takibe konulan 31.07.2017 keşide tarihli … Bankası A.Ş. … Şubesi, … seri numaralı 150.000,00 TL bedelli çek ve dosya konusu borcun – borçlusu olmadıklarının tespitine ve çekin iptaline, haksız ve kötüniyetli olarak başlatılan işbu takip dolayısıyla davalı tarafın takip konusu alacağın %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Tarafımızdan davalı-borçlu aleyhine Bakırköy … İcra … E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi yapılmıştır. Davalı-borçlu icra takibine itiraz etmiştir. Bakırköy …. İcra Hukuk Mahkemesinin … E. … K. Sayılı kararı ile takibin davalı-borçlu yönünden iptaline karar verilmiştir. İş bu karar tarafımızdan istinaf edilmiş ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesince … E., … K sayılı kararı ile İcra Mahkemesinin kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak sureti ile davalı-borçlunun takibe itirazının reddine karar verilmiştir. İş bu karar Yargıtay … Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı kararı ile onanmıştır. Bu şekilde davacının ciroya ilişkin tüm iddiaları reddedilmiş ve kesin hüküm oluşmuştur. Müvekkilim takip dayanağı çeki ciro yolu ile iktisap etmiş olup davacı ile doğrudan bir ticari ilişkisi bulunmamaktadır. Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde salahiyetli hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır. Vadeden sonra yapılan ciro alacağın temliki hükümlerini doğurur. Ciro ile bonoyu devralan şahıs alacağı temlik alan şahsın hak ve yetkilerine sahip olur. Ancak vadeden sonra yapılan ciro senedin kambiyo senedi olma niteliğini kaybettirmeyeceği gibi kambiyo senetlerine mahsus takip yapılmasına da etkili olmaz. Hamile yazılı bir çekin, bankaya ibrazından sonra ciro edilmeksizin başkasına elden devri olanaksızdır. İbraz işleminden sonra alacaklının çekte hak sahibi olabilmesi için TTK. 705. maddesi uyarınca adına “alacağın temliki sonucunu doğuran” bir cironun bulunması şarttır, Haksız davanın reddine, alacağın 9620 sinden aşağı olmamak kaydı ile tazminatın davacıdan alınarak müvekkilime verilmesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Bakırköy … İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, 1.07.2017 keşide tarihli … Bankası A.Ş. … şubesi … seri numaralı 150.000,00 TL bedelli çek, bilirkişi incelemesi ve tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Davacının Bakırköy … İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına konu senetten kaynaklı olarak borçlu olunmadığının tespiti ve kötü niyet tazminatı istemine ilişkindir.
Davalı vekili icra dosyasına yapmış olduğu itirazında; müvekkilleri şirketin alacaklı görünen tarafa herhangi bir borcunun olmadığını, bu nedenle takibe, borca, ödeme emrine, işlemiş ve işleyecek faize, faiz oranına ve tüm ferilerine itiraz ettiklerini beyan etmiştir.
Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalının davacı şirketi aleyhinde dayanak 148.590,00 TL çek bedeli, 445,77 TL , 14.859,00 TL karşılıksız çek tazminatı 45.159,63 TL geçmiş gün faizi olmak üzere toplam 209.024,40 TL ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %19,50 faizi ile birlikte tahsili için faturaya dayalı olarak ilamsız icra takibine geçildiği, borçluya ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun süresinde, borca itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği, İcra Müdürlüğü’nce takibin durdurulmasına karar verildiği, davanın yasal süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan Mali Müşavir … ve Ticaret Hukuku Nitelikli Hesap Bilirkişisi Dr. Öğr. Üyesi … tarafından bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi heyeti 18/08/2022 tarihli raporunda; Dava konusu …, … şubesi 31.07.2017 tarih, … seri numaralı 150.000
TL bedelli çekin okunaklı arka yüzünün fotokopisi veya çek aslının dosyaya ibrazı ile
nihai görüşümüzü arz edeceklerini beyan etmişlerdir.
Bilirkişi heyeti 18/01/2023 tarihli raporunda; Davacı … San. Tic. Ltd. Şti.min çekin arka yüzünde bulunan çizildiği iddia edilen cirosu incelendiğinde, davacı şirketin kaşesinin üzerinde karalamalar / çizgiler bulunduğu, kaşenin altında ise karalamaların mevcut olduğu; dış görünüşü itibariyle kaşe üzerindeki karalama / çizgi / şekillerin davacı şirket yetkilisinin imzası mı yoksa imza cironun çizilmesi mahiyetinde çizgiler mi olduğu kesin, net ve tartışmasız olarak tespit edilemediği; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … HD.nin 06/01/2021 tarih … E. ve … K. Sayılı kararındaki “takip borçlusu davacı … şirketinin cirosunun üstünde çizgiler olduğu, ancak “iptal” de bir ibarenin bulunmadığı görülmüştür. Ciro kaşesi üzerinde bulunan karalamaların, hiçbir. duraksama olmaksızın iptal iradesini yansıttığından söz edilemeyeceğinden davacı cirantanın cirosu geçerli olup, davacıya karşı takip başlatılmasında usul ve yasaya uymayan bir yön bulmamaktadır” şeklindeki değerlendirmeye katılmakla birlikte, nihai takdirin mahkemede olduğu, mahkemece çekin arka yüzündeki davacı şirkete ait cironun çizilmediği sonucuna varılması halinde, davalı çek hamilin davacı cirantaya başvuru hakkı kapsamında başvurabileceği (TTK m. 880); ancak TTK m. 783/3 uyarınca karşılıksız çekte çek tazminatı sadece çeki keşide eden dava dışı …. Hizmetleri Ltd. Şti.den talep edilebileceğinden, davacı cirantanın takip talebinde belirtilen 14.859,00 TL çek tazminatından sorumlu tutulamayacağı sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporuna göre; Davacının 31.07.2017 keşide tarihli … Bankası A.Ş. … şubesi … seri numaralı 150.000,00 TL bedelli çekin … Ürünleri İç ve Dış Tic. Ltd.Şti. Tarafından kendilerine cirolanıp teslim edildiğini, kendilerinin çeki 31.07.2017 tarihinde bankaya ibraz ettiklerini ancak çekin karşılıksız çıktığını, çekin karşılıksız çıkması üzerine şirket kaşesinin üstünü karalamak suretiyle cirosunu iptal ettiklerini, Bakırköy … İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına konu iş bu senetten kaynaklı olarak borçlu olunmadığının tespitini talep ettiği, yargılama aşamasında dosyaya kazandırılan bilirkişi raporunda davacının çekin arka yüzünde bulunan çizildiği iddia edilen cirosunda davacı şirketin kaşesinin üzerinde karalamalar / çizgiler bulunduğunun, kaşenin altında ise karalamaların mevcut olduğunun; dış görünüşü itibariyle kaşe üzerindeki karalama / çizgi / şekillerin davacı şirket yetkilisinin imzası mı yoksa imza cironun çizilmesi mahiyetinde çizgiler mi olduğu kesin, net ve tartışmasız olarak tespit edilemediğinin; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … HD.nin … tarih … E. ve … K. Sayılı kararındaki “takip borçlusu davacı … şirketinin cirosunun üstünde çizgiler olduğu, ancak “iptal” de bir ibarenin bulunmadığı görülmüştür. Ciro kaşesi üzerinde bulunan karalamaların, hiçbir. duraksama olmaksızın iptal iradesini yansıttığından söz edilemeyeceğinden davacı cirantanın cirosu geçerli olup, davacıya karşı takip başlatılmasında usul ve yasaya uymayan bir yön bulmamaktadır” şeklindeki değerlendirmeye katıldıklarının bildirildiği, İstanbul BAM …Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı kararında; taraflara ilişkin Bakırköy … İcra Hukuk Mahkemesi’nde görülmüş olan … Esas … Karar sayılı itirazın kaldırılması davası hakkında “Borçlunun başvurusu, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan icra takibinde takibe konu çekte cirosunun üstü çizili olduğundan kendisine karşı takip yapılamayacağına ilişkin olup, bu hali ile İİK’nun 168/5 maddesine dayalı borca itiraz niteliğindedir (Yargıtay 12. HD 2017/524 Esas 2018/5284 Karar)
6102 sayılı TTK’nun 790. Maddesinde: “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır” düzenlemesi getirilmiştir.
Takibe konu senedin 31/07/2017 keşide tarihli …. seri numaralı keşidecisi … Hizmetleri Ltd. Şti lehtar … ürünleri İç ve Dış Tic Ltd Şti olan çek olduğu, ilk cironun lehtara ait olduğu ve … San ve Tic Ltd. Şti ye ödeyiniz şerhi ile cirolandığı, sonraki cironun … Şirketine ait olduğu, takip borçlusu davacı … şirketinin cirosunun üstünde çizgiler olduğu, ancak “iptal” yönünde bir ibarenin bulunmadığı görülmüştür. Ciro kaşesi üzerinde bulunan karalamaların, hiçbir duraksama olmaksızın iptal iradesini yansıttığından söz edilemeyeceğinden davacı cirantanın cirosu geçerli olup, davacıya karşı takip başlatılmasında usul ve yasaya uymayan bir yön bulunmamaktadır. Açıklanan sebeplerle davacının davacının reddine karar verilmesi gerekir.”şeklinde karar verildiği, bu karar Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … esas, … karar sayılı kararı ile onandığı anlaşılmakla, ciro üzerinde açıkça “iptal” şeklinde bir ibarenin olmaması, ciro üzerinde sadece karalama bulunmasının hiçbir duraksama olmaksızın iptal iradesini yansıttığından söz edilemeyeceğinden davanın reddi ile davacının talebi üzerine tedbir kararı verilmiş olup, yasal şartlar oluştuğundan davalının talebi de dikkate alınarak İİK 72/4 maddesi gereğince tazminata karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-İcra İflas Kanunu 72/4 maddesi uyarınca 41.804,88 TL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 179,90 TL harcın davacı tarafça yatırılan 3.569,62 TL harçtan mahsubuyla bakiye 3.389,72 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-AAÜT gereğince hesap edilen 32.263,42 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı ve davalı vekillerinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 05/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır